“`html
تکنیک رگ گیری
با این بخش از رضیم همراه باشید تا با نحوه صحیح رگ گرفتن آشنا شوید.
تزریقات و رگ گیری
بر اساس نوع استفاده، تزریقات میتوانند به صورت عضلانی، داخل جلدي (پوستی)، زیر جلدی، مفصلی یا موضعی باشند. معمولاً برای اکثر تزریقات، سرنگ هایی با اندازه 2 تا 5 میلی لیتر کافی است. با این حال، برای برخی موارد خاص، ممکن است به سرنگهای خاصی نیاز داشته باشید (مانند سرنگ انسولین و توبرکولین). هر چه عدد نمره سر سوزن بزرگتر باشد، قطر و طول آن کمتر میشود.
———————————————————————–
تزریقات عضلانی
انتخاب محل مناسب برای تزریق عضلانی بر اساس اندازهی عضله و همچنین خطر آسیب به بافتهای مهم (مثل عروق و اعصاب) انجام میشود. به طور کلی، ناحیهی سرینی برای تزریقات عضلانی در افراد بالای 2 تا 3 سال مناسبترین محل است (در کودکان زیر 2 تا 3 سال ناحیه ران بهتر است). برخی داروها ممکن است فقط در نقاط خاصی تزریق شوند (مثلاً واکسن هپاتیت در دلتوئید و…). برای تزریق در ناحیه سرین، سر سوزن با نمره 20 تا 22 و طول 2.5 تا 3.5 سانتیمتر و برای دلتوئید و کودکان، نمره 22 تا 25 با طول 1.5 تا 2.5 سانتیمتر مناسب است.
قبل از هر تزریق عضلانی، محل تزریق با الکل ضدعفونی میشود و سپس سوزن به طور عمود (در کودکان کمی مایل) به نرم و به سرعت وارد عضله میشود. عمق نفوذ سوزن به عضله (بدون در نظر گرفتن پوست و بافت زیر جلدی) بر اساس ضخامت عضله بین 1.5 سانتیمتر (برای دلتوئید) تا 2.5 سانتیمتر متفاوت است. بعد از وارد کردن سوزن به داخل عضله، سرنگ کشیده میشود و پس از اطمینان از عدم ورود سوزن به رگ، دارو به آرامی تزریق میشود.
———————————————————————–
تزریق داخل عضله سرینی بزرگ (Dorsogluteal):
برای تعیین محل تزریق میتوان از دو روش استفاده کرد:
1- یک خط فرضی از بالای خاصرهای خلفی به تروکانتر بزرگ بکشید. عصب سیاتیک در پایین و داخل این خط قرار دارد و محل تزریق باید در قسمت خارجی یک سوم بالای این خط باشد (حدود 5 تا 8 سانتیمتر پایینتر از ستیغ خاصره).
2- باسن را به 4 قسمت تقسیم کنید (از ستیغ ایلیک در بالا تا چین باسن در پایین و خطی که از تروکانتر میگذرد). محل تزریق در ربع فوقانی خارجی خواهد بود.
———————————————————————–
تزریق داخل عضله سرینی بزرگ (Dorsogluteal):
1- یک خط فرضی از بالای خاصرهای خلفی به تروکانتر بزرگ بکشید. عصب سیاتیک در پایین و داخل این خط عبور میکند و محل تزریق میبایست در قسمت خارجی یک سوم بالای این خط باشد (حدود 5 تا 8 سانتیمتر پایینتر از ستیغ خاصره).
2- باسن را به 4 بخش تقسیم کنید (از ستیغ ایلیک در بالا تا چین باسن در پایین و خطی که از تروکانتر میگذرد). محل تزریق در ربع فوقانی خارجی خواهد بود.
نکته:
قبل از وارد کردن سوزن از بیمار بخواهید که خود را شل کند و عضله محل را با انگشتان دست دیگر بگیرد و کمی برآمده شود. در برخی از موارد، ممکن است هنگام تزریق سر سوزن از کلاهک (hub) جدا شود. پس بهتر است که کمی از سر سوزن در خارج از پوست بماند. هر چه دارو آرامتر تزریق شود، درد و خطر برخی عوارض کمتر خواهد بود. برای تزریق داروهای روغنی (مانند بعضی از ویتامینها) و کریستالی (مانند پنیسیلین)، بهتر است از سر سوزن بزرگتر…
“`
از سوزنهای بزرگتر استفاده کنید.
