چرا ریه مایع جمع میکند؟
ریه یکی از اندامهای مهم تنفسی است که برای زندگی انسان ضروری است. ریه ها در پشت قفسه سینه قرار دارند و به دهان و بینی متصل هستند.
در هنگام تنفس، هوای تازه به ریهها وارد میشود و اکسیژن مورد نیاز بدن دریافت میگردد، همچنین کربن دی اکسید که توسط بدن تولید میشود، از آن خارج میشود. یکی از خطرناکترین مشکلاتی که ممکن است برای ریه پیش بیاید، جمع شدن مایع یا آب است که دلایل متعددی دارد و در ادامه به آن میپردازیم؛ با ما همراه باشید.
دلایل جمع شدن مایع در ریه چیست؟
به طور طبیعی، بین ریهها و قفسه سینه فضایی وجود دارد که به آن فضای جنب میگویند. در این فضا همیشه مقداری مایع وجود دارد که معمولاً توسط خون جذب میشود. زمانی که این مایع افزایش یابد، به آن آب آوردن ریه میگویند.
دلایل آب آوردن ریه
- نارسایی قلبی
- عفونتهای ریه
- بیماریهای لایههای جنب، مثل عفونتهای ویروسی، باکتریایی و سل
- تومورهای ریه
- استعمال دخانیات و قلیان
- تومورهایی که مختص فضای جنب هستند (این تومورها ممکن است به دلیل استنشاق آزبست شکل بگیرند. آزبست در لولههای ساختمانی و ورقهای ایرانیت به کار میرود و استنشاق آن در حین کار به ایجاد تومور در فضای جنب منجر میشود)
- سرطان ریه
- افزایش سن
- بیماریهای مزمن
- اختلالهای ایمنی و مصرف برخی داروها که میتوانند قدرت دفاعی بدن را کاهش دهند.
علائم آب آوردن ریه
- تنگی نفس
- سرفه
- خروج خلط خونی
- درد قفسه سینه
- کاهش وزن و اشتها
- تب
چگونه نارسایی قلبی میتواند باعث آب آوردن ریه شود؟
یکی از اصلیترین علل آب آوردن ریه، نارساییهای قلبی است! این که گمان کنیم هر مشکلی که برای ریه به وجود میآید تنها به دلیل مشکلات ریوی است، تصوری نادرست است! یک نمونه واضح این اجبار موجود در نارساییهای قلبی است. در افرادی که نارسایی قلبی دارند، به دلیل کمبود خونی که به قلب میرسد، ترشحاتی در داخل حبابهای ششی ایجاد میشود و به این ترتیب میگویند ریه او آب آورده است.
قلب مانند یک تلمبه بزرگ در بدن عمل میکند و میتوان گفت که این ماهیچه یکی از قویترین ماهیچههای غیر ارادی بدن است. قلب به عنوان پمپی عمل میکند که خون را در بدن به گردش در میآورد. خون باید به طور متوسط هر دقیقه یک بار در کل بدن گردش کند و اگر نتواند این وظیفه را به خوبی انجام دهد، نارسایی قلبی به وجود میآید.
زمانی که نارسایی قلبی پیشرفت میکند، مایع در ریهها جمع میشود و پزشکان این وضعیت را «ادم ریه» نامیده و همین را عوام به «آب آوردن ریه» میگویند.
تنگی نفس در حین فعالیت بدنی چیست؟
این حالت به این معنی است که فرد هنگام انجام فعالیتهای بدنی دچار تنگی نفس میشود. در اوایل شروع علائم، بیمار تنها در فعالیتهای طولانیتر به تنگی نفس میافتد، اما با پیشرفت نارسایی، حتی در فعالیتهای ساده مانند بالا رفتن از پلهها نیز با مشکل مواجه میشود.
تنگی نفس در حالت درازکش
معمولاً در خانوادهها افرادی را داریم که هنگام خواب چند بالش زیر سر خود میگذارند. این بیشتر به دلیل بروز تنگی نفس در هنگام دراز کشیدن است که بعد از نشستن به سرعت برطرف میشود. در موارد شدید، فرد حتی به طور نشسته میخوابد.
آیا آب آوردن ریه (ادم ریوی) میتواند منجر به مرگ شود؟
آب آوردن ریه باعث مشکلات تنفسی جدی میشود و گاهی اوقات ممکن است بدن هیچ نشانهای نشان ندهد. آب آوردن ریه یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به پیگیری فوری دارد. این وضعیت میتواند منجر به مشکلات زیر شود:
- سرفههایی که غالباً با خلط خونی همراه است.
- تعریق بیش از حد
- احساس اضطراب و بی حوصلگی
- احساس خفگی
- رنگ پریدگی پوست
- خس خس کردن سینه
- نبض نامنظم مانند تپش قلب
- درد در قفسه سینه
- سینه
“`html
اگر ادم ریوی (آب آوردن ریه) به طور مزمن و طولانیمدت شود، معمولاً علائم آن در ابتدا خفیفتر هستند. اما زمانی که سیستم ایمنی دیگر نمیتواند این مشکلات را جبران کند، علائم شدیدتر خواهند شد.
علائم خفیف این بیماری عبارتند از:
- سختی در نفس کشیدن زمانی که به حالت خوابیده هستید.
- ورم پاها
- افزایش وزن به دلیل جمع شدن مایعات اضافی
- احساس خستگی و کوفتگی
- تنگی نفس به هنگام انجام فعالیتهای بدنی بیشتر
- افزایش فشار خون و آب آوردن ریه
زمانی که فردی به طور ناگهانی دچار فشار خون بالا میشود، به خاطر اینکه قلب توانایی پمپاژ خون به آئورت را ندارد، خون از طریق دریچه میترال به سمت دهلیز چپ میرود و سپس به ریهها منتقل میشود. این تجمع خون در ریهها باعث میشود که مایع از رگها خارج شده و وارد ریهها شود و در نهایت به یک پدیده به نام ادم ریوی یا آب آوردن ریه تبدیل میشود.
در این افراد، درمان فشار خون با داروهای تزریقی بسیار ضرورت دارد. ادم ریوی ناشی از فشار بالا، یک وضعیت اورژانسی قلبی است و نیازمند رسیدگی فوری و جدی میباشد.
مشکلات تنفسی بعد از جراحی قلب
تغییرات عملکرد ریه که بعد از بیهوشی و جراحی اتفاق میافتد، معمولاً به دلیل کاهش ظرفیت تنفس و ایجاد ادم در ریهها میباشد. همچنین، عفونت میتواند باعث افزایش نفوذپذیری رگهای خونی و به همین دلیل آب آوردن ریه شود.
کاهش حجم هوایی که در ریهها وجود دارد بعد از عمل جراحی به دلیل تنفسهای کوتاه و عدم اتساع کامل ریهها اتفاق میافتد. در افراد سالم، در هر ساعت چندین بار نفسهای عمیق کشیده میشود که ظرفیت ریهها را پر میکند.
اگر این تنفس عمیق از بدن حذف شود، در عرض چند ساعت آلوئولها شروع به جمع شدن و نیروی شانت ترانس پولمونر برای جلوگیری از این مشکل کاهش مییابد. یکی از دلایل اصلی تنفس سطحی بعد از عمل جراحی، وجود درد است اما با از بین بردن درد هم ممکن است ظرفیت ریهها به حالت طبیعی باز نگردد.
عوامل دیگری مثل رفلکسهای عصبی، اتساع شکم و چاقی نیز میتوانند حرکات دیافراگم را محدود کنند. ادم در ریه بعد از عمل جراحی میتواند به دلیل فشار هیدروستاتیک (مثل نارسایی بطن چپ، مقدار زیاد مایعات، کاهش فشار انکوتیک و غیره) یا افزایش نفوذپذیری رگها یا هر دو عامل ایجاد شود.
ادم پارانشیم ریه باعث باریک شدن برونکهای کوچک و افزایش مقاومت عروق ریوی میشود. علاوه بر این، ادم پولمونر ممکن است خطر ابتلا به عفونت ریه را بالا ببرد. کنترل دقیق مایعات بعد از جراحی و درمان سریع نارسایی قلبی از جمله عوامل مهمی هستند که میتوانند از بروز ادم پولمونر جلوگیری کنند.
توصیههایی برای بعد از جراحی قلب
بعد از عمل جراحی، ممکن است مایعات یا ترشحات در ریه جمع شده و باعث عفونت شوند. سرفه کردن و نفس عمیق کشیدن به پاکسازی ریهها کمک میکند و احتمال ابتلا به عفونت ریوی و تب را کاهش میدهد. بنابراین، بهتر است این کار را چند بار در روز انجام دهید.
هنگام سرفه کردن، نگران محل بخیههای خود نباشید زیرا سرفه آسیبی به آنها نمیزند. برای اطمینان بیشتر، میتوانید در حین سرفه به ناحیه بخیهها فشار جزئی وارد کنید.
حرکت مکرر بر روی تخت مهم است و باید حرکات ورزشی را که پرستار یا فیزیولوژیست به شما آموزش میدهند، انجام دهید.
بهترین حالت خواب شما در تخت، خوابیدن به پهلوها حداقل به مدت چند ساعت در روز است. زیرا اگر برای مدت طولانی به پشت خوابیده باشید، احتمال آب آوردن ریه و همچنین خطر عفونت ریوی افزایش مییابد. از خوابیدن به شکم خودداری کنید.
درمان آب آوردن ریه
- اگر مقدار آب زیاد باشد، با استفاده از لولههای مخصوص آن را تخلیه میکنند و میزان ترشحات را با دارو کنترل میکنند.
- اگر آب آوردن ریه ناشی از عفونت باشد، با تجویز آنتیبیوتیک درمان میشود.
- اگر ناشی از نارسایی قلبی باشد، با داروهای خاص درمان میشود.
- اگر ناشی از سرطان یا تومور باشد، با عمل جراحی درمان میشود و در صورت عدم اثربخشی از شیمی درمانی استفاده میشود.
- مهم است که ابتدا علت اصلی بیماری را شناسایی و درمان کنید زیرا در صورت عدم درمان بیماریهای زمینهای، ریهها دوباره دچار این مشکل خواهند شد.
سایت رضیم
“`