“`html
موارد مصرف قرص پپتید (Peptide)
پپتید (Peptide) چیست؟
پـِپتیدها مواد کوچک و زنجیرهای هستند که از ترکیب اسیدهای آمینه با یک نظم خاص به وجود میآیند. هر کدام از این اسیدهای آمینه به وسیله پیوندی به نام پیوند پپتیدی به هم متصل میشوند. پروتئینها، رشتههای بلندتری از این زنجیرهها هستند (یا حتی میتوانند شامل چند واحد کوچک از زنجیرهها باشند که به ساختار نوع چهارم معروفند). تفاوت آنها در این است که پپتیدها معمولا زنجیرههای کوتاهتری هستند و پروتئینها زنجیرههای بلندتری از اسید آمینه.
1 1 عوارض پپتید | پپتید (Peptide) چیست؟
اگر زنجیرهای که از ترکیب آمینواسیدها به وجود آمده، کوچک باشد، به آن پپتید میگوییم. با پیشرفت روشهای ساخت، حالا میتوان پپتیدهای طولانیتری با صدها آمینواسید، مثل پروتئین کامل ubiquitin هم تولید کرد.
تعریف دیگری نیز وجود دارد که میگوید زنجیرهای که حدود ۵۰ اسید آمینه داشته باشد (برخی برای آن مقدار کمتری در نظر میگیرند) را باید پروتئین در نظر گرفت. پپتیدهایی که طولانی هستند، مانند amyloid beta که به بیماری آلزایمر ربط دارد، ممکن است به عنوان پروتئین شناخته شوند، و پپتیدهای کوچکتر مانند انسولین نیز به عنوان پپتید به شمار میآیند. بنابراین، این تعریف تا حدودی سلیقهای است.
————————————————————————————
انواع پپتید
در اینجا دستههای اصلی پپتیدها بر اساس طرز ساخت آنها آورده شده است:
پپتیدهای شیر
پپتیدهای شیر از تجزیه پروتئینهای موجود در شیر توسط آنزیمهای گوارشی به وجود میآیند یا با تخمیر شیر توسط باکتریهای lactobacilli ایجاد میشوند. برخی از پپتیدهای شیر در مطالعات بالینی نشان دادهاند که میتوانند فشار خون را کاهش دهند (برای اطلاعات بیشتر ببینید Lactotripeptides).
پپتیدهای ریبوزومی
پپتیدهای ریبوزومی از طریق ترجمه mRNA ساخته میشوند. آنها معمولاً از پروتئینها برای ساخت فرمهای کاملتر (پروتئینها) استفاده میشوند. این ترکیبها معمولاً در ارگانیسمهای تکاملیافتهتر به عنوان هورمون یا مولکولهای سیگنالدهنده عمل میکنند. بعضی از ارگانیسمها پپتیدها را به عنوان آنتیبادی تولید میکنند، مانند Microcins.
وقتی اینها ترجمه میشوند، آمینواسیدهای باقیمانده توسط ریبوزوم مورد استفاده قرار میگیرند. این پپتیدها معمولاً خطی هستند، اما ساختارهای قوسی هم ممکن است وجود داشته باشند. کاربردهای غیرمعمول دیگری هم وجود دارد مانند تبدیل L-آمینواسید به D-آمینواسید در سم زنبوری platypus.
پپتیدهای غیرریبوزومی
این پپتیدها به جای ریبوزوم، توسط آنزیمهایی که مختص هر نوع پپتید هستند تولید میشوند. یکی از معروفترین پپتیدهای غیرریبوزومی گلوتاتیون است که جزء سیستم ضداکسنده در بیشتر ارگانیسمهای هوازی میباشد. پپتیدهای غیرریبوزومی دیگر در موجودات تکسلولی، گیاهان و قارچها یافت میشوند. این پپتیدها معمولاً حلقوی هستند و میتوانند ساختاری پیچیده داشته باشند، البته برخی نیز به صورت خطی وجود دارند.
پپتیدها از شیر یا گوشت حیوانات در هنگام تجزیه بهدست میآیند. همچنین برای تولید پپتیدهای کوچک، دیگر مواد شامل چربی، فلزات، نمک، و ویتامینها و دیگر مواد زیستی ترکیب میشوند. پپتید به عنوان یک منبع تغذیهای در باکتریها و قارچها استفاده میشود.
قطعههای پپتیدی
قطعههای پپتیدی بخشهایی از پروتئین هستند که برای شناسایی یا اندازهگیری پروتئینها مورد استفاده قرار میگیرند.
“`
این مواد اغلب به عنوان محصولات تجزیه آنزیمی در آزمایشگاه تولید میشوند، اما میتوانند به طور طبیعی از تجزیه فسیلها یا چیزهای دیگر نیز به دست آیند.
نقش پپتیدها در بیولوژی مولکولی
پپتیدها به تازگی در بیولوژی مولکولی اهمیت ویژهای پیدا کردهاند. یکی از دلایل این امر، این است که پپتیدها اجازه میدهند تا آنتیبادیهای پپتیدی در حیوانات بدون نیاز به تصفیه پروتئین مورد نظر تولید شوند. از این روش برای تولید آنتیبادی در خرگوش یا موش علیه پروتئینها استفاده میشود. دلیل دیگر این است که پپتیدها در اندازهگیری به کمک طیفسنجی جرمی بسیار مفید هستند و این امکان را فراهم میکنند که جرم پروتئینهای مبتنی بر پپتید مشخص شود. در این زمینه، پپتیدها معمولاً با محلول گوارشی که بعد از جداسازی ذرات الکتروفورز از پروتئین تولید میشود، به دست میآیند.
پپتیدها همچنین اخیراً برای مطالعه ساختار و عملکرد پروتئینها استفاده شدهاند. به عنوان مثال، ترکیب پپتیدها میتواند به ما کمک کند بفهمیم که تعامل بین پروتئین و پپتید در کجا اتفاق میافتد. سولفور، که در برخی از پپتیدها وجود دارد، در تحقیقات بالینی برای آزمایش تأثیر پپتید بر پروتئینهای سرطان و سایر بیماریها استفاده میشود.
پپتیدهای معروف در انسان
در این بخش، ما به پپتیدهای ریبوزومی اشاره میکنیم که معمولاً دارای فعالیت هورمونی هستند. این پپتیدها در رگهای خونی زمانی که علائم فعالیت خود را شروع میکنند، آزاد میشوند.
- پپتیدهای تاکیکینین
- پپتیدهای رودهای فعالکننده عروق
- پپتیدهای مرتبط با پپتیدهای جزیرهای
- پپتیدهای اپیوئیدی
- پپتیدهای کلسیتونین
نقش پپتیدها در گرسنگی و سیری
پپتیدهای معدی-رودهای در سیری و گرسنگی نقش مهمی ایفا میکنند.
پپتیدهای سیری
غذای هضم شده با گیرندههای معدی و رودهای ارتباط برقرار میکند و این باعث آزاد شدن پپتیدها به درون خون میشود. دهها پپتید (مانند کولهسیستوکینین (CCK)، گلوکاگون، بومبزین، هورمون محرک آلفا ملانوسیت و سوماتوستاتین) میزان غذای مصرفی را کاهش میدهد. به طور خاص، دوز بسیار کم کولهسیستوکینین اشتها و خوردن را کاهش میدهد و به همین دلیل میتوان آن را «پپتید سیری» تلقی کرد.
پپتیدهای گرسنگی
این پپتیدها اشتها را افزایش میدهند. این پپتیدها در مغز، به ویژه در هیپوتالاموس ساخته میشوند. معروفترین آنها شامل پپتید عصبی Y، گالانین، اورکسین A و گرلین هستند. وقتی که دو یا چند آمینو اسید به هم متصل شوند، یک پپتید تشکیل میشود. اگر تعداد آمینو اسیدهای پپتید کمتر از ده هزار باشد، به آن پلی پپتید میگویند و اگر بیشتر از این تعداد باشد، به آن پروتئین گفته میشود.
هورمونهایی در بدن تولید و ترشح میشوند که ساختار پپتیدی دارند؛ از جمله هورمون رشد، انسولین، IGF، FSH، LH و غیره. اولین پپتیدی که در علم داروسازی در سال ۱۹۵۳ کشف شد، اکسیتوسین بود که شامل ۳۷ آمینو اسید است.
در حال حاضر پیشرفتهای زیادی در علم داروسازی صورت گرفته و انتظار میرود که اخبار شگفتانگیزی برای درمان بسیاری از بیماریها به زودی منتشر شود. یکی از پپتیدهایی که در حال مطالعه است، آپورین نام دارد که از پوست نوعی قورباغه استرالیایی استخراج میشود و برای درمان سرطان در حال بررسی است. همچنین نوعی پپتید که دارای ۳۶ آمینو اسید است، برای درمان ایدز در نظر گرفته شده است. پپتید هومانین برای درمان دیابت و با تأثیر بر سلولهای بتای لوزالمعده که کمکار شدهاند، باعث ترشح طبیعی انسولین میشود. پپتید گرلین که در شکم آزاد میشود و موجب گرسنگی میگردد، و پپتید YY که به صورت اسپری قبل از غذا برای کاهش و کنترل اشتها استفاده میشد (اگرچه به دلیل احساس تهوع زیاد دیگر در نظر داروخانهها نیست). همچنین پپتید گشادکننده عضلات روده (VIP) برای بیماریهای قلبی مناسب است و پپتید D-Lys3-GHRP-6 که ضد اشتها است.
نقش پپتیدها به حدی ارزشمند شده که در حال حاضر جایگزین برخی از انواع آنتیبیوتیکها گردیدهاند. یکی از مزایای مهم پپتیدها این است که باکتریها به این نوع درمان مقاوم نمیشوند. تولید پپتیدها حتی در ایران نیز انجام میشود و از دانشگاهها و موسسات علمی، سفارش تولید برای تحقیق پذیرفته میشود (شرکت تکاپوزیست). در طبیعت، پپتیدهای زیستفعال نیز پیدا میشوند؛ به عنوان مثال، تعداد زیادی از پپتیدهای زیستفعال از تخمیر و تجزیه پروتئین شیر توسط آنزیمهای تولید شده به دست میآیند.
“`html
موجودات کوچکی که در معده ما هستند یا سیستم گوارشی، با مصرف پپتیدهای خوراکی، میتوانند به تقویت سیستم ایمنی، قلب، دستگاه گوارش و اعصاب کمک کنند.
در حال حاضر، در ایران داروهای خوراکی که باید در یخچال نگهداری شوند تولید شدهاند و تاثیر خوبی در تقویت بدن دارند. امروزه حدود ۲۰۰ نوع پپتید به عنوان داروهای طبیعی شناخته شدهاند. یکی از نکات مهمی که داروسازان باید در مصرف پپتید در نظر بگیرند، این است که این پپتیدها پس از مصرف به مدت محدود در بدن فعال هستند و کار دشواری است که پپتید به عضوی که مد نظر است برسد.
به عنوان مثال، پپتیدهایی که برای ورزشکاران استفاده میشود باید در زمانی مصرف شود که غشای سلولهای عضلانی حساستر است (یعنی زمانی که گرسنه هستید یا تمرین سنگینی انجام دادهاید).
یکی از نگرانیهای ورزشکاران بدنساز، مقدار مناسب هورمون رشد در بدن است. این هورمون باعث افزایش تعداد فیبرهای عضلانی و کاهش چربی میشود. پپتیدهایی مانند سرمورلین، جی اچ آر پی ۶، جی اچ آر پی ۲، ایپامورلین، هگزارلین، سی جی سی ۱۲۹۵ و سی جی سی داک ۱۲۹۵ همگی به تحریک ترشح هورمون رشد کمک میکنند. هر یک از این پپتیدها خواص و عوارض خاص خود را دارند و تاثیر آنها برای هر فرد با توجه به ویژگیهای ژنتیکی، سن، نوع تمرین و دیگر عوامل متفاوت است.
پپتیدهای متداول برای ورزشکاران عبارتند از:
- IGF، MGF، GHRP6، GHRP2، IPAMORELLIN، HEXARLIN، CJC1295
- CJC1295DOC، PT141، TB500، SERMORELLIN، HGHFRAGMENT
این پپتیدها در شیشههای ویالی به رنگ سفید و با درصد خلوص متفاوت در بازار عرضه میشوند و بیشترین درصد خلوص ۹۹/۵% است که بهترین نوع محسوب میشود. بسیاری از تولیدکنندگان بر این باورند که مصرف این داروها بدون عارضه است و عوارض آنها قابل کنترل است!
تولید مداوم هورمون رشد قطعا درست نیست و به همین دلیل، ترشح آزادکننده (سوماتوکرینین GHRH) و مهارکننده (سوماتوستاتین SRLF) از هیپوتالاموس برای کنترل ترشح هورمون رشد از غده هیپوفیز فعالیت میکنند. دستکاری این سیستم فقط در صورت ترشح بیشتر هورمون رشد میتواند مضر باشد و باید تحت نظر پزشک متخصص و با انجام آزمایشات متعدد باشد.
ترشح بیش از حد GH، میتواند باعث افزایش قند خون، افزایش اسیدهای چرب در خون، تاثیری بر بافت استخوانی جهت رشد طولی یا عرضی، بیدار شدن سلولهای سرطانی و پیشرفت سریع بیماری شود. بنابراین، پیشنهاد میشود که برای ترشح مقادیر مناسب هورمون رشد، به روشهای طبیعی روی بیاوریم.
روشهای طبیعی برای ترشح GH عبارتند از:
انجام فعالیت بدنی مناسب، مصرف آرژنین، گابا، رژیم غذایی کم چربی و مصرف کم کربوهیدرات، آرامش روحی و روانی، و خواب عمیق در عصر و شب. عواملی که باعث کاهش ترشح هورمون رشد میشوند شامل: مصرف یوهنبین، بروموکریپتین، استرس و ناراحتیهای روحی، مصرف قند، غذاهای آماده و چرب هستند. یکی از اقدامات لازم قبل از مصرف پپتیدها، انجام آزمایش خون برای شناسایی مارکرهای تومور، قند، انسولین، آنزیمهای کبدی، اوره و کراتینین، هورمونهای تیروئیدی، TSH و پرولاکتین و GH و کورتیزول و … است که باید تحت نظر پزشک متخصص تجویز و بررسی شود.
پپتیدها از نظر کارایی به دو دسته تقسیم میشوند:
۱. پپتیدهایی که به خودی خود بر رشد عضله و کاهش چربی تاثیر میگذارند، مانند: IGF و MGF و TB500 و HGHfragment و فولیستاتین.
۲. پپتیدهایی که خود تاثیر کمی دارند اما باعث ترشح بیشتر هورمون رشد میشوند، مانند: CJC و جی اچ آر پی ۶ و ۲ و ایپامورلین و هگزارلین و سرمورلین.
IGF: پپتیدی است که در کبد در حضور هورمون رشد و انسولین و تستوسترون سنتز میشود و باعث رشد و افزایش تعداد فیبرهای عضلانی میشود. این پپتید به صورت تزریقی در عضلات و زیر جلدی مصرف میشود و مدت زمان ماندگاری آن در بدن متفاوت است. این پپتید در آزمایش ادرار قابل ردیابی نیست اما در آزمایش خون ۵ تا ۷ هفته قابل شناسایی است و جزو داروهای ممنوعه و دوپینگ محسوب میشود. از عوارض آن میتوان به رشد بافت روده و تغییر در سطح…
“`
قند خون ورزشکاران و آبدار شدن پوست افرادی که دارای عدد اندومورفی بالا هستند، مسئلهای جالب است.
MGF: این ترکیب یکی از اعضای خانواده IGF است و به شدت باعث تقسیمسلولی و افزایش تعداد فیبرهای عضلانی میشود. با این حال، چون این مولکول ناپایدار است، دانشمندان مولکول PEG (پلی اتیلن گلیکول) را به آن اضافه کردند تا در بدن بیشتر بماند.
TB500: این ترکیب به بهبود و کارآمدی دیواره داخلی رگها کمک میکند و خاصیت ضد التهابی دارد. این پپتید همچنین به ریکاوری سریع عضلات کمک میکند و ممکن است باعث نازک شدن و رگی شدن پوست شود. استفاده از این پپتید جزو مواد دوپینگ محسوب میشود و برای افرادی که در خانوادهشان سابقه بیماری سرطان یا تومور دارند، خطرناک است.
HGHfrag: این ترکیب بسیار شبیه هورمون رشد است و برخی میگویند قدرت آن ۱۰ برابر هورمون رشد است، اما نویسنده این مقاله (فرزین جباری) همچنان چنین قدرتی را در این پپتید مشاهده نکرده است!
FOLLISTATIN: این پپتید باعث افزایش ترشح کورتیزول و پرولاکتین میشود.
CJC: پس از تولید نوع اولیه CJC، نوع DOC آن ساخته شد که ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر قویتر از نوع اولیه است. به همین دلیل اکثر CJCهایی که در بازار یافت میشوند از نوع DOC هستند. این ترکیب باعث ترشح هورمون رشد میشود و عوارض جانبی آن شامل سرگیجه، سنگینی سر و چشم، احساس گرما، بیحسی دست و پا، احتباس آب، احساس ضربان در شقیقه و گرفتگیهای عضلانی است.
HEXARLIN: این ترکیب به شدت باعث افزایش ترشح هورمون رشد و پرولاکتین (که به دلیل استرس زیاد، مصرف استروئیدها و اختلال در عملکرد تیروئید ممکن است باعث آویزان شدن سینه مردان و کاهش تمایل جنسی در آنها شود) و کورتیزول میشود و تأثیری بر اشتها ندارد.
IPAMORELIN: تأثیر این ترکیب بر ترشح هورمون رشد به اندازه هگزارلین و جی اچ آر پی ۲ نیست و تأثیری بر اشتها و ترشح پرولاکتین و کورتیزول ندارد.
GHRP6: تأثیر این ترکیب بر ترشح هورمون رشد کمتر از هگزارلین و جی اچ آر پی ۲ است و در برخی افراد موجب افزایش اشتها میشود و ترشح پرولاکتین و کورتیزول را بالا میبرد (هر چند نه به اندازه هگزارلین). افزایش اشتها به خاطر کارایی مشابه آن با گرلین است. مکانیزم اثر جی اچ آرپی ۶ به دلیل مهار سوماتوستاتین و نتیجه آن ترشح بیشتر هورمون رشد است. در این مقاله هیچ اشارهای به نحوه مصرف این پپتیدها نشده تا خوانندگان به استفاده از آنها تشویق نشوند.
نتیجهگیری: در بیماران دیابتی نوع 2، مصرف گلیبنکلامید به تنهایی و در ترکیب با تمرینات هوازی میتواند به کنترل بهتری در سطح گلوکز خون و مقاومت به انسولین منجر شود. بیماران دیابتی نوع 2 که از قرص گلیبنکلامید برای درمان خود استفاده میکنند، ممکن است با انجام تمرینات هوازی قادر باشند مقدار مصرف این دارو را کاهش دهند بدون اینکه تأثیری منفی بر بهبود متابولیکی خود داشته باشند.
اگر سوال یا نظری درباره قرص پپتید (Peptide) دارید، خوشحال میشویم آن را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
————————————————————————————
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی