داناویر چیست و چرا تجویز می‌شود؟
داروناویر (Darunavir) که با نام تجاری پرزیستا (Prezista) شناخته می‌شود، داروی ضد ویروسی است که برای مبارزه با ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) استفاده می‌شود. این دارو باعث کاهش پیشرفت عفونت HIV می‌شود، اما نمی‌تواند به طور کامل آن را درمان کند. ویروس HIV باعث آسیب به سلول‌های CD4 می‌شود. این سلول‌ها نوعی از سلول‌های سفید خون هستند که از بدن در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کنند. اگر HIV درمان نشود، می‌تواند به سیستم ایمنی آسیب بزند و بدن را ضعیف کند و در نتیجه از مقابله با میکروب‌ها ناتوان کند.
داروناویر جزو گروهی از داروهای ضد ویروسی به نام مهارکننده‌های پروتئاز است. این دارو معمولاً با چندین داروی دیگر به عنوان درمان ترکیبی تجویز می‌شود. استفاده از چندین داروی ضد ویروسی همزمان مؤثرتر از مصرف یک نوع دارو است. این کار همچنین خطر مقاوم شدن ویروس به دارو را کاهش می‌دهد. داروناویر با کاهش تعداد ویروس‌ها در خون، عفونت HIV را کند می‌کند و به سیستم ایمنی این فرصت را می‌دهد که تقویت شود و از عفونت‌های مرتبط با HIV پیشگیری کند. این دارو معمولاً توسط پزشکان متخصص تجویز می‌شود.
اشکال دارویی:قرص 75mg, 150mg, 300mg, 400mg, 600mg, 800mg
موارد منع مصرف داروی داروناویر
- به تاریخ انقضای دارو دقت کنید و اگر تاریخ انقضا آن گذشته است، از آن استفاده نکنید.
- هرگز دارو را به فرد دیگری حتی اگر علائمی مشابه شما داشته باشد، ندهید.
- از مقدار تجویزشده توسط پزشک بیشتر مصرف نکنید.
- تداخلات دارویی را بررسی کنید و حتماً به پزشکتان بگویید که چه داروهای دیگری مصرف می‌کنید.
- داروناویر را همراه با سایر داروهایی که حاوی داروناویر هستند مصرف نکنید.
مصرف داروناویر در دوران بارداری و شیردهی
رده بندی بارداری FDA : گروه C
اینکه آیا داروناویر می‌تواند به جنین آسیب برساند مشخص نیست. پزشک شما تصمیم می‌گیرد که آیا این دارو ایمن است یا خیر. بنابراین قبل از مصرف داروناویر حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
ویروس HIV می‌تواند از شیر مادر به کودک منتقل شود. بنابراین، زنان مبتلا به HIV یا AIDS نباید کودک خود را با شیر خود تغذيه کنند؛ حتی اگر کودک بدون HIV به دنیا آمده باشد، ممکن است ویروس در شیر مادر وجود داشته باشد.
داروناویر می‌تواند اثر قرص‌های ضد بارداری را کاهش دهد و احتمال بارداری ناخواسته را افزایش دهد. درباره استفاده از روش‌های غیر هورمونی کنترل بارداری (مثل کاندوم یا دیافراگم با اسپرم‌کش) در زمان مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی داروناویر
تداخل دارویی ممکن است تأثیر داروها را تغییر دهد و خطر عوارض جانبی جدی را بالا ببرد. برای همین، فهرستی از تمام داروهایی (شامل داروهای با نسخه، بدون نسخه و محصولات گیاهی) که مصرف می‌کنید تهیه کنید و آن را با پزشک و داروساز خود در میان بگذارید. از تغییر دوز یا قطع مصرف دارو بدون مشورت با پزشک خود خودداری کنید.
برخی از داروهایی که ممکن است با داروی داروناویر تداخل داشته باشند شامل موارد زیر است: داروهای درمان هپاتیت C مزمن (مثل بوسپرویر (boceprevir)، سیمپرویر (simeprevir))، بعضی داروهای ترکیبی HIV (مثل کوبیسیستات (cobicistat)، الویتگراویر (elvitegravir)، امتریسیتابین (emtricitabine)، تنوفوویر (tenofovir))، باربیتورات‌ها (مثل فنوباربیتال (phenobarbital)، سکوباربیتال (secobarbital))، و بعضی داروهای دیگر برای درمان تشنج.“`html
داروهایی که بر حذف داروناویر از بدن تأثیر می‌گذارند و عملکرد داروناویر را تحت تأثیر قرار می‌دهند، شامل مکمل سیر، برخی از آنتی‌بیوتیک‌های ریفامایسین (مثل ریفامپین و ریفاپنتین) و مخمر سنت جان هستند.
داروناویر همچنین می‌تواند بر حذف و اثرگذاری برخی داروها تأثیر بگذارد. داروهایی که ممکن است تحت تأثیر داروناویر قرار گیرند، شامل مسدودکننده‌های خاص آلفا (مثل آلفازوسین و تامسولوسین)، بنزودیازپین‌های خاص (مثل میدازولام و تریازولام)، رقیق‌کننده‌های خون (مثل آپیکسابان و ریواروکسابان) و همچنین داروهای دیگری مانند بسوتینیب، آلکالوئیدهای ارگو (مثل ارگوتامین) و برخی داروهای درمان اختلال نعوظ و فشار خون ریوی (مانند آوانافیل و سیلدنافیل) هستند.
داروناویر ممکن است روی اثربخشی کنترل بارداری هورمونی مثل قرص‌ها، پچ‌ها و حلقه‌ها تأثیر منفی بگذارد و این می‌تواند خطر بارداری ناخواسته را افزایش دهد. بهتر است با پزشک خود درباره روش‌های مؤثر کنترل بارداری صحبت کنید و از کاندوم‌های لاتکس یا پلی‌اورتان برای کاهش خطر انتقال HIV به دیگران استفاده کنید.
اگر لکه بینی یا خونریزی شدید داشتید، با پزشک خود در مورد این موضوع صحبت کنید زیرا ممکن است نشان‌دهنده این باشد که روش کنترل بارداری شما به خوبی عمل نمی‌کند. از داروناویر به همراه محصولات دیگری که حاوی داروناویر هستند، استفاده نکنید.
نکاتی که قبل از مصرف داروناویر باید در نظر گرفت
برخی داروها در شرایط خاص تجویز نمی‌شوند و بعضی دیگر ممکن است به درمان اضافی نیاز داشته باشند. بنابراین، بهتر است قبل از مصرف داروناویر، پزشک شما از موارد زیر مطلع باشد:
- اگر باردار هستید یا به نوزاد خود شیر می‌دهید.
- اگر به دیابت قندی مبتلا هستید.
- اگر دچار هپاتیت یا دیگر مشکلات کبدی هستید.
- اگر به هموفیلی یا پورفیری مبتلا هستید.
- اگر در حال حاضر داروهای خاصی مصرف می‌کنید، از جمله داروهای تجویزی و همچنین داروهای گیاهی و مکمل‌ها.
- اگر سابقه حساسیت به هر نوع دارو را دارید، به ویژه اگر به داروهای سولفونامیدی حساسیت دارید.
عوارض جانبی احتمالی داروی داروناویر
تمام داروها ممکن است تأثیرات مثبت داشته باشند، اما عوارض جانبی هم دارند. این عوارض در همه افراد به وجود نمی‌آید و معمولاً با گذشت زمان بدن به دارو عادت می‌کند و علائم آن کم می‌شود، اما اگر علائم ادامه یافت یا آزاردهنده شد، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی شایع:
- اسهال: آب زیادی بنوشید تا کم‌آبی بدن جبران شود.
عوارض کمتر شایع داروناویر:
- کهیر: در این صورت با پزشک خود مشورت کنید.
- احساس کسالت، شکم درد، نفخ معده و سوء هاضمه: از غذاهای ساده استفاده کنید و از خوردن غذاهای چرب و تند پرهیز نمایید.
- سردرد: از پزشک خود مسکن مناسب بپرسید.
“““html
- احساس خستگی، خواب آلودگی و سرگیجه: در این شرایط از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری کنید.
- تغییر چربی‌های بدن، مشکل در خوابیدن، خستگی، مور مور شدن و بی حسی در دست و پا: اگر هر کدام از موارد ذکر شده آزار دهنده شد به پزشکتان اطلاع دهید.
نکته مهم: اگرچه بروز راش‌های پوستی در بیمارانی که داروناویر مصرف می‌کنند در چند هفته اول شایع است، اما کهیرها و تاول‌های شدید می‌تواند نشانه آلرژی دارویی باشد. بنابراین اگر علائم زیر را در خود دیدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
- کهیرها و تاول‌های شدید پوستی
- افزایش دمای بدن
- درد مفاصل و عضلات
- احساس ناخوشی
- زخم‌های دهانی
- التهاب چشم
اگر علائم دیگری در شما بروز کرد که فکر می‌کنید به مصرف داروناویر مربوط است، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
نحوه نگه‌داری داروی داروناویر
- تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
سایت رضیم
“`