معرفی گل پریوش
گل پریوش که به نام‌های پروانش و گل تلگرافی هم شناخته می‌شود، بخشی از خانواده خرزهره است. این گل به خاطر خواص درمانی و زیبایی عالی‌اش کاشت و نگهداری آسانی دارد و به همین دلیل معمولا در گلدان و فضای سبز کاشته می‌شود. این گل زیبا در برابر خشکی و گرمی تابستان مقاوم است و به رشد خود ادامه می‌دهد. گیاه پریوش یکی از گیاهان زینتی و رونده است که برخی به دلیل زیبایی‌اش آن را به صورت آویز پرورش می‌دهند.
پریوش یک گیاه گرمسیری چند ساله است که به سرما حساس است؛ با این حال، اگر شرایط مناسبی داشته باشد، می‌توان آن را برای مدت طولانی نگه داشت. این گیاه در بهار به عنوان گل حاشیه‌ای کشت می‌شود و در پاییز به دلیل سرما از بین می‌رود. برگ‌های آن کشیده، بیضی شکل و براق است و رنگ سبز تیره‌ای دارد. رگبرگ‌های روشن آن کمک می‌کند تا آن را بشناسیم. گل‌ها ۵ گلبرگ دارند و به رنگ‌های صورتی، سفید، قرمز و ارغوانی هستند.
گیاه شناسی گل پریوش
پریوش یک گیاه پایا و علفی، خزنده و همیشه سبز است. اگر شرایط نگهداری خوبی داشته باشد، می‌توان آن را برای چندین سال نگه داشت. این گل هم در گلدان و هم در فضای باز قابل کاشت است و برخی انواع آن ممکن است در یک سال دو بار گل بدهند. گل‌های این گیاه معمولاً از اواسط زمستان تا اواسط بهار شکوفا می‌شوند.
پریوش گیاهی بومی نواحی استوایی است و ارتفاع آن به ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر می‌رسد. امروزه از این گیاه به عنوان گیاه گلدانی استفاده می‌شود. در جنس Vinca، هفت گونه متفاوت وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. بعضی از این گونه‌ها بوته‌ای، برخی همیشه سبز، برخی خزان‌دار و برخی علفی یک ساله هستند که شاخه‌های آنها روی زمین گسترده می‌شود و به عنوان پوشش زمین به کار می‌روند، مثل پیچ تلگرافی برگ ریز (V. minor) و پیچ تلگرافی برگ درشت (V. major).
شرایط اکولوژیک مورد نیاز گل پریوش
خاک: بهترین خاک برای کاشت و نگهداری گل پریوش، خاک لومی است. همچنین می‌توان از ترکیبی از خاک حاصلخیز باغچه، خاکبرگ پوسیده، ماسه و کود دامی پوسیده استفاده کرد.
آبیاری: این گیاه به آبیاری منظم و متوسط احتیاج دارد. بهترین زمان برای آبیاری، زمانی است که سطح خاک بین دو آبیاری خشک شده باشد. توجه داشته باشید که گل پریوش به آبیاری زیاد حساس است و این کار به کاهش گلدهی او می‌انجامد.
دما: گل پریوش دماهای بین 10 تا 35 درجه سانتی‌گراد را به خوبی تحمل می‌کند. بهترین دما برای کاشت و نگهداری این گیاه، بین 21 تا 25 درجه سانتی‌گراد است.
نور: پریوش از گیاهان آفتاب دوست است و برای رشد به حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید در روز نیاز دارد.
کوددهی: در زمان کاشت و رشد گیاه، می‌توانید از کود شیمیایی کامل یا کود مایع برای تغذیه آن استفاده کنید.
نحوه کاشت بذر گل پریوش
تکثیر گیاه پریوش از طریق کاشت بذر، نشاء‌کاری و قلمه زدن انجام می‌شود. بهترین روش برای ازدیاد این گیاه، کاشت بذر است. اگر قصد دارید گل پریوش را در آپارتمان بکارید، بهتر است نشاء‌های آماده را از گلخانه‌ها و فروشگاه‌های گل و گیاه تهیه کنید تا گیاه شما زودتر گل بدهد و کمتر تحت تنش قرار گیرد.
بهترین راه برای تکثیر گل پریوش، کاشت بذر است. اگر می‌خواهید در اوایل بهار گل‌های پریوش داشته باشید، باید از اواخر پاییز تا اوایل زمستان بذرها را بکارید تا بتوانید در بهار آنها را به فضای باز منتقل کنید. برای این کار، ابتدا باید بستر کشت را که عاری از علف‌های هرز است، با مخلوطی از پیت ماس، کوکوپیت و پرلیت آماده کنید. سپس بستر را با اسپری آب مرطوب کنید و بذرها را بکارید و روی آنها را به اندازه نیم تا یک سانتیمتر با خاک الک شده بپوشانید.
برای اینکه بذرها نور نگیرند، روی بستر را با ورمی کولیت یا نایلون سیاه بپوشانید. این کار از خشک شدن و نور رسیدن به بذرها جلوگیری می‌کند. توجه داشته باشید که بستر کشت باید همیشه مرطوب بماند. معمولاً بذرها بین ۷ تا ۱۰ روز جوانه می‌زنند.
از روز ۱۵ تا ۳۵ بعد از کاشت بذر پریوش ، برگ‌ها شروع به جوانه زدن می‌کنند و در این مدت حفظ رطوبت خاک ضروری است. برای رشد بهتر ریشه‌ها، می‌توانید از کودهایی که پتاسیم پایینی دارند استفاده کنید. این نوع کودها برای تغذیه گیاه مناسب است و می‌توانید به مدت دو هفته از کود مخصوص گیاهان زینتی استفاده کنید.
در این مدت، دما باید بین ۲۴ تا ۲۵ درجه ثابت بماند. توصیه می‌شود هر هفته آبیاری و کوددهی انجام شود و در این مدت می‌توان از تنظیم‌کننده‌های رشد برای کنترل ارتفاع گیاه استفاده کرد.
بعد از اینکه دما در بهار متعادل شد (حداقل دمای ۱۰ درجه در شب ضروری است)، می‌توان گیاهان جوان را به فضای باز منتقل کرد.
شرایط نگهداری گل پریوش
پریوش در شرایط دما و نور کافی به خوبی رشد می‌کند و گل می‌دهد. برای داشتن گل‌های شاداب و پرگل، باید حداقل ۴ تا ۶ ساعت در روز زیر نور خورشید قرار داشته باشد. همچنین برای محافظت از گیاه در گرمای تابستان، باید مکان‌هایی را در باغچه پیدا کنید که در تابستان کمتر از ۶ ساعت آفتاب دریافت کنند. سایه درختان مکان مناسبی برای کاشت این گل است.
علاوه بر این، خاک باید از زهکشی خوبی برخوردار باشد. خاک‌های شنی تقویت شده برای این گل مناسب هستند. در آبیاری این گل باید دقت کنید که نه بیش از حد آب بدهید و نه آن را تشنه بگذارید. آبیاری متوسط می‌تواند به سالم ماندن گیاه کمک کند. بهترین زمان برای آبیاری صبح است و وقتی متوجه شدید خاک دور گیاه رطوبت خود را از دست داده، باید آبیاری کنید.
توصیه می‌شود از پاشیدن آب روی گل‌ها خودداری کنید و بهترین روش برای گیاهان در حال گلدهی، آبیاری غرقابی است. همچنین بریدن گل‌ها و کوتاه کردن ساقه‌ها به رشد گیاه کمک می‌کند و چیدن گل‌های پژمرده برای رویش گل‌های جدید نیز مفید است.
حشرات و آفت‌های گل پریوش
پریوش به ندرت دچار آفات و حشرات می‌شود. بیماری‌های قارچی معمولاً در شرایط آب و هوایی مرطوب ایجاد می‌شوند. اگر بیماری به وجود آمد، باید سریعاً با آفت‌کش‌های طبیعی یا شیمیایی و ضد قارچ‌ها درمان شود.
پرورش گل پریوش آنقدر آسان است که در یک مورد مشاهده شده این گیاه پس از کاشت، به طور خودکار و بدون هیچ مراقبتی برای ۳۰ سال رشد کرده است. نگهداری درست از گل پریوش باعث سلامت این گیاه می‌شود. در این قسمت به بررسی مشکلات رایج گل پریوش می‌پردازیم!
زرد شدن برگ گل پریوش :
اگر برگ‌های پایینی گل پریوش زرد شده و افتاده‌اند، این می‌تواند به دلیل آبیاری بیش از حد یا قرار داشتن گل در مکانی سرد باشد. در صورت ریزش برگ‌ها، آبیاری را کنترل کنید و به تدریج گیاه را به مکانی گرم‌تر منتقل کنید.
ریزش برگ گل پریوش:
اگر شما به برگ‌های گل پریوش دست بزنید و آنها بریزند، این به معنای این است که خاک گیاه شما خیلی خشک شده است. برای حل این مشکل، می‌توانید گلدان را به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در ظرفی پر از آب ولرم قرار دهید. مراقب باشید که سوراخ‌های زهکش گلدان به درستی کار کنند. در زمان‌هایی که هوا گرم می‌شود، ممکن است گیاه نیاز به آبیاری روزانه داشته باشد.
ریزش گل پریوش :
این مشکل ممکن است به دلیل فقیر بودن خاک گیاه اتفاق بیفتد. بنابراین، باید به طور منظم و با کودهای مخصوص گیاهان، کوددهی را انجام دهید. همچنین، بعضی از آفت‌ها مانند تریپس و کنه دو نقطه‌ای نیز می‌توانند باعث این مشکل شوند.
خواص گل پریوش چیست؟
قسمت‌هایی از این گیاه که استفاده می‌شود، همه بخش‌های آن، به ویژه برگ‌ها، هستند. می‌توانید این برگ‌ها را در هر فصلی بچینید و آنها را در برابر گرما خشک کنید تا استفاده کنید. برخی خواص گل پریوش در طب سنتی به این شکل هستند:
- مالیدن برگ‌های تازه گل پریوش بر روی زخم‌ها می‌تواند خونریزی را متوقف کند و همچنین می‌تواند در درمان خون دماغ کمک کند.
- در طب سنتی، از پماد برگ‌های کوبیده شده گل پریوش برای درمان بواسیر استفاده می‌شود.
- چای گل پریوش برای درمان خونریزی‌های شدید ماهانه خانم‌ها و همچنین خونریزی لثه مفید است.
- یکی دیگر از خواص این گل، گشایش مجاری عروقی است.
- در آفریقا، از این گیاه برای درمان دیابت استفاده می‌شود.
- گل پریوش در طب سنتی به عنوان مسکن شناخته می‌شود و در کاهش اضطراب و نگرانی‌ها موثر است.
- این گیاه در درمان کم خونی مفید است و مصرف آن همراه با داروهای حاوی آهن توصیه می‌شود.
- ترکیبات موجود در این گیاه می‌توانند از رشد سلول‌های سرطانی پیشگیری کنند و به عنوان اکسیژن‌دهنده‌ای قوی در بدن عمل کنند. جالب است که امروزه از وین کریستین استخراج شده از این گیاه در درمان سرطان خون استفاده می‌شود و برای تهیه یک گرم از این ماده به 500 کیلوگرم گیاه نیاز است.
- از گل پریوش به صورت موضعی نیز استفاده می‌شود. به عنوان مثال، جوشانده این گیاه می‌تواند به عنوان لوسیون برای درمان زخم‌های باز و بسته، در غرغره برای درمان آنژین و ورم لوزه‌ها و به عنوان تنقیه برای درمان زخم‌های روده و اسهال خونی استفاده شود.
بیشتر بخوانید:
