پالیپریدون چیست و چرا تجویز می‌شود؟
پالیپریدون (Paliperidone) که با نام تجاری اینوگا (Invega) نیز شناخته می‌شود، یک نوع داروی ضد روان‌پریشی است. این دارو بر روی مواد شیمیایی موجود در مغز تأثیر می‌گذارد و برای کاهش علائم بیماری‌هایی مثل اسکیزوفرنی و دیگر اختلالات روانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اختلالاتی مانند اسکیزوفرنی می‌توانند باعث اختلال در افکار، باورها و رفتارها شوند و گاهی اوقات ممکن است فرد رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود نشان دهد که این مشکل می‌تواند به خود یا دیگران آسیب برساند. داروهایی مثل پالیپریدون به متعادل کردن مواد شیمیایی مغز کمک می‌کنند و به کاهش این رفتارهای پرخاشگرانه در بیماران یاری می‌رسانند.
اشکال دارویی: آمپول و قرص
مقدار و روش مصرف داروی پالیپریدون
قبل از شروع درمان با این دارو، حتماً بروشور دارویی که در بسته قرار دارد را با دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما اطلاعات مفیدی درباره دارو می‌دهد و شما را از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع می‌کند.
- مقدار داروی پالیپریدون از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ بنابراین دارو را دقیقاً به همان شکلی که پزشک تجویز کرده است، مصرف کنید. معمولاً پزشک با دوز کمتری از این دارو شروع می‌کند و به تدریج مقدار آن را افزایش می‌دهد.
- سعی کنید که دوزهای داروی خود را هر روز در همان ساعت مشخص مصرف کنید.
اگر فراموش کردید که دوز روزانه‌تان را مصرف کنید و به زودی یادتان افتاد، می‌توانید آن را مصرف کنید؛ اما اگر زمان یادآوری‌تان نزدیک به ساعت دوز بعدی است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. هیچ‌گاه به خاطر فراموش کردن یک دوز، دو دوز را با هم مصرف نکنید.
مصرف پالیپریدون در دوران بارداری و شیردهی
مصرف داروهای ضد جنون مانند پالیپریدون در سه ماهه آخر بارداری ممکن است برای نوزاد مشکلاتی ایجاد کند. در صورتی که شما در حال مصرف این دارو باردار شوید، نباید دارو را بدون مشورت با پزشک خود متوقف کنید. از علائم ترک دارو می‌توان به اختلالات تنفسی، مشکلات تغذیه، علامت‌گذاری، لرزش و سفت یا شل شدن عضلات اشاره کرد.
پالیپریدون می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و به او آسیب برساند. بنابراین قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی، با پزشک خود مشورت کنید و او را از وضعیت خود مطلع سازید.
موارد منع مصرف داروی پالیپریدون
- به تاریخ انقضای داروی پالیپریدون توجه کنید و اگر دارو تاریخ آن گذشته است، از آن استفاده نکنید.
- هرگز داروی پالیپریدون را به فرد دیگری، حتی اگر علائمی مشابه شما داشته باشد، ندهید.
- تداخل دارویی پالیپریدون را بررسی کرده و اگر در حال استفاده از دارویی با تداخل مواجه هستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
تأثیر پالیپریدون بر رانندگی و کار با ماشین‌آلات
پالیپریدون می‌تواند باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود و بر توانایی شما در رانندگی تأثیر بگذارد. بنابراین در زمان استفاده از این دارو، قبل از رانندگی و کار با ماشین‌آلات، حتماً از هوشیاری خود اطمینان حاصل کنید.
تداخلات دارویی پالیپریدون
تداخل دارویی ممکن است تأثیر داروها را تغییر دهد و خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. بنابراین، یک لیست از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز خود در میان بگذارید. دوز داروی خود را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید و یا دارو را به صورت ناگهانی متوقف نکنید.
- برخی داروها ممکن است با پالیپریدون تداخل داشته باشند، این داروها عبارتند از:
- داروی متوکلوپرامید یکی از داروهایی است که ممکن است با داروی پالیپریدون تداخل داشته باشد و بر روی ریتم قلب تاثیر بگذارد (مانند طولانی شدن زمان QT). داروهای دیگر که ممکن است همین تاثیر را داشته باشند شامل آمیودارون (amiodarone)، دوفتیلید (dofetilide)، پیموزاید (pimozide)، پروکائین آمید (procainamide)، کینیدین (quinidine)، سوتالول (sotalol)، و بعضی از آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید مثل اریترومایسین هستند.
- اگر شما از داروهای خاصی استفاده می‌کنید، ممکن است خطر عوارض جانبی داروی پالیپریدون (مثل تنفس کند، خواب آلودگی شدید و سرگیجه) بالا برود. این داروها شامل الکل، ماری‌جوانا، داروهای خواب آور یا ضد اضطراب (مثل دیازپام (diazepam)، زولپیدم (zolpidem))، آنتی‌هیستامین‌ها (مانند ستیریزین (cetirizine)، دیفن هیدرامین (diphenhydramine))، شل‌کننده‌های عضلانی و داروهای مسکن (مثل کدئین) هستند. حتماً به پزشک یا داروساز خود بگویید.
- اگر باردار هستید یا به نوزاد خود شیر می‌دهید.
- اگر بیماری قلبی یا عروقی دارید.
- اگر دچار مشکل در کلیه، کبد یا پروستات هستید.
- اگر مشکل تنفسی دارید.
- اگر هر کدام از مشکلات زیر را دارید: صرع، جنون، بیماری پارکینسون، افسردگی، گلوکوم (فشار چشم بالا) یا میاستنی گرایس (بیماری که موجب ضعف عضلانی می‌شود).
- اگر اختلال خونی خاصی دارید.
- اگر قبلاً یرقان (زردی پوست و چشم) داشته‌اید.
- اگر سابقه آب مروارید و عمل جراحی دارید.
- اگر به اختلال خونی نادری به نام پورفیری مبتلا هستید.
- اگر بیماری به نام فئوکروموسیتوم (تومور در غده آدرنال) دارید.
- اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.
- مشکلات خواب: اگر این مشکلات آزاردهنده شدند، به پزشک خود اطلاع دهید.
- سردرد: از پزشکتان بخواهید که مسکن مناسبی برای شما تجویز کند.
- خواب آلودگی و بی‌قراری: اگر این موضوع برای شما مشکل‌ساز شد، به پزشک خود خبر دهید.
- احساس سرگیجه و تاری دید: در این شرایط بهتر است که از رانندگی و کار با ابزار پرهیز کنید.
- احساس تهوع، سوء هاضمه، دل درد و استفراغ: وعده‌های غذایی کوچک و ساده بدون ادویه مصرف کنید.
- خشکی دهان
- اسهال: مقدار زیادی آب بنوشید تا آب از دست رفته بدنتان جبران شود.
- یبوست: مقدار زیادی آب بنوشید.
- افزایش عفونت‌هایی مثل سرفه و سرماخوردگی، افزایش یا کاهش وزن، تغییر اشتها، احساس نگرانی و بی‌قراری، مشکلات قاعدگی، راش و درد: اگر هرکدام از این نشانه‌ها برایتان مزاحمت ایجاد کرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
- لرزش، حرکات غیرعادی و کنترل‌نشدنی عضلات
- پالیپریدون را بیشتر از دوز تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
- اگر متوجه شدید کسی دچار مسمومیت شده و علائمی مثل خواب آلودگی شدید، سرگیجه، ضربان قلب سریع، حرکات غیرعادی و غیرقابل کنترل، تشنج، تنگی نفس، غش و ضعف را در او مشاهده کردید، فوری با اورژانس تماس بگیرید.
برای اطمینان از اینکه داروهای شما مشکلی ایجاد نمی‌کنند، برچسب روی همه داروها (مثل داروهای آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید، زیرا بعضی از آن‌ها ممکن است موجب خواب آلودگی شوند. از داروساز خود بپرسید که آیا می‌توانید آن‌ها را با خیال راحت استفاده کنید یا نه.
هشدارها و احتیاطات مصرف داروی پالیپریدون
بعضی از داروها در برخی شرایط ممکن است مجاز نباشند و برخی دیگر فقط در صورت نیاز به درمان خاص تجویز می‌شوند؛ بنابراین قبل از مصرف دارو، بهتر است پزشک شما از وضعیت‌های زیر مطلع باشد:
همچنین اگر داروهای خاصی مصرف می‌کنید، باید اطلاع دهید. این داروها شامل هر نوع دارویی می‌شود، چه تجویزی و چه بدون نسخه، از جمله داروهای گیاهی و مکمل‌ها.
عوارض جانبی داروی پالیپریدون
هر دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، اما بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند، هیچ مشکلی ندارند. برخی عوارض بعد از کمی زمان از بین می‌روند. اگر عوارضی پایدار داشتید، حتماً به پزشک خبر دهید.
عوارض رایج داروی پالیپریدون
عوارض نادر داروی پالیپریدون
مصرف بیش از حد داروی پالیپریدون
بیشتر بخوانید:
