اشکفت سلمان
در انتهای یک دره زیبا و در فاصله 3 کیلومتری جنوب غربی شهر ایذه در استان خوزستان، پرستشگاه تریشا یا اشکفت سلمان قرار دارد. این پرستشگاه به خدایان ایلامی تعلق دارد و مردمان آن زمان در این مکان به عبادت تریشا می‌پرداختند. در اینجا چهار نقش برجسته تاریخی وجود دارد که نیایش هانی، پادشاه محلی آیاپیر، را به تصویر می‌کشند. در این نقوش، او به همراه خانواده و وزیرش در حال نیایش است.
این مکان بزرگترین نوشته میخی از دوره ایلامی را داراست. اشکفت سلمان در جنوب ایذه واقع شده و شامل چهار نقش برجسته مربوط به ایلامیان و بقایای یک ساختمان از دوره اتابکان می‌شود. اینجا به عنوان پرستشگاه تریشا، یکی از خدایان ایلامی شناخته می‌شود.
علاوه بر سنگ نوشته‌ها، این منطقه شامل غار و چشمه‌ای معدنی از دل کوه نیز می‌باشد. در اشکفت سلمان چهار نقش برجسته وجود دارد که دو تای آنها داخل غار و دو تای دیگر بیرون از غار قرار دارند.
در این غار، بزرگترین نوشته خط میخی از دوره عیلامی وجود دارد که به زمان شاهک ایلامی، شاه بومی آیاپیر یا آیاتم، تعلق دارد. همچنین، برای نخستین بار تصویر زن در کنار مرد در نقش برجسته‌های این غار مشاهده شده است.
مشخصات کلی اشکفت سلمان
محل قرار گیری : ایذه
قدمت : دوره ایلامی
سازنده : حاکم زمان ایلام
ویژگی خاص : این منطقه بزرگترین خط نوشته میخی ایلامی نو را داراست.
اشکفت سلمان کجا قرار دارد ؟
این منطقه به نام ایذه شناخته می‌شود و در دوران ساسانی به همین نام بود. بعد از فتح مسلمانان، نام آن به ایذج تغییر پیدا کرد. در دوره ایلخانی و تیموری، این مکان را مالمیر می‌نامیدند. مردم محلی هنوز هم این نام را به کار می‌برند، اما از دهه 1330 اینجا دوباره ایذه نامیده می‌شود. از ویژگی‌های زیبا این منطقه، زمانی که باران می‌بارد، آبشاری دیدنی از بالای آن جاری می‌شود که زیبایی اینجا را دوچندان می‌کند.
آیاپیری آیاتم، شاهک ایلامی و شاه بومی این منطقه در زمان ایلامی‌ها بود و از آن زمان، سنگ‌نوشته بزرگی به خط میخی به یادگار مانده است. در نقش برجسته‌های این غار، برای نخستین بار تصویر زن در کنار مرد دیده می‌شود.
در مجموع، تعداد نقش برجسته‌های این غار به 4 عدد می‌رسد که دو تا از آنها در خارج و دو تا دیگر در داخل غار قرار دارند.
ایذه کجاست ؟
ایذه، یک شهر در استان خوزستان است که بختیاری‌نشینان در آن زندگی می‌کنند و به عنوان پایتخت بختیاری شناخته می‌شود. ایذه در جنوب غرب ایران واقع شده و تاریخ آن به دوره عیلامیان برمی‌گردد. نام قدیمی این شهر انشان بود و به عنوان محلی برای نگارکنده‌های سنگی و صخره‌ای ایران نیز dikenal می‌شود. همچنین، مالمیر نیز نامی است که به این شهر اطلاق می‌شود. ایذه همچنین پایتخت حکومت اتابکان لُر بزرگ بوده است.
اماکن جهانگردی در ایذه
با وجود آب و هوای مناسب و امکانات طبیعی و تاریخی برای گردشگری، می‌توان به این مکان‌ها اشاره کرد:
- آثار باستانی اشکفت سلیمان (اشکفت سلمان)
- آثار باستانی کول فرح
- آثار باستانی خونگ اژدر
- دشت سوسن با چشمه‌های فراوان
- بردگوری (گوردخمه‌های) مربوط به ایران باستان
- منطقه توریستی تفریحی زراس (حاشیه سد کارون ۳)
- پل‌های دوقلوی کارون جایگزین پل قدیم شالو
- تالاب میانگران
- منطقه توریستی تفریحی حاشیه دریاچه سد و نیروگاه کارون سه
- منطقه توریستی تفریحی گلزار
- منطقه توریستی تفریحی دشت مرغا
- منطقه تفریحی مال آقا
- منطقه زیارتی امامزاده عبدالله
- منطقهٔ تفریحی کوه سفید
- سد کارون ۳
- امامزاده چهل تنان در شمال دهدز
- پارک جنگلی بلوط بلند
- کهباد یک
- منطقه تفریحی شیمن
سنگ نگاره های اشکفت سلمان
اگر بخواهیم سنگ نگاره های این غار (اشکفت سلمان) را برای شما توصیف کنیم، باید بگوییم که اولین تصویر شامل سه شخص است که به صورت پشت سر هم ایستاده‌اند و جلوی آنها آتشی بزرگ وجود دارد که شعله‌هایش به اندازه زانوی آنها بلند است.
دومین تصویر، مرد و زنی را نشان می‌دهد که در کنار یکدیگر قرار دارند و در فاصله‌ای چند متری از سنگ نگاره اول هستند.
در سمت شرق این دو تصویر، یک کتیبه مستطیل شکل قرار دارد که در زیر سایه‌بان طبیعی کوه واقع شده است. این کتیبه به خط میخی نوشته شده و چندین نقش حجاری شده بر روی آن دیده می‌شود. به نظر می‌رسد که زیر این کتیبه نیز محلی بوده برای نشستن یا برگزاری مراسم مذهبی.
وقتی در نزدیکی این بنای تاریخی و ارزشمند قرار می‌گیرید، می‌توانید کل شهر را زیر پای خود ببینید. در گذشته، در روزهای پایانی دوره هخامنشی، الیمایی‌ها که بازماندگان ایلامیان بودند در اینجا زندگی می‌کردند و قلمرو خود را در زمان‌های سلوکی و پارت گسترش می‌دادند.
در درون این غار، یک چشمه آب شیرین وجود دارد و همچنین آبشاری خروشان که با بارش باران از بالای غار سرازیر می‌شود و یکی از جاذبه‌های گردشگری این مکان تاریخی است، به خصوص در فصل بارانی که زیبایی این منطقه را دوچندان می‌کند.
بر اساس شواهد موجود، به نظر می‌رسد که اینجا در گذشته نیایشگاهی به نام تاریشا بوده و در دوره ایلخانی ساخت و سازهای مذهبی زیادی در مقابل اشکفت سلمان صورت گرفته است.
بیشتر بخوانید :