“`html
قرص اکسی بوتینین
اکسی بوتینین کلراید (به انگلیسی: Oxybutynin Chloride)
نامهای تجارتی : Ditropan – Exybutin
رده درمانی: آنتی اسپاسمودیک مجاری ادراری
رده فارماکولوژیک: نسل سوم آمین سنتتیک
اشکال دارویی: قرص ۵ میلی گرمی
موارد مصرف اکسی بوتینین (Oxybutynin Chloride)
این دارو برای بهبود علائم اسپاسمهای غیرقابل کنترل در مثانه ناشی از مشکلات عصبی استفاده میشود.
مکانیسم اثر اکسی بوتینین (Oxybutynin Chloride)
اکسی بوتینین باعث کاهش احساس ناگهانی نیاز به ادرار، افزایش ظرفیت مثانه و کاهش دفعات انقباض عضله مثانه میشود. این دارو به طور مستقیم اثر ضد اسپاسم دارد و همچنین روی عضلات صاف اثر میگذارد.
موارد منع مصرف اکسی بوتینین (Oxybutynin Chloride)
این دارو در صورت حساسیت به آن نباید مصرف شود. همچنین افرادی که دارای انسداد کامل یا جزئی در دستگاه گوارش، گلوکوم، میاستنی گراو، فلج غیر حرکتی روده، مگاکولون، کولیت شدید یا اولسروز هستند، باید از مصرف آن پرهیز کنند.
طریقه نگهداری آکسی بوتینین
دارو باید در محفظهای بسته و در جای خشک و خنک دور از دسترس کودکان نگهداری شود و از نور مستقیم محافظت شود.
چگونگی قطع مصرف آکسی بوتینین
باید حتماً قبل از قطع مصرف آکسی بوتینین با پزشک مشورت کنید، زیرا قطع ناگهانی آن ممکن است باعث برگشت علائم بیماری شود.
عوارض آکسی بوتینین
برای کاهش عوارض جانبی این دارو در بچهها و سالمندان، باید دوز مصرفی آن تنظیم شود.
آکسی بوتینین ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به آب سیاه چشم شود. از عوارض معمول آن میتوان به خشکی دهان، یبوست، تهوع، قرمزی و گرم شدن صورت، خشکی پوست و مشکلات ادراری اشاره کرد.
اگر بعد از مصرف آکسی بوتینین دچار سردرد، گیجی، جوش، درد چشم یا مشکلات بینایی شدید، باید با پزشک خود مشورت کنید.
نکات احتیاطی مهم در مصرف آکسی بوتینین
قبل از مصرف این دارو، حتماً پزشک خود را در جریان وضعیتهای زیر قرار دهید:
- اگر دارای بیماریهای مزمن کبدی یا کلیوی هستید و فشار خونتان بالا است.
- اگر غده پروستات شما بزرگ شده یا مشکلات قلبی دارید.
- اگر دچار باد فتق میشوید یا آب سیاه چشم دارید.
- اگر زخم گوارشی دارید یا داروهای دیگری مصرف میکنید.
مصرف آکسی بوتینین برای زنان حامله
چون امنیت مصرف آکسی بوتینین در دوران بارداری هنوز اثبات نشده و ممکن است برای جنین مضر باشد، بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف آکسی بوتینین برای زنان شیرده
از آنجا که اثربخشی این دارو در این دوران به اثبات نرسیده، بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف آکسی بوتینین برای بچه ها و اطفال
این دارو برای بچههای زیر ۵ سال مجاز نیست و بهتر است برای بچههای بزرگتر دوز مصرفی کاهش یابد.
مصرف آکسی بوتینین برای افراد بالای ۶۰ سال
لازمهی کاهش دوز مصرفی آکسی بوتینین برای این گروه سنی است.
“`
آکسی بوتینین میتواند خوابآلودگی و مشکلات بینایی ایجاد کند. بنابراین، تمامی رانندگان و افرادی که کارهای خطرناک انجام میدهند، باید هنگام مصرف این دارو از کارهای مذکور دوری کنند.
نکته از کتاب کاتزونگ
بلوکرهای کولینورسپتورها که به آنها آنتاگونیستهای گیرندههای کولینرژیک هم گفته میشود، به دو دسته تقسیم میشوند: آنتاگونیستهای موسکارینی و نیکوتینی. آکسی بوتینین جزء آنتاگونیستهای موسکارینی است.
این دارو بیشتر به عنوان یک آنتی اسپاسمودیک برای درمان مثانه نوروژنیک تجویز میشود.
گلیکوپیرولات، مت اسکوپولامین و آکسی بوتینین از جمله آنتاگونیستهای موسکارینی هستند که برای کاهش فوری ادرار و کاهش اسپاسم مثانه بعد از عملهای جراحی اورولوژیک استفاده میشوند. همچنین، گلیکوپیرولات و مت اسکوپولامین اثر کمتری بر روی سیستم عصبی مرکزی دارند.
موارد منع مصرف اکسی بوتینین
- انسداد جزئی یا کامل دستگاه گوارش
- گلوکوم
- سرطان پروستات
- میاستنی گراویس
- ایلئوس آدینامیک
- مگاکولون
- کولیت اولسراتیو
- بیماران مسن
- مبتلایان به آتونی روده
- اوروپاتی انسدادی
توجه: در مورد مصرف آکسی بوتینین کلراید در افراد مسن، مبتلایان به نوروپاتی اتونوم، بیماریهای کلیه و کبد، و ریفلاکس مری باید با احتیاط عمل کرد.
تداخلات دارویی آکسی بوتینین
اثرات آنتی کولینرژیک آکسی بوتینین با مصرف سایر داروهای آنتی کولینرژیک مانند داروهای ضد افسردگی، فنوتیازینها و هالوپریدول تقویت میشود.
همچنین، تاثیرات تسکینی این دارو در کنار سایر داروهای تضعیفکننده سیستم اعصاب مرکزی مانند آنتیهیستامینها، داروهای اپیوئیدی و داروهای آرامبخش بیشتر میشود.
عوارض جانبی اکسی بوتینین
- در سیستم عصبی مرکزی: سرگیجه، بیخوابی، خوابآلودگی، برافروختگی
- در سیستم قلب و عروق: طپش قلب، تند شدن ضربان قلب
- در دستگاه تناسلی ادراری: ناتوانی جنسی، احتباس ادراری، مشکلات در ادرار کردن
- در پوست: کهیر، راش، واکنشهای شدید آلرژیک در افراد حساس به آنتی کولینرژیکها.
- در دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، یبوست
- در سایر سیستمها: کاهش تعریق، تب، کاهش ترشح شیر
توجه مهم: اگر علائم حساسیت یا مشکلات تنفسی و عروق یا تحریک در سیستم عصبی مرکزی رخ دهد، باید مصرف آکسی بوتینین بلافاصله متوقف شود.
نکات قابل توصیه در مورد اکسی بوتینین (Oxybutynin Chloride)
- دارو را طبق دستورات پزشک مصرف کنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادداشت، آن را مصرف کنید، ولی مقدار بعدی را دو برابر نکنید.
- این دارو ممکن است باعث کاهش هوشیاری ذهنی یا تغییرات بینایی شود.
- در آب و هوای گرم، مصرف این دارو باید با احتیاط انجام شود تا خطر گرمازدگی کاهش یابد.
- در مورد بیماران سالمند: افراد سالخورده ممکن است نسبت به اثرات ضد موسکارینی دارو حساستر باشند. مصرف این دارو در بیماران سالخورده و ناتوان مبتلا به آتونی روده ممنوع است.
- در مورد کودکان: مقدار مصرف این دارو برای کودکان زیر پنج سال مشخص نشده است.