سردرد نخاعی چیست؟
در این روش، یک سوزن به فضای پر از مایع اطراف نخاع وارد می‌شود و مقداری مایع برای آزمایش برداشته می‌شود یا مایع بی‌حسی به آن ناحیه تزریق می‌شود.
این کار باعث می‌شود که مایع از محل خود نشت کند و فشار اطراف مغز و نخاع تغییر کند. اگر مایع بیش از حد از نخاع خارج شود یا سوراخ‌های ایجاد شده بزرگ و متعدد باشد، سردرد نخاعی به وجود می‌آید. در ادامه این مطلب از مجله رضیم، اطلاعات بیشتری درباره این نوع سر درد خواهید خواند.
نشانه‌های سردرد نخاعی
علائم سردرد نخاعی عبارتند از:
- درد خسته‌کننده و ضرباندار که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- دردی که معمولاً با بلند شدن و نشستن بدتر می‌شود اما هنگام دراز کشیدن بهتر می‌شود.
سردرد نخاعی معمولاً با موارد زیر همراه است:
- سرگیجه
- شنیدن صدای وز وز در گوش (وزوز گوش)
- حساسیت به نور (ترس از نور)
- حالت تهوع
- سفتی گردن
- هر زمان که سردردتان بعد از انجام پونکسیون کمری یا بی‌حسی موضعی از نخاع بدتر شد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
علت سردرد نخاعی چیست؟
سردرد ناحیه‌ای ناشی از نشت مایع نخاعی از سوراخی است که در پوسته سخت (سخت شامه) ایجاد شده است. این پوسته، طناب نخاعی را احاطه کرده است.
بعد از مدتی، با ایجاد تعادل در فشار ناشی از مایع نخاعی در مغز و نخاع، سردرد کاهش می‌یابد. سردرد نخاعی معمولاً ظرف ۴۸ ساعت بعد از پونکسیون کمری یا بی‌حسی موضعی ظاهر می‌شود.
گاهی وقت‌ها بیهوشی اپیدورال نیز ممکن است به سردرد نخاعی منجر شود. هرچند این نوع از بیهوشی عموماً فقط به خارج از غشای سخت که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می‌شود، اما اگر تصادفی غشای سخت سوراخ شود، این سردرد ایجاد می‌شود.
عوامل خطر ابتلا به سردرد نخاعی
عوامل خطر برای ابتلا به این نوع سردرد عبارتند از:
- سن بین ۱۸ تا ۳۰ سال
- زن بودن
- نوعی عمل‌هایی مانند پونکسیون کمری یا بی‌حسی موضعی با استفاده از سوزن‌های بزرگ یا ایجاد سوراخ‌های متعدد در غشاهای طناب نخاعی.
- داشتن جثه کوچک
روش‌های درمان این نوع سردرد
درمان سردرد نخاعی معمولاً با روش‌های غیر دارویی شروع می‌شود. به این ترتیب از فرد خواسته می‌شود تا اقدامات زیر را انجام دهد:
- بسیار استراحت کند.
- روزانه بین ۶ تا ۸ لیوان مایعات بنوشد.
- از کافئین یا داروهای مسکن ساده برای کاهش درد استفاده کند.
اما اگر سردرد در عرض ۲۴ ساعت بهبود نیافت، پزشک می‌تواند از روش‌های زیر برای درمان درد شما استفاده کند:
پچ خون اپیدورال: در این روش مقدار کمی از خون شخص گرفته و به محلی که پوشش نخاع دچار نشت است تزریق می‌شود. این کار به بسته شدن سوراخ کمک می‌کند و فشار طبیعی به مایع نخاعی باز می‌گردد. این روش برای سردردهای مداومی که خود به خود بهبود نمی‌یابند به کار می‌رود.
تزریق IV کافئین: در این روش کافئین مستقیم به خون تزریق می‌شود. کافئین با تنگ کردن رگ‌های خونی در سر کمک می‌کند سردرد نخاعی معمولاً در عرض چند ساعت بهبود یابد.