چون سوراخ سر سوزن یکطرفه است، در مواقعی که مقدار دارو زیاد است، بهتر است هنگام تزریق سوزن را بچرخانید. حداکثر ظرفیت عضله دلتوئید دو میلیلیتر و سرین حدود پنج میلیلیتر است و تزریق بیش از این مقدار میتواند با درد و ناراحتی نسبی (و گاهی آبسه استریل) همراه باشد. در چنین مواقعی، مانند تزریق متوکاربامول، دارو باید به طور جداگانه در دو طرف تزریق شود. بعضی بیماران ممکن است هنگام تزریق دچار شوک وازوواگال شوند، بنابراین در زمان تزریق، بیمار باید دراز کشیده باشد.
———————————————————————–
تزریق در عضله سرینی متوسط: (Ventrogluteal)
این ناحیه شامل عضلات سرینی متوسط (در بالا) و کوچک (در پایین) است و بهدلیل فاصله از عصب سیاتیک و شریان گلوتئال فوقانی، بهترین مکان برای تزریق عضلانی محسوب میشود. برای مشخص کردن محل تزریق، کف دستتان را روی تروکانتر بزرگ گذاشته و انگشت سبابه را روی زائده خاصرهای قدامی فوقانی قرار دهید، سپس انگشت میانی را روی ستیغ خاصرهای کشیده و باز کنید.
———————————————————————–
تزریق در دلتوئید
بهتر است از این روش در کودکان و افراد لاغر استفاده نشود. منطقه تزریق مانندث مثلثی شکل بر روی عضله دلتوئید است که یکی از قاعده آن در کنار تحتانی زائده آکرومیون و راس آن در حد تحتانی عضله دلتوئید قرار دارد. در عمل، نقطهای به فاصله سه انگشت پایینتر از زائده آکرومیون در سطح خارجی بازو محل مناسب برای تزریق است.
———————————————————————–
تزریق در ران
برای تزریق در ران میتوان دو محل مورد استفاده قرار داد: قسمت میانی عضله vastus lateralis که در ناحیهای به عرض یک کف دست در سطح قدامی خارجی ران قرار دارد و در اکثر افراد، بهخصوص کودکان، محل مناسبی است؛ و قسمت میانی عضله rectus femoris که در قدام ران واقع شده است. بهدلیل درد طولانیمدت، معمولاً از این محل برای تزریق کمتر استفاده میشود.
تزریق به روش زنجیرهای (Z-track technique) در مواقعی که دارو برای پوست و بافت زیر جلدی تحریککننده و زیانبار است (مانند آهن تزریقی) استفاده میشود و اصول کار آن به گونهای است که دارو با این بافتها در تماس قرار نگیرد. روش کار بدین ترتیب است که بعد از کشیدن دارو به داخل سرنگ، سر سوزن تعویض شده و 0.1 تا 0.2 میلیلیتر هوا نیز به داخل سرنگ کشیده میشود. سپس پوست محل تزریق تا حد امکان به یک طرف کشیده میشود (2 تا 3 سانتیمتر) و تزریق انجام میشود. در پایان تزریق، سوزن 5 تا 10 ثانیه در محل باقی مانده و سپس خارج میشود و پوست به حال خود رها میشود و محل ماساژ داده نمیشود.
———————————————————————–
تزریق زیر جلدی (S.C)
بافت زیر جلدی (Subcutaneous) یک بافت همبند نرم که پر از چربی است و خونرسانی کمی دارد، به همین دلیل معمولاً جذب دارو در آن کندتر از عضله است (بین 20 تا 30 دقیقه در مقابل 5 تا 10 دقیقه در تزریقات عضلانی). البته برخی از داروها، مانند هپارین، جذبشان از بافت زیر جلدی مشابه عضله است. برای تزریقات S.C معمولاً از سرنگهای 2 میلیلیتر یا کمتر و سر سوزن نمره 24 تا 26 و با طول 1.5 سانتیمتر استفاده میشود.
تزریقات S.C را میتوان در هر نقطهای انجام داد (همچون بیحسیهای موضعی)، اما محلهای رایج شامل قسمت فوقانی خارجی بازو، جلوی ران، روی شکم و روی کتفها میباشد. مشابه تزریقات عضلانی.
“`html
قبل از تزریق عضلانی در ناحیه S.C، باید آسپیریشن انجام شود (به جز در مورد هپارین). برای این کار، با یک دست، پوست ناحیه را گرفته و کمی بلند میکنیم. سپس سوزن را با زاویهای بین 45 تا 90 درجه به زیر پوست وارد میکنیم و بعد از آسپیریشن دارو را تزریق میکنیم (شکل 8-28). حداکثر میزان دارویی که میتوان در یک نقطه زیر جلدی بدون ایجاد درد شدید تزریق کرد، حدود 2 میلیلیتر است و نباید بیش از 5 میلیلیتر تزریق شود.
———————————————————————–
تزریق داخل جلدی
تزریق داخل جلدی (Intradermal) معمولاً برای آزمایشهای آلرژیک، بعضی واکسنها و بررسی پاسخ سیستم ایمنی به کار میرود. برای این نوع تزریق، معمولاً از سرنگهای یک میلیلیتری با سوزنهایی با اندازه 25 تا 27 استفاده میشود و این تزریقات معمولاً در قسمت داخلی ساعد (حدود 10 سانتیمتر پایینتر از آرنج) انجام میشود.
برای انجام این کار، پوست ناحیه را با الکل تمیز کرده و سپس سوزن را با زاویه 15 درجه به عمق 2 تا 3 میلیمتر در داخل درم وارد میکنیم. سپس دارو (معمولاً 0.1 میلیلیتر) به آرامی تزریق میشود و به صورت یک گردی کوچک مانند عدس در میآید. در پایان بدون اینکه سوزن را ماساژ دهیم، آن را خارج کرده و دور آن یک دایره به قطر یک سانتیمتر میکشیم و ساعت و تاریخ تست را یادداشت میکنیم.
نکته: در تمام تزریقهایی که سوزن به طور مایل وارد پوست میشود، باید سوراخ سر سوزن به سمت بالا باشد.
یکی از سادهترین روشها برای تزریق داروها و مایعات به جریان خون، رگگیری یا کانولاسیون وریدهای محیطی است (Peripheral intravenous cannulation). در این روش ممکن است از سوزنهای ساده، بال پروانهای (Butterfly یا scalp vein needle)، آنژیوکت و غیره استفاده شود که به همگی آنها کانول (Cannula) گفته میشود.
به طور کلی از سوزنهای ساده برای نمونهگیری خون یا تزریقهای موقت و آنژیوکت برای استفادههای طولانیمدت استفاده میشود. سوزنهای اسکالپ وین برای تمام سنین و بهخصوص کودکان مناسب بوده و برای استفادههای کوتاهمدت کاربرد دارند. بهترین محل برای رگگیری، اندامهای فوقانی (دست و ساعد) است و از پا به دلیل ریسک بالای ترومبوفلبیت و مشکلات دیگر کمتر استفاده میشود. بهتر است رگگیری روی دست غیرغالب و در قسمت پایینی انجام شود (تا در صورت عدم موفقیت، قسمتهای بالایی قابل استفاده باشد) و از انجام آن روی مفاصل خودداری شود.
تجهیزات مورد نیاز
1- پنبههای آغشته به الکل و بتادین، گاز استریل و دستکش یکبار مصرف
2- کانول وریدی (بر اساس نیاز، سوزن ساده یا اسکالپ وین، آنژیوکت و …)
3- سرنگ 3 میلیلیتر و در صورت نیاز به آنستزی، لیدوکائین 1%
4- تورنیکه، نوار چسب 1.5 تا 2.5 سانتیمتری و در صورت لزوم تخته بازو (بیشتر برای کودکان)
———————————————————————–
مقدمات کار
1- ست سرم را به سرم وصل کنید و با جاری کردن محلول، ست سرم را هواگیری و آماده کنید.
2- تورنیکه را به بازو ببندید و محل مناسب برای رگگیری را مشخص کنید. اگر رگ قابل مشاهده نیست، از بیمار بخواهید انگشتانش را چند بار باز و بسته کند یا با نوک انگشتان بر روی محل رگ مورد نظر چند بار ضربه بزند (این کار موجب وازو اسپاسم و برجسته شدن رگ میشود.)
“““html
3- ابتدا محل را با بتادین و سپس با الکل تمیز و ضدعفونی کنید.
توجه – الکل به تنهایی یک راه حل کامل برای ضدعفونی نیست و برای بیماران با خطر بالا حتماً باید از بتادین استفاده کنید. به دلیل ریسک آلودگی، بهتر است در همه مواردی که احتمال آلودگی وجود دارد، از دستکش استفاده کنید.
نکته – در بعضی بیماران، به ویژه افراد چاق و کودکان، رگها قابل مشاهده نیستند و باید با لمس (با نوک انگشتان شصت و میانه) آنها را پیدا کرد.
الف) روش استفاده از اسکالپ وین
1- اندازه مناسب سوزن را انتخاب کنید (در بیشتر مواقع نمره 19 تا 23).
2- انگشت شصت (یا سبابه و میانه) دست غیربالغ را بر روی قسمت مورد نظر بگذارید و پوست را به طرف پایین کشیده تا پوست و رگ ثابت بمانند.
3- دو بال اسکالپ وین را دو لا کرده و بین انگشتان شصت و سبابه نگه دارید و روکش سوزن را بردارید.
4- در حالی که سوراخ سوزن به طرف بالا است، از فاصله نیم سانتیمتری محل ورودی با زاویه 20 تا 30 درجه سوزن را از کنار رگ وارد پوست کنید. سپس زاویه را کاهش دهید و بعد از 0.5 تا 1 سانتیمتر به سمت داخل رگ، سر سوزن را منحرف کرده و وارد رگ کنید. بعد از ورود به رگ (وقتی خون به داخل کانول میآید) سوزن را به موازات رگ گرفته و حدود یکی دو میلیمتر انتهای آن را به داخل رگ هدایت کنید. اگر مهارت کافی دارید، میتوانید سوزن را به طور مستقیم وارد رگ کنید، اما معمولاً رگ حرکت کرده و موفق نمیشود.
5- پس از ورود سر سوزن به رگ، تورنیکه را باز کنید و پس از استفاده از کمی پماد آنتیبیوتیک روی محل سر سوزن، با نوار چسب آن را ثابت کنید.
نکته – تکنیک رگگیری با سوزن مستقیم (و نمونهگیری خون) مشابه روش اسکالپ وین است.
ب) روش استفاده از آنژیوکت
1- با توجه به اندازه رگ و نیاز، اندازه مناسب آنژیوکت را انتخاب کنید (معمولاً نمره 16 تا 20) (برای تزریق خون، آنژیوکت ریزتر از نمره 18 مناسب نیست).
2- اگر از آنژیوکتهای بزرگ (کمتر از نمره 15-14) استفاده میکنید، ابتدا محل را بیحس کنید.
3- بدنه آنژیوکت را بین شست و انگشتان دوم، سوم و چهارم نگه دارید (به گونهای که سوراخ سر سوزن به طرف بالا باشد).
4- با شست دست دیگر، قسمت پایینی ناحیه را به سمت پایین بکشید تا رگ ثابت بماند.
5- مشابه روش اسکالپ وین، آنژیوکت را با زاویه 20 تا 30 درجه وارد پوست کرده و با کاهش زاویه آن را به داخل رگ هدایت کنید.
6- بعد از ورود آنژیوکت به اندازه 0.5 سانتیمتر داخل رگ و مشاهده خون، تورنیکه را باز کنید و در حین ثابت نگهداشتن سوزن، کانول را به داخل رگ هدایت کنید.
7- با یک انگشت پروگزیمال رگ را فشار دهید و بعد از درآوردن سوزن، ست سرم یا درپوش آنژیوکت را به آن وصل کنید.
8- کمی پماد آنتیبیوتیک روی محل ورود کانول بمالید و آنژیوکت را با نوار چسب به پوست ثابت کنید.
توجه – هرگز سوزن را به داخل کانول نرانید، زیرا ممکن است قسمت انتهایی کانول جدا شود و خطر آمبولی به وجود آید.
نکته – اگر کانول داخل رگ نباشد و تزریق شروع شود، بیمار احساس درد کرده و محل تحت فشار برآمده میشود. در افراد مسن، رگها سفت و خشک هستند و به سرعت پاره میشوند. برای جلوگیری از این مشکل از سوزنهای کمی کوچکتر استفاده کنید و تورنیکه را برای مدت طولانی نبندید. کانولهای وریدی نباید بیش از 2 تا 3 روز در یک جا باقی بمانند.
ج) روش کانولاسیون وریدی سر
یکی از روشهای خوب برای رگگیری در کودکان کوچک که نمیتوان به رگهای محیطی دسترسی پیدا کرد (عموماً کودکان زیر یک سال) است. رگگیری از وریدهای سر (مثل ورید فرونتال، سوپرااوربیتال، فاسیال خلفی، تمپورال سطحی و خلف گوش) بسیار آسان است که ورید تمپورال سطحی مناسبتر است.
وسایل مورد نیاز: مشابه با تکنیکهای دیگر رگگیری محیطی، با این تفاوت که از اسکالپ وین با نمره 23 تا 27 (معمولاً 22 تا 24) استفاده میشود.
1) موهای محل و اطراف آن را به اندازه کافی بتراشید.
2) با الکل و بتادین محل را تمیز و ضدعفونی کنید.
3) به کمک همکار…
“““html
سر کودک را کمی پایینتر از سطح قلب قرار دهید و سر او را ثابت نگه دارید.
4) دور سر، تورنیکه را ببندید.
5) مانند تکنیک رگگیری با اسکالپ وین، سر سوزن را وارد پوست کرده و سپس وارد رگ کنید و تورنیکه را باز کنید.
6) چند میلیلیتر محلول تزریقی (نرمال سالین) به داخل کانول تزریق کنید و پس از اطمینان از وجود کانول در داخل رگ، آن را با نوار چسب به پوست متصل و ثابت نمایید.
7) برای جلوگیری از درآوردن احتمالی کانول، کودک را در حد مورد نیاز محدود کنید.
ج) نمونهگیری خون از ورید جوگولار خارجی
(اصول کلی نمونهگیری خون از سایر وریدهای محیطی و در بالغین نیز مانند این روش است).
یکی از روشهای ساده برای نمونهگیری خون از کودکان کوچک که دسترسی به رگهای محیطی سخت است (به ویژه کودکان دهیدراته یا چاق و یا کمتر از یک سال) نمونهگیری از ورید جوگولار خارجی است و مکان مناسب برای آن مسیر عبور رگ بر روی عضله استرنوکلوئیدوماستوئید میباشد.
———————————————————————–
روش عمل
1) کودک را به صورت طاق باز قرار دهید، به طوری که شانههای او در لبه تخت قرار گیرد و سرش به یک طرف چرخیده و 15 تا 20 درجه به پایین خم شود.
2) شخص همراه کودک را بیحرکت نگه دارد.
3) محل مورد نظر را با بتادین ضدعفونی کرده، سپس با پنبه آغشته به الکل پاک و با گاز خشک کنید.
4) با تحریک (مثل ضربه به کف پا) کودک را به گریه بیاندازید تا ورید جوگولار خارجی پر و برجسته شود.
5) با یک دست سر کودک را بیحرکت نگه دارید و پوست ناحیه مورد نظر را کمی تحت کشش قرار دهید تا رگ ثابت شود.
6) سر سوزن یا اسکالپ وین متصل به سرنگ را از کنار و به موازات رگ وارد پوست کرده و بعد از 2-3 میلیمتر به داخل رگ بروید.
7) در حین ورود سر سوزن به داخل رگ، سرنگ را زیر فشار نگه دارید تا مشخص شود که سر سوزن واقعاً به داخل رگ وارد شده است.
8) پس از ورود سر سوزن به داخل رگ، آن را ثابت نگه داشته و به آرامی مقدار خون لازم را بخوانید و در پایان سر سوزن را خارج کرده و با چسباندن پنبه آغشته به بتادین روی محل، کودک را به حالت عادی برگردانید.
تزریق داروی بیحسی و موضعی
- از سرنگ انسولین 100 واحدی با سرسوزن شماره 27 استفاده کنید.
- از ویال لیدوکائین 1% بدون اپینفرین، 1 میلیلیتر به درون سرنگ بکشید.
- محل رگگیری را تمیز کنید.
- سرسوزن را به کنار ورید وارد کنید.
- تقریباً یکسوم طول سرسوزن را با زاویه 30 درجه وارد پوست نمایید.
- در صورت عمقی بودن ورید، لیدوکائین را در بالای آن تزریق کنید.
- سرنگ را آسپیره کنید تا مطمئن شوید لیدوکائین را داخل ورید تزریق نمیکنید.
- در حین فرو کردن سرسوزن، انگشت شست خود را روی پیستون قرار دهید تا از حرکت غیرضروری سرسوزن زیر پوست جلوگیری شود.
- لیدوکائین را آسپیره نکنید و سریع تزریق نمایید تا یک برآمدگی کوچک ایجاد شود.
- سرسوزن را خارج کنید.
- برآمدگی را با پنبه الکل ماساژ دهید تا کم کم محو شود.
- به بیمار بگویید که بیحسی موضعی حدود 30 دقیقه طول میکشد.
- وسیله رگگیری را وارد کنید.
———————————————————————–
ثابت (بیحرکت) کردن ورید:
حفره قدامی آرنج (Antecubital Fossa)
- از بیمار بخواهید مشت خود را محکم ببندد و آرنج را کاملاً باز کند.
- با انگشت شست خود، پوست را در فاصله 5 تا 5.7 سانتیمتر پایینتر از حفره قدامی آرنج، بیحرکت کنید.
ورید بازیلیک در قسمت بیرونی بازو:
- از بیمار بخواهید مشت خود را محکم ببندد و آرنج را خم کند.
- در حالی که در پشت بازوی خم شده قرار دارید، پوست روی…
“““html
ورید را بکشید و با انگشت شست، ورید را بی حرکت کنید. - در یک روش دیگر، دست بیمار را در حالت کشیده به سمت داخل بچرخانید و از پشت بازو به ورید دسترسی داشته باشید (این وضعیت برای بیمار ممکن است راحت نباشد).
ورید سفالیک در بالای مچ دست:
- از بیمار بخواهید که مشت خود را محکم ببندد.
- مشت بسته را از سمت پهلو خم کنید.
- با انگشت شست دیگر خود، پوست را ثابت نگه دارید.
ورید ناحیه ساعد:
- مشت بیمار را از مچ به سمت عقب خم کنید.
- با قرار دادن انگشت شست خود در بالای مچ، ورید را بی حرکت نگه دارید.
ورید قسمت داخلی مچ دست:
- در حالی که دست بیمار باز است، آن را از مچ به سمت عقب خم کنید.
- ورید را با انگشت شست خود در پایین محل رگگیری بیحرکت کنید.
وریدهای دست:
- دست و مچ بیمار را به سمت پایین خم کنید.
- با انگشت شست، پوست کشیده شده را بیحرکت کنید.
خونگیری (Obtaining a Blood Sample):
- اگر از ونوکت استفاده میکنید، بعد از ورود به ورید، سوزن را خارج کنید.
- تورنیکه را بسته نگه دارید.
- سرنگ را به انتهای ونوکت وصل کنید.
- به مقدار لازم خون به داخل سرنگ بکشید.
- تورنیکه را باز کرده و سرنگ را از ونوکت جدا کنید.
- سالین لاک یا ست سرم را به سرعت به ونوکت وصل کنید.
- سرعت تزریق را تنظیم کنید.
- ونوکت را در محل خود ثابت کنید.
- سوزن شماره 19 را به سرنگ حاوی خون وصل کرده و خون را در لوله آزمایش بریزید.
———————————————————————–
نکته:
قبل از وارد کردن سوزن، از بیمار بخواهید که خود را شل کند و عضله محل را با انگشتان دست دیگر بگیرید تا کمی برآمده شود. در برخی موارد هنگام تزریق، ممکن است سر سوزن از کلاهک جدا شود. بنابراین بهتر است که کمی از سر سوزن خارج از پوست باقی بماند. هر چه دارو آرامتر تزریق شود، درد و احتمال عوارض کمتر خواهد بود. برای تزریق داروهای روغنی (مثل بعضی ویتامینها) و کریستالی (مثل پنیسیلین)، بهتر است از سوزنهای بزرگتر استفاده کنید.
چون سوراخ سر سوزن یکطرفه است، در مواردی که حجم دارو زیاد است بهتر است هنگام تزریق، سر سوزن را بچرخانید. حداکثر گنجایش عضله دلتوئید 2ml و سرین حدود 5ml است و تزریق بیش از این مقدار ممکن است باعث درد و ناراحتی زیادی (و گاهی آبسه استریل) شود. در این موارد (مثل تزریق متوکاربامول) دارو باید به صورت تقسیم شده در دو طرف تزریق شود.
برخی بیماران در زمان تزریق دچار شوک وازوواگال میشوند؛ بنابراین بهتر است بیمار دراز کشیده باشد.
———————————————————————–
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
سایت رضیم
“`