“`html
معرفی داروی آتنولول (Tenormin)
آتنولول (Tenormin) برای درمان آنژین صدری مزمن، کنترل فشار خون بالا (به تنهایی یا همراه با سایر داروها) و جلوگیری از حملات قلبی تجویز میشود.
آتنولول (تنورمین) جزء داروهای بتا بلاکر است که بر روی قلب و جریان خون اثر میگذارد. این دارو برای درمان درد قفسه سینه و فشار خون بالا استفاده میشود و همچنین برای پیشگیری از حملات قلبی تجویز میشود. ممکن است از آتنولول در موارد دیگری نیز استفاده شود.
مکانیسم اثر آتنولول (Tenormin)
این دارو بهطور خاص به گیرندههای بتا 1 اثر میگذارد و با دوزهای بالا بر گیرندههای بتا 2 تأثیر زیادی ندارد.
فارماکوکینتیک آتنولول (Tenormin)
حدود 60-50 درصد آتنولول از دستگاه گوارش جذب میشود. این دارو به پروتئینهای پلاسما کم اتصال پیدا میکند و متابولیسم آن در کبد بهطور محدود انجام میشود. نیمهعمر آتنولول حدود 7-6 ساعت است و برای رسیدن به اوج اثر، 4-2 ساعت زمان نیاز دارد. 100-85 درصد دارو از طریق کلیهها به صورت دستنخورده دفع میشود.
فارماکودینامیک آتنولول (Tenormin)
در مطالعات انجام شده، اثرات آتنولول به صورت زیر مشاهده شده است:
(1) کاهش تعداد ضربان قلب و کارایی قلب
(2) کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در استراحت و فعالیت
(3) جلوگیری از افزایش شدید ضربان قلب ناشی از ایزوپروترنول
(4) کاهش پاسخ ضربان قلب در حالت ایستادن.
موارد مصرف، روش و دوزاژ آتنولول (Tenormin)
آنژین (درد قفسه سینه) مزمن و پایدار
بالغین:
در ابتدا 50 میلیگرم آتنولول در روز تجویز میشود و سپس در طول 7 روز به 100 میلیگرم افزایش مییابد. دوز حداکثر آتنولول 200 میلیگرم است.
هیپرتانسیون (فشار خون بالا)
بالغین:
در بزرگسالان، آتنولول بهطور اولیه 25 تا 50 میلیگرم یکبار در روز تجویز میشود. اگر فشار خون کنترل نشود، میتوان داروی ادرارآور نیز به آن اضافه کرد. همچنین میتوان ظرف 7 تا 14 روز دوز آتنولول را به 100 میلیگرم افزایش داد.
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم آتنولول (Tenormin)
اگر یکی از دوزهای دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان یادآوری به زمان دوز بعدی بسیار نزدیک بود، دوز فراموششده را مصرف نکنید و فقط دوز بعدی را بگیرید. برای جبران دوز فراموششده، داروی اضافی استفاده نکنید.
اگر بیشتر از حد نیاز آتنولول مصرف کردهاید، به پزشک مراجعه کنید یا به مراکز اورژانس اطلاع دهید. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل ضعف، ضربان قلب بسیار کند، تنفس کوتاه یا غش کردن باشد.
تاثیر آتنولول (Tenormin) بر آزمایشات تشخیصی
- آتنولول ممکن است غلظت گلوکز خون در بیماران دیابتی را کاهش یا افزایش دهد.
“““html
- افت قند خون بهواسطه انسولین را تشدید نمیکند و همچنین بازگشت گلوکز سرم به سطح طبیعی را به تأخیر نمیاندازد.
- آتنولول ممکن است تغییراتی در تحمل ورزش و نتایج الکتروکاردیوگرام (EKG) ایجاد کند.
- افزایش مقادیر BUN، کراتینین، پتاسیم، اسید اوریک، آلکالن فسفاتاز، بیلیروبین و LDH و کاهش هموگلوبین و شمارش پلاکت.
نکات مهم درباره آتنولول (Tenormin)
- برای بیماران کلیوی، باید دوز آتنولول تنظیم شود.
- قبل از تجویز آتنولول، عواملی مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب پایین و انسداد قلبی باید مد نظر قرار گیرد.
- تجویز آتنولول برای افراد زیر 18 سال تأیید نشده است.
- برای مشاهده تأثیر آتنولول حداقل به دو هفته زمان نیاز است.
- مکانیسم عمل آتنولول بهطور کامل مشخص نیست، اما تحقیقات نشان دادهاند که این دارو برونده قلبی را کاهش میدهد، آزادسازی رنین از کلیهها را مهار کرده و فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را نیز کمتر میکند.
- برای بیماران دیابتی، تجویز آتنولول باید با احتیاط انجام شود، زیرا ممکن است علائم افزایش یا کاهش قند خون را پنهان کند.
- در افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی، کلیرانس آتنولول ممکن است به تأخیر بیفتد.
موارد منع مصرف آتنولول (Tenormin)
- حساسیت شدید به آتنولول
- شوک کاردیوژنیک
- ضربان قلب بسیار پایین (برادیکاردی سینوسی)
- انسداد قلبی
- ادم ریوی
- حاملگی
- شیردهی
موارد احتیاط در مصرف آتنولول (Tenormin)
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- بیماریهای کلیوی و کبدی
- آسم و برونشیت
- بیماری عروق کرونری
- نارسایی احتقانی قلب
- سندرم رینود
- تومورهای غدد آدرنال
تداخلات دارویی آتنولول (Tenormin)
داروهای ضد دیابت خوراکی، انسولین، داروهای مسدود کننده کانال کلسیم، کلونیدین، گوانابنز، کوکائین، مهارکنندههای MAO، داروهای سمپاتومیمتیک، گزانتینها، آمیودارون، داروهای بیهوشی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، سایمتیدین، دیژیتال، هورمونهای تیروئید، فنیتوئین و وراپامیل
متداولترین تداخلات دارویی آتنولول عبارتند از:
- تأثیر آتنولول بر روی داروهای ضد هایپرتنشن را بالا میبرد.
- همزمان با گلیکوزیدهای قلبی، آتنولول موجب تشدید برادیکاردی میشود.
- آتنولول تأثیر هورمونهای تیروئیدی را کاهش میدهد.
- بلاک کنندههای کانال کلسیم تأثیر آتنولول را افزایش میدهند.
عوارض جانبی آتنولول (Tenormin)
هر دارو بهطور همزمان با اثرات مثبت درمان، ممکن است عوارض جانبی نیز ایجاد کند. هرچند که همه این عوارض در یک فرد دیده نمیشود، اما در صورت بروز هر کدام از آنها باید به پزشک مراجعه شود.
“““html
از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض جانبی آتنولول عبارت است از:
- GI: احساس تهوع و استفراغ، اسهال، خشکی دهان
- CNS: خستگی، خواب آلودگی، سرگیجه، لَتارژی
- CV: کاهش ضربان قلب، فشار خون پایین، لنگیدن متناوب، مشکلات عروقی در اندامها
- خون: کمبود پلاکت، کمبود گرانولوسیتها
- مجاری ادراری: کاهش تمایل به برقراری رابطه جنسی، ناتوانی جنسی
- سایر: جوشهای پوستی، تب، تاری دید، افت قند خون
مصرف آتنولول (Tenormin) در بارداری و شیردهی
مصرف آتنولول در بارداری: این دارو میتواند از جفت عبور کند. مصرف آن در نیمه دوم بارداری ممکن است خطرناک باشد. در مورد مصرف آتنولول در سه ماهه اول بارداری اطلاعات کافی وجود ندارد، بنابراین نمیتوان گفت که استفاده از آن ایمن است. نوزادانی که در سه ماهه سوم بارداری با بتابلاکرها در تماس بودهاند، ممکن است دچار عوارض ناشی از این داروها شوند. بنابراین، نوزادات متولد شده باید تحت مراقبت ویژهای قرار بگیرند.
مصرف آتنولول در شیردهی: استفاده از این دارو در زمان شیردهی باید با احتیاط انجام شود. آتنولول به شیر مادر منتقل میشود و بنابراین باید بر روی کاهش ضربان قلب در نوزاد نظارت شود. نوزادان زیر سه ماه، نوزادانی که دچار مشکلات کلیوی هستند و نوزادانی که مادران آنها از دوز بالای آتنولول استفاده میکنند، در خطر بیشتری قرار دارند.
توجهات پزشکی – پرستاری هنگام مصرف آتنولول (Tenormin)
- در طول درمان با آتنولول، هر چهار ساعت فشار خون و نبض بیمار را کنترل کنید.
- قبل و حین درمان با آتنولول، آزمایشهای کبدی و کلیوی انجام دهید.
- میزان ورود و خروج مایعات را در طول درمان با آتنولول بررسی کنید.
- آتنولول را نباید درست قبل از خواب مصرف کرد.
- اگر بیمار دچار مشکلات کلیوی باشد، دوز آتنولول باید تنظیم شود.
توجهات بیمار – خانواده در مصرف آتنولول (Tenormin)
تجویز آتنولول تنها باید توسط پزشک انجام شود. قبل از استفاده از این دارو، دستورالعمل داخل جعبه را به دقت بخوانید. از قطع ناگهانی آتنولول خودداری کنید.
- اگر در طول درمان با آتنولول دچار تنگی نفس شدید، بلافاصله پزشک را مطلع کنید.
- در صورت بروز تب، گیجی، خواب آلودگی، افسردگی و کاهش ضربان قلب، این موارد را به پزشک گزارش دهید.
- از مصرف داروهای بدون نسخه بدون مشورت با پزشک در حین درمان با آتنولول خودداری کنید.
- از انجام کارهایی که نیاز به دقت و هشیاری دارند، در طول درمان با آتنولول پرهیز کنید. آتنولول و الکل نباید همزمان مصرف شوند چون ممکن است باعث خواب آلودگی و گیجی شوند.
- در طول درمان، از روشهای مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.
- آتنولول میتواند در بیماران دیابتی خطر افت قند خون (هایپوگلایسمی) ایجاد کند.
شرایط نگهداری دارو:
- آتنولول را در بستهبندی اصلی آن و در مکانی دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
- قرصها باید در دمای اتاق و دور از نور مستقیم، گرما و رطوبت نگهداری شوند.
- بعد از تاریخ انقضا یا در صورت نیاز به دور انداختن، آن را دور بریزید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`