چرا به نظر میرسد ستارهها رنگهای مختلفی دارند؟
امشب که به آسمان تاریک نگاه میکنید، ستارهها را خوب ببینید. بهنظرتان چه رنگهایی دارند؟ آیا سفید و درخشان هستند؟ خوب، کمی دقت کنید! شاید بعضی زرد یا نارنجی به نظر بیایند؟ و ستاره آبی کمرنگ چطور؟ اصلا نگران نباشید، شما خیالاتی نشدهاید، بلکه چشمان شما واقعاً درست میبینند!
رنگ ستارهها متفاوت است و این یک واقعیت است که ممکن است قبلاً به آن توجه کرده باشید. اما چرا ستارهها رنگهای مختلفی دارند؟ چه چیزی باعث میشود یک ستاره آبی باشد و دیگری زرد یا نارنجی؟
رنگ ستارهها به دمای آنها ارتباط دارد. شاید در فیلمها یا آزمایشهای مدرسه دیدهاید که وقتی آهن را روی آتش میگذارند، رنگ آن از تیره به نارنجی و زرد تبدیل میشود و اگر مدت طولانی داغ بماند، تبدیل به رنگ سفید میشود. این اتفاق درون ستارهها نیز رخ میدهد.
ستارهها از عناصر مختلفی تشکیل شدهاند، اما بیشتر آنها از هیدروژن، هلیوم، کربن و فلزات سنگین ساخته شدهاند. ستارهها این عناصر را در فرآیندهای هستهای میسوزانند و انرژی تولیدشده به شکل نور و گرما آزاد میشود.
با توجه به اینکه چه عناصری در ستاره میسوزد، انرژی و حرارتی که تولید میشود متفاوت خواهد بود. به همین دلیل، دمای ستاره بر رنگ آن تأثیر دارد و این همانند آهن داغشده است.
ستاره چه رنگی است؟
ستارههای سفید
ستارههای سفید دمای بالایی دارند. دمای آنها به 10000 درجه سانتیگراد میرسد و از خورشید هم داغتر و درخشانترند، اما فاصله آنها با ما بسیار زیاد است. کرکس پرنده و شباهنگ، دو نمونه از این ستارههای سفید هستند.
ستارههای قرمز
ستارههای قرمز سردترین ستارهها هستند. ستارههایی مانند چشم گاو و شانه شکارچی قرمزند و دمای آنها حدود 3000 درجه سانتیگراد است که نسبت به بقیه ستارهها از همه سردترند.
ستارههای زرد
ستارههای زرد دمایی معادل 6000 درجه سانتیگراد دارند و معروفترین ستاره زرد که هر روز در آسمان میبینیم، خورشید است. خورشید به خاطر فاصله کمی که با زمین دارد، نورش زمین را روشن و گرمایش ما را گرم میکند.
ستارههای آبی
ستارههای آبی، بسیار بزرگ و داغ هستند. دمای این ستارهها به 20000 یا حتی 30000 درجه سانتیگراد میرسد. آنها از خورشید بزرگتر و داغترند و بعضی از آنها، مانند ابط الجوزا، 5000 برابر بیشتر از خورشید نور تولید میکنند. کرکس نشسته و زانوی شکارچی دو نمونه از این ستارههای بزرگ و پرنور هستند.
تعداد کل ستارههای آسمان چقدر است؟
زمانی که از خود میپرسیم “چند ستاره در جهان وجود دارد؟”، باید دنیا را به دو بخش تقسیم کنیم: دنیای قابل مشاهده و دنیای کلی. چون جهان 13.8 میلیارد سال پیش به وجود آمده و ما تنها میتوانیم اشیایی را با فاصلههای خاصی تا زمین ببینیم.
نور ستارههایی که خیلی دورترند، فرصت کافی برای رسیدن به ما را نداشتهاند و برای پاسخ به این سوال، باید موضوع را به آنچه که ما میتوانیم ببینیم محدود کنیم.
چند ستاره در آسمان وجود دارد؟
آیا تعداد کل ستارههای آسمان را میدانید؟
ستارهشناسان برآورد کردهاند که جهان قابل مشاهده بیش از 100 میلیارد کهکشان دارد. کهکشان راه شیری ما دارای 300 میلیارد ستاره است. این کهکشان بزرگ در مقایسه با کهکشانهای فراوان اما کوتوله و کمنور که در حال نابودی هستند، بسیار جالب توجه است.
کهکشانهای بزرگی وجود دارند که میتوانند 20 برابر بزرگتر از کهکشان راه شیری باشند. اخترشناسان با اندازهگیری تعداد و درخشندگی کهکشانهای قابل مشاهده، برآورد کردهاند که تعداد تمام ستارههای قابل دید حدود 70 میلیارد تریلیون است.
اما این برآوردها به حساسیّت تلسکوپهای امروزی بستگی دارد و ممکن است متفاوت باشد. تخمینهای جدیدی که انجام شده، تعداد کهکشانهای قابل مشاهده را به دو تریلیون افزایش داده است. اما باید توجه داشت که بیشتر این کهکشانها کوچک هستند و ستارههای کمنور دارند.
اگر هر کهکشان به طور متوسط 100 میلیارد ستاره داشته باشد، بنابراین در کل جهان قابل مشاهده (23^10×2) ستاره وجود دارد که این عدد سه برابر بیشتر از تخمینهای قبلی است. اما حتی این هم احتمالاً کمتر از شمار واقعی ستارههاست، زیرا تلسکوپهای حسّاسی در حال نمایش کهکشانها و ستارههای کمنورتر هستند.
تعداد ستارگان عالم چقدر است؟
چند ستاره در آسمان شب میدرخشد؟
تعداد ستارههایی که در آسمان شب دیده میشود به چند عامل بستگی دارد، مانند آلودگی نوری و دید شما. در شهرهای بزرگ و شلوغ، ما فقط میتوانیم پرنورترین ستارهها را ببینیم، اما این به معنی این نیست که هیچ ستارهای قابل مشاهده نیست. در یک آسمان تمیز و تاریک میتوان با چشم غیرمسلح هزاران ستاره را دید.
اگر بخواهیم تمام ستارههای قابل مشاهده را در یک لیست جمعآوری کنیم، میتوانیم به عدد 6.5 میلیون برسیم. به همین دلیل نیاز است که برای دیدن کمنورترین ستاره، کل آسمان دارای 9000 ستاره باشد و چون ما فقط میتوانیم نیمی از آسمان را ببینیم، این به معنی این است که در آسمان شب حدود 4500 ستاره قابل مشاهده است.
همچنین بخوانید :