قرص ملاتونین Melatonin
در این بخش از رضیم با قرص ملاتونین که برای درمان بی‌خوابی استفاده می‌شود بیشتر آشنا می‌شویم.
ملاتونین چیست؟
خواب خوب و آرام می‌تواند خستگی یک روز شلوغ را برطرف کند و به بدن انرژی بدهد. بدون شک خواب یکی از بهترین روش‌ها برای استراحت است. افرادی که در خوابیدن مشکل دارند، معمولاً به قرص‌های ملاتونین روی می‌آورند. اما آیا این قرص‌ها عوارضی دارند؟ ملاتونین (به انگلیسی: Melatonin) هورمونی است که در غدهٔ کوچک مغز به نام غدهٔ صنوبری تولید می‌شود و در تنظیم چرخهٔ خواب و بیداری کمک می‌کند. مقدار کمی از ملاتونین در برخی غذاها مانند گوشت، حبوبات، میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارد و همچنین به‌عنوان مکمل غذایی در دسترس است، هرچند ارزش تغذیه‌ای مشخصی ندارد.
چه کسانی بیشترین فایده را از ملاتونین می‌برند؟
افرادی که مشکل خواب دارند، مسافران و کسانی که نیاز به افزایش انرژی دارند، بیشتر از ملاتونین بهره می‌برند.
مقدار توصیه شده ملاتونین
میزان مناسب مصرف ملاتونین ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد.
نقش ملاتونین در بدن
بدن انسان یک ساعت درونی دارد که به تنظیم خواب و بیداری کمک می‌کند و این روند به تولید ملاتونین وابسته است. تولید ملاتونین به مقدار نور و روشنایی بستگی دارد. در روزهای کوتاه زمستان، ممکن است تولید ملاتونین زودتر یا دیرتر شروع شود. این تغییر ممکن است باعث بروز علائم “بیماری خلقی فصلی” (SAD) یا افسردگی زمستانی شود. همچنین با افزایش سن، تولید ملاتونین در بدن کاهش می‌یابد و در برخی افراد مسن ممکن است به حدی کم برسد که دیگر تولید نشود.
ملاتونین به عنوان دارو
مکمل‌های ملاتونین گاهی برای درمان جت لگ یا بی‌خوابی استفاده می‌شوند. دانشمندان در حال مطالعه اثرات دیگر ملاتونین هستند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درمان بیماری خلقی فصلی (SAD).
- تنظیم خواب افرادی که شب‌ها یا شیفت‌های عصر کار می‌کنند.
- کاهش مشکلات خواب پس از جراحی.
- کاهش سردردهای خوشه‌ای مزمن.
- تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که ملاتونین می‌تواند رشد سرطان را متوقف کند یا به تأخیر بیندازد، سیستم ایمنی را تقویت کند و روند پیری را کند کند.
- برای تأیید این اثرات نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.
- ملاتونین همچنین برای درمان مشکلات خواب در افراد نابینا مورد بررسی قرار گرفته است، زیرا این افراد ممکن است به دلیل عدم ادراک نور، دچار مشکلات خواب شوند؛ مثلاً
“`html
در طول روز بخوابند و شب‌ها بیدار بمانند.
تاثیر جانبی ملاتونین
۱۰ درصد از کسانی که ملاتونین مصرف کرده‌اند، می‌گویند هیچ فایده‌ای از آن ندیده‌اند و همچنین ۱۰ درصد دیگر از عوارض جانبی مانند دیدن کابوس، سردرد و افسردگی شکایت دارند.
منافع ملاتونین
تحقیقات نشان داده که این مکمل می‌تواند از سلول‌ها محافظت کند، به تقویت سیستم ایمنی کمک کند و همچنین رشد توده‌های سرطانی را کندتر کند. ملاتونین همچنین می‌تواند باعث کاهش درد شود.
چه کسانی باید از مصرف آن خودداری کنند؟
زنان باردار و شیرده یا کسانی که به آلرژی یا اختلالات سیستم ایمنی مبتلا هستند، بهتر است از مصرف این مکمل پرهیز کنند.
زمان مصرف ملاتونین
ملاتونین باید به هنگام شب و حدود ۳۰ دقیقه قبل از خواب مصرف شود. نباید در طول روز استفاده شود.
عوارض جانبی داروی ملاتونین
در دوزهای معمول و توصیه شده و برای مدت کوتاه، عوارض جانبی خاصی ندارد. اما برخی عوارض ممکن است مانند خستگی، سرگیجه، سردرد، تحریک‌پذیری و خواب آلودگی باشد. در دوزهای بالا، احتمال بروز مشکلاتی مانند عدم تعادل و خواب‌گردی وجود دارد. همچنین در افرادی که صرع دارند، گرم کردن در مصرف این مکمل باید تحت نظر پزشک باشد. ممکن است در بعضی افراد عوارض روانی مانند افسردگی نیز بروز کند و در افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند، باید با احتیاط مصرف شود.
خلاصه اینکه، اگر شما دیابت دارید یا به بیماری‌های قلبی مبتلا هستید، حتماً باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید. همچنین، افرادی که به گلوکوم (فشار چشم) مبتلا هستند، نیز باید زیر نظر پزشک از این دارو استفاده کنند.
“`
تداخلات دارویی ملاتونین
ملاتونین در بدن با کمک آنزیم‌های کبدی تجزیه می‌شود. به همین دلیل، اگر دارویی بر فعالیت این آنزیم‌ها تأثیر بگذارد، ممکن است تأثیر ملاتونین بیشتر یا کمتر شود. برای مثال، اگر ملاتونین با دارویی به نام زولپیدم مصرف شود، ممکن است احساس خواب‌آلودگی در روز بیشتر شود. همچنین مصرف برخی داروها مثل بنزودیاzepین‌ها (مانند لورازپام و دیازپام)، باربیتورات‌ها (مثل فنوباربیتال)، داروهای مسکن (مثل کدئین)، تعدادی از داروهای ضدافسردگی و الکل نیز می‌تواند خواب‌آلودگی را افزایش دهد. شواهد اولیه نشان می‌دهد که ملاتونین برای بیمارانی که داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین، آسپرین یا هپارین مصرف می‌کنند، ایمن نیست. برخی داروها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن و برخی دیگر می‌توانند تولید ملاتونین در بدن را کاهش دهند. همچنین، داروهایی مانند دیازپام، ویتامین B12 و وراپامیل ممکن است بر ترشح ملاتونین تأثیر بگذارند.
بر اساس شواهد اولیه، بیماران مبتلا به صرع باید از مصرف ملاتونین اجتناب کنند، زیرا این ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد. ولی در برخی مطالعات دیگر، مصرف ملاتونین باعث کاهش تشنج در روز شده است. به همین دلیل فقط باید تحت نظر پزشک مصرف شود. ملاتونین همچنین ممکن است بر فشار خون تأثیر بگذارد و این موضوع می‌تواند با داروهای قلبی و فشار خون تداخل کند. هنوز مشخص نیست که کافئین چه تأثیری بر ملاتونین دارد، ولی برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که کافئین ممکن است سطح ملاتونین طبیعی در بدن را افزایش دهد. اما ممکن است کافئین بر چرخه ۲۴ ساعته ملاتونین تأثیر بگذارد.
در دوزهای پایین، ملاتونین می‌تواند تحمل بدن به گلوکز و حساسیت به انسولین را در بیماران دیابتی نوع ۱ کاهش دهد. بنابراین باید در تجویز آن به این بیماران احتیاط کرد و سطح قند خون توسط پزشک کنترل شود. شواهد اولیه نشان می‌دهند که الکل نیز ممکن است بر جذب ملاتونین در شب تأثیر بگذارد. همچنین گزارشی وجود دارد که نشان می‌دهد ملاتونین می‌تواند در بهبود علائم دیسکنزی تأخیری مرتبط با داروی هالوپریدول کمک کند. بر اساس شواهد اولیه، ملاتونین ممکن است اثر داروی ایزونیازید بر باکتری‌های توبرکلوزیس را افزایش دهد.
تداخل گیاهان و مکمل‌های رژیمی
نکته دیگر اینکه اگر ملاتونین با سایر گیاهان یا مکمل‌های خواب‌آور مصرف شود، خواب‌آلودگی در روز ممکن است افزایش یابد. در افرادی که دیابت نوع ۱ دارند، باید مراقب مواردی که سطح قند خون را افزایش می‌دهند، مانند آرژنین، کاکائو و افدرا (در ترکیب با کافئین) به همراه ملاتونین بود. با توجه به شواهد اولیه، ملاتونین ممکن است خطر خونریزی را در بیمارانی که داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین مصرف می‌کنند، افزایش دهد. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهند گیاه Chasteberry ممکن است تولید طبیعی ملاتونین را در بدن افزایش دهد.
مصرف در حاملگی و شیردهی
مصرف ملاتونین در دوران بارداری یا در افرادی که قصد باردار شدن دارند، توصیه نمی‌شود، زیرا سطوح بالای ملاتونین ممکن است خطر بروز اختلالات تکاملی را افزایش دهد. در مطالعات حیوانی نشان داده شده که ملاتونین در شیر ترشح می‌شود، بنابراین در دوران شیردهی هم باید از مصرف آن پرهیز کرد.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی