“`html
موارد مصرف شیاف دیازپام
شیاف دیازپام یا داروی دیازپام یکی از اشکال مختلف این دارو است که کاربردهای زیادی دارد. دیازپام یک داروی مسکن و خواب‌آور است که در گروه داروهای بنزودیازپین با اثر طولانی قرار دارد. این دارو می‌تواند اضطراب را کاهش دهد، به خواب کمک کند و برای درمان اختلالات هراسی استفاده می‌شود. همچنین، از دیازپام به عنوان داروی ضد تشنج و شل‌کننده عضلات نیز بهره می‌برند و در مواقعی که فرد دچار انقباض یا تشنج می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند تب یا تشنج در کودکان یا حملات صرع.
دیازپام بسته به نیاز افراد و شرایط مختلف، با دوزهای متفاوتی تجویز می‌شود. بسیار مهم است که به دستور پزشک دقت کنید و طبق آن عمل نمایید. شیاف‌های مایع دیازپام را می‌توان با غذاهای مایع یا نیمه‌جامد مانند پوره مخلوط کرد، ولی دقت کنید که دیازپام مایع نباید یخ بزند. اگر فراموش کردید که دارو را در نوبت مشخص مصرف کنید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر زمان نوبت بعدی نزدیک است، نوبت فراموش‌شده را کنار بگذارید و به برنامه معمول دارویی خود برگردید. نام تجاری معروف دیازپام، والیوم است.
مکانیسم اثر شیاف دیازپام
دیازپام مانند دیگر داروهای بنزودیازپین، به گیرنده‌های خاصی در مغز متصل می‌شود و بدین ترتیب بر گیرنده‌های گابا تأثیر می‌گذارد و موجب ورود یون کلر به سلول‌های عصبی می‌شود و از این طریق اثرات خود را اعمال می‌کند.
مصرف شیاف دیازپام برای رفع تشنج کودکان
معمولاً تشنج در کودکان کمتر از دو دقیقه طول می‌کشد، اما اگر تشنج ادامه یابد، می‌توان از شیاف دیازپام استفاده کرد. در این موارد، شیاف دیازپام ۵ میلی‌گرم برای کودکان با وزن کمتر از ۱۵ کیلوگرم و شیاف ۱۰ میلی‌گرم برای کودکان بالای ۱۵ کیلوگرم مناسب است. هر کودک که اولین بار دچار تشنج تب‌دار شده باید در بیمارستان مورد بررسی قرار گیرد، ولی در مورد کودکانی که سابقه تشنج در زمان تب دارند، اگر تشنج به سرعت متوقف شود، کافی است برای پیدا کردن علت تب و درمان آن به پزشک مراجعه شود.
تشنج ناشی از تب معمولاً بی‌خطر است و مشکلی به جا نمی‌گذارد، مگر در مواردی که طولانی شود، تکرار گردد به‌طوری‌که نیاز به داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال یا سدیم والپورات به مدت ۱ تا ۳ سال باشد. در سایر موارد، استفاده از تب‌برها و دیازپام به‌صورت خوراکی یا تنفسی در زمان تب برای کودک کافی است. بنابراین، تشنج ناشی از تب می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد، اما اگر علت تب مشخص و درمان شود، معمولاً نتیجه خوبی خواهد داشت.
بهترین کار برای جلوگیری از تکرار تشنج، استفاده از شیاف دیازپام است. کودک باید به بیمارستان برده شود و نزدیک به سه روز بستری شود تا تشنج‌های احتمالی آینده کنترل شود و سایر دلایل تشنج‌ها از جمله مننژیت بررسی گردد.
تب و تشنج در کودکان
تب و تشنج معمولاً به‌این‌صورت آغاز می‌شوند که ابتدا حرکات تشنجی کودک که معمولاً حدود نیم دقیقه طول می‌کشد و علائم آن شامل کاهش آگاهی، سفتی بدن و اندام‌ها و قطع تنفس برای حدود ۳۰ ثانیه است. پس از این مدت، وقتی تنفس دوباره شروع می‌شود، ممکن است هنوز خیلی سطحی باشد و ممکن است ادرار یا مدفوع به‌طور غیر ارادی دفع شود.
در اثر تشنج، کودک بی هوش می‌شود و حرکات پرش‌اندام‌ها یا صورت و چرخش چشم‌ها به سمت بالا را مشاهده می‌کنید. پس از این مدت، کودک به هوش می‌آید و ممکن است برای یک تا دو ساعت بخوابد و وقتی بیدار می‌شود ممکن است گیج، خواب‌آلود و تحریک‌پذیر باشد. تشنج‌ها در کودکان معمولاً به شکل زیر بروز می‌کند:
1- سن بروز بین شش ماه تا شش سال است.
2- نسبتاً کم خطر هستند.
3- معمولاً ابتدا تب ایجاد می‌شود و اگر تب ناگهان افزایش یابد، احتمال وقوع تشنج بیشتر است.
4- معمولاً کوتاه‌مدت هستند (کمتر از ده دقیقه).
5- ممکن است زمینه ارثی داشته باشند.
6- عموماً نیاز به خدمات پزشکی خاص ندارند.
“`
تشخیصی و درمانی مفصل وجود ندارد
۷- در تب و تشنج‌های ساده، معمولاً از داروهای ضد تشنج به‌صورت طولانی‌مدت استفاده نمی‌شود.
نکات مهم در تشنج‌های بعد از شش سالگی
۱- ممکن است بدون تب هم اتفاق بیفتد.
۲- معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که نوار مغز (E.E.G) و تصویربرداری از سیستم عصبی انجام شود.
۳- برای کنترل حملات تشنج، نیاز به مصرف دارو داریم. ۴- اگر داروی مناسب تجویز نشود یا در مصرف آن غفلت شود، احتمال تکرار حملات وجود دارد.
در کودکانی که به دلایل خاص نیاز به مصرف مداوم داروهای ضد تشنج دارند، توجه به نکات زیر ضروری است: هرگز دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید. اگر به دلایل دیگر نیاز به مصرف داروی جدیدی دارید، با پزشک در مورد تداخل داروها صحبت کنید. مصرف داروهای ضد تشنج باید دقیق و در مقدار مشخص انجام شود. جعبه داروها را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
اقداماتی که باید در صورت تب و تشنج انجام دهید
۱- سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.
۲- اگر چیزی در دهان کودک است، آن را بیرون بیاورید و با انتقال کودک به فضای باز و باز نگه‌داشتن دهان، به تنفس او کمک کنید.
۳- اگر تب کودک بالا بود، با استفاده از دوش آب ولرم و دادن شیاف استامینوفن، تب او را کاهش دهید.
۴- از شیاف دیازپام استفاده کنید، اگر در دسترس باشد؛ در غیر این صورت از قرص یا شربت دیازپام مناسب با وزن کودک استفاده کنید.
۵- بعد از پایان حمله، معمولاً کودک خوابش می‌برد و در این حالت بهتر است کودک به یک مرکز درمانی برده شود تا اقدامات لازم انجام شود.
چگونه باید از تکرار تشنج در بیماری‌های تب‌دار در آینده پیشگیری کرد؟
۱- تلاش کنید تا تب را پایین نگه دارید.
۲- طبق نظر پزشک، در ۴۸ ساعت اول بیماری از دیازپام خوراکی یا شیاف استفاده کنید.
نکات مهم در هنگام مصرف شیاف دیازپام
- شیاف دیازپام را طبق دستور پزشک مصرف کنید. بیشتر از ۵ بار در ماه یا یک بار در هر ۵ روز استفاده نکنید.
- در ابتدای مصرف از رانندگی و کارهایی که به تمرکز نیاز دارند پرهیز کنید.
- در کودکان و سالمندان با احتیاط مصرف شود.
- هر گونه تغییر در دوز مصرفی و قطع دارو باید تحت نظر پزشک باشد.
- این دارو با مصرف الکل تداخل دارد.
- مصرف طولانی‌مدت می‌تواند وابستگی ایجاد کند. وابستگی به الکل و داروهای دیگر ممکن است باعث تشدید علائم شود.
