شمع خودرو چیست و در خودرو چه کاربردی دارد ؟

شمع خودرو

شمع خودرو : یکی از بخش‌های اصلی موتور هر خودرو، شمع‌ها هستند که وظیفه ایجاد جرقه و روشن کردن خودرو را بر عهده دارند.

شمع خودرو یکی از قطعات اصلی در موتور خودروهای سوختی است و اگر شمع‌ها به درستی کار نکنند، خودرو نمی‌تواند حرکت کند.

در این مطلب قصد داریم درباره شمع‌های خودرو توضیح دهیم و به بررسی این قطعه مهم در موتور خودرو بپردازیم.

انواع شمع خودرو

شمع‌ها به طور قطع شمع‌های سوزنی، به دلیل استفاده از مواد مختلف در ساخت، طول عمر بیشتری دارند و امکان جرقه زنی همزمان همه الکترودها با ولتاژ استاندارد خودرو تقریبا غیر ممکن است.

فقط زمانی که دمای یک الکترود بسیار بالا برود، جریان الکتریکی نمی‌تواند از آن عبور کند و الکترون‌ها به سمت الکترود منفی که خنک‌تر است، می‌روند.

شاید به همین خاطر برخی افراد با خطای دید فکر می‌کنند که همه الکترودها همزمان جرقه می‌زنند، زیرا چشم انسان نمی‌تواند چند ده جرقه در ثانیه را ببیند و آنها را تشخیص دهد.

کاربرد انواع شمع خودرو

شمع‌های خودرو در انواع مختلفی طراحی شده‌اند و هر کدام برای نوع خاصی از موتور ساخته شده‌اند.

دسته‌بندی شمع‌های خودرو به شکل زیر است:

• 1. شمع گرم خودرو

این شمع‌ها برای استفاده در موتورهای با دمای پایین طراحی شده و پایه‌های بلندتری دارند تا گرمای خود را دیرتر از دست بدهند و بتوانند رسوبات باقی‌مانده از احتراق را بسوزانند.

• 2. شمع نیکلی خودرو

این شمع‌ها الکترودهایی از جنس آلیاژ نیکل دارند و عمر کوتاهی دارند.

• 3. شمع پلاتینیومی خودرو

این شمع‌ها الکترودهایی از جنس آلیاژ پلاتینیوم دارند و عمر بسیار بالایی دارند. این شمع‌ها می‌توانند دماهای تا ۲۵۰۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند و تا ۵۰ هزار کیلومتر کار کنند.

• 4. شمع ایریدیومی خودرو

این شمع‌ها نیز الکترود مثبتشان از جنس ایریدیوم است و عمر بیشتری نسبت به شمع‌های پلاتینیومی دارند.

• 5. شمع‌های چند الکترودی خودرو

این شمع‌ها دارای چند الکترود منفی هستند که باعث افزایش عمر آنها می‌شود. زیرا هر بار جرقه زنی باعث فرسایش قطب منفی می‌شود و پس از فرسوده شدن هر الکترود، الکترود نزدیک‌تر به قطب مثبت جای آن را می‌گیرد و در نتیجه عمر بیشتری برای شمع ایجاد می‌کند.

• 6. شمع سرد خودرو

این شمع‌ها برای کار در موتورهای با دمای بالا طراحی شده‌اند و دارای پایه‌های کوتاهی هستند تا بتوانند سریعاً گرما را کاهش دهند.

عیب یابی تصویری شمع خودرو

1. شمع سالم خودرو

• ظاهر سر شمع : نوک شمع باید سفید متمایل به خاکستری یا زرد متمایل به خاکستری تا قهوه‌ای باشد. این نشان می‌دهد که موتور درست عمل می‌کند، دمای مناسب دارد و سیستم سوخت و برق موتور تنظیم است. موتور نباید ریپ بزند و ساسات باید به درستی کار کند.
• هیچ نشانه‌ای از مکمل‌های سربی بنزین یا دیگر ترکیبات روغن موتور روی سر شمع نباید دیده شود و موتور در دمای مناسب کار می‌کند.

2. شمع سالم خودرو با سر قرمز

“`html

• ظاهر سر شمع : چینی به رنگ صورتی مایل به قرمز
• علت : مواد افزودنی به بنزین بدون سرب برای بالا بردن اکتان، شمع سالم محسوب می شود.

3. شمع آغشته به بنزین

• ظاهر سر شمع : سر شمع آغشته به بنزین بوده و معمولاً بوی بنزین کاملاً به مشام می رسد. معمولاً چینی سر شمع به رنگ زغال در آمده است.
• علت : تنظیم نبودن ساسات و خفگی، پاشش مخلوط سوخت و هوا غلیظ، مشکل در سیستم جرقه‌زنی، استفاده از شمع سرد، نشت انژکتور سوخت.
• نتیجه : ریپ زدن و بد روشن شدن موتور.
• راه حل : کنترل مخلوط هوا و بنزین، چک کردن سیستم برق و شمع‌ها، چک کردن انژکتور‌ها.

4. کوبش شمع خودرو (دتونیشن)

• ظاهر سر شمع : معمولاً چینی سر شمع ترک خورده، قسمتی از آن خورده یا کنده شده است، الکترود منفی نیز خورده یا کنده شده است.
• علت : اکتان پایین سوخت، تایم موتور بیش از حد آوانس می باشد، صدای ناک شنیده می‌شود (چق چق).
• راه حل : سوپاپ EGR چک شود، سنسور ناک یا دتونیشن چک شود، ارزش حرارتی شمع با کاتالوگ چک شود.

5. فرسودگی شدید الکترود شمع خودرو

• ظاهر سر شمع : معمولاً الکترود مرکزی شمع کاملاً یا تا حد زیادی از بین رفته و لبه‌های آن گرد شده و چینی دور الکترود سوخته است.
• علت : عدم تعویض شمع‌ها در زمان تعیین شده.
• نتیجه : ریپ زدن به ویژه به هنگام شتاب گرفتن، و بد روشن شدن موتور به علت زیاد شدن فاصله دو الکترود.
• راه حل : تعویض شمع‌ها.

6. سر شمع خودرو براق _ رسوبات سربی

• ظاهر سر شمع : نقاطی از چینی به رنگ لعابی زرد متمایل به قهوه‌ای و گاهی هم سبز رنگ در می‌آید.
• علت : وجود ترکیبات سربی در بنزین، این لایه لعابی معمولاً هنگامی ایجاد می‌شود که مسافتی طولانی در حالت تخته گاز رانندگی شود.
• نتیجه : در حالت رانندگی در حالت تخته گاز، لایه لعابی از نظر الکتریکی هادی گشته و سبب ریپ زدن می‌گردد.
• راه حل : تعویض شمع‌ها با درجه حرارت خنک‌تر، پاک کردن شمع معیوب فایده‌ای ندارد.

7. شمع خودروی دوده زده _ زغال گرفته

• ظاهر سر شمع : نوک چینی عایق، الکترودها و پوسته شمع، با لایه‌ای از دوده سیاه مخملی پوشیده می‌شود.
• علت : میزان نبودن مخلوط هوا و بنزین (کاربراتور و یا انژکتور) غلظت مخلوط هوا و بنزین، گرفتگی فیلتر هوا، تنظیم نبودن ساسات اتوماتیک یا زیاده از کشیدن ساسات دستی، بکار بردن شمع سرد، نشت بودن سیستم وکیوم کاربراتور، کنیستر کربنی خراب، رانندگی در مسافت‌های بسیار کوتاه.
• نتیجه : ریپ زدن و بد روشن شدن در حالت سردی موتور.
• راه حل : تعویض شمع‌ها با درجه حرارت گرم‌تر، کنترل مخلوط هوا و بنزین و کنترل ساسات، هواکش کثیف را تعویض گردد.

8. پیش احتراق شمع خودرو (Pre Ignition)

• ظاهر سر شمع : الکترود مرکزی و منفی شمع ذوب شده، چینی سر شمع صدمه دیده است.
• علت : شمع بسیار گرم برای موتور، برق دزدی وایر های شمع از یکدیگر، آوانس بیش از حد سیستم جرقه، مخلوط سوخت و هوای بسیار رقیق، سوپاپ EGR معیوب.

“`

سایت رضیم