فرش، یکی از ارزشمندترین وسایل هر خانه است که علاوه بر زیبایی، هزینه زیادی نیز برای تهیه آن صرف می‌شود. چه فرش شما ماشینی باشد و چه دستباف، نگهداری صحیح آن اهمیت زیادی دارد. یکی از نکات مهم در این زمینه، نحوه صحیح تا زدن فرش است. تا زدن درست، علاوه بر جلوگیری از آسیب به بافت و الیاف فرش، باعث می‌شود فضای کمتری اشغال شده و جابجایی آن آسان‌تر شود.
بسیاری از افراد هنگام اسباب‌کشی یا نگهداری طولانی‌مدت فرش، آن را به‌طور اشتباه تا می‌زنند که این کار می‌تواند باعث شکستگی، ترک خوردن یا حتی پارگی فرش شود. دانستن روش درست، مخصوصاً برای فرش‌های دستباف که ارزش هنری بالایی دارند، ضروری است. در ادامه، قدم به قدم روش صحیح تا زدن فرش ماشینی و دستباف را بررسی می‌کنیم.
تفاوت تا زدن فرش ماشینی و دستباف
پیش از شروع آموزش، لازم است بدانیم که فرش ماشینی و دستباف در بافت و جنس تفاوت دارند و همین موضوع باعث می‌شود روش تا زدن آنها کمی متفاوت باشد.
| ویژگی | فرش ماشینی | فرش دستباف |
|---|---|---|
| جنس الیاف | پلی‌استر، آکریلیک یا پلی‌پروپیلن | پشم، ابریشم یا پنبه |
| انعطاف‌پذیری | کمتر از دستباف | بسیار انعطاف‌پذیر |
| حساسیت به شکستگی | بالا | متوسط |
| روش ترجیحی نگهداری | لوله کردن | لوله یا تا زدن با احتیاط |
نکات مهم قبل از تا زدن فرش
پیش از اینکه فرش را تا بزنید، رعایت چند نکته ضروری است:
-
تمیز کردن فرش: گرد و غبار یا لکه‌ها قبل از تا زدن باید برطرف شوند تا به مرور زمان باعث آسیب نشوند.
-
خشک بودن کامل فرش: حتی کمی رطوبت می‌تواند باعث کپک‌زدگی شود.
-
انتخاب محل مناسب: فرش را روی سطح صاف و تمیز تا بزنید تا بافت آن آسیب نبیند.
-
استفاده از پارچه محافظ: برای جلوگیری از خاک گرفتن، بعد از تا زدن فرش، آن را در یک کاور یا پارچه تمیز بپیچید.
آموزش قدم به قدم تا زدن فرش ماشینی
1. پهن کردن فرش روی سطح صاف
فرش را روی زمین صاف و تمیز پهن کنید. مطمئن شوید هیچ جسم سختی زیر آن نیست.
2. تا کردن به روش آکاردئونی
-
ابتدا فرش را از طول به صورت دو لایه کنید.
-
سپس هر بخش را به صورت رفت و برگشتی (آکاردئونی) تا بزنید.
-
در هر مرحله، تاها را بدون فشار زیاد انجام دهید تا الیاف فرش آسیب نبینند.
3. استفاده از تسمه یا بند محافظ
برای جلوگیری از باز شدن فرش، از یک تسمه یا طناب نرم استفاده کنید و به آرامی دور آن ببندید.
آموزش قدم به قدم تا زدن فرش دستباف
1. بررسی جهت خواب فرش
در فرش‌های دستباف، خواب و جهت پرز اهمیت دارد. همیشه فرش را در جهت خواب پرز تا بزنید تا از شکستگی و آسیب جلوگیری شود.
2. لوله کردن اولیه
به جای تا زدن مستقیم، ابتدا فرش را به شکل لوله‌ای از یک طرف جمع کنید تا فشار روی تار و پود کمتر شود.
3. تا زدن لوله شده
لوله‌شده را می‌توانید به یک یا دو قسمت تا کنید. این روش مخصوص مواقعی است که فضای کمی برای نگهداری دارید.
4. استفاده از پارچه نخی یا کاور
برای محافظت بیشتر، لوله یا تا شده را در یک پارچه نخی یا کاور مخصوص فرش قرار دهید.
اشتباهات رایج در تا زدن فرش
-
تا کردن فرش ماشینی به شکل تیز و زاویه‌دار
-
استفاده از طناب‌های سفت که به بافت آسیب می‌زند
-
نگهداری فرش تا شده در مکان مرطوب یا زیر نور مستقیم خورشید
-
گذاشتن اجسام سنگین روی فرش تا شده
بهترین روش نگهداری فرش برای مدت طولانی
-
ترجیح با لوله کردن: حتی اگر فضای کمی دارید، لوله کردن بهترین روش برای حفظ سلامت بافت فرش است.
-
قرار دادن در حالت عمودی: فرش را به صورت ایستاده و به دور از رطوبت و نور نگه دارید.
-
بررسی دوره‌ای: هر چند ماه یک بار، فرش را باز کنید تا هوا بخورد و از ایجاد شکستگی جلوگیری شود.
چرا باید فرش ماشینی را به درستی تا بزنیم؟
فرش‌ها در خانه‌های ما از اشیای باارزش و گران‌قیمت هستند؛ بنابراین نگهداری صحیح از آنها خیلی مهم است. اگر در حین جابه‌جایی یا اسباب‌کشی فرش‌ها را اشتباه تا بزنید، ممکن است به عیوب جدی در بافت فرش دچار شوند. این عیوب ممکن است آنقدر شدید باشد که نتوان آنها را تعمیر کرد. بنابراین اهمیت صحیح تا زدن فرش ماشینی برای جلوگیری از آسیب دیدن آن بسیار بالاست. با استفاده از روش‌های درست و ماهرانه، می‌توانید از آسیب رسیدن به فرش خود جلوگیری کنید.
روش‌های صحیح تا زدن فرش ماشینی
ما در ادامه دو روش اصولی برای تا زدن فرش‌ها را معرفی می‌کنیم. این روش‌ها به کمترین میزان آسیب به بافت فرش منجر می‌شوند. روش اول معمولاً توسط فروشندگان فرش و حرفه‌ای‌ها استفاده می‌شود و برای نگهداری بلندمدت در انبار مناسب است. روش دوم، فرش‌های تاخورده را کوچکتر می‌کند و برای جابه‌جایی‌های موقت و کوتاه‌مدت مناسب است.
روش اول
در این روش برای تا زدن صحیح فرش، ابتدا آن را کاملاً برعکس می‌کنیم. به این صورت که قسمت روی فرش به سمت زمین باشد. سپس فرش را از وسط در طول تا می‌زنیم تا شکل یک مستطیل بلند به خود بگیرد. پس از این مرحله، باید جهت خواب فرش را تشخیص دهیم. برای این کار، فرش را با دست مرتب و صاف می‌کنیم.
سپس جهت خواب آن را تعیین می‌کنیم که به سمت بالا است یا پایین. در ادامه باید یک سوم فرش را از عرض در خلاف جهت خواب آن تا بزنیم. پس از این، همین کار را برای قسمت تاخورده تکرار می‌کنیم تا در نهایت یک مستطیل کوچک و کم‌حجم داشته باشیم. برای جلوگیری از باز شدن تا، می‌توانیم آن را با یک طناب محکم ببندیم.
این روش را می‌توانیم در مراحل زیر خلاصه کنیم:
- برعکس کردن فرش بر روی یک سطح صاف
- تا زدن فرش به شکل طولی و از وسط
- صاف کردن فرش با دست و پیدا کردن جهت خواب آن
- تا زدن از عرض به اندازه یک‌سوم و خلاف جهت خواب
- تا زدن مجدد قسمت تاخورده از عرض، در جهت مشابه
- محکم کردن مستطیل کوچک و کم‌حجم فرش با یک طناب
روش دوم
این روش تا زدن فرش ماشینی و دستباف نیز مشابه روش قبلی است. با این تفاوت که در اینجا فرش را به سه قسمت تقسیم کرده و آن را دو بار تا می‌زنیم تا به یک مستطیل دراز و باریک برسیم. به عبارت دیگر، فرش را کاملاً برعکس می‌کنیم به طوری که روی آن به سمت زمین باشد.
برای تا زدن فرش، ابتدا یک‌سوم از آن را به طول تا می‌کنیم، سپس یک‌سوم دیگر را روی قسمتی که تا زده‌ایم قرار می‌دهیم. بعد از آن، باید به خواب فرش توجه کنیم و تا زدن را از عرض، بر خلاف جهت خواب انجام دهیم. این کار کمک می‌کند تا فرش به شکل مستطیلی کوچک و حجم‌دار ببندیم. نهایتاً برای جلوگیری از باز شدن تا فرش و آسیب دیدن آن در حین حمل، باید فرش تا شده را با یک طناب محکم ببندیم.
مراحل این کار به صورت زیر خلاصه می‌شود:
- بهره‌گیری از سطحی صاف و پشت و رو کردن فرش
- تقسیم فرش به سه بخش در جهت طول
- تا کردن یک‌سوم اول به طول
- تا کردن یک‌سوم دوم بر روی اولین قسمت تا شده
- یافتن جهت خواب فرش
- تقسیم فرش به سه قسمت در عرض
- تا کردن یک‌سوم اول از عرض
- تا کردن یک‌سوم تا خورده در جهت مشابه
- محکم کردن فرش با طناب
تا زدن فرش ماشینی به شکل صحیح (آموزش مرحله به مرحله)
اگر می‌خواهید فرش را برای مدت طولانی جمع کنید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- بهره‌گیری از سطح صاف و پشت و رو کردن فرش
- تا کردن فرش به صورت طولی و از وسط
- مرتب کردن فرش با دست و پیدا کردن جهت خواب آن
- تا کردن از عرض به اندازه یک سوم و بر خلاف جهت خواب
- تا کردن دوباره قسمت تا خورده از عرض در همان جهت
- محکم کردن مستطیل کوچک و حجم فرش با یک طناب
اما اگر فقط می‌خواهید به‌منظور اسباب‌کشی فرش را تا کنید و قصد نگهداری طولانی‌مدت از آن را ندارید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- بهره‌گیری از سطح صاف و پشت و رو کردن فرش
- تقسیم فرش به سه قسمت در جهت طول
- تا کردن یک‌سوم اول به طول
- تا کردن یک‌سوم دوم بر روی یک‌سوم تا خورده اول
- یافتن جهت خواب فرش
- تقسیم فرش به سه قسمت در عرض
- تا کردن یک‌سوم اول از عرض
- تا کردن یک‌سوم تا خورده در جهت مشابه
- محکم کردن فرش با طناب
بایدها و نبایدهای تا زدن فرش ماشینی
تا کردن فرش فقط پایان کار نیست؛ برای حفظ سلامت فرش، باید به چند نکته مهم توجه کرد. ابتدا، محل نگهداری فرش بعد از تا زدن بسیار مهم است. بهتر است فرش را در مکانی خشک و بدون رطوبت قرار دهید و جایی باشد که نور هم به آن برسد، به ویژه اگر قصد دارید فرش را برای طولانی مدت نگهداری کنید.
نکته مهم دیگر این است که قبل از تا زدن، لکه‌ها و آلودگی‌های فرش را تمیز کنید. این کار باعث حفظ سلامت فرش می‌شود. همچنین استفاده از قرص نفتالین بین لایه‌های تا خورده فرش کمک می‌کند تا از بیدزدگی جلوگیری شود.
روش‌هایی که برای تا زدن و نگهداری فرش توضیح داده شد (به‌ویژه روش دوم) برای مدت طولانی توصیه نمی‌شود. بهترین و مناسب‌ترین روش برای جابه‌جایی و نگهداری فرش، لوله‌کردن آن است. اما اگر فضای کافی برای این کار ندارید، می‌توانید از روش اول برای تا زدن استفاده کنید؛ و اگر بخواهید بیشتر در فضا صرفه‌جویی کنید، می‌توانید از روش دوم برای تا زدن فرش ماشینی استفاده کنید.
فرش تا خورده با روش دوم نسبت به روش اول فضای کمتری را اشغال می‌کند و برای اسباب‌کشی بهتر است. اما اگر می‌خواهید فرش را برای مدت طولانی در همان حالت نگهداری کنید، بهتر است آن را لوله کنید یا از روش اول استفاده کنید.
لوله کردن یا تا زدن فرش ماشینی؟
همانطور که گفتیم، اگر به هر دلیلی تصمیم به تا زدن فرش دارید، بدانید که این کار ممکن است به فرش شما آسیب برساند. اما اگر می‌خواهید فرش را برای مدت طولانی نگهداری کنید و آسیب نبیند، بهتر است آن را لوله کنید. اگر فقط قصد اسباب‌کشی دارید یا نمی‌خواهید فرش را برای مدت طولانی نگهداری کنید، می‌توانید آن را تا بزنید. کیفیت فرش و آسیب‌هایی که ممکن است به آن وارد شود، به روشی که فرش را تا می‌زنید و نگهداری‌اش بستگی دارد.
در بیشتر قالیشویی‌ها بعد از شست‌وشو، برای جلوگیری از آسیب به بافت فرش، آن را لوله می‌کنند.
بهتر است که تا حد امکان از تا زدن فرش خودداری کنید. با لوله کردن فرش، می‌توانید آن را به مدت طولانی در همان حالت نگهداری کنید و از وارد شدن آسیب به آن جلوگیری کنید. همچنین هنگام لوله کردن فرش، استفاده از یک کاور پارچه‌ای یا پلاستیکی به منظور جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل فرش و آسیب به بافت آن ضروری است. توجه داشته باشید که استفاده از کاورهای پلاستیکی ممکن است به علت عرق‌کردن و مرطوب شدن، باعث کپک زدن فرش شود و توصیه نمی‌شود.
در نهایت، حتی در صورت لوله کردن، بهتر است فرش‌ها را برای مدت طولانی نگهداری نکنید؛ زیرا ممکن است به فرش آسیب برساند. به جای این کار، حدوداً هر چند وقت یکبار فرش را در معرض هوا قرار داده و سپس دوباره لوله کنید.
نکات مهم در تا زدن فرش ماشینی و لوله‌کردن آن
توجه به نکات زیر هنگام لوله کردن فرش ماشینی می‌تواند به افزایش عمر آن و جلوگیری از آسیب رساندن به فرش کمک کند:
- هرگز فرش را به تنهایی لوله نکنید و همیشه از دیگران کمک بخواهید.
- هنگام لوله کردن فرش دقت کنید که لبه‌های فرش بیرون نزنند. این موضوع در طولانی‌مدت می‌تواند به فرش آسیب برساند.
- برای جلوگیری از آسیب از حشرات و بیدها هنگام نگهداری فرش لوله شده برای مدت طولانی، می‌توانید از قرص نفتالین یا موادی مانند تنباکو استفاده کنید.
- قبل از لوله کردن فرش، حتماً آلودگی‌ها، آسیب‌ها، پارگی‌ها، پوسیدگی‌ها و سوختگی‌ها را برطرف کنید. این موارد در طولانی‌مدت می‌توانند به بافت فرش لوله شده آسیب بزنند. برای تمیز کردن آلودگی‌های فرش می‌توانید با قالیشویی تماس بگیرید و کار تمیزی را به آنها بسپارید.
- حتماً از کاور و روکش برای فرش لوله شده استفاده کنید. استفاده از کاورهای پارچه‌ای نسبت به کاورهای پلاستیکی بهتر است.
جمع‌بندی
در این مقاله با دو روش مطمئن برای تا زدن فرش ماشینی آشنا شدیم. این روش‌ها کمترین آسیب را به بافت فرش می‌زنند. یکی از روش‌ها برای نگهداری فرش در طولانی‌مدت مناسب است و دیگری بیشتر در مواقع اسباب‌کشی به کار می‌رود. شما از چه روشی برای تا زدن فرش ماشینی خود استفاده می‌کنید؟