“`html
آیا زدن بتادین روی زخم خطرناک است؟
پوویدون ـ آیودین (PVP-I) یا آیودوپوویدون که به بتادین یا دوا گلی نیز معروف است، یک ماده ضدعفونی‌کننده است که معمولاً برای پاک‌سازی پوست قبل و بعد از عمل جراحی استفاده می‌شود. از بتادین برای تمیز کردن پوست بیمار و دستان جراح نیز بهره می‌برند. همچنین برای شستشوی زخم‌های کوچک نیز کاربرد دارد. بتادین به دو شکل مایع و پودر موجود است و اولین بار در سال ۱۹۵۵ تولید شد و می‌توان آن را بدون نسخه تهیه کرد.
انواع بتادین و موارد مصرف آن
بتادین قهوه‌ای (پوویدون ـ آیودین)
- برای ضدعفونی بعد از جراحی مناسب است
- پوویدون ـ آیودین ۷٫۵ %
- محلول ضدعفونی‌کننده غیراستریل
- پاک‌کننده‌ای قوی برای از بین بردن ویروس‌ها و باکتری‌ها
موارد مصرف بتادین
بتادین یکی از ضدعفونی‌کننده‌های قوی است که برای ضدعفونی و پانسمان زخم‌ها به کار می‌رود. بتادین سبز با غلظت ۱۰٪، یک محلول آنتی سپتیک است که می‌تواند باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی، قارچ‌ها، ویروس‌ها و اسپورها را از بین ببرد. باید مراقب بود که از بتادین در سوختگی‌ها استفاده نشود، زیرا ممکن است باعث آسیب شود. برای ضدعفونی زخم‌ها، این ماده باید بین ۵ تا ۶ دقیقه روی پوست بماند و سپس باید با محلول نرمال سالین شسته شود. بتادین قهوه‌ای یا اسکراب ۷٫۵٪ نیز برای تمیز کردن پوست بیمار در عمل‌های جراحی استفاده می‌شود و دارای ویژگی لغزندگی است.
مکانیسم اثر بتادین
یدوفور (IODOPHOR) ترکیبی از ید و یک ماده حل‌کننده مانند پوویدون یا سورفکتانت است که وقتی حل می‌شود، ید آزاد می‌کند. بتادین به خاطر اینکه اثر منفی بر روی روند بهبود زخم‌ها نمی‌گذارد و ید فعال کافی دارد، گزینه بهتری برای ضدعفونی سطح پوست و زخم‌ها است. ویژگی خوب محصولات آنتی سپتیک حاوی ید، داشتن دامنه وسیع فعالیت ضد میکروبی (کشتن اکثر عوامل بیماری‌زا از جمله اسپورها) است.
کاربردهای پزشکی بتادین
پوویدون ـ آیودین به طور گسترده‌ای برای ضدعفونی کردن موضعی و پیشگیری از عفونت زخم‌ها استفاده می‌شود. این ماده در کمک‌های اولیه برای درمان خراش‌ها، سوختگی‌ها، تاول‌ها و بریدگی‌های کوچک کاربرد دارد. اثر بتادین برای ضدعفونی کنندگی از تنتور ید بهتر است چون بافت‌های نرم بتادین را به آرامی جذب می‌کند و بنابراین برای جراحی‌های طولانی مناسب‌تر است. کلرهگزیدین هم اثر مشابهی دارد، ولی سمی بودن آن باید مدنظر باشد.
پوویدون ـ آیودین کاربردهای زیادی در پزشکی دارد و به عنوان محلول ضدعفونی‌کننده برای شستشوی قبل و بعد از جراحی، درمان و پیشگیری از عفونت زخم‌ها، جراحت‌ها، بریدگی‌ها و سوختگی‌ها و همچنین برای درمان عفونت‌های زخم بستر مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین متخصصین زنان و زایمان از بتادین برای درمان التهاب واژن ناشی از عفونت‌های قارچی و دیگر عفونت‌ها استفاده می‌کنند. این محصول در غلظت‌های ۱۰ تا ۷٫۵ % به صورت محلول، اسپری، اسکراب، پماد و سواب عرضه می‌شود.
چشم
محلول بافر ۲٫۵ % پوویدون ـ آیودین برای پیشگیری از التهاب ملتحمه نوزادان، به ویژه در موارد ناشی از عفونت‌های سوزاک یا کلامیدیا استفاده می‌شود. در حال حاضر معلوم نیست که آیا پوویدون ـ آیودین باعث التهاب بیشتری نسبت به روش‌های دیگر می‌شود یا خیر.
“““html
پوویدون ـ آیوداین در نوزادان می‌تواند ملتحمه را کاهش دهد یا خیر. این ماده برای پیشگیری از این عارضه بسیار مناسب است زیرا در کنار مقابله با باکتری‌ها، با ویروس‌ها و قارچ‌ها مانند اچ آی وی و هرپس سیمپلکس نیز مبارزه می‌کند.
پلورودزیس
پوویدون ـ آیوداین در درمان بیمارانی که با پلورودزیس، یعنی جمع شدن مایع در پشت ریه یا فضای پلور، مواجه هستند، به کار گرفته می‌شود. در این حالت، فضای پلور به دلیل نشت مداوم مایع از ریه متورم می‌شود. پوویدون ـ آیوداین در این کاربرد به اندازه تالک مؤثر و ایمن است و به خاطر قیمت پایین و در دسترس بودنش، گاهی مورد ترجیح قرار می‌گیرد.
موارد منع مصرف بتادین
ید موجود در بتادین با پراکسید هیدروژن، نقره، تائورولیدین و پروتئین‌های مانند آنزیم‌ها واکنش نشان می‌دهد و این می‌تواند منجر به بی‌اثر شدن بتادین و سایر ترکیبات شود. همچنین بتادین با بسیاری از ترکیبات جیوه هم واکنش می‌دهد و ترکیبات خورنده یدید جیوه تولید می‌کند. از آنجا که بتادین با فلزات دیگر هم واکنش نشان می‌دهد، نمی‌توان از آن برای ضدعفونی کردن قبل از پیرسینگ فلزی استفاده کرد.
بدن مقدار متفاوتی ید را جذب می‌کند و این به ناحیه‌ای که بتادین استفاده می‌شود و وضعیت پوست بستگی دارد. بنابراین بتادین می‌تواند در آزمایش‌های تشخیصی تیروئید، نظیر تشخیص با ید رادیواکتیو و عامل‌های تشخیصی مربوط به آزمایش ادرار و مدفوع، مثل رزین Guaiacum اختلال ایجاد کند.
عوارض جانبی بتادین
از عوارض جانبی بتادین می‌توان به تحریک پوست اشاره کرد. اگر بتادین برای زخم‌های بزرگ استفاده شود، خطر بروز مشکلات کلیوی، افزایش سدیم خون و اسیدوز متابولیک وجود دارد. استفاده از بتادین برای خانم‌های باردار قبل از هفته سی و دوم یا برای بیمارانی که لیتیوم مصرف می‌کنند، توصیه نمی‌شود. همچنین استفاده مکرر از بتادین برای بیمارانی که دچار مشکلات تیروئیدی هستند، ممنوع است. پوویدون آیوداین یک ترکیب شیمیایی شامل پوویدون، هیدروژن یدید و ید است که حاوی ۹% و ۱۲% ید است. این ترکیب می‌تواند ید آزاد کند و در نتیجه طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها را از بین ببرد.
پوویدون ـ آیوداین را می‌توان به هیدروژل‌هایی که بر پایه کربوکسی متیل سلولز (CMC)، پلی وینیل الکل (PVA) و ژلاتین ساخته شده‌اند، افزود یا با پلی آکریل آمید ترکیب کرد. این هیدروژل‌ها برای پانسمان زخم استفاده می‌شوند. نرخ آزاد شدن ید در کمپلکس PVP-I تا حد زیادی به ترکیب هیدروژل بستگی دارد؛ این میزان برای هیدروژل‌های CMC/PVA بیشتر و برای ژلاتین کمتر است.
سایت رضیم
“`