“`html
در تاریخ چهارم تا ششم این ماه، کنگره بینالمللی سرطان سینه به کمک مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و با همکاری دانشگاههای علوم پزشکی در سرتاسر کشور و انجمنهای علمی برگزار شد.
در ۶۰ سال گذشته، بهطور میانگین هر سال ۱ تا ۴ درصد به میزان ابتلا به سرطان سینه در کشورهای مختلف دنیا افزوده شده است. سرطان سینه رایجترین نوع سرطان در زنان به شمار میآید و یکی از مشکلات اصلی در حوزه سلامت در بسیاری از کشورهای جهان، بهویژه کشورهای پیشرفته، همین نوع سرطان است.
هرچند سرطان سینه رایجترین نوع سرطان در میان زنان است، ویژگی خاص آن نسبت به دیگر سرطانها این است که معمولاً قابل درمان میباشد. انجمن سرطان آمریکا تخمین میزند که در این کشور حدود ۲۰۳ هزار و ۵۰۰ مورد جدید سرطان سینه تشخیص داده شده و سالانه حدود ۴۰ هزار زن بر اثر این بیماری جان خود را از دست میدهند. تقریبا یک هشتم زنان آمریکایی که به سن ۸۵ سالگی میرسند، در طول زندگی خود ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
طبق تحقیقات جامعه سرطان کانادا، ۱۹ هزار مورد جدید سرطان سینه نیز در کانادا تشخیص داده شده و سالانه ۵ هزار و ۳۰۰ زن کانادایی به دلیل این بیماری فوت میکنند. احتمال ابتلا به این بیماری با افزایش سن بیشتر میشود و زنان بالای ۷۵ سال ریسک بالاتری دارند. البته سرطان سینه در مردان هم قابل مشاهده است، اما در زنان این بیماری تقریباً ۱۰۰ برابر بیشتر است.
دانشمندان هنوز نتوانستهاند علت دقیق این بیماری را پیدا کنند. در ادامه، اطلاعاتی درباره این بیماری به صورت پرسش و پاسخ ارائه میشود.
● سرطان چگونه به وجود میآید؟
سرطان سینه یک تومور بدخیم در بافت غدهای سینه است و تومورهای بدخیم معمولاً به نام کارسینوم شناخته میشوند. کارسینومها زمانی که به تخریب بافت طبیعی سینه میپردازند، باعث تکثیر غیرطبیعی میشوند و ممکن است منتشر شده یا به دیگر بخشهای بدن متاستاز دهند.
● کدام گروه از زنان بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند؟
چند دسته از زنان خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند: زنانی که قاعدگیهای طولانی دارند؛ کسانی که قاعدگیشان قبل از ۱۲ سالگی آغاز و بعد از ۵۰ سالگی تمام میشود؛ افرادی که از قرصهای ضد بارداری یا درمانهای هورمونی استفاده میکنند؛ و زنانی که در خانوادهشان سابقه این بیماری وجود دارد.
همچنین زنانی که بهطور منظم معاینه نمیشوند و وزن خود را در حالت طبیعی نگه نمیدارند بیشتر به این بیماری دچار میشوند. مصرف الکل و سیگار نیز میتواند احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. تحقیقات نشان میدهد که زنانی که به طور دورهای در شیفتهای شب کار میکنند، یعنی حدود ۶۰ درصد آنها، ریسک بالاتری دارند.
دانشمندان بر این باورند که کاهش ملاتونین در بدن، هورمونی که وظایف دیگر هورمونهای جنسی را تعیین میکند، در طول شب به دلیل نورهای درخشان ممکن است سطح استروژن را افزایش دهد. این مطالعات بر روی زنانی که در شهرهای صنعتی زندگی میکنند و بیشتر در معرض نورهای مصنوعی در شب هستند، نشان داده است که آنها در برابر ابتلا به سرطان سینه آسیبپذیرتر هستند.
● آیا بیمار مبتلا به سرطان سینه با مشاهده علائمی خاص به این بیماری پی میبرد؟
خیر، به نظر میرسد حدود سهچهارم زنانی که به این بیماری مبتلا هستند، هیچ علامتی که نشاندهنده خطر باشد نداشتهاند. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند که هر زنی باید سالانه از طریق مراکز درمانی معاینه سینه شود و همچنین زنان باید ماهانه به طور شخصی این معاینات را انجام دهند. اگر فردی تودهای در سینهاش پیدا کرد، بهتر است هرچه سریعتر این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد.
● آیا هر تودهای در سینه نشاندهنده ابتلا به سرطان سینه است؟
خیر، هر تودهای در سینه نشانهای قطعی از سرطان نیست. سینهها به طور طبیعی دارای تودههای زیادی با اندازههای مختلف هستند.
قبل از یائسگی، سینهها معمولاً بزرگ میشوند. همچنین ممکن است برخی اختلالات در رشد سینهها با سرطان اشتباه شوند. علاوه بر این، وجود کیستهای غیرسرطانی که حاوی مایع هستند نیز میتواند باعث تغییر شکل بافتهای سینه شده و با سرطان اشتباه گرفته شود. این کیستها مسئول تولید شیر هستند و…
“`
دارند.
● ماموگرافی تا چه حد میتواند در تشخیص این بیماری موفق باشد؟
ماموگرافی یا معاینه سینه با اشعه ایکس، میتواند کمک کند تا تومورهایی که در مراحل اولیه شناسایی میشوند، درمان بهتری داشته باشند، پیش از آنکه خیلی بزرگ شوند. با این حال، تحقیقات نشان میدهند که نظرها در مورد تأثیر ماموگرافی بر کاهش مرگمیری که ناشی از این سرطان است، متفاوت است.
● چگونه میتوان یک تومور خوشخیم را از یک تومور بدخیم تشخیص داد؟
یک ماموگرام نمیتواند به طور قطعی تومورهای خوشخیم را از بدخیم تشخیص دهد. بهترین راه برای مشخص کردن یک توده مشکوک در سینه، انجام بیوپسی است. در این روش، بخشی از توده یا تمام آن برای بررسیهای دقیقتری برداشته میشود تا دید که آیا سلولهای سرطانی در آن وجود دارد یا نه. اگر سرطان تأیید شود، پزشک بررسی میکند که آیا این سلولها به بافتهای اطراف سینه گسترش یافتهاند یا نه. یکی از شایعترین جاهایی که سرطان به آنجا میتواند سرایت کند، غدد لنفاوی زیر بغل هستند. وجود یا عدم وجود سلولهای سرطانی در این بافتها به پزشک کمک میکند که بفهمد سرطان چگونه پیشرفته است.
پزشکها معمولاً چند غده لنفاوی زیر بغل را اگر سرطانی تشخیص دهند، برداشت میکنند. این عمل جراحی به نام لنفوم شناخته میشود و نشاندهنده تورم و درد در بازو میباشد که ممکن است به دلیل جمع شدن مایع باشد و خطر عفونت را افزایش دهد. اگر سیستم ایمنی بتواند جلوی سلولهای سرطانی را بگیرد، سرطان به راحتی به دیگر بافتها سرایت نخواهد کرد و بیمار نیاز به جراحی پیچیده نخواهد داشت.
● آیا آزمایشهای ژنتیکی راه قطعی برای تشخیص قطعی سرطان سینه هستند؟
خیر، آزمایشهای ژنتیکی نمیتوانند به طور کامل سرطان سینه را شناسایی کنند، ولی زنانی که سابقه خانوادگی سرطان سینه دارند، میتوانند تحت آزمایشهای ژنتیکی قرار بگیرند تا اگر جهشهایی در ژنهای BRCA۱ و BRCA۲ دارند، مشخص شود. اما وجود این ژنها به معنای قطعی بودن بیماری نیست. بر اساس آمار، حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد زنانی که این ژنها را دارند، احتمالاً از سن ۷۰ سالگی به بعد به سرطان سینه مبتلا میشوند، هرچند این روش برای جلوگیری از سرطان سینه کاملاً مؤثر نیست.
پیشآگهی سرطان سینه به ویژه برای کسانی که سرطان سینه متمرکز دارند، چگونه است؟
با تشخیص زودهنگام، شانس زنده ماندن بیماران بیشتر شده است. درصد زنده ماندن ۵ ساله (یعنی چند درصد افراد ۵ سال بعد از تشخیص سرطان زنده ماندهاند) برای زنان آمریکایی با سرطان سینه بدون متاستاز، از سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۹۰ افزایش قابل توجهی داشته و از ۷۲ درصد به ۹۶ درصد رسیده است.
با وجود اینکه سرطان ممکن است به بافتهای اطراف برسد، درصد زنده ماندن در ۵ سال آینده به ۷۸ درصد کاهش مییابد. برای زنانی که سرطانشان درمان شده، پیشآگهی مناسبی وجود دارد، به ویژه اگر تحت نظارت دقیق پزشک باشند و خودشان نیز سینههای خود را معاینه کنند.