نارسایی میترال و مشکلات ناشی از آن
نارسایی میترال یک مشکل قلبی است که می‌تواند عوارض زیادی را برای فرد ایجاد کند. دریچه میترال در بین دو قسمت سمت چپ قلب، یعنی دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد. وقتی نارسایی دریچه میترال رخ می‌دهد، این دریچه به خوبی بسته نمی‌شود و خون دوباره به داخل دهلیز برمی‌گردد. این وضعیت باعث افزایش فشار در وریدهای ریوی می‌شود که به دهلیز چپ می‌ریزند و منجر به احتقان و تنگی نفس می‌شود. همچنین به خاطر برگشت خون از بطن چپ به دهلیز چپ، سمت چپ قلب باید خون بیشتری پمپ کند تا خون بدن به درستی جریان یابد. در نتیجه، این فشار اضافی می‌تواند باعث نارسایی قلبی مزمن، تپش قلب و تنگی نفس گردد.
نارسایی میترال یکی از بیماری‌های جدی است و اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به تنگی نفس، کاهش قدرت فعالیت و در نهایت نارسایی قلب و کاهش عمر بیماران شود.
علائم نارسایی میترال
علائم نارسایی مزمن میترال معمولاً به تدریج ظهور می‌کنند و ممکن است طی چند ماه یا چند سال افزایش یابند، اما اگر علت آن سکته قلبی یا عفونت دریچه‌ای باشد، ممکن است ناگهان نارسایی حاد میترال رخ دهد. علائم نارسایی میترال شامل موارد زیر است :
- خستگی زودرس: به دلیل کاهش موثر بودن کار قلب.
- تنگی نفس هنگام فعالیت بدنی: به دلیل اینکه قلب به اندازه کافی خون پمپ نمی‌کند.
- طپش قلب: احساس نامنظم بودن ضربان قلب به علت نارسایی یا آریتمی قلب.
- ادم ریه: تنگی نفس در حین فعالیت و استراحت که به دلیل جمع شدن مایع در ریه‌ها ناشی از افزایش فشار خون ریه است.
- ادم محیطی: در اثر پیشرفت به نارسایی سمت راست قلب، تجمع مایع در بافت‌های بدن به ادم در مچ پا منجر می‌شود.
علل اولیه نارسایی میترال
- نارسایی میترال می‌تواند ناشی از توموری به نام میگزوم باشد که روی دریچه میترال تأثیر می‌گذارد.
- بیماری‌های ایسکمیک (ناشی از کمبود خون) قلب یا بیماری عروق کرونر هم از علل نارسایی دریچه میترال هستند.
- نارسایی دریچه میترال ممکن است ناشی از بیماری‌های مرتبط با بافت همبند مثل لوپوس یا سندرم مارفان باشد.
- عفونت در پوشش داخلی قلب (آندوکاردیت) نیز می‌تواند باعث نارسایی دریچه میترال شود.
- نارسایی میترال ممکن است به دلیل بیماری روماتیسم قلب یا آسیب به قلب باشد.
- باز شدن دریچه میترال با استفاده از بالون (والوولوتومی) می‌تواند به نارسایی این دریچه بیانجامد.
- برخی از داروها (مثل فن فلورامین) ممکن است شرایط را برای نارسایی دریچه میترال ایجاد کنند.
علل ثانویه نارسایی میترال
نارسایی ثانویه دریچه میترال معمولاً به دلیل گشاد شدن بطن چپ و کشیده شدن حلقه دریچه میترال و جابجایی عضلات پاپیلری اتفاق می‌افتد. گشاد شدن بطن می‌تواند به دلایل مختلفی که منجر به کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب) می‌شود، مانند نارسایی آئورت، ایجاد شود. نارسایی دریچه میترال به سه دسته تقسیم می‌شود:
1. نارسایی دریچه میترال مرحله حاد.
2. نارسایی دریچه میترال مرحله مزمن جبران شده.
3. نارسایی دریچه میترال مرحله مزمن جبران نشده.
عوارض نارسایی میترال
در نارسایی دریچه میترال، به خاطر اینکه این قسمت از قلب درست کار نمی‌کند، دریچه به طور کامل بسته نمی‌شود و خون دوباره به دهلیز می‌گردد. این وضعیت باعث می‌شود که فشار در رگ‌های منتهی به ریه که به دهلیز چپ می‌ریزد، افزایش پیدا کند و در نهایت موجب احتقان ریوی و تنگی نفس می‌شود.
علاوه بر این، نارسایی دریچه میترال باعث می‌شود که بخشی از ماهیچه‌های قلب ضعیف شوند و از آنجا که قسمتی از خون پمپ شده توسط بطن چپ به دهلیز چپ برمی‌گردد، دهلیز چپ مجبور می‌شود بیشتر کار کند تا به نیاز بدن پاسخ دهد. در نتیجه، این فعالیت زیاد می‌تواند در طولانی مدت به مشکلات مزمن قلبی منجر شود.
تشخیص نارسایی میترال
برای تشخیص نارسایی دریچه میترال، پزشک از سمع صداهای قلبی و گرفتن نوار قلب (ECG) استفاده می‌کند. در نارسایی دریچه میترال طولانی‌مدت، ممکن است علائم بزرگ شدن دهلیز چپ و ضخیم شدن بطن چپ در نوار قلب مشاهده شود. همچنین، در نارسایی مزمن دریچه میترال، ممکن است علائم لرزش (فیبریلاسیون) دهلیزی نیز در نوار قلب دیده شود.
