“`html
قلب مصنوعی
قلب مصنوعی یک دستگاه مکانیکی است که اندازهاش به اندازه یک پرتقال میباشد. این قلب مصنوعی یا به قلب طبیعی متصل میشود تا به بهبود کارایی آن کمک کند، یا به جای قلبی که خراب شده و کار نمیکند، در سینه قرار میگیرد.
قلب مصنوعی چندین دریچه و یک یا چند محفظه دارد که برای پمپ کردن خون طراحی شده است.
گاهی اوقات قلب مصنوعی موقتی استفاده میشود تا به قلب طبیعی کمک کند تا به وضعیت بهتری برسد. در این موارد، وقتی که قلب دوباره به حالت عادی برگشت، قلب مصنوعی برداشته میشود.
در بیشتر مواقع، زمانی که ماهیچههای قلب صدماتی غیرقابل جبران و برگشتناپذیر میبینند، قلب مصنوعی در سینه باقی میماند تا زمان پیوند قلب جدید.
اگر هیچ گزینهی دیگری وجود نداشته باشد، قلب مصنوعی به طور دائم جایگزین قلب واقعی در سینه خواهد شد.
قلب مصنوعی چگونه کار میکند ؟
بسته به اینکه کدام قسمت از قلب نیاز به کمک دارد، خون از دهلیز راست یا چپ وارد قلب مصنوعی میشود (حفرههای گیرنده خون). سپس خون به داخل آئورت (سرخرگ اصلی بدن) یا عروق ریوی (شریانهای ریوی) پمپ میشود.
قلب مصنوعی با استفاده از نیروی الکتریسیته یا هوای فشرده عمل میکند. یک کابل نازک از محفظههای پمپ کننده خون به یک جعبه کنترل متصل است که وظیفه تنظیم عملکرد پمپ را دارد.
جعبه کنترل میتواند یک جعبه بزرگ باشد که بر روی یک شاسی چرخدار قرار دارد و باید در هنگام حرکت در بیمارستان با خود حمل شود، یا میتواند جعبهای کوچکتر باشد که با باتریهای قابل اتصال کار میکند و با کمربند یا جلیقه بر روی بدن پوشیده میشود.
نوع کوچکتر جعبه کنترل به شما آزادی بیشتری در حرکت میدهد و با آن میتوانید بیمارستان را ترک کنید.
عملکرد قلب انسان
قلب همانند موتوری عمل میکند که تمامی فعالیتهای بدن را راهاندازی میکند. به عبارت سادهتر، قلب یک پمپ عضلانی است که خون و اکسیژن را به ریهها و دیگر نقاط بدن میرساند.
قلب انسان روزانه تقریباً ۲۰۰۰ گالن خون را پمپ میکند. اگر از آن به درستی مراقبت نشود، مانند هر موتوری خراب میشود. شرایطی که در آن پمپاژ قلب به درستی انجام نمیشود، نارسایی قلبی نامیده میشود.
تا مدتی پیش، بیماران مبتلا به نارساییهای شدید قلبی تنها در صورت پیوند قلب میتوانستند به ادامه زندگی امید داشته باشند. سالیانه کمی بیشتر از ۲۰۰۰ پیوند قلب در ایالات متحده انجام میشود، که این یعنی دهها هزار نفر که منتظر قلب اهدایی هستند، جان خود را از دست میدهند.
در تاریخ یازدهم تیر 1380، آبیوکور (AbioCor)، اولین قلب مصنوعی کاملاً مستقل به جای قلب طبیعی پیوند زده شد. این عمل جراحی در ایالت کنتاکی آمریکا، در لوئیزویل انجام گرفت و امید به زندگی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی را تا دو برابر افزایش داد.
در اینجا، نگاهی به طرز کار قلب مصنوعی آبیوکور خواهیم انداخت. خواهیم دید که چگونه آن را در قفسه سینه بیمار قرار میدهند و چه کسانی میتوانند کاندیدای دریافت قلبهای مکانیکی باشند. همچنین، آبیوکور را با دیگر نمونههای قلب مصنوعی که در گذشته موفق نبودهاند، مقایسه خواهیم کرد.
عمل پیوند قلب مصنوعی
قلب هیدرولیکی
به طور کلی، ضربان قلب یک فرد بالغ معمولاً بین 60 تا 100 بار در دقیقه است. ضربان قلب شامل دو مرحله میشود:
- در مرحله اول، دو قسمت بالای قلب به نام دهلیزها همزمان منقبض میشوند و خون را به قسمت پایین قلب که بطن نام دارد، میفرستند.
- در مرحله دوم، بطنها هم همزمان منقبض میشوند و خون را از قلب به بقیه بدن پمپاژ میکنند. بعد از این مرحله، قلب به حالت استراحت میرود تا دوباره پر شود.
در یک قلب طبیعی، دو دهلیز به طور همزمان خون را به بطنها میفرستند، اما قلب مصنوعی که جایگزین بطنها میشود فقط میتواند خون را به نوبت از بطنها بفرستد. به این ترتیب، ابتدا خون به ریهها رفته و بعد به بقیه بدن میرود.
در مقایسه با قلب طبیعی که از هر دو بطن به طور همزمان خون پمپاژ میکند، قلب مصنوعی میتواند بیش از ده لیتر خون در دقیقه پمپ کند که برای انجام فعالیتهای روزانه کافی است.
این دستگاه پزشکی به نام "آبیوکور" یک سیستم پیچیده است که بر اساس پمپ هیدرولیکی عمل میکند. این سیستم مایع هیدرولیک را از یک طرف به طرف دیگر هدایت میکند. اجزای اصلی این سیستم عبارتند از:
- پمپ هیدرولیکی : عملکرد این قسمت مشابه پمپهای هیدرولیکی موجود در ماشینآلات سنگین است. نیروی لازم با استفاده از مایع هیدرولیک از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل میشود و چرخ دنده درون پمپ باعث ایجاد فشار شدید میشود.
- دریچه انتقالی : با باز و بسته شدن این دریچه، مایع هیدرولیک از یک سمت به سمت دیگر قلب مصنوعی جریان مییابد. وقتی مایع به سمت راست میرود، خون توسط بطن مصنوعی به ریهها پمپاژ میشود و زمانی که به سمت چپ میرود، خون به دیگر نقاط بدن منتقل میشود.
- سیستم انتقال انرژی بی سیم : این سیستم به نام "انتقال انرژی از راه پوست" شناخته میشود و شامل دو سیم پیچ داخلی و خارجی است. انرژی به طور مغناطیسی از باطری خارجی به سمت پوست انتقال مییابد. سیم پیچ داخلی این انرژی را دریافت کرده و به باطری داخلی و دستگاه کنترل ارسال میکند.
- باتری داخلی : یک باتری قابل شارژ در داخل شکم بیمار قرار داده میشود که اجازه میدهد بیمار به مدت 30 تا 40 دقیقه بدون اتصال به باتری اصلی فعالیتهایی مانند دوش گرفتن را انجام دهد.
- باتری خارجی : این باتری بر روی یک کمربند وِلکرو (Velcro) قرار میگیرد و به دور کمر بیمار بسته میشود. یک باتری قابل شارژ بین چهار تا پنج ساعت کار میکند.
- کنترل کننده : این دستگاه کوچک الکترونیکی در دیواره شکم بیمار نصب میشود و وظیفه کنترل سرعت پمپاژ قلب را بر عهده دارد.
قلب آبیوکور از مواد تیتانیوم و پلاستیک ساخته شده و به چهار قسمت از بدن متصل میشود:
- دهلیز راست
- دهلیز چپ
- آئورت
- سرخرگ ریوی
این سیستم در مجموع حدود 900 گرم وزن دارد.
جراحی قلب مصنوعی
عمل جراحی قلب آبیوکور یک عمل حساس و بسیار دقیق است. جراحان باید
``````html
جراحی قلب مصنوعی نیاز به اقدامی دارد که در آن بطنهای راست و چپ قلب طبیعی بیمار قطع و حذف میشوند. همچنین، یک دستگاه خارجی در قفسه سینه بیمار قرار داده میشود. بیمار به دستگاه قلب و ریه متصل شده و در نهایت از آن جدا میشود.
این نوع جراحی به صدها بخیه نیاز دارد تا قلب به بطنهای مصنوعی متصل شود. پیوندها (grafts) آبیوکور به دیگر قسمتهای قلب طبیعی وصل میشوند. پیوندها نوعی بافت هستند که برای اتصال اعضای مصنوعی به بافت طبیعی بیمار استفاده میشوند.
دکتر رابرت داولینگ از دانشگاه لوئیزویل مراحل جراحی را به این صورت توضیح میدهد:
- یک کوئل (انتقال دهنده انرژی) در شکم بیمار گذاشته میشود.
- استخوان سینه شکافته میشود و بیمار به دستگاه قلب و ریه متصل میشود.
- بطنهای راست و چپ قلب طبیعی قطع میشوند، در حالی که دهلیزها، آئورت و سرخرگ ریوی دست نخورده باقی میمانند. این مرحله از جراحی دو تا سه ساعت طول میکشد.
- کافهای دهلیزی به دو دهلیز راست و چپ دوخته میشوند.
- مدل پلاستیکی در قفسه سینه قرار داده میشود تا محل دقیق قرارگیری قلب مصنوعی مشخص شود.
- پیوندها به اندازههای مناسب برش داده و به آئورت و سرخرگ ریوی وصله میشوند.
- دستگاه آبیوکور در قفسه سینه گذاشته میشود و اتصالات سریع برای اتصال قلب مصنوعی به سرخرگ ریوی، آئورت و دهلیزها استفاده میشود.
- تمام هوای داخل دستگاه تخلیه میشود.
- بیمار از دستگاه قلب و ریه جدا میشود.
- یک تیم پزشکی از درستی عملکرد قلب مطمئن میشود.
متخصصان شرکت آبیومد، که سازنده آبیوکور است، میگویند در بهترین حالت، بیمار میتواند تا شش ماه با قلب آبیوکور زندگی کند. این دستگاه عمر بیمارانی را که قبلاً فقط یک ماه امید به زندگی داشتند، دو برابر کرده است.
رابرت تولز، اولین بیمار پیوند قلب مصنوعی در لوئیزویل، اکنون درگذشته است. دهها بیمار دیگر هم که تحت همین عمل قرار گرفتند جان خود را از دست دادند. اما دریافتکنندگان قلب آبیوکور بهطور میانگین تا پنج ماه بعد از عمل پیوند زنده میمانند.
قیمت قلب مصنوعی آبیوکور بین 70 تا 100 هزار دلار ( یعنی حدود 240 تا 345 میلیون تومان) است.
انواع قلب مصنوعی
سه نوع قلب مصنوعی وجود دارد.
قلب مصنوعی یک بطن (حفره پمپاژ قلب) دارد که خون را به نقاط مختلف بدن پمپاژ میکند. این نوع قلب مصنوعی به دستگاه کمککننده بطنی معروف است. دستگاه کمککننده بطنی از پلاستیک یا فلز ساخته شده و دارای یک حفره پمپاژ کوچک است که با مادهای برای جلوگیری از لخته شدن خون پوشش داده شده است.
بر اساس نوع قلب مصنوعی، این دستگاه ممکن است داخل یا بیرون بدن قرار بگیرد.
دستگاه کمککننده بطنی با توجه به اینکه کدام سمت قلب باید تقویت شود، به بدن متصل میشود.
اگر باید سمت چپ قلب تقویت شود، دستگاه به دهلیز یا بطن چپ و آئورت وصل میشود و به آن دستگاه کمککننده بطنی چپ میگویند. خون از بطن چپ به دستگاه پمپاژ میشود و به آئورت میرود.
اگر دستگاه کمککننده بخواهد سمت راست قلب را تقویت کند، به دهلیز راست و شریان ریوی وصل میشود و به آن دستگاه کمککننده بطنی راست میگویند. خون از دهلیز راست وارد دستگاه میشود و به شریانهای ریوی پمپ میشود.
اگر لازم باشد هر دو سمت قلب تقویت شود، دستگاه به هر دو سمت متصل میشود و به آن دستگاه کمککننده دو بطنی میگویند. این دستگاه ترکیبی از دستگاه کمککننده بطنی راست و چپ است.
چه کسانی در اولویت برای پیوند قلب مصنوعی هستند؟
لامان گری میگوید افرادی که بیماریشان وخیمتر است در اولویت قرار دارند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) و شرکت آبیومد شرایطی را برای دریافتکنندگان اولیه این قلب مصنوعی تعیین کردهاند:
- نارسایی قلبی پیشرفته داشته باشند.
- امید به زندگی آنها کمتر از ۳۰ روز باشد.
- داوطلب پیوند قلب طبیعی نباشند.
- روش درمان دیگری وجود نداشته باشد.
``````html
این دستگاه به اندازه یک گریپ فروت است و برای اینکه ببینیم آیا داخل قفسه سینه بیمار جا میگیرد یا نه، باید از قفسه سینهاش عکس اشعه ایکس و سیتیاسکن بگیریم. سپس پزشکان از یک نرمافزار کمک میگیرند تا قلب مصنوعی آبیوکور را به جای قلب طبیعی در قفسه سینه نمایش دهند.
اگر نرمافزار نشان دهد که دستگاه به درستی در جای مناسب قرار میگیرد، بیمار میتواند قلب مصنوعی آبیوکور را دریافت کند.
در حال حاضر، در آمریکا بین دو تا سه میلیون نفر از نارسایی قلبی رنج میبرند و هر سال حدود ۴۰ هزار نفر از آنها تحت درمان قرار میگیرند. بر اساس گزارش مؤسسه ملی قلب، ریه و خون، نارسایی قلبی سالانه باعث مرگ ۳۹ هزار نفر میشود.
بیشتر افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند، اگر تحت درمان قرار بگیرند، میتوانند تا حدود پنج سال به زندگی ادامه دهند و در بیشتر موارد، نیاز به پیوند قلب دارند.
در سال ۲۰۰۳، فقط در ایالات متحده ۲۱۴۳ عمل جراحی پیوند قلب انجام شد. متأسفانه، هر سال هزاران نفر در انتظار قلب اهدایی جان خود را از دست میدهند.
پزشکان همواره سعی دارند مردم را به اهدای عضو بیماران مرگ مغزی تشویق کنند، اما آبیوکور میتواند به افرادی که شرایط پیوند قلب طبیعی را ندارند یا در فهرست انتظار هستند، زندگی دوباره ببخشد.
مراقبتهای بعد از عمل کاشت قلب مصنوعی
پس از انجام عمل کاشت قلب مصنوعی، شما در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) تحت نظر دقیق پزشکان قرار میگیرید. مراقبتهایی که از شما انجام میشود، بسیار شبیه به مراقبت از افرادی است که جراحی قلب انجام دادهاند.
متخصص قلب نحوه عملکرد قلب مصنوعی شما را با دقت بررسی میکند تا از بروز عفونتهای احتمالی جلوگیری کند. همچنین ممکن است داروهایی مانند آسپیرین و یا وارفارین برای شما تجویز شود تا از تشکیل لختههای خون جلوگیری شود.
شاید قبل از دریافت قلب مصنوعی حال شما خیلی بد باشد، اما بیماری شما باید حدود یک هفته پس از عمل بهبود یابد.
در نهایت شما میتوانید در اطراف بیمارستان قدم بزنید و به برخی فعالیتهای فیزیکی خود ادامه دهید؛ حتی ممکن است به شما اجازه داده شود برای پیدا کردن قلب اهدایی به منزل برگردید و تا آن زمان در خانه بمانید.
قلب مصنوعی عوارض جانبی دارد؟
قلب مصنوعی بسیار مطمئن و قابل اعتماد است و احتمال بروز مشکلات مکانیکی در آنها بسیار کم است. در صورت استفاده از قلب مصنوعی عوارض جانبی ممکن است شامل خونریزی و عفونت باشد. همچنین ارگانهای اصلی بدن مثل کلیهها، کبد و ریهها ممکن است دچار نارسایی شوند، اما مشکلات این ارگانها معمولاً قبل از استفاده از قلب مصنوعی شروع شدهاند.
هر فردی که از قلب مصنوعی استفاده میکند، باید داروهای رقیقکننده خون (ضد انعقاد خون) مصرف کند. این داروها از تشکیل لختههای خون که ممکن است در مغز ایجاد شده و منجر به سکته مغزی شود، جلوگیری میکنند.
هر کسی که از قلب مصنوعی استفاده میکند، الزاما برای دریافت قلب اهدایی و عمل پیوند قلب آماده نخواهد شد. برخی افراد به دلیل عوارض گفته شده ممکن است جان خود را از دست بدهند. این مسئله بسیار نادر است که قلب فرد به حدی بهبود پیدا کند که بتوان قلب مصنوعی را برداشت و بدون نیاز به عمل پیوند قلب ادامه زندگی داد.
برای چه مدت قلب مصنوعی در بدن میماند؟
اگر شما فقط تا زمانی که قلب اهدایی مناسبی پیدا شود از قلب مصنوعی استفاده میکنید، معمولاً این قلب مصنوعی تا زمان عمل پیوند قلب به کار خود ادامه میدهد. این مدت میتواند از چند هفته تا بیش از یک سال طول بکشد.
اگر شما به این دلیل که آمادگی برای انجام عمل پیوند قلب را ندارید، بخواهید از قلب مصنوعی استفاده کنید، باید...
```
به صورت مادام العمر از این قلب مصنوعی استفاده کنید، زیرا این دستگاه برای چندین سال در بدن شما باقی مانده و به کار خود ادامه خواهد داد.
قبل از دریافت قلب مصنوعی چه کارهایی باید انجام دهید؟
قبل از استفاده از قلب مصنوعی، لازم است که آزمایشات دقیق و کاملی بر روی شما انجام شود. این کار به پزشک شما کمک میکند تا مطمئن شود که شما برای دریافت قلب مصنوعی و در اکثر موارد، برای عمل پیوند قلب آماده هستید.
اگر شما مشکلهای پزشکی دیگر مثل بیماریهای کلیوی، بیماریهای ریوی، بیماریهای کبدی، عفونتها یا سرطان دارید، ممکن است گزینه مناسبی برای استفاده از قلب مصنوعی نباشید.
بیشتر بخوانید :