“`html
چسبندگی روده چیست ؟
چسبندگی روده زمانی ایجاد میشود که راه روده کوچک یا بزرگ به طور جزئی یا کامل بسته شود. بسته شدن روده مانع از عبور غذا، مایعات و گازها میشود.
روده کوچک یک لوله طولانی در شکم است که غذا را از معده میگیرد و پس از اینکه غذا به طور کامل هضم شد، آن را به روده بزرگ منتقل میکند.
روده بزرگ یا کلون، بخش طولانیتری از روده است که آب و مواد مغذی باقیمانده را از غذایی که از روده کوچک آمده جذب میکند و فضولات را به راست روده (رکتوم) منتقل میسازد.
چسبندگی به حالتی گفته میشود که بافت اسکار بین حلقههای روده (کوچک یا بزرگ) و دیواره داخلی شکم یا سایر اعضای موجود در شکم (مثل کبد، کیسه صفرا، رحم، لولههای فالوپی، تخمدانها و مثانه) تشکیل شود.
چسبندگی همچنین میتواند بین حلقههای روده کوچک نیز اتفاق بیفتد.
نشانههای چسبندگی روده
علائم چسبندگی روده شامل نفخ شدید، درد شکم، کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ، یبوست، اسهال، ورم شکم و گرفتگی عضلات شکم است. صدای شکم هم ممکن است به طرز غیرعادی زیاد شود و در صورت استمرار انسداد دردها شدیدتر و پایدارتر خواهند شد.
دردها معمولا ابتدا به صورت دورهای هستند، اما با شدیدتر شدن شرایط، مثل پیچ خوردن روده، درد به طور مداوم وجود خواهد داشت. تهوع و استفراغ هم ممکن است بر اساس محل انسداد متفاوت باشد؛ اگر انسداد بالاتر باشد، استفراغ زودتر خواهد بود.
استفراغ مواد دفعی نشاندهنده انسداد در روده بزرگ است. کاهش اشتها، تب، یبوست و دردهای سبک گاهی نشاندهنده انسداد ناقص هستند، اما عدم دفع ادرار میتواند نشانه انسداد کامل و وضعیتی خطرناک باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
انسداد در روده بزرگ نسبت به روده کوچک به تدریج بروز میکند و معمولاً دردهای قاعدهایی در ناحیه پایین شکم حس خواهد شد. بعد از مدتی، شکم متورم میشود و ممکن است در معاینه تودهای از انسداد قابل لمس باشد.
علتهای چسبندگی روده چیست؟
چسبندگی روده معمولاً بعد از جراحی ایجاد میشود، زیرا داروهایی که برای افراد تجویز میشود میتواند حرکات روده را کند کند و این به فلج رودهای منجر میشود. در این حالت روده مسدود نمیشود اما به درستی کار نمیکند.
این داروها شامل موارد زیر هستند:
- هیدرومورفون
- مورفین
- اوکسی کدون
- داروهای ضد افسردگی مثل آمیتریپتیلین و ایمیپرامین
دلایل دیگری برای چسبندگی روده نیز وجود دارد که شامل:
- سرطان روده
- بیماری التهاب روده که باعث ضخیم شدن دیوارههای روده و التهاب سیستم ایمنی میشود.
- بیماری پارکینسون که بر روی عضلات و عصبهای روده تاثیر میگذارد.
- آماس واگراهه
- مشکلات دیواره روده، یکی از شایعترین دلایل چسبندگی روده در کودکان است.
این موارد به ویژه در نوجوانان و کودکان ممکن است دیده شود.
تشخیص چسبندگی روده
پزشک برای تشخیص انسداد و علت چسبندگی روده ابتدا معاینات فیزیکی انجام میدهد و از بیمار درباره وضعیت و داروهای مصرفی سوال میکند.
در طول معاینه، پزشک شکم شما را لمس کرده و به صدای حرکت رودهها توجه میکند.
“`
گوش میدهد.
برای شناسایی علت چسبندگی روده، هیچ آزمایش خاصی وجود ندارد که بتواند به راحتی این مشکل را شناسایی کند، اما برای تشخیص بهتر و دقیقتر میتوان آزمایشهای زیر را انجام داد:
- سیتی اسکن
- تصویربرداری از ناحیه بالایی دستگاه گوارش (Upper GI series)
- کلونوسکوپی
- عکسبرداری اشعه ایکس از ناحیه شکم
تشخیص انسداد روده
پزشک از شما درباره علائم، مشکلات دیگر گوارشی که داشتهاید و هر عمل جراحی که قبلاً انجام دادهاید، سوالاتی میپرسد.
برای تشخیص انسداد روده، پزشک مراحل زیر را دنبال میکند:
- توضیح علائم: همه علائم انسداد روده را بهطور کامل برای پزشک توضیح دهید.
- سابقه پزشکی: درباره درمانها یا جراحیهایی که اخیراً داشتهاید و همچنین بیماریها یا داروهایی که هماکنون مصرف میکنید، با پزشک صحبت کنید.
- معاینه: پزشک شکم و هر قسمت دیگری از بدن که درد یا ناراحتی دارید را مورد بررسی قرار میدهد.
- آزمایشهای تصویربرداری: برای تشخیص انسداد روده، پزشک ممکن است از عکسبرداری با اشعه ایکس یا سیتی اسکن استفاده کند.
- عکسبرداری با اشعه ایکس برای شناسایی انسداد روده بزرگ و کوچک انجام میشود. سیتی اسکن از شکم نیز به پزشک کمک میکند تا مشخص کند انسداد جزئی است یا کامل.
- کولونوسکوپی: اگر پزشک مشکوک باشد که انسداد در روده بزرگ رخ داده، کولونوسکوپی را توصیه میکند.
- در این آزمایش، مقداری داروی بیهوشی به شما داده میشود و سپس پزشک دوربینی را به انتهای یک لوله متصل کرده و آن را به داخل روده بزرگ وارد میکند. این کار به پزشک این امکان را میدهد که داخل روده بزرگ را مشاهده کند.
- سندروم پیچ خوردگی روده با انجام تنقیه با باریوم، تحلیل مدفوع و روشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سیتی اسکن و ام آر آی بررسی میشود. لاپاراسکوپی، که یک روش جراحی کمتهاجمی است، برای بررسی ارگانهای شکم استفاده میشود.
- برای تشخیص انسداد روده، از عکسبرداری با اشعه ایکس یا سیتی اسکن بهره میبرند.
جلوگیری از چسبندگی روده
به طور کلی، جلوگیری از انسداد و چسبندگی روده وابسته به دلایل ایجاد آن است.
در واقع، جلوگیری از چسبندگی روده کار آسانی نیست. با این حال، میتوانید با رعایت نکات زیر، خطر انسداد و گرفتگی رودهها را کاهش دهید:
- اگر نیاز به جراحی دارید، بهتر است روش لاپاروسکوپی را انتخاب کنید.
- فتق و آسیبهای مشابه را در اسرع وقت درمان کنید تا از انسداد روده جلوگیری کنید.
- احتمال فشردگی مدفوع را با:
- مصرف غذاهای پُر فیبر افزایش دهید.
- مصرف آب و مایعات به قدر کافی.
- ورزش منظم.
محققان دریافتهاند که رژیم غذایی و تغذیه در به وجود آمدن یا جلوگیری از چسبندگی روده تأثیر دارند.
فردی که دارای انسداد روده جزئی است، میتواند با رعایت یک رژیم غذایی مایع یا کم فیبر که به وسیله آن سیستم گوارش بهتر عمل میکند، علائم و درد ناشی از چسبندگی روده را کاهش دهد.
روشهای درمان سنتی انسداد روده (چسبندگی روده)
این روشهای درمانی زمان زیادی نمیبرند و میتوانند در پیشگیری از انسداد و پیچ خوردگی روده مؤثر باشند. این روشها عبارتند از:
نوشیدن آب زیاد
نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز به رودهها کمک میکند تا به خوبی فعالیت کنند. این کار برای کسانی که دچار پیچیدگیهای رودهای مانند یبوست یا نفخ شکم هستند، بسیار مهم است.
حفظ یک رژیم غذایی سالم
غلات کامل، میوههای تازه و سبزیجات برگ سبز به عنوان درمانهای گیاهی مؤثر برای انسداد روده شناخته میشوند، در حالی که مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده باید محدود شود.
تمیز کردن روده
تمیز کردن دورهای روده میتواند به حذف مواد زاید و مدفوع کمک کند و در نتیجه به عملکرد بهتر رودهها یاری رساند.
“`html
باقی مانده در بدن به پیشگیری از مشکلاتی مانند انسداد و پیچ خوردگی روده و بیماریهای ناشی از تنبلی دستگاه گوارش کمک میکند.
ورزش روزانه
تحرک دادن به بدن باعث میشود سیستم گوارش نیز فعال شود. ورزش روزانه به بهبود گردش خون کمک میکند و این موضوع میتواند مشکلاتی مانند پیچ خوردگی روده را کاهش دهد.
انجام جراحی
رودهها بسیار بلند هستند و شما میتوانید بدون بخشهایی از آن هم زندگی کنید. البته این جراحی ممکن است بر روی فرآیند گوارش شما تأثیر بگذارد، بنابراین پس از جراحی نیاز است سبک زندگی سالمی را پیش بگیرید. در برخی موارد، پزشک ممکن است مجبور شود تمام روده را خارج کند. بنابراین در چنین موقعیتی باید از این عضو مراقبت کنید.
چند عملی که معمولاً برای درمان انسداد و چسبندگی روده انجام میشود عبارتند از:
- رفع گرفتگی با استفاده از لولهای که از طریق بینی یا مقعد به روده وارد میشود و به محل گرفتگی میرسد.
- لاپاراسکوپی: یک عمل جراحی با حداقل تهاجم که طی آن یک برش کوچک روی شکم میزنند تا لاپاراسکوپ یا دیگر ابزارهای جراحی برای حذف انسداد استفاده شود. لاپاراسکوپ شبیه یک تلسکوپ کوچک است.
- قطعهبرداری از روده بزرگ: در این عمل، قسمتی از روده بزرگ حذف میشود.
- قطعهبرداری از روده کوچک: در این عمل، قسمتی از روده کوچک برداشته میشود.
عوارض چسبندگی روده
چسبندگی روده میتواند به انسداد روده و مشکلات ناباروری در زنان منجر شود.
انسداد روده میتواند موجب سوراخ شدن دیواره روده کوچک یا بزرگ شود که به آن زخم روده میگویند.
این سوراخ باعث میشود محتویات روده به حفره شکمی نشت کند و در نتیجه عفونت به وجود بیاید. این نوع عفونت به نام پریتونیت شناخته میشود.
سایت رضیم
“`