علت افتادگی رکتوم چیست ؟
به گزارش رضیم: افتادگی رکتوم یا پرولاپس رکتوم یا راست روده شرایطی است که در آن راست روده به مقعد فشار می‌آورد. به ساده‌تر بگوییم، زمانی که یک برآمدگی از راست روده از مقعد خارج می‌شود، به این حالت افتادگی رکتوم می‌گویند.
راست روده آخرین قسمت روده بزرگ است و مقعد جایی است که مدفوع از بدن خارج می‌شود. این مشکل حدود ۲.۵ نفر از هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. زنان بالای ۵۰ سال، شش برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند. در کودکان، معمولاً در سنین نوزادی تا ۴ سالگی، این بیماری ممکن است در کسانی که دچار مشکلات زمینه‌ای هستند، رخ دهد.
افتادگی رکتوم می‌تواند از حالت خفیف تا شدید متغیر باشد. در موارد خفیف، ممکن است بدون نیاز به جراحی قابل درمان باشد، در حالی که موارد شدید ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
علائم افتادگی رکتوم کدامند؟
علائم افتادگی رکتوم معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند. اولین علامتی که فرد ممکن است متوجه آن شود، احساس برآمدگی در ناحیه مقعد است.
با استفاده از یک آینه، ممکن است برآمدگی قرمزرنگی را ببینید که از داخل مقعد خارج شده است. گاهی اوقات در حین اجابت مزاج، قسمتی از راست روده بیرون می‌آید، اما می‌تواند خود به خود به جای قبلی خود برگردد.
سایر علائم این بیماری شامل:
- ترشحات مخاطی
- خونریزی مقعدی
- درد مقعدی (که نادر است)
- یبوست: تقریباً ۲۵٪ تا ۵۰٪ بیماران این مشکل را تجربه می‌کنند.
- بی‌اختیاری مدفوع: ۵۰ تا ۷۵ درصد بیماران با این مشکل روبرو هستند.
فعالیت‌های روزمره، مثل راه رفتن، نشستن و ورزش می‌توانند باعث شوند که قسمتی از راست روده از مقعد بیرون بیاید. در اوایل ممکن است این برآمدگی را با دست به جای خود برگردانید. اما اگر افتادگی شدیدتر شود، ممکن است از بخش داخلی رکتوم خونریزی رخ دهد.
در موارد افتادگی نسبی یا کامل، ممکن است در کنترل مدفوع، چه مایع یا جامد، و گاز دچار مشکل شوید. تقریباً نیمی از افراد مبتلا به افتادگی رکتوم، یبوست را تجربه می‌کنند، در حالی که دیگران ممکن است دچار دوره‌هایی از یبوست و بی‌اختیاری شوند.
انواع افتادگی رکتوم
افتادگی رکتوم به سه نوع مختلف تقسیم می‌شود که از حرکات راست روده مشخص می‌شود:
افتادگی داخلی: در این حالت راست روده شروع به پایین آمدن می‌کند، اما هنوز از مقعد بیرون نیامده است.
افتادگی جزئی: در افتادگی جزئی تنها بخشی از راست روده از طریق مقعد بیرون می‌آید.
افتادگی کامل: در این حالت کل راست روده به بیرون از مقعد می‌آید.
علل افتادگی رکتوم چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است باعث افتادگی رکتوم شوند. افتادگی رکتوم می‌تواند به دلیل چاقی، عادات نامناسب روده یا یبوست مزمن اتفاق بیفتد، و همچنین ممکن است به خاطر مشکلات ساختاری در عضلات و رباط‌های ناحیه مقعد، راست روده و کف لگن به وجود آید. بارداری و آسیب‌های حین زایمان نیز از دلایل محتمل هستند.
علاوه بر این، چندین بیماری پزشکی نیز می‌توانند باعث افتادگی رکتوم شوند. این‌ها شامل:
آسیب عصبی. آسیب به اعصاب کنترل کننده عضلات مقعد و راست روده می‌تواند به افتادگی رکتوم منجر شود. این آسیب ممکن است به دلیل بارداری، زایمان سخت، آسیب نخاعی یا جراحی در ناحیه لگن باشد.
ضعف اسفنکتر مقعدی. این عضله اجازه می‌دهد که مدفوع از راست روده عبور کند. عواملی مانند بارداری، زایمان یا افزایش سن می‌توانند باعث ضعف این عضله شوند.
یبوست مزمن. فشار ناشی از یبوست مزمن می‌تواند باعث پایین آمدن راست روده از محل خود شود. فشار هنگام اجابت مزاج در طول زمان می‌تواند مشکل‌ساز شود.“`html
می‌تواند باعث افتادگی رکتوم شود.
عوامل خطر افتادگی رکتوم
اما برخی شرایط ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، از جمله:
- دیابت
- عمل جراحی هیسترکتومی
- فیبروز سیستیک
- عفونت‌های انگلی
- بیماری مزمن انسداد ریوی
- زنان بالای 50 سال نیز در معرض خطر بیشتری هستند.
افتادگی رکتوم در مقایسه با بواسیر
افتادگی رکتوم و بواسیر می‌توانند شرایطی بسیار ناخوشایند و دردناک باشند. در ابتدا، افتادگی رکتوم ممکن است شبیه به نوع شدید بواسیر تشخیص داده شود. اما در واقع، افتادگی رکتوم شامل تغییر موقعیت خود رکتوم است. بواسیر به معنی تورم رگ‌های خونی در دیواره‌های راست روده یا مقعد شماست.
بواسیر، هرچند در شکل کوچک و خفیف آن بسیار رایج است، اما ممکن است دردناک و آزاردهنده باشد. همچنین، افتادگی رکتوم ممکن است گاهی مسبب خونریزی شود. اگر فکر می‌کنید به بواسیر یا افتادگی رکتوم مبتلا هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. آنها می‌توانند وضعیت شما را تشخیص داده و درمان مناسب را آغاز کنند.
تشخیص افتادگی رکتوم
پزشک برای تشخیص وضعیت شما، به بررسی علائم و پرسش چند سوال از شما می‌پردازد. ممکن است یک معاینه کامل بدنی نیز انجام دهد. در حین معاینه، پزشک ممکن است از شما بخواهد به حالت نشسته و فشار وارد کنید، همان‌طور که برای دفع مدفوع تلاش می‌کنید. پزشک رکتوم شما را نگاه می‌کند و ممکن است یک انگشت را در مقعد شما قرار دهد تا سلامت اسفنکتر مقعدی و خود رکتوم را بسنجد. همچنین ممکن است برای بررسی وجود پولیپ، کولونوسکوپی برای شما تجویز شود.
آیا افتادگی رکتوم یا راست روده نیاز به جراحی دارد؟
درمان افتادگی رکتوم
افتادگی راست روده به خودی خود بهبود نمی‌یابد. شدت این افتادگی با گذر زمان افزایش می‌یابد. این روند ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول بینجامد، بنابراین در تصمیم‌گیری شتابزده نباشید.
اگر افتادگی راست روده تشخیص داده شده و علائم آن خفیف باشد و تاثیری بر زندگی روزمره شما نداشته باشد، می‌توانید درمان را به تأخیر بیندازید. جراحی تنها راه درمان مؤثر افتادگی راست روده و کاهش علائم آن است. جراح می‌تواند عمل جراحی را از طریق شکم یا ناحیه اطراف مقعد انجام دهد.
جراحی رکتوپکسی برای افتادگی رکتوم
هدف از انجام رکتوپکسی اصلاح و ترمیم افتادگی رکتوم است تا بیمار بتواند به روال عادی خود بازگردد. سه نوع اصلی از افتادگی رکتوم وجود دارد که ممکن است برای آنها جراحی در نظر گرفته شود. این موارد شامل:
1. راست روده کامل از مقعد خارج شده است.
2. بخشی از راست روده از طریق دهانه مقعد بیرون زده است.
3. راست روده از موقعیت طبیعی خود خارج شده، اما در داخل مقعد باقی مانده است.
درمان افتادگی رکتوم بستگی به شدت بیماری و علائم آن دارد. اگر نیاز به جراحی باشد، سه نوع روش وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.
انواع جراحی برای افتادگی رکتوم عبارتند از:
- رکتوپکسی شکمی
- روش لاپاراسکوپی
- رویکرد پرینه
هدف رکتوپکسی شکمی، ترمیم راست روده با ورود به شکم از طریق یک برش باز است. روش دوم، یک روش لاپاراسکوپی است که نیاز به برش‌های کوچکتر دارد. جراح با استفاده از دوربینی و ابزارهای جراحی مخصوص طراحی شده برای اصلاح افتادگی رکتوم، این کار را انجام می‌دهد.
نوع سوم، رویکرد پرینه است که افتادگی راست روده را با دسترسی به ناحیه اطراف مقعد درمان می‌کند. هر سه روش شامل آزادسازی راست روده از بافت‌های اطراف و جایگزینی آن در موقعیت مناسب با استفاده از بخیه است. در بعضی موارد، برای حمایت از راست روده و محکم نگه داشتن آن، ممکن است از مش استفاده شود.
با این حال، برای تصمیم‌گیری در مورد اینکه کدام جراحی برای شما مناسب است، پزشک باید عواملی مانند سن شما، شرایط سلامتی دیگر و بهترین روش برای کاهش علائم را در نظر بگیرد.علائمی که ممکن است برای جراحی رکتوپکسی در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است:
1. یبوست
2. ترشح مخاط
3. خونریزی از رکتوم
4. درد در راست روده یا مقعد
5. سایر تغییرات در اجابت مزاج
6. نشت مدفوع یا بی‌اختیاری
“`
مدفوع
7. ضعف در عضلات حمایت کننده از راست روده
عوارض جراحی افتادگی راست روده
رکتوسکپی یک روش بدون خطر نیست و می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. این خطرات ممکن است بسته به نوع روشی که استفاده می‌شود و سوابق پزشکی فرد متفاوت باشد. بیماران با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر، بیشتر در معرض این عوارض قرار دارند.
با این حال، باید گفت که اکثر افراد پس از عمل جراحی بهبودی خوبی پیدا می‌کنند. لیست کلی خطرات مربوط به این جراحی شامل موارد زیر است:
- درد
- عفونت
- خونریزی
- انسداد روده
- ایجاد فیستول
- بی‌اختیاری روده
- عود کردن افتادگی راست روده
- آسیب به اندام‌ها، بافت‌ها یا اعصاب در نزدیکی محل عمل
- تغییر در عادات روده‌ای مانند افزایش یبوست یا اسهال
افتادگی راست روده حدود 2 تا 5 درصد از افرادی که جراحی انجام داده‌اند دوباره به وجود می‌آید. همچنین، برای برخی افراد، ممکن است عادات روده‌ای تغییر کند. به عنوان مثال، بعضی از بیماران پس از عمل ممکن است با یبوست جدیدی روبرو شوند.
همچنین بخوانید :