مکان های دیدنی اصفهان-سری چهارم
با توجه به عشق و علاقه مردم ایران و همچنین گردشگران از کشورهای مختلف که برای دیدن زیبایی‌های اصفهان به این شهر سفر می‌کنند، هر روز یکی از این مکان‌های دیدنی را به شما معرفی می‌کنیم تا بتوانید به راحتی از آن‌ها بازدید کنید و امیدواریم که از این معرفی‌ها لذت ببرید.
باغ و کاخ هشت بهشت
کاخ هشت‌بهشت یکی از کاخ‌های تاریخی اصفهان است که در زمان صفویان ساخته شده است. از بین تمام کاخ‌های زیبا که در این دوران در کنار چهارباغ بنا شده‌اند، تنها کاخ هشت‌بهشت باقی مانده است. سبک معماری این بنا به شیوه اصفهانی است.
کاخ هشت‌بهشت که در گذشته به عنوان زیباترین کاخ دنیا شناخته می‌شد، در سال ۱۰۸۰ هجری و به دستور شاه سلیمان صفوی در نزدیکی باغ بلبل بنا شد.
این باغ وسیع که کاخ در آن واقع شده، جزئی از باغ بزرگ نقش جهان است که توسط شاه اسماعیل اول ایجاد شده بود و در زمان جانشینان او، به ویژه شاه عباس اول، به بخش‌های متعددی تقسیم شد.
باغ هشت بهشت در زمان شاه صفی وجود داشته و در دوره شاه‌های بعدی، یعنی شاه عباس دوم و شاه سلیمان، به زیبایی آن افزوده شده است.
به یاد داشته باشید که کوشک باغ مربوط به زمان شاه سلیمان صفوی است که در آن زمان باغ تکمیل و اصلاح شده و در سال ۱۰۸۰ هـ . ق، همزمان با سومین سال سلطنت شاه سلیمان، به پایان رسید. برخی تاریخ‌نگاران بر این باورند که این باغ محل سکونت هشت سوگلی حرم شاه بود که چهار نفر در طبقه همکف و چهار نفر در طبقه اول زندگی می‌کردند.
این بنای دو طبقه با طاق‌های زیبا و تزئینات فراوان یکی از نمونه‌های درخشان معماری عصر صفویه به شمار می‌آید. این قصر از همان ابتدا با نام «کاخ هشت بهشت» و «هشت در بهشت» شناخته می‌شده است.
بخش مرکزی کاخ به صورت چهار صفه بنا شده و ایوان آن به سمت شمال است. سقفی که بر روی این بنای چهار صفه واقع شده، با مقرنس‌های خوش‌رنگ و خوش‌طرح تزئین شده است.
باغ و کاخ هشت بهشت
اتاق‌های طبقه اول در چهار گوشه عمارت با گچبری و نقاشی‌های زیبا تزئین شده‌اند. در طبقه دوم نیز مجموعه‌ای از رواق‌ها و اتاق‌ها و طاق‌ها و پنجره‌ها وجود دارد که زیبایی آن را دوچندان می‌کند. این طبقه به راهروها و اتاق‌های مختلفی تقسیم شده که هر یک تزئینات خاص خود را دارند.
در بعضی از نقاط، حوض‌های آب و در برخی دیگر بخاری‌های دیواری طراحی شده‌اند. دیوارها نیز با آینه‌های زیبا پوشیده شده و سقف‌های کاخ با موزاییک‌های بسیار عالی زینت یافته‌اند و دالان‌ها و غلام‌گردش‌های زیبا و هماهنگ آن‌ها را احاطه کرده‌اند.
آنچه که در این عمارت حائز اهمیت است، ارتباطی است که بین فضاها و قسمت‌های مختلف آن ایجاد شده است. این ارتباط باعث شده تا این عمارت، با وجود تنوع و گوناگونی فضاها، از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجهی برخوردار باشد.
تزئینات
عمارت در زمان صفویه به قدری زیبا و هنرمندانه ساخته شده بود که مسافران و سیاحان زیادی از آن تعریف و تمجید کرده‌اند. متأسفانه، امروز دیگر نشانی از نرده‌های چوبی، قاب‌ها و جام‌های بلوری و وسایل شیشه‌ای رنگارنگ آن زمان باقی نمانده است. چرا که پس از دوران صفویه، به ویژه در دوره قاجاریان، تغییرات زیادی در این عمارت داده شد. این تغییرات به اندازه‌ای بوده که برخی از سیاحان آن را به دوران قاجار نسبت داده‌اند.
در اواخر دوران قاجار، عمارت هشت بهشت به مالکیت افراد خصوصی درآمد و از زیبایی‌های نفیس و ارزشمند دوره صفویه خالی شد به طوری که امروز دیگر از آن همه شکوه و جذابیت درون کاخ، آبنماها و جوی‌های آب خبری نیست. با وجود تمامی تغییرات، زیبایی‌های صفوی این عمارت هنوز هم قابل مشاهده است. آندره گدار، باستان‌شناس و ایران‌شناس، درباره این بنا می‌گوید:
«… کاخ هشت بهشت با تالاری که از هر طرف باز است و با چهار عمارت کلاه‌فرنگی در چهار گوشهٔ خود، هنوز هم بخشی از زیبایی و جذابیت روزهای گذشته را حفظ کرده‌است.»
شایسته است اشاره‌ای به تزئینات این کاخ هشت‌گوشه داشته باشیم که نشان‌دهنده سبک معماری و تزئینات اواخر دوره صفویه است و بنای آن که در وسط باغ قرار دارد، بعدها بسیار مورد تقلید قرار گرفته است.
تمامی سیاحان و جهانگردانی که از اصفهان بازدید کرده و توانسته‌اند به داخل کاخ هشت بهشت بروند، آن را یکی از بهترین بناهای دنیا نامیده‌اند.
یکی از آن‌ها کاخ هشت بهشت را با عبارت «… شادتر از مجلل‌ترین کاخ‌های اروپایی» توصیف کرده‌است.
آدرس: اصفهان؛ خیابان چهار باغ عباسی
تنظیم: مژگان جعفری
مجله رضیم