علت سردرد بعد از زایمان از عوامل تا درمان آن
داشتن سردرد بعد از زایمان یکی از شکایات متداول در میان بسیاری از زنان است. علت این سردردها فشاری است که هنگام زایمان طبیعی به عضلات گردن وارد می‌شود.
انرژی زیادی که در حین زایمان صرف می‌شود و افت قند خون نیز ممکن است باعث بروز سردرد شود. اگر خانمی تحت بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی قرار بگیرد، ابتلا به سردرد نیز طبیعی است.
چه عوامل دیگری در ایجاد سردرد پس از زایمان تأثیر دارند؟
کم‌خونی و عدم مصرف مایعات کافی می‌تواند به سردرد پس از زایمان، به ویژه پس از سزارین، منجر شود. توصیه می‌شود زنان پس از سزارین به مدت ۲۴ ساعت سر خود را ثابت نگه دارند و از مصرف مایعات کافی غافل نشوند.
افرادی که به تازگی زایمان کرده‌اند باید از مصرف مسکن‌ها بدون تجویز پزشک خودداری کنند.
: یکی از دلایل ایجاد سردرد بعد از زایمان، استفاده از بیهوشی نخاعی یا اپیدورال است. این نوع سردرد بیشتر در ناحیه پیشانی احساس می‌شود و می‌تواند تا یک ماه ادامه یابد، اما معمولاً با مسکن‌های عادی قابل کنترل است.
جالب است که همه افراد این نوع سردرد را تجربه نمی‌کنند. اما اگر شما دچار این سردرد شدید به خصوص اگر شیر می‌دهید، بهتر است از مصرف هرگونه مسکن خودداری کنید و در صورت شدت و تداوم سردرد به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید.
نکاتی برای کنترل سردرد بعد از زایمان
ثابت نگه داشتن سر به مدت 24 ساعت پس از سزارین
توصیه می‌شود بعد از بیهوشی نخاعی، بیمار حداقل به مدت 24 ساعت سر خود را کمترین حرکت را بدهد. ثابت نگه داشتن سر می‌تواند احتمال بروز سردرد ناشی از بیهوشی را کاهش دهد.
کم‌خونی و عدم مصرف مایعات کافی دلیل سردرد پس از سزارین
گاهی سردرد بعد از زایمان به دلیل کم‌خونی، افت قند خون یا عدم دریافت مایعات کافی ایجاد می‌شود. افراد باید از آبمیوه‌های طبیعی، غذاهای پروتئینی، سبزیجات پخته، مغزها و مایعات فراوان استفاده کنند.
خوردن چربی‌های اشباع شده و قندهای ساده توصیه نمی‌شود. همچنین برخی از خانواده‌ها فکر می‌کنند که دادن کاچی به زنانی که زایمان کرده‌اند مفید است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که کاچی هیچ دردی را درمان نمی‌کند.
خواب بیشتر از 8 ساعت ممنوع
یک باور غلط این است که فردی که زایمان کرده باید خیلی بخوابد. در حالی که استراحت کافی بعد از زایمان مهم است، اما نباید خوابیدن بیش از حد باشد. خواب حداکثر 8 ساعت کیفیت بالا برای فردی که زایمان کرده، مفید است.
خواب زیاد بعد از زایمان، به ویژه در مورد سزارین، می‌تواند باعث اختلال در خونرسانی و ایجاد لخته‌های خونی در پاها شود. به همین دلیل توصیه می‌شود از خواب زیاد پرهیز کرده و با 15 دقیقه پیاده‌روی در طول روز، سلامت خود را حفظ کنند.
مصرف کافئین
یکی از روش‌های مؤثر برای کاهش سردرد، نوشیدن قهوه است. تحقیقات در ایالت «ایلی‌نوی» آمریکا نشان می‌دهد که کافئین می‌تواند تورم و التهاب رگ‌های خونی را کم کند و شدت سردرد را کاهش دهد. در یک مطالعه مشخص شد که افرادی که در زمان سردرد کافئین مصرف کرده بودند، حدود ۵۸ درصد از درد آنها کم شده است.
کمپرس آب گرم
برای درمان سردردهای شدید، می‌توانید پارچه‌ای را در آب گرم خیس کنید و آن را بر روی پیشانی یا پشت گردن خود بگذارید تا عضلاتتان آرام شوند.
برای سردردهای میگرنی نیز می‌توانید پارچه‌ای را در آب سرد خیس کرده و بر روی پیشانی بگذارید تا رگ‌های خونی منقبض شده و جریان خون کاهش یابد و در نهایت سردرد بهبود یابد.
ماساژ برای کاهش سردرد
به کمک انگشت میانی، می‌توانید نقاطی را روی صورت خود که هم‌سطح سوراخ‌های بینی‌تان هستند، ماساژ دهید. همچنین می‌توانید دو یا سه دقیقه به جهت حرکت عقربه‌های ساعت ماساژ را ادامه دهید.
آب درمانی برای درمان سردرد بعد از زایمان
تجمع خون در قسمت‌های پایینی بدن می‌تواند فشار رگ‌های خونی در سر را کاهش دهد. برای این منظور، در زمان سردرد، پاهای خود را در آب گرم با پودر خردل قرار دهید و بعد از نیم ساعت یا بیشتر آنها را از آب درآورده و خشک کنید.
چای زنجبیل
زنجبیل یکی دیگر از روش‌های مؤثر برای درمان سردردهای میگرنی است. مقداری آب و زنجبیل تازه را با هم مخلوط کرده و اجازه دهید چهار تا پنج دقیقه بماند، سپس آن را صاف کرده و بنوشید.
هدبند
هنگام سردرد، می‌توانید یک هدبند یا حتی یک روسری دور سر خود بپیچید تا از جریان خون در پوست سر کم شود. این کار می‌تواند به کاهش سردرد کمک کند.
حرکات کششی پایه
چند تمرین ساده برای کشش سر و گردن می‌تواند به کاهش شدت سردرد کمک کند. چانه خود را به بالا و پایین و چپ و راست حرکت دهید و گردن خود را به سمت هر شانه خم کنید.
همچنین می‌توانید گردن خود را در جهت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا عضلات شانه و گردن شما شل و ریلکس شود. حالا می‌دانید که هنگام سردرد باید چه کار کنید.
از سرما کمک بگیرید
قرار دادن یک بسته یخ بر روی گردن می‌تواند در کاهش سردرد میگرنی مؤثر باشد، زیرا سرمای یخ به کاهش التهاب که منجر به سردرد می‌شود، کمک می‌کند.
همچنین سرمای ناشی از یخ اثر بی‌حس‌کننده‌ای برای درد دارد. جالب است بدانید که قرار دادن پاها در آب داغ نیز می‌تواند در تسکین سردرد کمک کند. هنگام سردرد شدید، می‌توانید کمی پودر خردل تند به این آب اضافه کنید.
دکتر آهوجا می‌گوید: «شما می‌توانید یک حوله را در آب داغ یا آب یخ غوطه‌ور کنید و آن را به مدت ۵ دقیقه روی سر خود بگذارید. این کار را چند بار تکرار کنید.»
سیر را فراموش نکنید
سیر خاصیت‌های زیادی دارد. به دلیل خواص خنک‌کننده و تسکین‌دهنده‌اش، می‌تواند یک درمان خانگی برای سردرد باشد و به بهبود سردردهای ناشی از ضربه کمک کند. چند حبه سیر را له کنید و آنها را در یک کیسه کوچک یا دستمال تمیز قرار دهید.
هر بار که سردرد شدید داشتید، بوی سیرهای له‌شده را استنشاق کنید تا درد شما کاهش یابد. همچنین می‌توانید دو قطره روغن سیر را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل و مقداری نمک دریایی مخلوط کنید و به آرامی پیشانی و شقیقه‌های خود را با آن ماساژ دهید.
همچنین بخوانید:
بهترین دعا برای از بین بردن سردرد
علت سردردهای صبحگاهی
نشانه‌های سردردهای سینوسی
کنترل میگرن: ۱۰ روش برای مدیریت و مراقبت از سردردهای میگرنی
چرا سردرد در ناحیه یک طرفه سر ایجاد می‌شود؟
درمان سینوزیت و سردرد با سیاه‌دانه
۱۰ نوع سردرد: دلایل و روش‌های حل آنها