در نارسایی حاد دریچه میترال، این علائم در نوار قلب دیده نمی‌شوند. برای اندازه‌گیری میزان نارسایی دریچه میترال معمولاً از اکوکاردیوگرافی یا MRI قلب استفاده می‌شود.
در رادیوگرافی قفسه سینه افرادی که به نارسایی مزمن دریچه میترال مبتلا هستند، بزرگ شدن دهلیز و بطن چپ دیده می‌شود. معمولاً نشانه‌های عروق ریوی در این افراد طبیعی است زیرا فشار سیاهرگی ریوی به طور قابل توجهی افزایش نمی‌یابد.
بیشتر برای تأیید تشخیص نارسایی دریچه میترال از اکوکاردیوگرافی استفاده می‌شود. در آنجا، جت خونی که از بطن چپ به دهلیز چپ در طول انقباض بطن عبور می‌کند، دیده می‌شود.
در برخی موارد، به دلیل اینکه تصاویر دقیقی از دهلیز چپ و سیاهرگ‌های ریوی به وسیله اکوکاردیوگرافی سطحی نمی‌توان گرفت، از اکوکاردیوگرافی از طریق مری برای تعیین شدت نارسایی دریچه میترال استفاده می‌شود.
پیشگیری از نارسایی میترال
استفاده پیشگیرانه از آنتی‌بیوتیک‌ها، بسیاری از باکتری‌هایی که ممکن است وارد خون شوند را از بین می‌برد و مانع عفونت دریچه قلب می‌شود. آموکسی‌سیلین یکی از داروهای معمولی است که برای این منظور تجویز می‌شود. اگر بیمار به داروهای خانواده پنی‌سیلین (مانند آمپی‌سیلین) حساسیت داشته باشد، پزشک می‌تواند از آنتی‌بیوتیک‌های دیگر مانند کلیندامایسین، کلاریترومایسین یا آزیترومایسین استفاده کند.
درمان نارسایی میترال
بیشتر افراد با نارسایی خفیف دریچه میترال، به ویژه آن‌ها که هیچ علامتی ندارند، نیازی به درمان ندارند و می‌توانند زندگی طبیعی و فعالی داشته باشند. پزشکان معمولاً توصیه نمی‌کنند که شیوه زندگی خود را تغییر دهید یا محدودیتی در انجام فعالیت‌های روزانه و رژیم غذایی خود داشته باشید.
اگر نارسایی دریچه میترال پیشرفت کند و بیمار علائم نشان دهد، پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند تا درد قفسه سینه یا آریتمی ناشی از نارسایی دریچه میترال را کاهش دهد.
برای مثال، در برخی موارد دارویی به نام مسدود کننده بتا برای کنترل ضربان قلب بالا یا ناراحتی در قفسه سینه تجویز می‌شود و یا دیورتیک‌ها برای کاهش احتقان ریوی تجویز می‌شوند.
گاهی اوقات…
درمان نارسایی قلبی شامل داروهایی مانند دیورتیک‌ها، دیگوکسین و همچنین داروهایی که به کاهش فشار خون کمک می‌کنند، می‌شود. این داروها می‌توانند به کاهش پس‌زدن خون و افزایش عملکرد قلب کمک کنند و وضعیت بیمار را بهبود بخشند. همچنین، اگر بیمار مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی است، باید از داروهای ضد انعقاد و گاهی دیژیتال استفاده شود.
شما نمی‌توانید از پیشرفت نارسایی دریچه میترال جلوگیری کنید، اما می‌توانید با در جریان قرار دادن جراح و دندانپزشک خود قبل از هر نوع عمل جراحی، از بروز عوارضی مانند عفونت باکتریایی دریچه جلوگیری کنید.
اگر نیاز به درمان دندان دارید که ممکن است به خونریزی لثه منجر شود، مانند جرم‌گیری زیر لثه، کشیدن دندان یا عمل روی لثه، و همچنین قبل از جراحی‌هایی مانند برداشتن لوزه یا جراحی‌های دیگر، به پزشک خود بگویید که دچار نارسایی دریچه میترال هستید. این کار کمک می‌کند تا احتمال عفونت دریچه (آندوکاردیت) کاهش یابد و ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک قبل از عمل داشته باشید.
اگر بیمار نشانه‌هایی از نارسایی دارد یا اکو نشان‌دهنده عدم عملکرد شدید بطن چپ باشد، ممکن است نیاز به درمان جراحی باشد. این درمان ممکن است شامل ترمیم یا تعویض دریچه باشد. برای تعویض دریچه نیز می‌توان از دریچه‌های مصنوعی (فلزی) یا دریچه‌های طبیعی (خوکی یا گاوی) استفاده کرد.
افرادی که نارسایی دریچه میترال دارند و دچار درد قفسه سینه یا درد در ناحیه پشت هستند، باید از مصرف چای پررنگ، نوشابه سیاه، سس‌های تند و همچنین از هیجان و اضطراب دوری کنند.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم