“`html
برنج یکی از مهم‌ترین منابع کربوهیدرات در غذای ایرانی‌هاست. اما آیا مصرف زیاد آن می‌تواند مشکل‌ساز شود؟ در این مطلب از مجله رضیم، درباره خواص و مضرات برنج، به‌خصوص برنج سفید و قهوه‌ای صحبت می‌کنیم.
انرژی حاصل از مصرف برنج
کربوهیدرات یکی از موادی است که بدن برای تأمین انرژی به آن نیاز دارد. برنج منبع خوبی از کربوهیدرات است که به‌عنوان سوخت کامل برای بدن شناخته می‌شود.
کربوهیدرات‌ها در سلول‌های بدن تبدیل به انرژی می‌شوند. علاوه بر این، برنج حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنیی است که به افزایش انرژی و کارکرد بهتر اندام‌ها کمک می‌کند.
خواص مصرف برنج
در اینجا به خواص مصرف برنج اشاره خواهیم کرد.
کنترل فشار خون
افرادی که فشار خون بالا دارند باید مصرف نمک را محدود کنند، اما برنج میزان سدیم کمی دارد و برای آن‌ها خطرناک نیست.
جلوگیری از سرطان
فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها در جلوگیری از سرطان مؤثرند. برنج سفید و قهوه‌ای فیبر بیشتری دارند که می‌تواند در این زمینه کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین A و C نیز در برنج وجود دارند و به مبارزه با رادیکال‌های آزاد که ممکن است باعث سرطان شوند، کمک می‌کنند.
جلوگیری از چاقی
برنج به دلیل نداشتن چربی مضر و کلسترول برای کنترل وزن مناسب است. مصرف برنج با چربی کم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، اما باید دقت کرد که خوردن زیاد آن ممکن است باعث افزایش وزن شود.
بیشتر بخوانید: مقایسه برنج سفید با برنج قهوه‌ای
مراقبت از پوست
برنج حاوی ترکیباتی است که برای پوست مفید است و می‌تواند التهاب و قرمزی پوست را کاهش دهد. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌ها در برنج می‌توانند از پیری پوست جلوگیری کنند.
جلوگیری از آلزایمر
برنج سفید و قهوه‌ای دارای مواد مغذی هستند که به سلامت مغز کمک می‌کنند و می‌توانند در جلوگیری از آلزایمر مؤثر باشند.
بیشتر بخوانید: رسپی انواع غذای بدون برنج
بهبود سیستم گوارشی بدن
محققان می‌گویند که برنج برای بیماری‌های معده و دستگاه گوارش مفید است و می‌تواند به درمان اسهال کمک کند. همچنین برنج آب اضافی بدن را دفع کرده و به سم‌زدایی کمک می‌کند.
بهبود متابولیسم
وجود ویتامین‌های مختلف مانند ویتامین D، کلسیم و آهن برای سلامتی بدن حیاتی است. برنج منبع خوبی برای تأمین این ویتامین‌هاست و به متابولیسم مساعدت می‌کند.
“““html
این ویتامین‌ها به بهبود متابولیسم بدن کمک می‌کنند.
بیشتر بخوانید: فرق برنج قهوه‌ای با دودی چیست؟
سلامت قلب و عروق
همانطور که گفته شد، برنج فاقد چربی و کلسترول است و غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد. همچنین، فیبر زیادی دارد که به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند.
مضرات برنج
هیچ چیزی در دنیا به طور کامل خوب نیست و برنج هم از این قاعده مستثنی نیست. در کنار فواید و خواصش، مضراتی نیز دارد که با مصرف معقول از آن‌ها در امان خواهید بود.
یکی از مضرات برنج این است که ممکن است در افراد مبتلا به یبوست، آن را تشدید کند. همچنین افراد دیابتی باید در مصرف برنج دقت کنند. استفاده زیاد از برنج سفید نیز می‌تواند سبب مشکلات عصبی شود.
بیشتر بخوانید: سبوس برنج قهوه‌ای چه فوایدی برای بدن دارد؟
ترکیبات برنج
برنج با وجود اندازه کوچک‌اش، حاوی بسیاری از مواد معدنی، ویتامین‌ها و مواد مغذی است. در ادامه، به بررسی میزان کالری و سایر فاکتورها در برنج قهوه‌ای و برنج سفید در ۱۰۰ گرم می‌پردازیم.
| مواد | درصد گرم برنج قهوه‌ای | درصد گرم برنج سفید |
| کالری | ۳۶۰ کالری | ۳۶۲ کالری |
| آب | ۱۲ گرم | ۱۲ گرم |
| پروتئین | ۵.۷ گرم | ۶.۶ گرم |
| نشاسته | ۷۶ گرم | ۸۰ گرم |
| کلسیم | ۳۲ میلی گرم | ۲۵ میلی گرم |
| فسفر | ۲۲۰ میلی گرم | ۹۵ میلی گرم |
| آهن | ۶.۱ میلی گرم | ۸ میلی گرم |
| سدیم | ۱۰ میلی گرم | ۵ میلی گرم |
| پتاسیم | ۲۱۵ میلی گرم | ۹۰ میلی گرم |
| ویتامین ب ۱ | ۳۵ میلی گرم | ۶ میلی گرم |
| ویتامین ب ۲ | ۵۰ میلی گرم | ۳ میلی گرم |
| ویتامین ب ۳ | ۸.۴ میلی گرم | ۵.۱ میلی گرم |
همانطور که در جدول مشاهده می‌شود، مقدار کالری در برنج سفید و برنج قهوه‌ای تقریبا برابر است. اما برنج قهوه‌ای به خاطر اینکه پوسته و شلتوک آن در حین فرآیند آسیاب کردن از بین نمی‌رود، مواد معدنی و ویتامین‌های بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: کربوهیدرات چیست و چه نقشی در سلامت دارد؟
انواع برنج: برنج قهوه‌ای یا سبوس‌دار
همانطور که گفتیم، در برنج قهوه‌ای یا برنج سبوس‌دار، پوست آن جدا نمی‌شود و این موضوع فقط به رنگ آن مربوط نیست.
فکر کنید که دانه برنج از چندین لایه پوست تشکیل شده است. در برنج سفید، تمام این لایه‌ها جدا می‌شوند، اما در برنج قهوه‌ای فقط لایه اول جدا می‌شود. به همین خاطر، برنج قهوه‌ای منبع غنی‌تری از مواد معدنی و ویتامین‌هاست.
برنج قهوه‌ای نه تنها خواص برنج سفید را دارد، بلکه ویژگی‌های منحصر به فردی نیز دارد. برای مثال، برنج قهوه‌ای غنی از منگنز، منیزیم و سلنیوم است.
وجود منگنز در برنج قهوه‌ای به سلامت سیستم عصبی کمک می‌کند. سلنیوم در این برنج از بروز سرطان جلوگیری می‌کند و به بهبود بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. همچنین، منیزیم موجود در برنج قهوه‌ای خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
با توجه به توضیحاتی که درباره برنج قهوه‌ای و سفید در این مطلب از مجله آشپزی رضیم آورده‌ایم و ویژگی‌های آن‌ها را بررسی کرده‌ایم، پیشنهاد می‌شود حتما در کنار مصرف روزانه برنج سفید، از برنج قهوه‌ای نیز استفاده کنید تا از خواص عالی آن بهره‌مند شوید.