آشنایی با ختمی چینی
ختمی چینی یکی از معروف‌ترین گیاهان زینتی از خانواده پنیرکیان است. این گیاه، درختچه‌ای همیشه سبز با گل‌های بزرگ است که در مناطق گرمسیری آسیا به‌وجود آمده و در جاهایی که یخ نمی‌زند، رشد می‌کند. اما به دلیل توانایی این گیاه در کاشت در گلدان، در مناطق سردتر نیز محبوب شده است.
نگاهی به درختچه ختمی چینی
یک درختچه ختمی چینی که در گلدان کاشته شود، عمر زیادی دارد و ممکن است تا چهل سال هم زندگی کند. این گیاه به‌سرعت رشد می‌کند و می‌تواند به ارتفاع ۳ متر برسد و عرض آن هم به ۲ متر می‌رسد. درختچه‌های کوچک تر که در گلدان هستند به خاطر هرس کردن، ارتفاع کمتری دارند و معمولاً کوچک‌ترند. برگ‌های این گیاه به شکل تخم‌مرغی و نوک تیز هستند و لبه‌های آن دندانه‌دار و رنگ برگ‌ها سبز تیره است.
گل‌های ختمی چینی معمولاً دارای پنج گلبرگ هستند، اما برخی از انواع آن دارای گل‌های پُرپر هم می‌باشند. کاسه گل به شکل استکان است و اندازه هر گل بین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر می‌باشد. عمر هر گل بین یک تا دو روز است. رنگ اصلی ختمی چینی قرمز است، اما انواع مختلفی با رنگ‌های صورتی، زرد و نارنجی نیز وجود دارد. زمان گلدهی این گیاه در تابستان است و برای بیشتر گلدهی، در اوایل بهار یک سوم از ساقه‌های چوبی را هرس می‌کنند. همچنین این گیاه باید از بادهای شدید محافظت شود و مستعد آفات و بیماری‌های زیادی است، بنابراین حفظ آن نیاز به دقت دارد.
گل ختمی می‌تواند در شرایط مناسب و در فضای باز تا بیست و پنج سال زندگی کند. پرورش آن بسیار آسان است و با هر نوع شرایطی خود را سازگار می‌کند. از انواع معروف گل ختمی می‌توان به هیپیسکوس روزا سینن زیس اشاره کرد.
شرایط نگهداری ختمی چینی
نوع خاک مورد نیاز ختمی چینی :
این گیاه به خاکی با بافت لومی و زهکشی خوب نیاز دارد. برای خاک گلدان می‌توانید از یک ترکیب برابر یک قسمت پیت ماس، یک قسمت خاک برگ و یک قسمت کود گاوی استفاده کنید. همچنین افزودن شن یا ورمی‌کولیت به اندازه ده درصد از کل خاک، به زهکشی بهتر کمک می‌کند.
به آبیاری ختمی چینی :
این گیاه به کم‌آبی حساس است و نیاز به آبیاری منظم دارد. آبیاری نامنظم ممکن است باعث ریزش گل‌ها شود. این گیاه نیاز آبی متوسطی دارد و بهتر است خاک رویی گلدان بین دو آبیاری خشک شود. استفاده از آب ولرم برای آبیاری گیاهان گلدانی در فصل سرما مفید است. زرد شدن برگ‌های قدیمی این گیاه طبیعی است، اما اگر تعداد برگ‌های زرد زیاد باشد و علامت بیماری نباشد، ممکن است به خاطر آبیاری زیاد باشد.
رطوبت و غبارپاشی ختمی چینی :
در هنگام افزایش دما باید به تأمین رطوبت هوا توجه کنید. می‌توانید روزانه گیاه را با آب ولرم و بدون املاح غبارپاشی کنید یا یک زیر گلدانی بزرگ پر از سنگریزه تهیه کرده و تا نیمه آن آب بریزید و سپس گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید. توجه داشته باشید که کف گلدان نباید با آب تماس داشته باشد. بخار آب از زیر گلدانی به تدریج تبخیر می‌شود و رطوبت مورد نیاز گیاه را فراهم می‌کند.
نور مورد نیاز ختمی چینی :
این گیاه به نور کامل آفتاب نیاز دارد. اگر در آپارتمان نگهداری می‌شود، بهتر است نزدیک به پنجره‌های شرقی یا جنوبی قرار گیرد. در فصل زمستان نیز نور مصنوعی کم ندارد. کمبود نور می‌تواند گیاه را مستعد بیماری کند.
دمای مورد نیاز ختمی چینی :
ختمی چینی در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و به سرما و یخبندان مقاوم نیست. اگر این گیاه را در نور کافی مثل باغچه‌های جنوبی بکارید، تا دمای نزدیک به صفر درجه خشک نخواهد شد. البته لازم است که محل کشت sheltered باشد و از وزش باد در امان باشد. در فصل زمستان، گلدان‌های ختمی چینی را به مکان گرم‌تر و با نور کافی منتقل کنید.
کوددهی و تغذیه ختمی چینی
برای تغذیه گیاه، می‌توانید از کودهای مثل ۱۰-۱۰-۱۰ استفاده کنید. در طول فصل رشد، یعنی بهار و تابستان، هر دوهفته یکبار از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
هرس ختمی چینی
برای داشتن گل‌های زیباتر و بیشتر در سال آینده، هرس گیاه ضروری است. در اواخر زمستان، ارتفاع شاخه‌ها را به نصف کاهش دهید و محل قطع را با گرد گوگرد ضدعفونی کنید و سپس با وازلین سطح آن را بپوشانید تا بیماری‌ها وارد نشوند.
تعویض گلدان ختمی چینی
اگر گیاه را هرس کرده و رشد آن را کنترل کنید، تقریبا هر ۳ تا ۲ سال یکبار نیاز است تا گلدان آن را با گلدانی بزرگ‌تر عوض کنید. بهترین زمان برای تعویض گلدان، اواخر فصل زمستان است.
روش های تکثیر ختمی چینی
تکثیر با قلمه : یکی از روش‌های تکثیر این گیاه ریشه‌دار کردن قلمه‌ها است. در فصول مختلف می‌توان قلمه تهیه کرد.
فصل قلمه زدن گل ختمی : در اواسط بهار تا اوایل تابستان می‌توان قلمه سبز، از اواسط تابستان تا اوایل پاییز قلمه نیمه چوبی و در پاییز و زمستان قلمه چوبی تهیه کرد. هر چه قلمه چوبی‌تر باشد، بهتر است که طول آن بیشتر باشد. به عنوان مثال، قلمه نیمه چوبی باید حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر و قلمه چوبی تا ۳۰ سانتیمتر طول داشته باشد. قلمه سبز هم حدود ۷ سانتیمتر مناسب است. بعد از تهیه قلمه‌ها، آنها را در محیطی مرطوب مثل پرلایت یا شن با دمای حدود ۲۱ درجه سانتی‌گراد قرار دهید تا ریشه بزنند، که این معمولا ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد. توجه داشته باشید که قلمه سبز به مراقبت بیشتری نیاز دارد و رطوبت هوای بیشتری باید داشته باشد زیرا اینگونه قلمه‌ها سریع‌تر آب را از دست می‌دهند و احتمال خشک شدن آنها بیشتر است.
تکثیر با بذر : بذر گل ختمی چینی تیره یا سیاه رنگ است که می‌توان از آن برای تکثیر استفاده کرد. بر اساس گفته‌های برخی پرورش‌دهندگان، اگر بذرها به مدت ۲ تا ۳ ماه در یخچال نگهداری شوند، درصد جوانه‌زنی آنها افزایش می‌یابد.
بهترین زمان کاشت بذر در بهار است و دمای مناسب برای جوانه‌زنی ۲۵ درجه سانتی‌گراد با رطوبت بالا می‌باشد. بستر کاشت را مرطوب نگه دارید و بذرها را در گلدانی که در مکانی روشن اما دور از نور مستقیم خورشید است قرار دهید. بذرها معمولا به سرعت و در طی ۱ تا ۴ هفته جوانه می‌زنند و زمانی که گیاهچه‌ها حدود ۴ یا ۶ جفت برگ داشتند، می‌توان آنها را به گلدان‌های جداگانه منتقل کرد.
خواباندن ساقه : در این روش، ساقه را طوری خم می‌کنیم که بخشی از آن زیر خاک قرار بگیرد در حالی که هنوز به گیاه مادری وصل است. آن قسمت از ساقه که در زیر خاک است، ریشه خواهد داد و هنگامی که ریشه شکل گرفت، می‌توان این شاخه را جدا کرد.
“`html
از گیاه مادری جدا کرد و به شکل گیاهی مستقل در گلدانی جداگانه کاشت.
کاربرد ختمی چینی
ختمی چینی به نور زیادی احتیاج دارد و می‌تواند نور مستقیم خورشید را تحمل کند. این گیاه به تنهایی یا در کنار گیاهانی مثل نخل زینتی، کروتون، برگ بیدی، قلب ارغوانی، افربیا، اشوریا، شمعدانی و یوکا در مکان‌هایی با پنجره‌های جنوبی و غربی قرار می‌گیرد.
این گیاه را می‌توان در تابستان در حیاط خانه‌ها و مکان‌های پرنور نیز قرار داد. امروزه از گل‌های بریده ختمی چینی با رنگ‌های مختلف برای تزئین مجالس رسمی استفاده می‌شود. برای این کار می‌توان از نوع Indian Maid که گل‌های دو رنگ قرمز و زرد دارد، و یا نوع Dr.jack که گل‌های قرمز روشن دارد، بهره برد.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`