دیامین اکسیداز (DAO) چیست؟
دیامین اکسیداز (DAO) یک آنزیم مهم است که در کلیه‌ها، غده تیموس و روده تولید می‌شود. کار اصلی این آنزیم این است که مقادیر زیاد هیستامین را از بدن حذف کند. هیستامین ماده‌ای طبیعی است که به کنترل بسیاری از عملکردهای مختلف در سیستم گوارش، عصبی و ایمنی کمک می‌کند.
اگر شما هم تا به حال یک واکنش آلرژیک را تجربه کرده‌اید، ممکن است با علائم متداول افزایش هیستامین در بدن مثل احتقان بینی، خارش پوست، سردرد و عطسه آشنا باشید.
هیستامین می‌تواند از طریق غذا به بدن راه پیدا کند. این ماده به طور طبیعی در برخی غذاها وجود دارد، به ویژه غذاهایی که مدت زیادی نگهداری می‌شوند یا تخمیر می‌شوند، مانند پنیر، شراب، ترشی و گوشت دودی.
DAO سطح هیستامین را در بدن در یک حالت سالم نگه می‌دارد و از بروز علائم ناشی از افزایش آن جلوگیری می‌کند.
کمبود DAO و عدم تحمل هیستامین
عدم تحمل هیستامین وقتی رخ می‌دهد که سطح هیستامین در بدن بالا برود. یکی از دلایل این وضعیت می‌تواند کمبود DAO باشد.
زمانی که سطح DAO به شدت کاهش می‌یابد، بدن نمی‌تواند هیستامین اضافی تولید شده را به سادگی تجزیه و از بین ببرد. این باعث افزایش هیستامین می‌شود و به بروز نشانه‌های مختلفی در بدن منجر می‌شود. علائم عدم تحمل هیستامین معمولاً شبیه علائم واکنش آلرژیک است.
این علائم می‌توانند از خفیف تا شدید متفاوت باشند و معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- گرفتگی بینی
- سردرد
- خارش پوست، راش و کهیر
- عطسه
- مشکلات تنفسی و آسم
- بی‌نظمی در ضربان قلب (آریتمی)
- اسهال، درد معده و ناراحتی‌های گوارشی
- تهوع و استفراغ
- افت فشار خون
عوامل مختلفی می‌توانند باعث کاهش فعالیت DAO یا افزایش تولید هیستامین شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- جهش‌های ژنتیکی
- مصرف الکل
- داروهای خاص
- رشد بیش از حد باکتری‌های روده
- مصرف زیاد غذاهای حاوی هیستامین
- تشخیص عدم تحمل هیستامین کمی دشوار است؛ زیرا علائم آن مشابه سایر بیماری‌هاست. بنابراین، اگر فکر می‌کنید که ممکن است دچار عدم تحمل هیستامین باشید، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا علائم شما را بررسی کند.
فواید مصرف مکمل دیامین اکسیداز
- کمبود DAO و عدم تحمل هیستامین می‌تواند با راه‌های مختلفی از جمله مصرف مکمل DAO درمان شود. تحقیقات اولیه نشان داده‌اند که مکمل‌های حاوی دیامین اکسیداز ممکن است به کاهش برخی علائم عدم تحمل هیستامین، از جمله سردرد، بثورات پوستی و مشکلات گوارشی کمک کنند.
علائم گوارشی
در یک مطالعه دو هفته‌ای بر روی ۱۴ فرد مبتلا به عدم تحمل هیستامین که علائمی از جمله درد شکم، التهاب و اسهال داشتند، نشان داده شد که ۹۳ درصد از شرکت‌کنندگان بعد از مصرف ۴٫۲ میلی‌گرم DAO دو بار در روز، حداقل یکی از علائم گوارشی‌شان کاهش یافته است.
درمان حملات میگرنی و سردرد با دیامین اکسیداز
در یک مطالعه یک ماهه بر روی ۱۰۰ نفر با کمبود DAO نشان داده شد که افرادی که روزانه مکمل دیامین اکسیداز مصرف می‌کردند، مدت زمان حملات میگرن‌شان ۲۳ درصد نسبت به گروهی که دارونما مصرف می‌کردند، کاهش یافته است.
درمان بثورات پوستی با دیامین اکسیداز
یک مطالعه ۳۰ روزه بر روی ۲۰ نفر که دچار خارش پوستی و کمبود DAO بودند نشان داد که آنهایی که دو بار در روز از این مکمل استفاده کردند، علائم کمتری داشتند و به داروهای ضد هیستامین کمتری نیاز پیدا کردند.
اگرچه این مطالعات نشان می‌دهد مصرف مکمل دیامین اکسیداز ممکن است علائم کمبود را کاهش دهد یا بهبود بخشد، اما نمی‌توان تضمین کرد که این مکمل برای همه موثر باشد.
در نهایت، برای رسیدن به نتیجه‌گیری قطعی به تحقیقات بیشتری نیاز است.
مکمل دیامین اکسیداز یک درمان نیست
درک علمی از عدم تحمل هیستامین و کمبود DAO هنوز در مراحل نسبتا ابتدایی است. عوامل مختلفی می‌توانند تولید DAO و هیستامین را در بخش‌های مختلف بدن تحت تاثیر قرار دهند. بسته به دلیل اصلی، این
موضوع هیستامین و کمبود دیامین اکسیداز (DAO) مسئله‌ای پیچیده است که نمی‌توان آن را به سادگی با استفاده از مکمل‌ها حل کرد.
مکمل‌های حاوی دیامین اکسیداز به تجزیه هیستامین‌هایی که از غذاها و نوشیدنی‌ها وارد بدن می‌شوند، کمک می‌کنند. اما، مصرف این مکمل‌ها نخواهد توانست هیستامینی که بدن خود تولید می‌کند را کاهش دهد. زیرا این نوع هیستامین با آنزیم دیگری به نام N-methyltransferase تجزیه می‌شود.
اگرچه این مکمل‌ها ممکن است علائم ناشی از هیستامین ورودی به بدن را کاهش دهند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که نمی‌توانند مشکل عدم تحمل هیستامین را که به خاطر کمبود DAO به وجود آمده است، به صورت کامل درمان کنند.
درمان‌های خوراکی برای کمبود دیامین اکسیداز
مشکل عدم تحمل هیستامین و کمبود DAO یک بیماری پیچیده است که به دلایل مختلفی بستگی دارد و این دلایل می‌توانند روی شدت علائم تأثیر بگذارند. در حال حاضر یکی از راه‌های اصلی درمان این مشکل، رعایت یک رژیم غذایی مناسب است.
چون بعضی از غذاها هیستامین دارند، ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی می‌تواند به کاهش علائم ناشی از عدم تحمل هیستامین کمک کند. این کار با کاهش میزان مصرف غذاهای حاوی هیستامین و پرهیز از موادی که ممکن است عملکرد DAO را مختل کنند، انجام می‌شود.
تقویت عملکرد DAO با دیامین اکسیداز
درمان‌هایی که برای بهبود تحمل هیستامین و عملکرد DAO طراحی شده‌اند، معمولاً شامل مواد مغذی مورد نیاز برای تجزیه هیستامین هستند. به عنوان مثال، مس، ویتامین B6 و C. همچنین، برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف چربی‌های سالم و دیگر مواد مغذی مثل فسفر، روی، منیزیم، آهن و ویتامین B12 می‌تواند به بهبود فعالیت DAO کمک کند.
غذاهای بدون هیستامین می‌توانند به کاهش سطح هیستامین و تجمع آن در بدن کمک کنند.
غذاهای کم هیستامین عبارتند از:
- گوشت تازه و ماهی
- تخم‌مرغ
- بیشتر سبزیجات تازه به جز اسفناج، گوجه‌فرنگی، آووکادو و بادمجان
- بیشتر میوه‌های تازه به جز مرکبات و برخی توت‌ها
- روغن‌هایی مانند روغن نارگیل و روغن زیتون
- غلاتی مانند برنج، کوینوا، ذرت و ارزن
اجتناب از مواد غذایی دارای هیستامین
کاهش یا حذف غذاهای دارای هیستامین یا موادی که باعث تولید هیستامین می‌شوند، استراتژی دیگر برای مدیریت نشانه‌های عدم تحمل هیستامین و تولید کم DAO است.
بعضی از غذاها دارای هیستامین زیادی هستند یا می‌توانند باعث آزاد شدن هیستامین در بدن شوند. این مواد غذایی عبارتند از:
- نوشیدنی‌های الکلی مانند آبجو، شراب و مشروبات الکلی
- مواد غذایی تخمیر شده مانند ترشی، ماست، کفیر و کیمچی
- حلزون صدف‌دار
- لبنیات
- غذاهایی که تولیدشان زمان‌بر است، مانند بعضی پنیرها و گوشت‌های دودی
- گندم
- بادام‌زمینی و بادام‌هندی
- میوه‌های خاصی مانند مرکبات، موز، پاپایا و توت‌فرنگی
- سبزیجات خاصی مانند گوجه‌فرنگی، اسفناج، بادمجان و آووکادو
- برخی افزودنی‌ها، رنگ‌های غذایی و مواد نگهدارنده
به خاطر محدودیت‌های رژیم غذایی کم هیستامین، رعایت این رژیم ممکن است بدن را در معرض کمبود مواد غذایی و کاهش کیفیت زندگی قرار دهد. بنابراین، این رژیم فقط باید به صورت موقت و به منظور ارزیابی حساسیت به غذاها استفاده شود. برخی افراد مبتلا به عدم تحمل هیستامین ممکن است بتوانند مقدار کمی از غذاهای دارای هیستامین را تحمل کنند.
نکات ایمنی و دوز مصرف این مکمل
تا به حال عوارض ناشی از مصرف مکمل دیامین اکسیداز گزارش نشده است. با این حال، تحقیقات در این زمینه هنوز محدود است و به همین خاطر پزشکان نتوانسته‌اند به توافقی درباره یک دوز مشخص برای مصرف این مکمل دست یابند.
در بیشتر مطالعات، دوز پیشنهادی معمولاً ۴٫۲ میلی‌گرم دو تا سه بار در روز است. فقط یادتان باشد که مکمل دیامین اکسیداز باید قبل از غذا مصرف شود. بنابراین، مصرف این میزان از مکمل برای اکثر افراد احتمالاً ایمن است، اما این به معنای اینکه کاملاً بدون خطر است، نیست.
در برخی کشورها، مانند ایالات متحده، تولید مکمل‌های خوراکی به اندازه کافی کنترل نمی‌شود. بنابراین، بهتر است که از پزشک خود در مورد مصرف این مکمل مشاوره بگیرید. همیشه قبل از اینکه یک مکمل جدید را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
نکته آخر
- مکمل‌های حاوی دیامین اکسیداز نمی‌توانند ناتوانی در تحمل هیستامین یا کمبود DAO را درمان کنند، اما ممکن است علائم ناشی از تجزیه هیستامین وارد شده به بدن از طریق منابع خارجی مانند غذا و نوشیدنی را کاهش دهند.
- تحقیقات بیشتری برای تأیید اثربخشی، ایمنی و دوز استاندارد این مکمل ضروری است، اگرچه مطالعات موجود نشان‌دهنده اثرات منفی از این ماده بر روی بدن نیستند. قبل از اضافه کردن هر مکمل یا داروی جدیدی به برنامه غذایی خود، باید با پزشک صحبت کنید.
همچنین بخوانید: