“`html
چگونه گوجه فرنگی بکاریم؟
گوجه فرنگی یکی از سبزیجات مفید و پرطرفدار در خانواده‌های ایرانی است. اگر شما هم به این سبزی خوشمزه علاقه دارید، می‌توانید آن را در خانه بکارید و از تجربه باغبانی لذت ببرید.
بسیاری از گوجه فرنگی‌هایی که به صورت تجاری تولید می‌شوند، در محیط‌های بدون خاک و با استفاده از محلول‌های کود شیمیایی رشد می‌کنند و قبل از رسیدن چیده می‌شوند. این روش‌ها گوجه‌فرنگی‌هایی با ظاهر خوب تولید می‌کند، اما طعم آن‌ها معمولاً خوشایند نیست.
تحقیقات نشان داده‌اند که گوجه‌فرنگی‌های ارگانیک و محلی، پیچیدگی‌های شیمیایی بیشتری دارند و طعم بهتری را ارائه می‌دهند. همچنین، این نوع گوجه‌فرنگی‌ها معمولاً غلظت بالاتری از رنگدانه‌های لیکوپن دارند که به باز شدن رگ‌های مسدود شده کمک می‌کند. تصور می‌شود یکی از دلایل سالم بودن رژیم غذایی مدیترانه‌ای همین موضوع است.
گیاه شناسی گوجه فرنگی
گوجه فرنگی یکی از گیاهان گلدار و از خانواده‌ی سولاناسه است که دارای انواع مختلفی می‌باشد. این گیاه ممکن است برای تولید میوه یا برای زیباسازی کشت شود. ریشه‌ی آن می‌تواند به عمق یک متر و بیشتر برسد، و اگر نشا شود، ریشه‌های جانبی قوی‌ای ایجاد می‌کند.
ساقه‌ی جوان گوجه‌فرنگی نرم، گرد و دارای کرک است که با گذشت زمان سخت می‌شود و حالت چوبی به خود می‌گیرد. ساقه‌ها معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ متر طول دارند، اما بعضی از انواع آن به نام validum دارای ساقه‌های کوتاه و محکم با قابلیت ایستادن بدون نیاز به قیم هستند. برگ‌های این گیاه متناوب و مرکب هستند و اندازه آن‌ها بسته به نوع گیاه متفاوت است. رنگ برگ‌ها معمولاً سبز روشن و پشت آن‌ها کمی کرکدار است.
گل‌های کوچکی که روی ساقه بین دو گره ظاهر می‌شوند، به صورت خوشه‌ای رشد می‌کنند. این گل‌ها دارای ۵ گلبرگ زرد رنگ هستند که در ابتدا به هم چسبیده‌اند و در انتها از هم جدا می‌شوند. کاسه‌ی گل سبز رنگ و دارای ۵ کاسبرگ بلند است که طول آن‌ها با رشد میوه افزایش می‌یابد. میوه‌ی گوجه‌فرنگی دارای ۲ تا چند حفره است و گوشتی بوده و حاوی تعداد زیادی دانه‌های کوچک قلبی شکل می‌باشد.
رنگ و شکل میوه، زمان رسیدن، آب‌داری و همچنین ظاهر آن در انواع مختلف گوجه‌فرنگی متفاوت است. بذر گوجه‌فرنگی کوچک، سبک و سفید رنگ است و می‌تواند تا ۴ تا ۵ سال زنده بماند.
تولید میوه در گیاه گوجه‌فرنگی به عوامل مختلفی بستگی دارد که بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند. این عوامل شامل مواد غذایی، دما و طول روز هستند. همچنین، تلقیح گل‌های گوجه‌فرنگی کار دشواری است و رطوبت زیاد یا آب‌ریزی بر روی گل‌ها می‌تواند باعث کاهش میوه‌دهی شود.
چگونه گوجه فرنگی را در خانه پرورش دهیم؟
گوجه فرنگی را نصف کرده و داخل ظرف پلاستیکی قرار دهید:
شما به یک ظرف با درپوش گشاد نیاز دارید. بعد از چند روز، یک لایه قارچ روی دانه‌ها ظاهر می‌شود. این فرآیند می‌تواند بسیاری از بیماری‌های ناشی از بذر را از بین ببرد که ممکن است بر تولید گیاهان تأثیر بگذارد.
بر روی ظرف برچسب بزنید:
“““html
اگر چند نوع متفاوت دانه می‌کارید، حتماً روی ظرف برچسب بزنید تا از هر گونه اشتباهی جلوگیری کنید. درپوش را روی ظرف بگذارید ولی آن را محکم نبندید تا اکسیژن به آن برسد.
خمیر را در مکان گرمی دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید:
فرآیند تخمیر ممکن است بوی ناخوشایندی داشته باشد، بنابراین ظرف را در جایی بگذارید که دیده نشود. مثلاً می‌توانید آن را زیر دستشویی قرار دهید یا در گاراژ (به شرطی که کافی گرم باشد) قرار دهید.
ظرف را هر روز به هم بزنید تا یک لایه سفید روی سطح تشکیل شود:
معمولاً دو تا سه روز طول می‌کشد تا قارچ رشد کند. باید مطمئن شوید که دانه‌ها را دقیقاً بعد از شکل‌گیری قارچ برداشت کنید تا دانه‌ها در ظرف جوانه نزنند.
برداشت محصول:
با استفاده از دستکش، لایه قارچی را بردارید. دانه‌ها در کف ظرف فرو خواهند رفت.
آب را در ظرف بریزید و مخلوط را رقیق کنید:
اجازه دهید دانه‌ها در کف ظرف حل شوند و بعد از آن بخش‌های ناخواسته را روی صافی بریزید. مراقب باشید که دانه‌ها را دور نیندازید. وقتی تمام دانه‌ها را جمع کردید، به طور کامل آن‌ها را با آب بشویید.
دانه‌ها را روی یک سطح نچسب پخش کنید و اجازه دهید چند روز خشک شوند. یک ظرف شیشه‌ای، کاشی سرامیک، ورق، یا یک تکه تخته می‌تواند کار شما را به راحتی انجام دهد. برداشتن دانه‌های خشک از روی کاغذ یا پارچه ممکن است دشوار باشد. زمانی که دانه‌ها خشک شدند، می‌توانید آن‌ها را در یک کیسه پلاستیکی بگذارید تا زمانی که برای کاشت آماده شوند. حتماً برچسب بزنید تا انواع دانه‌ها را فراموش نکنید.
بذرها را در مکانی خنک و تاریک نگه دارید:
همچنین می‌توانید آن‌ها را در یک ظرف هوابند در یخچال بگذارید تا شرایط زمستانی را شبیه‌سازی کنید. بذرها را در فریزر نگذارید، چون این کار به آن‌ها آسیب می‌زند.
پرورش گوجه فرنگی با استفاده از روش کاشت دانه
1. گیاهان گوجه فرنگی را 6 تا 8 هفته قبل از آخرین یخ‌بندان، داخل خانه بکارید:
برای آماده کردن گیاهان گوجه فرنگی برای انتقال به فضای باز، شروع کاشت را از داخل خانه انجام دهید، در حالی که هنوز هوای بیرون سرد است. دماهای سرد در اوایل بهار می‌تواند به جوانه‌ها آسیب بزند یا حتی باعث مرگ آن‌ها شود. بذرها را در داخل خانه بکارید تا شانس موفقیت آن‌ها بالاتر برود.
2. گلدان‌های پلاستیکی یا قابلمه‌های کوچک مشابه برای کاشت بذر خریداری کنید:
شما می‌توانید این گلدان‌ها را در فروشگاه‌های مربوط به باغ یا لوازم خانگی پیدا کنید.
3. ظرف را با مخلوط مرطوب خاک پر کنید:
به عنوان مثال، می‌توانید مخلوطی از 1/3 خزه و 1/3 کمپوست درست کنید و قبل از کاشت بذر به آن آب بدهید. 2 یا 3 دانه را به عمق 1/4 اینچ در هر گلدان بکارید و سپس با خاک بپوشانید.
4. گلدان را هر روز بررسی کنید:
“`
زمانی که گیاهان از خاک بیرون آورده می‌شوند، به سرعت شروع به رشد می‌کنند.
کاشت و پرورش گوجه فرنگی در خانه با روش انتقال گیاه
1. اطمینان حاصل کنید که گیاهان حداقل 15 سانتی‌متر رشد داشته‌اند.
زمانی که خطر سرمازدگی در فضای باز وجود نداشته باشد، می‌توانید آن‌ها را به بیرون منتقل کنید.
2. گیاهان را با محیط جدید آشنا کنید:
حدود یک هفته قبل از اینکه بخواهید گیاهان را به بیرون ببرید، به تدریج آن‌ها را به دمای هوا عادت دهید. گیاهان را کمی در نور خورشید و در مکان نسبتا سایه قرار دهید و به آرامی زمان بیشتری را که گیاهان در خارج می‌گذرانند افزایش دهید. شروع کنید و یک ساعت یا کمتر در روز آن‌ها را بیرون بگذارید و به تدریج زمان را بیشتر کنید.
3. فضای باغ را آماده کنید:
از خاک خوب زهکشی شده و حاوی مقدار زیادی ماده آلی استفاده کنید. افزودن خزه به خاک می‌تواند به بهبود زهکشی کمک کند و می‌توانید به آن برگ یا کمپوست اضافه کنید. برای استفاده از خزه، بیش از نیمی از خاک را برداشته و با نسبت برابر خزه نارس مخلوط کنید. این مخلوط را در محل کاشت بریزید.
4. سطح pH خاک را بررسی کنید:
گوجه فرنگی در خاکی با pH بین 6 و 7 بهترین رشد را دارد. دفتر توسعه کشاورزی محلی شما می‌تواند فرم‌های لازم برای آزمایش خاک و دستورالعمل‌های آن را در اختیار شما قرار دهد. پس از تنظیم خاک، دوباره pH را تست کنید. اگر pH کمتر از 6 بود، آهک دولومیت به خاک اضافه کنید. و اگر بالاتر از 7 بود، دانه‌های گوگرد را مخلوط کنید تا pH کاهش یابد.
5. حفره‌ای به عمق حدود 0.6 متر حفر کنید:
این حفره باید به اندازه کافی عمیق باشد که بتوانید نهال را بکارید و فقط یک چهارم آن از خاک بیرون باشد. در این حفره کمی کمپوست بریزید تا به رشد بهتر گیاه کمک کند و از پیوند زدن جلوگیری کند.
6. با احتیاط گیاهان را از گلدان درآورید و در خاک بگذارید.
توجه داشته باشید که در این روند به ریشه‌ها آسیب نرسانید. حتماً پیوند را به اندازه کافی عمیق قرار دهید تا خاک اولین برگ‌های جدید را هنگام پر کردن با خاک لمس کند. دقت کنید که همه برگ‌هایی که در زیر خاک هستند را بردارید، چون گوجه فرنگی می‌تواند بیماری‌هایی از برگ‌های در تماس با خاک بگیرد.
7. گیاه را حاصلخیز کنید:
می‌توانید به گیاهان خود با مقدار کمی کود مرغ یا یک کود گیاهی با نیتروژن کم و فسفر بالا، غذا بدهید. سپس باید به طور کامل گیاهان را آبیاری کنید. این فرآیند را هر ماه تکرار کنید.
8. کنار گیاهان چوب قرار دهید:
این کار به گیاهان کمک می‌کند تا محکم بایستند و برداشت میوه راحت‌تر شود. مراقب باشید که به ریشه‌ها آسیب نرسانید.
بیشتر بخوانید:
