قرص برنج چیست؟
با رضیم همراه باشید تا در مورد قرص خطرناک و مسموم‌کننده‌ی برنج بیشتر بدانید.
قرص برنج چیست؟
این قرص که به نام علمی «قرص فسفید آلومینیوم» شناخته می‌شود، ماده‌ای شیمیایی است که در فرم قرص‌های ۳ گرمی تولید می‌شود. این قرص خطرناک به ظاهر شباهت‌هایی به قرص‌های روان‌گردان (مثل اکستازی) دارد، اما دانستن این نکته که چگونه به نظر می‌آید، می‌تواند به پیشگیری از مصرف آن کمک کند.
این قرص معمولاً خاکستری رنگ است و در بسته‌های ده عددی فروخته می‌شود. هر یک از این قرص‌ها توانایی کشتن هزاران حشره را دارند و این نشان می‌دهد که حتی مقدار کمی از آن چه تأثیری بر بدن انسان می‌گذارد! حتی مصرف یک‌ششم از این قرص می‌تواند عواقب غیرقابل جبرانی به دنبال داشته باشد.
مسمومیت با آلومینیوم فسفید (AAIPP) یک مشکل بزرگ در هند است. از این ماده برای نگهداری و ضدعفونی دانه‌های غلات مانند برنج استفاده می‌شود، و در ایران به نام قرص برنج شناخته می‌شود. این ماده سمی می‌تواند خیلی خطرناک باشد، به خصوص اگر از بسته جدیدش مصرف شود.
مسمومیت با این ماده می‌تواند به مرگ منجر شود، زیرا باعث ایجاد شوک شدید و آسیب به قلب و سایر ارگان‌های داخلی بدن می‌شود. مقدار مرگبار آن بین ۰٫۱۵ تا ۰٫۵ گرم است. در شمال هند، مسمومیت با آلومینیوم فسفید از دلایل اصلی مرگ در خودکشی‌ها گزارش شده است.
علائم و عوارض پس از مصرف به چه صورتی است؟
چگونه قرص برنج بر بدن تاثیر می‌گذارد
- قرص برنج، به‌ویژه زمانی که تازه‌تر باشد، گاز بیشتری تولید کرده و خطرناک‌تر است. این ماده می‌تواند با ایجاد اختلال در تولید پروتئین، مانع از عمل طبیعی بدن شود.
- گاز فسفین که از این قرص آزاد می‌شود، از عملکرد مناسب سلول‌ها جلوگیری کرده و می‌تواند باعث تولید رادیکال‌های آزاد شود. این یعنی ارگان‌های بدن که به اکسیژن بیشتری احتیاج دارند، به این سم حساس‌تر و در معرض خطر بیشتری قرار می‌گیرند.
- مسمومیت با این قرص یکی از خطرناک‌ترین نوع مسمومیت‌هاست و معمولاً به مرگ منجر می‌شود. تاکنون راهی برای درمان آن پیدا نشده است.
- مرگ ناشی از مصرف قرص برنج یک مرگ دردناک و سخت است. فرد در این حالت عطش زیادی دارد و حین مرگ، هوشیار و بیدار است و احساس سوزش شدیدی در بدن خود می‌کند. این قرص باعث بروز مشکلات جدی در سیستم تنفسی و قلب می‌شود و فرد را به یک مرگ زجرآور می‌کشاند.
- اگر کسی قرص برنج را بخورد یا حتی بوی آن را استشمام کند، دچار مسمومیت خواهد شد و اگر سم از بدن او خارج نشود، این موضوع می‌تواند منجر به مرگ شود.
- علامت‌های این مسمومیت شامل خستگی و کمبود اکسیژن است، که می‌تواند به کبود شدن بدن و خفگی سلولی منجر شود.
مرگ و میر ناشی از قرص برنج
این قرص می‌تواند ظرف مدت سه تا چهار ساعت به سیستم تنفسی و قلب آسیب بزند و فرد باید در اثر مرگی دردناک جان بدهد. طبق آمار پزشکی قانونی تهران در سال ۱۳۹۲، ۶۶۱ نفر به دلیل مسمومیت با قرص برنج جان خود را از دست دادند.
میزان مرگ و میر در اثر این ماده سمی بین ۴۰ تا ۸۰ درصد متفاوت است. این مقدار می‌تواند زیادتر باشد، زیرا کمتر از ۵ درصد از افرادی که مسموم شده‌اند، به مراکز پزشکی منتقل می‌شوند. از سال ۱۹۹۲ که آلومینیوم فسفید به راحتی در بازار قابل خریداری شد، موارد زیادی از مسمومیت عمدی با این ماده در شمال هند مشاهده شده است. در تحقیقی روی ۵۹۳۳ مرگ غیرطبیعی در ۲۵ سال گذشته در شمال غرب هند، درصد زیادی از مرگ‌ها ناشی از مسمومیت با آلومینیوم فسفید بوده است.
نحوه عملکرد سم در قرص برنج
اگر کسی قرص برنج را بخورد یا بوی آن را استشمام کند، دچار مسمومیت خواهد شد و در صورتی که سم از بدن او خارج نشود، این می‌تواند به مرگ منجر شود.
سمیت آلومینیوم فسفید به دلیل تولید گاز فسفین است که می‌تواند به سلول‌ها آسیب بزند و بافت‌ها را تخریب کند. زمانی که آلومینیوم فسفید با آب موجود در بدن واکنش می‌دهد، گاز فسفین تولید می‌کند که به شرح زیر است:
AlP + 3 H2O → Al(OH)3 + PH3, and
AlP + 3 HCl → AlCl3 + PH3 (در معده)
دلایل مصرف این قرص
طبق گزارش‌ها، مردم به سه دلیل ممکن است از این قرص استفاده کنند:
- استفاده از قرص به اشتباه، که می‌تواند باعث مرگ گروهی از افراد شود.
- استفاده از قرص‌های تقلبی که خواص توهم‌زا دارند و ممکن است شامل ترکیبات قرص برنج باشند.
- استفاده از این قرص برای خودکشی سریع، که به گفته کارشناسان، مرگ به این وسیله هم سریع است و هم دردناک.
استفاده و نکات ایمنی در مورد قرص برنج
برای اینکه حشرات به برنج و حبوبات و آرد و… در انبارها حمله نکنند، از این قرص‌ها استفاده می‌شود.
فقط تیم‌های متخصص در کنترل و بهداشت مواد غذایی باید از این قرص‌ها استفاده کنند و افراد معمولی نباید هیچ تلاشی در این زمینه انجام دهند. این قرص‌ها فقط باید در انبارهای مواد غذایی استفاده شوند و نه در خانه.
این قرص‌ها گازی به نام فسفید تولید می‌کنند که باعث کشتن موش‌ها می‌شود. قبل از استفاده از این قرص‌ها در انبار، باید تمام درها و پنجره‌ها بسته باشند و شکاف‌ها با نایلون پوشانده شوند. بعد از قرار دادن قرص‌ها، هیچ کس نباید در اتاق‌های نزدیک انبار بخوابد. در هنگام برداشتن قرص‌ها از محفظه، باید از دستکش پلاستیکی استفاده شود. اگر قرص‌ها در گونی حبوبات قرار می‌گیرند، باید با کیسه نایلونی کاملاً پوشانده شوند و در جایی خارج از اتاق و در هوای آزاد قرار داده شوند.
مسمومیت با این قرص می‌تواند از طریق استنشاق، تماس پوستی یا خوراکی رخ دهد.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی رضیم
مرجان امینی