چرا زیاد سرفه میکنیم و برای پیشگیری و درمان آن چه کنیم؟
علت سرفه های خشک چیست؟
سرفه‌های خشک و آزاردهنده مدام مزاحم شما می‌شوند. نه نشانه‌هایی از سرماخوردگی و مشکلات ریوی دارید و نه هوا به قدری سرد یا آلوده است که دلیل قانع کننده‌ای برای سرفه‌های زیادتان باشد. پزشکان تأکید می‌کنند اگر سرفه‌تان بیش از شش هفته طول بکشد، به آن سرفه مزمن می‌گویند که علل مختلفی دارد. برای تشخیص این علت‌ها، پزشک سابقه پزشکی شما و خانواده‌تان را بررسی کرده، معاینه دقیقی انجام می‌دهد و در صورت لزوم آزمایش‌هایی را انجام می‌دهد. سرفه‌های حاد معمولاً به طول کمتر از سه هفته می‌انجامند و معمولاً به دلیل عفونت‌های ریه، سرماخوردگی‌ها یا اجسام خارجی در راه‌های هوایی اتفاق می‌افتند. با رضیم همراه باشید.
انواع سرفه ها کدام اند؟
سرفه‌ها به دو دسته خشک و پربار تقسیم می‌شوند. سرفه‌های پربار، سرفه‌هایی هستند که همراه با خلط هستند. سرفه‌ها همچنین به دسته‌های حاد و مزمن تقسیم می‌شوند:
- سرفه‌های حاد که ناگهانی شروع شده و معمولاً به دلیل سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا سینوزیت رخ می‌دهند. این نوع سرفه‌ها معمولاً بعد از سه هفته بهبود می‌یابند.
- سرفه‌های نیمه حاد که بین ۳ تا ۸ هفته ادامه دارد.
- سرفه‌های مزمن که بیش از ۳ هفته ادامه می‌یابند.
دلایل سرفه‌های پربار و یا خشک
سرفه‌های پربار می‌توانند به دلایل زیر باشد:
بیماری عفونی
وقتی که سرما خورده‌اید و سرفه پرباری دارید، این کاملاً طبیعی است. بعضی اوقات سرفه ممکن است به دلیل خشک شدن خلط در گلو باشد.
عفونت‌ها
عفونت ریه یا راه‌های هوایی می‌تواند باعث سرفه پربار شود. این سرفه ممکن است ناشی از بیماری‌هایی مانند پنومونی و برونشیت باشد.
بیماری مزمن ریه
سرفه پربار هم می‌تواند ناشی از بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) باشد.
برگشت اسید معده به مری
این نوع سرفه ممکن است به دلیل بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) باشد و می‌تواند باعث بیداری شما در خواب شود.
آبریزش بینی
اگر دچار آبریزش بینی هستید، این می‌تواند گلو را خشک کند و منجر به سرفه پربار شود.
استفاده از سیگار و تنباکو
افرادی که سیگار می‌کشند یا از انواع دیگر تنباکو استفاده می‌کنند، ممکن است دچار سرفه‌های پربار شوند که به دلیل آسیب یا سوزش در گلو یا مری است.
سرفه‌های خشک می‌توانند ناشی از:
بیماری ویروسی
بعد از درمان سرماخوردگی، سرفه‌های خشک ممکن است برای چند هفته دیگر باقی بمانند و معمولاً در شب بدتر می‌شوند.
برونکواسپاسم
سرفه‌های خشک، به‌خصوص در شب، ممکن است نشانه‌ای از اسپاسم و گرفتگی نای باشد.
آلرژی‌ها
عطسه و سرفه مداوم می‌تواند ناشی از زکام آلرژیک (رینیت آلرژیک) باشد.
داروهای بنام مهارکننده‌های ACE
این داروهایی که برای کنترل فشار خون استفاده می‌شوند، مانند کاپتوپریل، انالاپیریل و لیزینوپریل، ممکن است باعث ایجاد سرفه‌های خشک شوند.
قرارگیری در برابر آلاینده‌ها
قرار گرفتن در معرض آلاینده‌هایی مانند خاک، گرد و غبار و مواد شیمیایی می‌تواند باعث ایجاد مشکل سرفه خشک شود.
بیماری آسم
ابتلا به بیماری آسم می‌تواند یکی از دلایل سرفه خشک باشد. سایر نشانه‌های آسم شامل خس خس کردن، تنگی نفس و احساس فشار در سینه است.
گرفتگی گلو
گرفتگی گلو می‌تواند به خاطر غذا یا داروها ایجاد شود.
حساسیت
برخی غذاها می‌توانند در افرادی که به آلرژی حساس هستند باعث بروز علائمی مانند سرفه، خارش بینی و پوست، آبریزش از چشمان و بینی، کهیر و حتی در کودکان کوچک، حالت تهوع، استفراغ، دل پیچه، اسهال یا یبوست شوند. دکتر معین می‌گوید اگر تشخیص داده شود که فرد به غذایی حساسیت دارد، ممکن است لازم باشد مدتی از آن غذا یا غذاهای مشابه دوری کند. باید دانست که غذاهای دریایی، تخم‌مرغ، سویا، شیر و لبنیات، بادام زمینی، فلفل و ادویه، شکلات و کاکائو، به خصوص در کودکان بیشتر باعث آلرژی می‌شوند. همچنین، دود سیگار دارای بیش از 3000 ماده شیمیایی سمی است که ناشی از سوختن تنباکو و نیکوتین است و یکی از علل اصلی سرطان ریه است. دود سیگار برای افرادی که در نزدیکی فرد سیگاری هستند نیز مضر است و می‌تواند باعث حمله آسم شود.
در شهرهای بزرگ و پرترافیک، ذرات و آلاینده‌های شیمیایی زیادی در هوا وجود دارد که خطرناکند. این متخصص در مورد تأثیر آلودگی هوا بر مشکلات تنفسی و ریوی توضیح می‌دهد که ذرات ریز دود دیزل و برخی گازها مانند ازن، منواکسید و دی‌اکسیدکربن در شرایط آلودگی هوا، به ویژه در پاییز و تابستان باعث تشدید علائم آسم و آلرژی می‌شوند. کودکان، سالمندان و افرادی که به آسم، برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی-عروقی مبتلا هستند، بیشتر از آلودگی هوا آسیب می‌بینند. در زمان آلودگی هوا، بهتر است این بیماران از خانه خارج نشوند و پنجره‌ها و شیشه‌های خودرو را بسته نگه دارند. ریزگردها نیز در غلظت‌های بالا می‌توانند برای این بیماران تحریک‌کننده و خطرناک باشند.
درمان سرفه‌های خشک
به گفته دکتر معین، اگر سرفه‌ها ریشه در بیماری‌های تنفسی و آلرژی نداشته باشد و بیشتر ناشی از مشکلات عصبی باشد، باید به یک روانپزشک ارجاع داده شوند. این نوع سرفه‌ها بیشتر در کودکان و نوجوانان بین شش تا شانزده سال رایج است. رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران در مورد سرفه‌های خطرناک می‌گوید: اگر سرفه‌ها همراه با خلط زیاد، تب و لرز یا ورم در پاها باشند، ممکن است ناشی از ذات‌الریه، دخول جسم خارجی به ریه یا نارسایی قلب باشند و نیاز به بررسی فوری دارند. معمولاً طول درمان سرفه بستگی به علت آن دارد، اما در زمینه آسم، آلرژی، برونشیت مزمن و دیگر مشکلات تنفسی، درمان باید برای مدت طولانی ادامه یابد و با توجه به شدت علائم بیمار تنظیم شود. وی افزود اگر سرفه ناشی از سرماخوردگی، سینوزیت یا عفونت ریه باشد، مصرف داروهای کمکی یا آنتی‌بیوتیک می‌تواند علائم آن را در کوتاه‌مدت برطرف کند. اسپری‌های کورتیکواستروئیدی نیز بهترین و کم‌عارضه‌ترین داروهای آسم هستند. استفاده از داروهای گیاهی نیز باید تحت نظر پزشک انجام شود و نباید به صورت خودسرانه مصرف شوند.
اگر سوال یا نکته‌ای در مورد علت سرفه‌های خشک دارید، لطفاً آن را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی