تشنج در حیوانات (سگ و گربه)
نورون یک نوع بافت است که می‌تواند تحریک شود و همیشه تحت کنترل است.
زمانی که این کنترل دائم بر نورون از بین برود، ممکن است تشنج بروز کند.
از نظر کلینیکی، تشنج در حیوانات به 2 نوع تقسیم می‌شود.
1. تشنج عمومی در حیوانات
تشنج عمومی، شایع‌ترین نوع تشنج در حیوانات است و به طور گسترده‌ای مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع تشنج باعث می‌شود که هوشیاری حیوان از بین برود و عضلات دچار انقباض شوند که این انقباض‌ها حرکت‌های شبیه به دست و پا زدن ایجاد می‌کند.
این نوع تشنج معمولاً بین 30 ثانیه تا 3 دقیقه طول می‌کشد و بعد از آن علائم مختلف دیگری ممکن است ایجاد شود و سپس حیوان به طور کامل بهبود می‌یابد.
2. تشنج موضعی در حیوانات
تشنج موضعی به نوعی از تشنج می‌گویند که در آن، تاثیر فقط در یک قسمت از مغز است.
در این حالت، حیوان می‌تواند حرکت کند و هوشیاری آن از بین نمی‌رود.
تشنج موضعی (جزئی) خود به دو نوع تقسیم می‌شود:
- تشنج موضعی (جزئی) ساده
- تشنج موضعی (جزئی) پیچیده
علائم تشنج موضعی بسته به جایی که در آن مغز تحت تاثیر قرار می‌گیرد، متفاوت است و می‌تواند شامل رفتارهای غیرطبیعی حسی یا حرکتی باشد بدون اینکه هوشیاری از بین برود.
از نظر علل، تشنج در حیوانات به دو دسته تقسیم می‌شود:
1. صرع اولیه (ناشناخته) در حیوانات
صرع اولیه، یکی از اصلی‌ترین دلایل تشنج در حیوان است و تقریباً در 25 تا 30 درصد از سگ‌ها دیده می‌شود و در گربه‌ها کمتر شایع است.
این نوع صرع با دوره‌های تشنجی که علتی برای آنها یافت نمی‌شود، مشخص می‌شود.
تشنج معمولاً بین 6 ماهگی و 3 سالگی شروع می‌شود، هرچند در برخی سگ‌ها تا 5 سالگی ممکن است دیده نشود.
2. صرع ثانویه (اکتسابی) در حیوانات
در صرع اکتسابی، یک عامل مثل ضربه، مسمومیت، یا تغییرات متابولیکی باعث می‌شود که بخش‌هایی از نورون‌ها دچار فعالیت غیرطبیعی شوند و تشنج ایجاد کنند.
این نوع صرع می‌تواند در هر سن، جنس و نژاد سگ و گربه به وجود بیاید.
برای تشخیص نوع و علت تشنج، باید یک تاریخچه کامل از حیوان گرفته شود و سپس معاینات فیزیکی و عصبی دقیقی انجام شود. آزمایش‌های معمول نیز ممکن است لازم باشد.
علت تشنج سگ چیست؟
تشنج سگ می‌تواند خفیف و کوتاه مدت یا شدید و طولانی باشد.
علائم تشنج معمولاً مشابه هستند و اغلب به راحتی قابل شناسایی‌اند، ولی تشخیص علت تشنج در حیوانات همیشه آسان نیست.
گاهی اوقات تشنج سگ ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری‌های دیگر باشد.
اولین قدم برای تشخیص تشنج در سگ‌ها، شناسایی علائم آن است. بنابراین دامپزشکان و صاحبان حیوانات باید از طریق شناسایی علائم و نوع تشنج، به دنبال علل آن باشند.
علت‌های اصلی تشنج در حیوانات عبارت‌اند از:
اصلی‌ترین علت این مشکل، صرع است که در مورد آن اطلاعات دقیقی وجود ندارد.
رایج‌ترین سن برای ظهور این بیماری، بین 2 تا 6 ماهگی است، به ویژه در زمانی که توله‌ها دندان درمی‌آورند و ممکن است به شدت به کرم‌های گرد و نواری آلوده باشند.
صرع می‌تواند ناشی از شوک، ترس، آسیب، هیجانات جنسی، درد یا استرس (پس از عمل جراحی یا زایمان) در حیوانات (سگ و گربه) باشد.
حجم زیاد غذا با جگر و تغییرات ناگهانی دما می‌توانند باعث بروز یک حمله ناگهانی در سگ شوند. به نظر می‌رسد که برخی از سخت‌ترین و ماندگارترین حملات صرع، معمولاً دلیل روشنی ندارند و ممکن است وراثتی باشند یا به خاطر آسیب دیدگی مغز ناشی از ضربه به سر پیش بیایند.
به هر حال، غش در حیوانات نیز می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری عصبی باشد.
برای اولین اقدام درمانی، سگ را در یک اتاق تاریک قرار دهید، دور آن را با یک پتو بپوشانید و آن را به حال خود رها کنید.
بیشتر بخوانید::
علائم تشنج در سگ
تشنج به دلیل جریان غیرطبیعی الکتریسیته در مغز اتفاق می‌افتد. این وضعیت معمولاً در چهار مرحله رخ می‌دهد. در مراحل اولیه‌ای که به آن اورا یا پرادوم می‌گویند، سگ شما ممکن است یکی یا چند نشانه زیر را نشان دهد.
این علائم شامل:
- عصبانیت شدید
- بزاق بیش از حد و آب دهان غیرمعمول
- تغییرات رفتاری و خلق و خو (چند روز پیش از تشنج)
- پنهان شدن
- پرخاشگری خفیف
- زود عصبانی شدن
در صورتی که تشنج شروع شود، این علائم ممکن است فقط چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و به آن نام ictal گفته می‌شود.
علائم ictal عبارتند از:
- غش کردن
- گاز گرفتن
- فلج ناگهانی
- بزاق و آب دهان
- لرزش بدن
- گرفتگی عضلات
- بسته شدن چشم‌ها
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
- صداهای غیرمعمول
- حرکت‌های غیرارادی پا
بعد از علائم ictal، سگ شما یک دوره بهبودی خواهد داشت که ممکن است در این مدت، اقدام به کارهایی کند که عادی نیستند و بیش از حد آب یا غذا بخورد.
بیشتر بخوانید::
تشخیص تشنج در سگ
بعد از اینکه متوجه شدید سگتان دچار تشنج شده، مهم است که یادداشت‌هایی از رفتارهای او قبل، حین و بعد از حمله تهیه کنید.
همچنین تمام غذاهایی که پیش از تشنج خورده است و تعداد حملات را یادداشت کنید.
این اطلاعات به دامپزشک کمک می‌کند تا علت و نوع تشنج را مشخص کند و میزان شدت آن را بررسی نماید.
پس از ثبت این اطلاعات، سگ خود را به‌سرعت به دامپزشک ببرید.
“`html
دامپزشکی تمام نشانه های مشکلات کلی سلامتی حیوان را بررسی کرده و آزمایش هایی مانند آزمایش خون انجام می دهد.
این آزمایشات به شناسایی مواد شیمیایی غیرطبیعی یا سطح بالای مواد شیمیایی در خون کمک کرده و می‌تواند در شناسایی دلایل بیماری اهمیت زیادی داشته باشد.
اگر نتیجه آزمایش خون قطعی نباشد، ممکن است دامپزشک شما نیاز به انجام آزمایشات اضافی داشته باشد.
آزمایشات لازم برای تشخیص تشنج در سگ
- آزمایش مایع مغزی نخاعی
- تصویربرداری از مغز
- آزمایش ادرار
البته آزمایشاتی که دامپزشک انجام می‌دهد، به معاینات اولیه از سگ بیمار و نتایج آزمایش خون بستگی دارد و برای ارائه اطلاعات بیشتر در مورد علت تشنج سگ استفاده می‌شوند.
