مانند بسیاری از ویژگیهای انسانی، اینکه چرا بعضی از افراد چپ دست و برخی راست دست هستند یک موضوع پیچیده است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند وراثت و محیط قرار دارد. در کشورهای غربی، حدود 85 تا 90 درصد افراد راست دست و 10 تا 15 درصد چپ دست هستند. همچنین، جالب است بدانید که افرادی که میتوانند از هر دو دست به طور همزمان استفاده کنند، نسبت به دیگران کمی غیرمعمول هستند.
علاقه به استفاده از یک دست که معمولا در اوایل کودکی مشخص میشود، در طول زندگی تقریباً ثابت میماند. با این وجود، اطلاعات کمی در مورد دلیل بیولوژیکی این موضوع وجود دارد. به نظر میرسد که تمایل به انتخاب یک دست به عنوان دست غالب به رشد انسان مربوط میشود و به صورت خاص، این تمایل به تفاوتهایی که بین نیمه راست و چپ مغز وجود دارد مرتبط است. نیمکره راست مغز کنترل قسمت چپ بدن و نیمکره چپ کنترل قسمت راست بدن را بر عهده دارد.
چپ دست و راست بودن تنها به یک ژن وابسته نیست!
در ابتدا فکر میشد که یک ژن خاص تعیین میکند که فرد چپ دست یا راست دست باشد. اما تحقیقات جدیدتر نشان میدهد که چندین ژن، ممکن است تا 40 ژن، در این ویژگی نقش دارند. هر یک از این ژنها احتمالاً تأثیر کمی دارند، اما وقتی که با هم کار میکنند، میتوانند تأثیر مهمی در انتخاب دست غالب داشته باشند.
باید توجه داشته باشید که تا کنون، دانشمندان تنها تعداد کمی از ژنها را شناسایی کردهاند که ممکن است روی دست غالب تأثیر بگذارند. همچنین، تحقیقها نشان میدهد که عواملی مانند شرایط محیطی قبل از تولد و تأثیرات فرهنگی نیز ممکن است در این مسئله نقش داشته باشند.
با توجه به اینکه احتمال چپ دست بودن نسبت به راست دست بودن نسبتاً کم است، بیشتر فرزندان والدین چپ دست، راست دست هستند. همچنین، دوقلوهای همسان بیشتر از دوقلوهای غیر همسان یا سایر خواهر و برادرها تمایل دارند که هر دو یا راست دست یا چپ دست باشند، اما بسیاری از دوقلوها ممکن است دست غالب متفاوتی داشته باشند.