هشدار در مورد مصرف دیازپام
- اگر در حال بارداری یا شیردهی هستید یا دیابت، مشکلات کلیوی یا کبدی دارید، قبل از مصرف دارو به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
- اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید، برای جلوگیری از تداخلات ممکن به پزشک یا داروساز بگویید.
- پزشک از عوارض احتمالی داروی شما مطلع است، بنابراین دوره درمان را طبق تجویز پزشک کامل کنید و از قطع ناگهانی دارو پرهیز کنید.
“`html
موارد احتیاط در هنگام مصرف دیازپام
قبل از اینکه دیازپام را مصرف کنید، اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید: اگر به دیازپام، یا سایر داروهای بنزودیازپین حساسیت دارید، یا به هر نوع مواد غذایی، رنگ‌های خوراکی، یا مواد نگه‌دارنده حساسیت دارید. همچنین، اگر باردار هستید یا در حال شیردهی، یا اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید، به ویژه الکل، آرامبخش‌ها، داروهای ضدافسردگی، یا داروهای ضدتشنج. اگر سابقه اعتیاد به الکل یا مواد مخدر دارید، یا اگر به بیماری‌هایی مانند گلوکوم (فشار بالا در چشم)، میاستنی‌گراویس، بیماری انسدادی ریوی مزمن شدید، یا آمفیزم مبتلا هستید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
هنگام مصرف دیازپام موارد زیر توصیه می‌شود
به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا پیشرفت شما را تحت نظر داشته باشد. تا زمانی که مشخص نشود بدن شما چگونه به دارو واکنش نشان می‌دهد، در رانندگی و کارهای خطرناک احتیاط کنید. برخی افراد ممکن است با مصرف این دارو دچار خواب‌آلودگی و کاهش هوشیاری شوند. اگر فکر می‌کنید بیش از حد دارو مصرف کرده‌اید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. اگر در هنگام مصرف دیازپام احساسات یا افکار عجیبی داشتید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. یک برگه شناسایی پزشکی داشته باشید که نشان دهد شما دیازپام مصرف می‌کنید. دیازپام را در جای دور از دسترس کودکان نگه‌دارید و از گرما، نور مستقیم و رطوبت دور نگه‌دارید؛ چون در این شرایط دارو فاسد می‌شود. در هنگام مصرف دیازپام از مصرف آرامبخش‌های دیگر و نوشیدن الکل خودداری کنید. دیازپام را به عنوان قرص خواب مصرف نکنید، مگر اینکه برنامه شما اجازه دهد ۷ تا ۸ ساعت بخوابید؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است خواب‌آلودگی و فراموشی برای شما ایجاد کند.
اعتیاد آوری دیازپام
عوامل مختلفی باعث ایجاد اعتیاد به دیازپام و سایر آرامبخش‌ها می‌شوند. افرادی که به طور مداوم از این داروها استفاده می‌کنند، به تدریج به آن‌ها وابسته می‌شوند و برای اینکه همان حس آرامش قبلی را احساس کنند، نیاز به مصرف دوز بالاتری دارند. وقتی فرد دوز بیشتری مصرف می‌کند، بدنش به این داروها عادت می‌کند و نه تنها وابسته می‌شود، بلکه مصرف خود را مرتب افزایش می‌دهد. ابعاد روانی نیز یکی دیگر از عوامل وابستگی است؛ به عنوان مثال، افرادی که برای درمان عصبانیت به آرامبخش‌ها روی می‌آورند، از لحاظ روحی به آن‌ها وابسته می‌شوند و به طور مداوم به این داروها پناه می‌برند تا از بروز عصبانیت جلوگیری کنند. این افراد به آرامش و حال خوب ناشی از مصرف مواد وابسته شده و سریعاً به مشکل اعتیاد دچار می‌شوند. آن‌هایی که به آرامبخش‌ها اعتیاد دارند، این داروها را به عنوان یک راه‌حل موقتی برای کاهش دردهای جسمی و روحی انتخاب می‌کنند و مرز بین استفاده درمانی و سوء مصرف را فراموش می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که به راحتی به دام اعتیاد بیفتند و وابستگی‌شان بیش از پیش افزایش یابد.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`