خالی از لطف نیست: آزمایش ادرار یک آزمایش ساده است، در حالی که برای آزمایشات دیگر ممکن است نیاز به بستری کردن حیوان و یا بیهوش کردن آن در بیمارستان به طور موقت باشد.
پس از تشخیص علت تشنج سگ، بهتر است شما و دامپزشک با هم برای تهیه یک برنامه درمان همکاری کنید و تلاش کنید تا به علت تشنج مستقیم رسیدگی شود. این کار می‌تواند در آینده به کاهش عوارض جانبی کمک کند.
کمک های اولیه هنگام تشنج سگ
- زمانی که متوجه شدید سگ شما دچار تشنج شده است، باید به او کمک کنید تا در طول حمله‌ها به خودش آسیب نزند.
- ابتدا باید همه اشیای تیز و خطرناک را دور کنید و با قراردادن چند بالش نرم اطراف، از آسیب دیدن سگ جلوگیری کنید.
- سگ ممکن است شما را گاز بگیرد؛ بنابراین به دهان و بدن او دست نزنید. سگ‌ها در هنگام تشنج نمی‌دانند چه اتفاقی می‌افتد.
- سعی کنید تا عوامل ایجاد تشنج و مدت زمان آن را ثبت کنید تا دامپزشک بتواند نوع تشنج را تشخیص دهد.
- اگر فکر می‌کنید سگ شما مسموم شده یا گرمازده است، بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید.
- تمام اشیای تیز و خطرناک را از اطراف بردارید.
- اطمینان حاصل کنید که سگ دچار تشنج در نزدیکی پله‌ها و یا دیگر حیوانات خانگی نیست.
- اطراف سگ را با بالش و پتو بپوشانید تا او نتواند به خود آسیب بزند.
- سعی نکنید زبان سگ را برای جلوگیری از بلعیدن آن خارج کنید. سگ نمی‌داند چه اتفاقی برایش می‌افتد و ممکن است شما را گاز بزند.
- سگ خود را آرام کنید و به او آرامش بدهید.
- چراغ‌ها را خاموش کنید و از ایجاد صداهای بلند جلوگیری کنید.
- سعی کنید مدت زمان تشنج را به یاد داشته باشید و این اطلاعات را به دامپزشک بدهید.
سگ معمولاً چند دقیقه بعد از تشنج به حالت عادی برمی‌گردد، ولی ممکن است برای کامل آگاه شدن چند ساعت طول بکشد. شدت تشنج می‌تواند تعیین‌کننده این زمان باشد.
درمان سریع تشنج در حیوانات (سگ و گربه)
برای درمان تشنج در حیوانات، باید دلیل اصلی ایجاد تشنج درمان شود (مانند برداشت تومور).
تشنج همچنین باید با استفاده از داروها درمان شود.
“““html
تشنج درمان خواهد شد.
داروی اصلی برای درمان تشنج، فنوباربیتال سدیم است که دارویی سالم، مؤثر و نسبتاً کم‌هزینه به شمار می‌آید.
روش مصرف داروی فنوباربیتال سدیم برای درمان تشنج در حیوانات
این دارو معمولاً در ابتدا با دوز mg/kg 5/2 دو بار در روز تجویز می‌شود، اما دوز آن باید با سنجش مقدار دارو در خون تنظیم شود.
تشنج‌هایی که به درمان پاسخ نمی‌دهند می‌توانند با افزودن برومید پتاسیم به درمان با فنوباربیتال کنترل شوند.
برومید پتاسیم نیز می‌تواند به تنهایی در مواردی که حیوان دارای مشکل کبدی است یا به فنوباربیتال واکنش نشان نمی‌دهد، استفاده شود.
دوز اولیه برومید پتاسیم mg/kg 20 دو بار در روز به‌صورت تک‌دارویی و mg/kg 15 دو بار در روز در صورت همراهی با فنوباربیتال، به‌صورت خوراکی مصرف می‌شود.
داروهای دیگری که برای درمان تشنج در حیوانات (سگ و گربه) به‌صورت تک‌دارویی یا همراه با فنوباربیتال یا برومید پتاسیم استفاده می‌شوند، عبارتند از:
- دیازپام
- کلرازپات
- فلبامات
- گاباپنتین
- زونیسامید
- لِوِتیراستام
- تحریک عصب واگ نیز یکی از روش‌های دیگر برای درمان تشنج محسوب می‌شود.
زمانی که حیوان کاملاً به حالت عادی برمی‌گردد، او را نزد دکتر دامپزشک ببرید. دامپزشک تمام تلاش خود را می‌کند تا علت مشکل را شناسایی و درمان کند و احتمالاً یکی از دو داروی میزولین یا لارگاکتیکل را تجویز می‌نماید.
بیشتر بخوانید::
تشنج چشمی در سگ‌ها
دلایل مختلفی وجود دارد که می‌تواند باعث حرکات سریع کره چشم سگ‌ها شود، اما زمانی که چشم به سرعت به جلو و عقب حرکت می‌کند، درست مانند انسان‌ها، ممکن است نشان‌دهنده وجود مشکلی جدی‌تر باشد.
چرا که این ممکن است به معنی تشنج چشمی در سگ باشد و می‌تواند به شدت بر سلامتی او تأثیر بگذارد.
یکی از اصلی‌ترین دلایل تشنج، دریافت بیش از حد سیگنال‌های عصبی توسط مغز است.
در حین تشنج، سگ به شدت دچار لرزش می‌شود، بخصوص در قسمت سر و چشم‌هایش به سرعت به جلو و عقب حرکت می‌کند و در نهایت این فشارها می‌تواند منجر به صرع شود.
نژادهای مستعد تشنج چشمی
برخی از نژادها بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، از جمله:
- جرمن شپردها (German shepherds)
- داکس هاندها (Dachshunds)
- کالی‌ها (Collies)
- پودل‌ها (Poodles)
- بیگل‌ها (Beagles)
- گلدن ریتریورها (Golden retrievers)
این سگ‌ها به‌طور ژنتیکی مستعد ابتلا به این بیماری هستند.
علائم تشنج چشمی در سگ
علائم زیادی برای این بیماری وجود دارد که شایع‌ترین آنها در مرحله‌ی ابتدایی تنها حرکات سریع چشم است که برای مدت زمان نسبتاً کوتاهی اتفاق می‌افتد، اما این حرکات به قدری غیرطبیعی هستند که صاحب را نگران می‌کنند.
بنابراین باید به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
این بیماری همچنین بر رفتار سگ تأثیر می‌گذارد، طوری که ممکن است سگ عصبی‌تر از همیشه به نظر برسد و رفتار عجیب‌تری از خود نشان دهد، به‌طوری‌که دچار اضطراب و بی‌قراری می‌شود.
عجیب‌تر از آن این است که…
“`
سگی که به طور غیرعادی بزاق ترشح می‌کند و این بزاق از لب‌هایش سرازیر می‌شود، ممکن است نشانه‌ای از مشکل سلامتی باشد.
در مراحل پیشرفته‌تر بیماری، سگ ممکن است دچار لرزش‌های غیرقابل کنترل شود و چشم‌هایش بیشتر از همیشه دچار تشنج شود. همچنین ممکن است گیج و سردرگم به نظر برسد.
سگ ممکن است دندان‌هایش را محکم به هم بفشارد و در نهایت به حالت بیهوشی برود.
دلایل دیگر تشنج چشمی در حیوانات
تشنج چشمی در حیوانات مانند دیگر نوع‌های تشنج می‌تواند به دلیل صرع باشد، اما فقط به این دلیل محدود نمی‌شود.
دلایل دیگری که می‌تواند باعث تشنج چشمی در حیوانات شود شامل:
- شروع نابینایی
- آب مروارید
- گلوکوم
- التهاب چشم
- تومورهای مغزی
اگر علائم این بیماری را در سگ خود مشاهده کردید، بهترین کار این است که هر چه سریع‌تر او را نزد دامپزشک ببرید.
بیشتر بخوانید:
