۸ سم خطرناک که باید از آنها دوری کرد
سم به ماده‌ای گفته می‌شود که اگر خورده، استنشاق یا جذب بدن شود، می‌تواند آسیب جدی یا حتی مرگ به بار بیاورد. به طور کلی، هر ماده‌ای می‌تواند سم باشد، اگر به مقدار زیاد مصرف شود، حتی آب هم در دوز زیاد می‌تواند کشنده باشد. آنچه مهم است مقدار سمی است که به بدن وارد می‌شود.
رایسین
رایسین سمی است که از دانه‌های کرچک به دست می‌آید. خوردن دانه‌ای به اندازه یک دانه ماسه از این سم می‌تواند کشنده باشد. رایسین به ریبوزوم‌ها حمله کرده و تولید پروتئین در بدن را متوقف می‌کند که می‌تواند به مرگ منجر شود. پادزهر خاصی برای این سم وجود ندارد، اما اگر مقدار مصرف کم باشد، امکان زنده ماندن وجود دارد. بلعیدن دانه‌های کرچک به خودی خود سمی نیست، اما باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه‌داشته شود.
سم بوتولینوم
باکتری کلاستریدیوم بوتولینوم یک سم عصبی به نام بوتولینوم تولید می‌کند که می‌تواند کشنده باشد. اگر این باکتری خورده شود، ممکن است مسمومیت به نام بوتولیسم ایجاد کند. این سم معمولاً در کنسروهای خراب و یا گوشت آلوده وجود دارد. بوتولینوم به نواحی عصبی حمله نموده و موجب فلج عضلانی می‌شود. این فلج می‌تواند به سیستم تنفسی هم آسیب بزند و باعث مرگ شود. بوتولینوم همچنین در بوتاکس استفاده می‌شود که برای کاهش چین و چروک‌ها با فلج کردن برخی از اعصاب کار می‌کند.
تترادوتوکسین
تترادوتوکسین که به اختصار TTX نامیده می‌شود، سم عصبی است که با مسدود کردن کانال‌های سدیمی، ارتباط بین مغز و بدن را مختل می‌کند. یک دوز کوچک از این سم می‌تواند باعث از بین رفتن حس و فلج شود، اما یک دوز بزرگ‌تر می‌تواند اندام‌های حیاتی را از کار بیاندازد. حدود شش ساعت زمان می‌برد تا اثر کامل این سم ظاهر شود و بعد از از کار افتادن دیافراگم، تنفس متوقف خواهد شد.
این سم در برخی از حیوانات دریایی مانند ماهی توفو، ستاره دریایی و ماهی‌های قرمز وجود دارد. TTX می‌تواند از طریق بلع، استنشاق یا ورود به خون کشنده باشد.
آماتوکسین
آماتوکسین سمی کشنده است که در قارچ‌های آمانیتا یافت می‌شود. خوردن فقط یک عدد از این قارچ‌ها می‌تواند به مرگ یک انسان منجر شود. اگرچه این سم از نظر کشندگی در بین دیگر سم‌ها در این لیست در رتبه اول نیست، اما به دلیل احتمال بالای مواجهه با آن، به ویژه برای کسانی که با قارچ‌های وحشی آشپزی می‌کنند، می‌تواند خطرناک باشد.
سم کشنده سیانور
سیانور سمی کشنده است که به آهن موجود در خون متصل می‌شود و مانع از انتقال اکسیژن به سلول‌ها می‌گردد. دوز کشنده این سم می‌تواند ظرف چند دقیقه باعث مرگ شود. این سم در طبیعت شایع است و بدن می‌تواند مقدار کمی از آن را تجزیه کند. سیانور در دانه‌های سیب، گیلاس، بادام و زردآلو وجود دارد. هیدروژن سیانید به عنوان یک سلاح شیمیایی نیز استفاده می‌شود. بوی این ماده مانند بادام تلخ است و در حقیقت، بوی تلخ بادام به دلیل وجود سیانور در آن است.
گاز اعصاب
تمامی عوامل اعصاب می‌توانند در زمره خطرناک‌ترین مواد شیمیایی قرار بگیرند. سارین و دیگر ترکیبات آن از بسیاری از سموم خطرناک‌تر هستند. برای مثال، سارین حدود ۵۰۰ برابر از هیدروژن سیانید سمی‌تر است. برای مسمومیت با این گاز نیازی به استنشاق نیست و از طریق پوست هم جذب می‌شود. جان سالم به در بردن از مقادیر کم این سم ممکن است، اما می‌تواند آسیب‌های عصبی دائمی به قربانی وارد کند.
بتراچوتوکسین
بتراچوتوکسین نیز یک سم عصبی است که بر روی کانال‌های سدیم تأثیر می‌گذارد و پادزهری ندارد. مواجه شدن با این سم می‌تواند باعث مرگ سریع شود. این سم را می‌توان بر روی پوست قورباغه‌های نیل که در جنگل‌های گرمسیری زندگی می‌کنند، یافت.
سم کشنده پولونیوم
بسیاری از عناصر شیمیایی مانند جیوه و سرب بسیار سمی هستند. اما عناصر سنگینی چون پولونیوم بسیار سمی‌تر هستند. دوز کشنده این عنصر بسیار کمتر از سایر سم‌ها است و فقط ۷ تریلینیوم (۱۲-^۱۰) گرم از آن برای کشتن یک انسان بزرگسال کافی است. با این حال می‌توان پولونیوم را به عنوان کشنده‌ترین سم در میان موارد بررسی شده دانست.
منبع: مبتکران شیمی