آشنایی با موارد مصرف ریزیدرونات
ریزیدرونات (Risedronate) یک دارو است که به خاطر میل زیادش به جذب شدن در ساختار استخوان، می‌تواند از آسیب دیدن استخوان جلوگیری کند. به همین خاطر از آن برای جلوگیری و درمان پوکی استخوان در زنان یائسه، پوکی استخوان ناشی از مصرف داروهای گلوکوکورتیکوئید و بیماری پاژه استفاده می‌شود.
موارد مصرف ریزیدرونات
- پیشگیری و درمان پوکی استخوان بعد از یائسگی
- بیماری پاژه
- پوکی استخوان ناشی از مصرف داروهای گلوکوکورتیکوئید (برای بیمارانی که روزانه 7.5 میلی‌گرم یا بیشتر از پردنیزون یا داروهای مشابه استفاده می‌کنند).
مکانیسم اثر ریزیدرونات
این دارو از خانواده بیس‌فسفونات‌ها است که بر روی سلول‌های استخوانی به نام استئوکلاست‌ها تاثیر می‌گذارد و از تجزیه استخوان جلوگیری می‌کند. این کار باعث می‌شود که سرعت آسیب به استخوان کمتر شود و به طور غیرمستقیم باعث افزایش تراکم استخوان می‌گردد.
فارماکوکینتیک ریزیدرونات
زمانی که دارو با غذا مصرف شود، میزان جذب آن تغییر می‌کند، بنابراین بهتر است دارو حداقل نیم ساعت قبل از صبحانه مصرف شود. این دارو به میزان 24% به پروتئین‌های خون متصل می‌شود. نیمه عمر اولیه دارو 1.5 ساعت و نیمه عمر نهایی آن 480 ساعت است. 85% دارو از طریق ادرار و بقیه آن از طریق مدفوع دفع می‌شود.
نکات مهم قبل از مصرف ریزیدرونات
قبل از مصرف این دارو در موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید
- اگر سابقه حساسیت به ریزیدرونات سدیم یا اجزای موجود در دارو و دیگر داروها، غذاها، رنگ‌ها یا مواد نگهدارنده دارید.
- اگر سابقه بیماری‌های کلیوی دارید.
- اگر هیپوکلسمی (کاهش کلسیم در خون) دارید یا مشکلات استخوانی و متابولیکی دارید.
- اگر نمی‌توانید به مدت حداقل 30 دقیقه به صورت نشسته یا ایستاده باقی بمانید.
- اگر نیاز به عمل جراحی دندان یا لثه دارید، حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
مقدار و موارد مصرف ریزیدرونات
مقدار مصرف این دارو را پزشک تعیین می‌کند، اما میزان مصرف معمول به شکل زیر است:
بزرگسالان
- برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان ناشی از مصرف داروهای گلوکوکورتیکوئید، دوز توصیه شده 5 میلی‌گرم به صورت روزانه است.
- برای درمان بیماری پاژه، دوز توصیه شده 30 میلی‌گرم یک بار در روز به مدت 2 ماه می‌باشد.
- برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان بعد از یائسگی، دوز توصیه شده 5 میلی‌گرم روزانه یا 35 میلی‌گرم در هفته است.
- مصرف این دارو در دوران بارداری توصیه نمی‌شود مگر با تجویز پزشک و بررسی مزایا و معایب آن.
- مصرف دارو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود و اگر نیاز به مصرف دارو باشد، باید شیردهی قطع شود.
عوارض جانبی ریزیدرونات
- اضطراب، ضعف، افسردگی، سرگیجه، سردرد، بی‌خوابی و درد.
- درد قفسه سینه آنژین پکتوریس، فشار خون بالا، ورم در نواحی مختلف بدن
- آب مروارید، عفونت گوش میانی، التهاب گلو
- یبوست، حالت تهوع، اسهال، نفخ، التهاب معده
- عفونت ادراری، کم خونی، کبودی
- درد مفاصل، درد استخوان، درد شکمی
- عفونت برونشیت، ذات الریه، جوش، عفونت، مشکلات دهانی.
- اگر هر نوع دارویی به ویژه آنتی‌اسیدهایی که حاوی کلسیم هستند، آسپرین، داروهای غیر استروئیدی یا داروهای ضد التهاب مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- مکمل‌های کلسیم، آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیم، منیزیم و آلومینیوم ممکن است جلوی جذب ریزیدرونات را بگیرند.
- داروهای آمینوگلیکوزید می‌توانند اثرات کاهش کلسیم خون ریزیدرونات را افزایش دهند.
- شکستن استخوان ران در بیمارانی که از بیس‌فسفونات‌ها برای درمان یا پیشگیری از پوکی استخوان استفاده می‌کنند، مشاهده شده است.
- درد شدید و غیر قابل تحمل در عضلات، استخوان‌ها و مفاصل به‌ندرت در حین درمان با بیس‌فسفونات‌ها رخ می‌دهد.
- ریزیدرونات ممکن است باعث تحریک لوله مری و معده شود و مشکلاتی مانند نیاز به بلع سخت و زخم در مری و معده را ایجاد کند.
- نکروز استخوان فک ممکن است در بیمارانی که از بیس‌فسفونات‌ها استفاده می‌کنند، به ویژه پس از درمان دندانپزشکی، بروز کند.
- قبل از شروع درمان برای پوکی استخوان ناشی از گلوکوکورتیکوئیدها، باید وضعیت هورمون‌های جنسی بیمار بررسی و در صورت نیاز، هورمون جایگزین شود.
- قبل از آغاز درمان، باید کمبود کلسیم خون بیمار برطرف شود. به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری پاژه، لازم است که بیمار مقادیر کافی کلسیم و ویتامین D3 دریافت کند.
- استفاده از این دارو در بیماران با نارسایی شدید کلیه توصیه نمی‌شود.
- دارو را در مکانی دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
- دارو را در دمای زیر 30 درجه سانتی‌گراد در جعبه، دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
تداخلات دارویی ریزیدرونات
هشدارها در مورد ریزیدرونات
توصیه‌های دارویی ریزیدرونات
شرایط نگهداری ریزیدرونات
بیشتر بخوانید:
