موارد مصرف و عوارض شربت سديم والپرووات
سديم والپرووات (نام تجاری: Epilim) یکی از داروهای ضد صرع است و در کنترل حملات تشنجی ناشی از بیماری صرع در کودکان و بزرگسالان بسیار مؤثر است. با این حال، این دارو فقط برای این مشکل استفاده نمی‌شود بلکه در موارد دیگری مانند جلوگیری از میگرن، اختلالات روانی مانند افسردگی و دردهای عصبی ناشی از دیابت نیز تجویز می‌شود.
تشنج به معنی حمله‌ای عصبی است که به دلیل نامنظم بودن فعالیت الکتریکی مغز رخ می‌دهد. سدیم والپروات با کم کردن این فعالیت‌های غیرطبیعی در مغز، حملات تشنجی را کنترل می‌کند.
مکانیسم اثر سدیم والپرووات
نحوه عملکرد دارو به طور کامل مشخص نیست. به نظر می‌رسد این دارو ممکن است با افزایش میزان یک نوع ماده شیمیایی به نام «اسید گاما-آمینوبوتیریک» (GABA) که یک ماده شیمیایی آرامبخش در مغز است، اثر بگذارد. همچنین، والپروات ممکن است باعث کاهش تجزیه GABA در بدن شود. زمان مورد نیاز برای شروع تأثیر درمانی این دارو ممکن است یک هفته یا بیشتر باشد و گاهی ممکن است با دیگر داروهای ضد صرع مصرف شود.
مصرف سدیم والپرووات در بارداری و شیردهی
مصرف در شیردهی: این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود، بنابراین در دوران شیردهی مصرف آن توصیه نمی‌شود.
مصرف در بارداری: زنانی که در دوران بارداری از والپروات استفاده می‌کنند، ممکن است نوزادشان در معرض خطر مشکلاتی مانند نقص لوله عصبی قرار گیرد.
اثر سدیم والپرووات بر آزمایش‌های تشخیصی
این دارو می‌تواند سطح برخی از آزمایشات مانند آنزیم‌های کبدی (AST و ALT)، بیلی‌روبین، شمارش ائوزینوفیل و زمان خونریزی را افزایش داده و همچنین شمارش پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید را کاهش دهد. به علاوه، ممکن است نتایج آزمایش کتون ادراری را به صورت کاذب مثبت نشان دهد و بر نتایج تست عملکرد تیروئید تأثیر بگذارد.
عوارض جانبی سدیم والپرووات
از عوارض جانبی این دارو می‌توان به مشکلات گوارشی، تهوع، عدم تعادل و لرزش، افزایش آمونیاک خون، افزایش اشتها و وزن، ریزش موقتی مو، ورم، کاهش تعداد پلاکت‌های خون، اختلال در عملکرد کبد (که به ندرت ممکن است به کبودی یا نارسا بودن کبد منجر شود)، راش‌های پوستی، تغییرات در سطح هوش، و در بعضی موارد، پانکراتیت، کاهش گلبول‌های سفید، هیپوتروفی گلبول‌های قرمز، کاهش فیبرینوژن، اختلال قاعدگی و بزرگ شدن سینه‌ها اشاره کرد.
تداخلات دارویی سدیم والپرووات
۱. این دارو می‌تواند غلظت داروهای دیگری مانند فنوباربیتال و فنی‌توئین را افزایش دهد.
۲. داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد جنون ممکن است باعث کاهش اثر داروی والپروات شوند.
۳. سایمتیدین با مهار آنزیم‌های کبدی، سطح والپروات را افزایش می‌دهد.
۴. استفاده همزمان از دیگر داروهای ضد صرع ممکن است عوارض سدیم والپرووات را بالا ببرد بدون اینکه تأثیر درمانی آن افزایش یابد.
۵. کلروکین می‌تواند اثر این دارو را کاهش دهد.
۶. در صورت مصرف همزمان با کربامازپین، سطح والپروات ممکن است کاهش یابد.
۷. نيمه عمر لاموتریژین نیز ممکن است با مصرف این دارو بیشتر شود.
هشدارها در رابطه با سدیم والپروات
۱. قبل از شروع درمان و در طول شش ماه اول درمان با این دارو، باید عملکرد کبد مراقبت شود.
۲. در صورتی که فرد دچار نارسایی کلیه، لوپوس اریتماتوز یا پورفیری باشد، باید با احتیاط از این دارو استفاده کند.
۳. اختلال در عملکرد (از جمله نارسایی).
استفاده از داروی «سدیم والپروات» ممکن است برای کودکان زیر ۳ سال یا افرادی که مشکلات متابولیکی، اختلالات مغزی، یا تشنج‌های شدید و عقب ماندگی ذهنی دارند، خطرناک باشد. در صورت بروز درد شدید در ناحیه شکم که ممکن است به معنی پانکراتیت باشد، نیاز به مراقبت‌های فوری وجود دارد.
نکات مهم در مصرف داروی سدیم والپروات
۱. قبل از شروع درمان با سدیم والپروات، باید مطمئن شویم که بیمار هیچ زمینه‌ای برای خونریزی ندارد.
۲. نباید به طور ناگهانی مصرف سدیم والپروات را بدون صحبت با پزشک قطع کرد.
۳. لازم است به بیمار و اطرافیان او علائم مشکلات خونی یا کبدی توضیح داده شود و در صورت بروز این علائم، به پزشک مراجعه شود.
۴. اگر مصرف سدیم والپروات باعث استفراغ، بی‌اشتهایی، زردی، خواب‌آلودگی یا کنترل نشدن تشنج شد، باید فوراً درمان را متوقف کرد.
۵. دوره درمان باید به طور کامل تمام شود.
۶. اگر یک نوبت مصرف سدیم والپروات فراموش شد، در صورتیکه درمان یکبار در روز باشد، باید به محض یادآوری نوبت فراموش‌شده مصرف شود و نباید مقدار مصرف بعدی دو برابر شود. اگر درمان چند بار در روز باشد و در مدت ۶ ساعت بعد از فراموشی به یاد آورده شود، باید آن نوبت مصرف شود و دفعات بعدی همان روز در فواصل مساوی مصرف شوند و مقدار مصرف بعدی نباید دو برابر شود.
۷. برای بررسی پیشرفت درمان، باید به پزشک مراجعه کرد.
۸. از مصرف همزمان داروهای خواب‌آور باید خودداری کرد.
۹. هنگام رانندگی یا کار با تجهیزاتی که نیاز به هوشیاری دارند، باید احتیاط کرد.
بیشتر بخوانید :
این مطلب توسط بخش سلامت تهیه شده است
مجله رضیم