“`html
سرطان مری
(سرخ نای) چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟
سرطان مری به معنای تغییراتی در سلول‌های دیواره مری و رشد سلول‌های غیرطبیعی در آن است. دو نوع اصلی سرطان مری وجود دارد:
سرطان سنگفرشی
که بیشتر در نواحی بالایی مری دیده می‌شود و
آدنوکارسینوم
که بیشتر در انتهای پایینی مری و اطراف محل اتصال معده به مری رخ می‌دهد.
تحقیقات نشان می‌دهند که اخیراً، سرطان مری که منشا آن نزدیک به محل اتصال مری به معده است، بیشتر شده اما هنوز دلیل دقیقی برای آن پیدا نشده است.
یکی از بیماری‌های مری، بیماری “مری بارت” است که در آن پوشش مری شبیه پوشش معده می‌شود. این نوع بیماران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مری قرار دارند و ممکن است نیاز باشد که تحت نظر پزشک باشند.
مرسوم ترین انواع سرطان مری کدامند؟
علائم سرطان مری معمولاً نشان‌دهنده دو نوع عمده از این بیماری هستند:
-
سلول فلسی سرطانی
زمانی اتفاق می‌افتد که سرطان از سلول‌های پوششی روی مری شروع شود. این نوع معمولاً در قسمت بالایی یا میانه مری رخ می‌دهد، اما می‌تواند در هر جایی نیز اتفاق بیفتد. -
رشد بدخیم غده‌ای
زمانی اتفاق می‌افتد که سرطان از سلول‌هایی که در مری مایعاتی همچون مخاط تولید می‌کنند آغاز شود. این نوع علائم اغلب در قسمت‌های پایین نزدیک به معده دیده می‌شود.
علت سرطان مری چیست؟
به نظر می‌رسد که سیگار و الکل می‌توانند به بروز سرطان مری کمک کنند. همچنین، رژیم غذایی می‌تواند تأثیر زیادی در ابتلا به این سرطان داشته باشد. به طور مثال، میزان شیوع سرطان مری در جنوب چین به دلیل مصرف ماهی دودی و شور تقریباً یک دهم این میزان در نورماندی فرانسه است.
در انگلستان، فقر آهن یکی از دلایل ابتلا به سرطان قسمت بالایی مری، به‌ویژه در زنان، می‌باشد. البته امروزه با بهبود رژیم‌های غذایی و مراقبت‌های بهداشتی در دوران بارداری، این مشکل تقریباً رفع شده است. سرطان مری در مردان سه برابر زنان شایع‌تر است و این بیماری بیشتر در افراد بالای 60 سال اتفاق می‌افتد.
علائم و نشانه‌های سرطان مری چیست؟
اولین علامت سرطان مری معمولاً مشکل در بلع است. این حالت باعث می‌شود احساس کنید که غذا در گلو و عمدتاً در پشت و انتهای قفسه سینه گیر کرده است. در ابتدا این مشکل برای غذاهای جامد پیش می‌آید، اما به تدریج برای غذاهای مایع و حتی نوشیدنی‌ها نیز سخت می‌شود.
درد بین تیغه شانه‌ها نیز ممکن است مشکل‌آفرین باشد. این درد گاهی با خوردن غذا تشدید می‌شود. یکی دیگر از علائم سرطان مری، بالا آوردن غذا بدون تغییر، چند دقیقه پس از بلع است. بیمار اغلب سعی می‌کند با کاهش مصرف غذاهای جامد این مشکل را حل کند که معمولاً باعث کاهش وزن و خستگی می‌شود.
همچنین، سوزش سردل، تهوع، استفراغ و استفراغ خون نیز ممکن است رخ دهد. علائم اولیه معمولاً خفیف هستند اما به تدریج در شدت آنها افزوده می‌شود. حتماً با مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید.
آیا سرطان مری قابل تشخیص و درمان است؟
تشخیص سرطان مری چگونه است؟
تشخیص این سرطان می‌تواند با استفاده از یک ماده خاص و اشعه X انجام شود. قبل از تصویربرداری، بیمار از او خواسته می‌شود مایع خاصی به نام باریم را ببلعد. در حین بلعیدن و پایین رفتن این ماده، از فرد با اشعه X تصویربرداری می‌شود.
این روش بدون درد است و اطلاعات مفیدی درباره تنگی‌های نامنظم در مری به پزشک می‌دهد. اما این روش نمی‌تواند تشخیص قطعی سرطان مری را فراهم کند.
تشخیص قطعی با استفاده از آندوسکوپی انجام می‌شود. در این روش، یک میله نازک که یک دوربین به انتهای آن متصل است، وارد مری می‌شود و می‌توان از بیماری‌های مری تصویربرداری کرد. پزشک می‌تواند
“`
این دستگاه به پزشکان کمک می‌کند تا مری (مقدار غذایی که به معده می‌رود) را مشاهده کرده و هر گونه ناهنجاری احتمالی را تشخیص دهند. همچنین، با استفاده از این دستگاه می‌توان از بافت‌های مری نمونه‌برداری کرد. به این دستگاه گاستروسکوپ می‌گویند. پزشک از نواحی مشکوک نمونه‌برداری کرده و این نمونه‌ها برای بررسی‌های بیشتر به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می‌شوند. پاتولوژیست می‌تواند تعیین کند که آیا این بافت‌ها سرطانی هستند یا نه.
گزارش نتایج نمونه‌برداری معمولاً بین 7 تا 10 روز طول می‌کشد. برای بررسی پیشرفت سرطان یا انجام معاینات لازم قبل از عمل جراحی، ممکن است از تصویربرداری سی‌تی اسکن (CT scan) نیز استفاده شود.
درمان سرطان مری چگونه است؟
درمان ممکن است شامل جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این روش‌ها باشد. درمان از طریق عمل جراحی بهترین شانس را برای بهبودی بیمار فراهم می‌کند. بیمارانی که در وضعیت عمومی خوب هستند و تومور کوچک‌تری دارند، بیش از 25 درصد شانس بهبودی از طریق عمل جراحی دارند.
برای بیمارانی که سرطان آنها پیشرفته‌تر است، از ترکیبی از پرتودرمانی و شیمی درمانی استفاده می‌شود. در این روش‌ها شانس بهبودی حدود 20 درصد است. گاهی قبل از عمل جراحی از این روش‌ها برای کوچک کردن و کاهش قدرت تومور استفاده می‌شود.
متأسفانه، بیشتر بیماران مبتلا به سرطان مری نمی‌توانند از این روش‌های درمانی بهره‌مند شوند.گاهی نیز برای بهبود بلع، از وسیله‌ای به نام استنت استفاده می‌شود. این وسیله درون مری قرار می‌گیرد و به باز شدن مجرای مری کمک می‌کند. استنت را می‌توان به آسانی در حین عمل آندوسکوپی در جای مناسب قرار داد.
برای باز نگه داشتن مری به مدت طولانی‌تر می‌توان از پرتودرمانی نیز استفاده کرد. به طور کلی، می‌توان گفت که درمان سرطان مری رضایت‌بخش نیست. احتمال زنده ماندن این افراد بیش از 5 سال بعد از تشخیص سرطان، تنها 10 درصد است. این میزان برای بیماران جوان‌تر ممکن است تا 20 درصد افزایش یابد.
عوارض جانبی پیشرفت سرطان مری
پیشرفت سرطان مری می‌تواند عوارضی را ایجاد کند، مانند:
انسداد مری: سرطان ممکن است باعث شود که غذا و مایع نتوانند به‌راحتی از مری عبور کنند. سرطان مری پیشرفته می‌تواند باعث ایجاد درد نیز شود.
خونریزی: سرطان مری می‌تواند به خونریزی منجر شود. اگرچه خونریزی معمولاً به‌صورت تدریجی است، اما در برخی موارد ممکن است ناگهانی و شدید باشد.