معرفی داروی کلرپروپامید
کلرپروپامید (Chlorpropamide) برای درمان دیابت نوع ۲ (دیابت ملیتوس) و دیابت بی مزه (نوعی دیابت که به دلیل مشکلات هیپوفیز ایجاد می‌شود) استفاده می‌شود. این دارو معمولاً به عنوان درمان دوم بعد از داروهای دیگر تجویز می‌شود.
نام های تجاری: دیابینیز، اینسولاز
موارد مصرف کلرپروپامید
- کنترل دیابت نوع ۲
- کنترل دیابت بی مزه
مکانیسم اثر کلرپروپامید
این دارو یکی از گروه داروهای به نام سولفونیل اوره است که با تحریک مستقیم سلول‌های بتای پانکراس باعث افزایش ترشح انسولین می‌شود. این عمل به کاهش سطح قند خون کمک می‌کند. با گذشت زمان، کلرپروپامید حساسیت بدن به انسولین را در بافت‌های مختلف مانند کبد و عضلات افزایش می‌دهد. همچنین این دارو به تقویت اثر هورمون آنتی دیورتیک در بیماران مبتلا به دیابت بی مزه کمک می‌کند.
فارماکوکینتیک کلرپروپامید
این دارو به‌طور سریع و کامل از دستگاه گوارش جذب می‌شود، اما غذا می‌تواند این جذب را به تأخیر بیندازد. زمان نیمه عمر آن حدود ۳۶ ساعت است و ۲۰ درصد از دارو به صورت تغییر نیافته از بدن دفع می‌شود، در حالی که بقیه آن به متابولیت‌های دیگر تبدیل شده و از طریق ادرار دفع می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با این دارو می‌توانید به مجله ونوس مراجعه کنید: https://mag.farzand.net/?p=41420
هشدارها در مورد مصرف کلرپروپامید
1. در شرایط حاد مثل حمله قلبی، بیهوشی، عفونت یا جراحی و همچنین در دوران بارداری، بهتر است از انسولین به جای سولفونیل اوره‌ها استفاده شود.
2. در مواردی که قند خون به شدت بالا است (مثل تغییرات هورمونی در زنان یا استرس‌ها)، ممکن است نیاز به تغییر در دوز دارو باشد.
3. در افرادی که دچار پرکاری تیروئید هستند، کنترل قند خون ممکن است مشکل‌تر باشد و نیاز است دوز دارو اصلاح شود.
4. مصرف این دارو در افراد مسن به دلیل مدت زمانی که در بدن باقی می‌ماند، توصیه نمی‌شود.
نکات قابل توصیه هنگام مصرف کلرپروپامید
1. اگر به سولفنیل اوره‌ها، سولفونامیدها و داروهای تیازیدی آلرژی دارید، باید این موضوع را در نظر بگیرید.
2. با تغییر رژیم غذایی، فعالیت بدنی و وضعیت سلامتی، ممکن است نیاز به تغییر در دوز دارو نیز باشد.
3. بهتر است دارو همراه با صبحانه مصرف شود.
عوارض جانبی کلرپروپامید
پس از مصرف این دارو ممکن است مشکلاتی مانند کاهش تعداد پلاکت‌ها، کم‌خونی، اختلالات گوارشی، سردرد، افزایش یا کاهش قند خون و واکنش‌های حساسیتی بروز کند. همچنین کلرپروپامید ممکن است اثر هورمون آنتی دیورتیک را افزایش دهد و در برخی موارد به کاهش سطح سدیم بدن منجر شود.
تداخلات دارویی کلرپروپامید
- اگر با داروهای ضدانعقاد خوراکی همزمان مصرف شود، دوز این دو دارو باید تنظیم شود.
- در صورت مصرف گیاهان دارویی، داروهای استروئیدی، مدرهای تیازیدی و لیتیم، به دلیل افزایش سطح قند خون، نیاز به تنظیم دوز دارو وجود دارد.
- ترکیب کلرپروپامید با داروهای تیازیدی ممکن است خطر کاهش سطح سدیم را افزایش دهد، به ویژه در بیماران مسن.
مواردی که نباید از کلرپروپامید استفاده کنید
این دارو در شرایط زیر نباید مصرف شود: اسیدوز، سوختگی‌های شدید، کما در بیماران دیابتی، کتواسیدوز دیابتی، کماهایی که ناشی از دلایل غیرکتونیک هستند، شرایطی که قند خون به شدت تغییر می‌کند، وضعیت‌هایی که نیاز به انسولین را به سرعت تغییر می‌دهند، شرایطی که باعث کاهش قند خون می‌شوند، بیماری‌های کبد و کلیه، پورفیری و نارسایی قلبی.
کلرپروپامید و بارداری
این دارو در گروه C قرار دارد، به این معنی که فقط با تجویز پزشک باید استفاده شود. خطرات ناشی از استفاده از این دارو هنوز به طور قطعی مشخص نیست و یا بررسی‌های لازم در انسان انجام نشده است. پزشک زمانی این دارو را تجویز می‌کند که فکر کند مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی آن است و مصرفش برای بیمار ضروری است.
نکات نگهداری کلرپروپامید
این دارو باید دور از نور و رطوبت نگهداری شود.
داروهای مشابه کلرپروپامید
- گلیمپراید
- گلی پیزاید
- تولبوتامید
- گلی بوراید
- تولازامید
بیشتر بخوانید: