“`html
چرا پزشک تصویربرداری اشعه ایکس را تجویز میکند؟
عکسهای اشعه ایکس میتوانند در موارد زیر به پزشکان کمک کنند:
- شکستگی استخوانها
- دررفتگی مفاصل
- التهاب مفصلی
- درد شکم در برخی مواقع
- سرطان
- پوسیدگی دندان
پزشکان همچنین میتوانند با استفاده از عکسهای اشعه ایکس، اشیاء بلعیده شده توسط کودکان یا بزرگسالان را پیدا کنند. همچنین این عکسها میتوانند به پزشکان کمک کنند تا ریهها را از نظر بیماریهایی مانند پنومونی یا سل بررسی کنند، یا علت نفس تنگی را تشخیص دهند، و همچنین در شناسایی نارسایی قلبی کمک کنند.
روشهای دیگری که پزشکان از عکسهای اشعه ایکس استفاده میکنند شامل موارد زیر است:
ماموگرافی: در این روش، بافت پستان بین یک صفحه و یک صفحه دیگر قرار میگیرد و سپس مجموعهای از تصاویر اشعه ایکس گرفته میشود. پزشکان این تصاویر را بهدقت بررسی میکنند تا علائم سرطان یا مسائل دیگر را شناسایی کنند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): در این روش، یک کامپیوتر با ترکیب تصاویر اشعه ایکس از زوایای مختلف، یک تصویر سهبعدی دقیقتری برای پزشک ایجاد میکند.
فلوئوروسکوپی: این روش که گاهی به آن فیلم اشعه ایکس هم گفته میشود، شامل تاباندن اشعه ایکس به بخش خاصی از بدن است تا پزشکان بتوانند حرکات آن ناحیه را مشاهده کنند. این روش معمولاً برای بررسی استخوانها، عضلات، مفاصل و اندامهایی مانند قلب، کلیهها و ریهها استفاده میشود.
چه فرایندی در طول تصویربرداری اشعه ایکس انجام میشود؟
اکثر عکسهای اشعه ایکس نیازی به آمادهسازی خاص ندارند. ممکن است پزشک از شما بخواهد جواهرات، عینک یا هر شیء فلزی دیگری که ممکن است تصویر را خراب کند، در بیاورید.
پزشکان میتوانند در حالی که شما ایستادهاید یا دراز کشیدهاید، تصاویر را بگیرند. این بستگی به ناحیهای دارد که باید بررسی شود. لوله اشعه ایکس از بالای تخت قرار دارد و فیلم در کشویی زیر میز گذاشته میشود.
دستگاه اشعه را به سراسر بدن شما میفرستد. استخوانهای سخت اشعه را متوقف میکنند و به همین دلیل در عکس به رنگ سفید دیده میشوند. بافتهای نرم مانند عضلات و چربی اشعه را عبور میدهند و به رنگ خاکستری در عکس ظاهر میشوند. هوای ریهها در تصویر سیاه نشان داده میشود.
شما در هنگام عکسبرداری هیچ حسی نخواهید داشت، اما ممکن است برای بیحرکت ماندن مشکل داشته باشید و میز معاینه نا comfortable باشد. تکنسین ممکن است از چند زاویه مختلف عکس بگیرد و برای بهتر دیده شدن ناحیه مورد نظر، از بالش یا کیسههای شن استفاده کند. ممکن است از شما بخواهند تا نفس خود را حبس کنید تا تصویر تیره نشود.
گاهی اوقات پزشک نیاز به کنتراست بیشتری دارد تا تصویر واضحتری ثبت کند. در چنین مواردی، ممکن است مواد حاجبی مثل باریم یا ید به شما بدهند که باید یا تزریق شوند یا بهصورت خوراکی مصرف شوند.
دستگاه در طول عکسبرداری صداهایی مثل کلیک و وزوز تولید میکند. این فرایند برای عکسبرداری از استخوانها فقط چند دقیقه طول میکشد و برای موارد پیچیدهتر ممکن است بیش از یک ساعت زمان ببرد.
نتایج تصویربرداری اشعه ایکس
یک رادیولوژیست عکسهای اشعه ایکس را بررسی میکند. رادیولوژیست پزشکی است که بهطور خاص در خواندن و تفسیر نتایج این نوع تصویربرداری آموزش دیده است. تصاویر بهدستآمده از اشعه ایکس دیجیتال هستند، بنابراین رادیولوژیست میتواند در موارد اضطراری آنها را ظرف چند دقیقه بر روی صفحه نمایش ببیند. در موارد غیر اضطراری، بررسی تصاویر ممکن است حدود یک روز طول بکشد.
خطرات ناشی از اشعه ایکس
اشعه ایکس یکی از قدیمیترین و رایجترین روشهای تصویربرداری پزشکی است. پزشکان معتقدند که مزایای تشخیص صحیح از خطرات آن بیشتر است. اما با این وجود، نکات ایمنی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.
خطر اندک ابتلا…
“`
به سرطان. قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی اشعه میتواند باعث بروز سرطان شود، اما میزان اشعه ایکس معمولاً کم است. بزرگسالان نسبت به اشعه ایکس حساسیت کمتری نسبت به کودکان دارند.
کودکان و تصویربرداری اشعه ایکس. اگر کودک شما نیاز به تصویربرداری داشته باشد، ممکن است تکنسین او را برای ثابت نگهداشتن، مورد محصور قرار دهد. این کار به جلوگیری از نیاز به تکرار کمک میکند. محصور کردن کودک هیچ آسیبی به او نخواهد زد. اگر در اتاق با او بمانید، باید یک پیشبند سربی بپوشید تا از قرار گرفتن در معرض اشعه جلوگیری کنید.
بارداری. اگر باردار هستید یا فکر میکنید باردار هستید، به پزشک خود بگویید. آنها ممکن است از روش متفاوتی استفاده کنند تا از قرار گرفتن کودک شما در معرض اشعه جلوگیری کنند.
واکنش به ماده حاجب. امکان دارد که واکنش آلرژیک پیش بیاید، اما این موضوع نادر است. درباره علائم از پزشک خود سوال کنید. اگر در محل تزریق، درد، ورم یا قرمزی احساس کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
تصاویر اشعه ایکس چه چیزی را نشان نمیدهند؟
اشعه ایکس برای بررسی شکستگی استخوان یا پوسیدگی دندانها بسیار مناسب است، اما اگر در نواحی از بافتهای نرم بدن مانند کلیهها، رودهها یا مغز شما اتفاقاتی بیفتد، استفاده از تستهای تصویربرداری دیگر بهتر خواهد بود.
ممکن است پزشک برای تشخیص آسیبهایی مانند پارگی رباط زانو یا پارگی کلاهک گرداننده شانه، به جای اشعه ایکس، MRI پیشنهاد کند. MRI میتواند شکستگیهای کوچک یا ترکهایی در استخوان را نشان دهند که ممکن است در اشعه ایکس دیده نشوند و معمولاً برای تشخیص شکستگی مفصل ران استفاده میشود. MRI ابزاری مناسب برای مشاهده آسیبهای ستون فقرات است زیرا پزشکان میتوانند استخوانهای ستون فقرات و نخاع را ببینند.
همچنین ممکن است پزشکان انجام سیتیاسکن را تجویز کنند. سیتیاسکن ممکن است در مواقع اضطراری برای تشخیص مشکلاتی مانند آسیب به سر، سنگ کلیه یا دلایل درد شکم یا تشخیص لخته خون در ریهها که به آن آمبولی ریوی میگویند، به کار رود.
منبع : درمانکده