“`html
دلایل عفونت ادراری در دوران بارداری
عفونت ادراری در دوران بارداری یکی از رایج‌ترین عفونت‌ها و مشکلات در این دوره است. در زمان بارداری، زنان بیشتر در معرض عفونت ادراری قرار می‌گیرند. این نوع عفونت می‌تواند به مادر و جنین آسیب برساند، بنابراین تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است.
بنا بر آمار، از هر 10 زن، 1 نفر در دوران بارداری دچار عفونت ادراری (UTI) می‌شود. این مسئله به دلیل تغییرات در بدن و هورمون‌ها در این دوران بسیار شایع است. اگر این عفونت به سرعت شناسایی شود، به راحتی با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود، اما اگر به تأخیر بیفتد، می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد. برای تشخیص علائم عفونت ادراری، به بدن خود توجه کنید. به طور منظم به پزشک برای معاینه بارداری مراجعه کرده و به محض نیاز، درمان مناسب را شروع کنید.
سیستم ادراری انسان‌ها شامل کلیه‌ها، حالب، مثانه و مجرای ادراری است. عفونت ادراری معمولاً در قسمت‌های انتهایی مانند مجرای ادرار و مثانه رخ می‌دهد. اما در برخی موارد، عفونت می‌تواند به قسمت‌های بالاتر سیستم ادراری، یعنی حالب‌ها و کلیه‌ها برسد و وضعیت را بسیار خطرناک‌تر کند.
دلایل افزایش احتمال عفونت ادراری در بارداری
بارداری احتمال ابتلا به عفونت در هر قسمت از سیستم ادراری را افزایش می‌دهد. افزایش هورمون پروژسترون باعث می‌شود عضلات حالب شل شده و حالب‌ها گشادتر شوند. رحم در حال بزرگ شدن می‌تواند به حالب‌ها فشار وارد کند و جریان ادرار را مختل کند. همچنین، رشد جنین فشار بیشتری بر مثانه وارد می‌کند و این باعث می‌شود که مثانه به طور کامل تخلیه نشود. این مشکلات موجب می‌شود که ادرار در سیستم ادراری بیشتری باقی بماند و باکتری‌ها زمان بیشتری برای گل زدن و تکثیر داشته باشند.
به همین دلیل، پزشک در اولین معاینه بارداری معمولاً آزمایش ادرار درخواست می‌کند، حتی اگر شما علامت عفونت نداشته باشید. اگر آزمایش اولیه منفی باشد، احتمال بروز عفونت ادراری در طول بارداری کم است. اما اگر شما جزء 5 تا 7 درصد زنانی باشید که باکتری در ادرارشان پیدا شده، نیاز به استفاده از آنتی‌بیوتیک وجود دارد. اگر این عفونت باکتریایی درمان نشود، خطر ابتلا به عفونت کلیه در دوران بارداری به 30 درصد می‌رسد.
عوامل مؤثر در بروز عفونت ادراری در بارداری
بارداری خطر ابتلا به عفونت‌های مجاری ادراری را افزایش می‌دهد و کارشناسان چند دلیل برای این موضوع دارند.
- به نظر می‌رسد بارداری باعث افزایش سطح هورمون پروژسترون می‌شود که سرعت جریان ادرار را کاهش می‌دهد و به رشد و تکثیر باکتری‌ها و ایجاد عفونت کمک می‌کند.
- با بزرگ شدن رحم در دوران بارداری، مثانه و دیگر اعضای ادراری قدرت انقباض خود را از دست می‌دهند و این مشکلاتی را در تخلیه کامل ادرار به وجود می‌آورد.
- همچنین، کارشناسان دریافته‌اند که مثانه در دوران بارداری بیشتر در معرض برگشت ادرار است که باعث افزایش رشد باکتری‌ها و ایجاد عفونت می‌شود.
علائم عفونت ادراری در دوران بارداری
عفونت ادراری معمولاً با علائمی مانند تکرر و احساس فوریت در دفع ادرار همراه است. زنان مبتلا ممکن است هنگام ادرار کردن احساس درد و سوزش کنند، همچنین فشار و درد در زیر شکم و کمر، مخصوصاً در ناحیه لگن، داشته باشند. رنگ ادرار ممکن است کدر و بدبو باشد و گاهی خون در ادرار مشاهده شود. البته خون در ادرار معمولاً با چشم قابل رویت نیست و در آزمایش‌های آزمایشگاهی شناسایی می‌شود. این علائم نشان‌دهنده این است که دستگاه ادراری تحتانی، یعنی مجرای ادرار، دچار مشکل شده است.
“““html
اگر عفونت ادراری به مثانه محدود شده باشد، ممکن است بیمار چندان احساس نگرانی نکند؛ اما زمانی که بیمار به پزشک مراجعه می‌کند و با نشانه‌هایی نظیر تب، لرز، تعریق، تهوع و استفراغ، درد در ناحیه پهلو و حال عمومی بد مواجه است، این نشان‌دهنده وخامت وضعیت اوست. زیرا این علائم به معنای درگیری دستگاه ادراری فوقانی، یعنی کلیه‌ها و حالب‌ها هستند. در چنین شرایطی، بیماران باید حتماً در بیمارستان بستری شوند و درمان با آنتی‌بیوتیک از طریق وریدی دریافت کنند و تحت نظر پزشک باشند.
عفونت ادراری در بارداری همیشه علامت‌دار نیست!
عفونت ادراری در دوران بارداری گاهی اوقات هیچ علامتی ندارد و ممکن است به‌طور اتفاقی و در نتایج آزمایش ادرار نشان داده شود که باکتری‌ها در ادرار افزایش یافته‌اند. حتی در نبود علائم باید عفونت ادراری در خانم‌های باردار درمان شود زیرا این عفونت‌های بی‌علامت ممکن است منجر به زایمان زودرس شوند. نوزادانی که به این صورت به دنیا می‌آیند معمولاً با وزن کم و مشکلاتی در شروع زندگی روبه‌رو هستند (مشکل اصلی نوزادان زودرس نارس بودن ریه‌هاست. این نوزادان نمی‌توانند به‌خودی‌خود نفس بکشند و باید مدتی در دستگاهی به نام انکوباتور نگهداری شوند و اکسیژن دریافت کنند).
عفونت ادراری بدون علامت می‌تواند خطرناک باشد و احتمال انتشار آن به کلیه‌ها به حدود 40 درصد می‌رسد. این مشکل باید به سرعت درمان شود. اغلب این عفونت‌ها با درمان مناسب به‌سرعت برطرف می‌شود، اما گاهی در بعضی خانم‌ها عفونت دوباره عود می‌کند و ممکن است نیاز باشد تا پایان بارداری دارو مصرف کنند.
چه آزمایشی برای تشخیص عفونت ادراری در بارداری لازم است؟
خانم‌های باردار باید به محض مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنند. آزمایش ادرار ساده و کم‌هزینه‌ای وجود دارد که می‌تواند نشان دهد آیا باکتری در ادرار وجود دارد یا خیر. این آزمایش به صورت کشت ادراری انجام می‌شود که نه تنها وجود باکتری بلکه نوع آن را نیز مشخص می‌کند و براساس آن ممکن است دارو تجویز شود؛ البته به محض تأیید وجود عفونت ادراری در مادر باردار، درمان باید سریعاً آغاز شود، حتی قبل از دریافت نتایج آزمایش.
اصول پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری
- روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید تا مقدار زیادی مایعات به بدن خود برسانید.
- هیچ‌گاه احساس دفع ادرار را نادیده نگیرید و سعی کنید مثانه را کاملاً خالی کنید.
- بعد از اجابت مزاج، موضع خود را از جلو به عقب تمیز کنید تا مانع ورود باکتری‌های مدفوع به پیشابراه شوید.
- پیش از مقاربت جنسی و بعد از آن ادرار کنید و دستگاه تناسلی را با آب و صابون ملایم بشوئید.
- عصاره شاتوت بنوشید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این عصاره می‌تواند باکتری‌ها را کاهش دهد و از رشد باکتری‌های جدید در دستگاه ادراری جلوگیری کند. (نوشیدن عصاره شاتوت عفونت ادراری را درمان نمی‌کند و در صورت وجود علائم بیماری باید به پزشک مراجعه کرده و آنتی‌بیوتیک مصرف کنید).
- از استفاده از محصولات بهداشتی قوی مثل اسپری‌های مخصوص دستگاه تناسلی یا صابون‌های قوی خودداری کنید زیرا این‌ها می‌توانند دستگاه تناسلی را تحریک کرده و شرایط را برای رشد باکتری‌ها فراهم کنند. در دوران بارداری از دوش واژینال استفاده نکنید.
- از لباس‌های زیر نخی استفاده کنید و از جوراب شلواری‌هایی که قسمت بالای آن نخی است بهره ببرید.
درمان خانگی عفونت ادراری در بارداری
1. مصرف مایعات را افزایش دهید:
نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات در طول روز بهترین راه برای دفع باکتری‌ها از سیستم بدن است.
“““html
برای هیدراته نگه داشتن بدن، بهتر است بعد از هر وعده غذایی یک لیوان آب بنوشید. این کار به شما کمک می‌کند تا باکتری‌ها از بدن شما خارج شوند و احتمال عفونت کاهش یابد.
2. ادرار کردن مکرر:
در دوران بارداری، ادرار کردن به جلوگیری از رشد باکتری‌ها در مثانه کمک می‌کند. اگر کسی ادرار نکند، باکتری‌ها می‌توانند در مجاری ادراری رشد کنند و عفونت ایجاد کنند.
3. بدنتان را تمیز و خشک نگه دارید:
بهتر است لباس‌های گشاد و راحت بپوشید تا هوا به خوبی جریان داشته باشد و مجرای ادراری خشک بماند. بعد از هر بار رفتن به دستشویی، خود را به خوبی خشک کنید تا مطمئن شوید که باکتری‌ها به مجرای ادراری وارد نمی‌شوند.
4. از ورود اسپرم به بدنتان جلوگیری کنید:
استفاده از کاندوم در رابطهSexual به کاهش خطر عفونت ادراری کمک می‌کند. زنانی که به طور جنسی فعال هستند و از کاندوم استفاده نمی‌کنند، بیشتر در معرض عفونت هستند.
5. پروبیوتیک:
پروبیوتیک‌ها، که در مواد غذایی مانند کیمچی، ماست پروبیوتیکی و پنیر خام وجود دارند، به سلامت بدن کمک می‌کنند. خوردن غذاهای تخمیری می‌تواند به ترمیم باکتری‌های مفید بدن بدون ایجاد مشکلی کمک کند.
6. سیر:
سیر خام تازه دارای خواص ضد میکروبی زیادی است. این خاصیت می‌تواند به بهبود عفونت‌های قارچی کمک کند.
7. ویتامین C:
ویتامین C می‌تواند احتمال رشد باکتری ای کولای را کاهش دهد و به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. همچنین می‌تواند ادرار را اسیدی کند و سلامت زنان را بهبود بخشد. مصرف ویتامین C به مدت سه ماه می‌تواند عفونت‌های ادراری را کاهش دهد.
8. روغن میخک:
روغن میخک برای خواص ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد قارچی مشهور است. این روغن دارای خواص ضد التهابی نیز می‌باشد، اما ممکن است برخی افراد به آن واکنش نشان بدهند، بنابراین بهتر است تحت نظر پزشک مصرف شود.
9. روغن پرتقال:
روغن پرتقال می‌تواند به عنوان یک درمان برای عفونت‌های باکتریایی مفید باشد. این روغن مانع رشد باکتری ای کولای می‌شود که غالباً در عفونت‌های ادراری وجود دارد. این روغن باید بعد از مشورت با پزشک مصرف شود.
عفونت ادراری معمولاً ناشی از باکتری‌هایی است که وارد دستگاه ادراری می‌شوند و سبب درد و ناراحتی می‌گردند. تکرر این بیماری خطر بروز مقاومت دارویی را افزایش می‌دهد و ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی ایجاد کند؛ بنابراین بهتر است از درمان‌های خانگی استفاده شود.
بعد از درمان عفونت ادراری در بارداری، دوباره به پزشک مراجعه کنید
درمان عفونت ادراری معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک است و بیمار باید حداقل به مدت هفت روز دارو را به طور منظم مصرف کند. علائم معمولاً ظرف سه روز از بین می‌روند، اما مهم است که تمامی داروها تا پایان دوره مصرف شوند. بعد از برطرف شدن علائم و اتمام داروها، نیاز به تکرار آزمایش و کشت ادرار وجود دارد. همه زنانی که در دوران بارداری دچار عفونت ادراری می‌شوند باید تحت نظر پزشک باشند، زیرا ممکن است پزشک نیاز به انجام آزمایش‌های مکرر داشته باشد.
یک تا دو هفته بعد از اتمام درمان و مصرف داروها، مجدداً برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید. بررسی اینکه آیا مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها تأثیر داشته یا خیر، بسیار مهم است. به همین دلیل، باید یک تا دو هفته پس از اتمام داروها به پزشک مراجعه کرده و نمونه ادرار برای بررسی گرفت.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`