“`html
مال اکلوژن چیست و چگونه درمان می‌شود؟
به گزارش رضیم: وقتی دندان‌ها در وضعیتی غیر از حالت طبیعی قرار دارند، نمی‌توانند کار خود را به درستی انجام دهند. بنابراین لازم است که برای حفظ سلامت عمومی دهان و دندان، بیشتر درباره این مشکل و روش‌های درمان آن اطلاع داشته باشید.
اکلوژن یا (Occlusion) یعنی تراز صحیح دندان‌ها در یک وضعیت طبیعی. در حالت ایده‌ال، دندان‌های شما باید به راحتی کنار هم قرار بگیرند، بدون اینکه شلوغی، انحراف، فاصله یا چرخشی داشته باشند. همچنین دندان‌های فک بالایی باید کمی جلوتر از دندان‌های فک پایینی قرار بگیرند و مقداری روی آن‌ها را بپوشانند.
زمانی که دهان خود را می‌بندید، دندان‌های هر دو فک باید به راحتی و بدون هیچ فشاری روی هم قرار بگیرند. هر وضعیتی غیر از این را مال‌اکلوژن می‌گویند.
انواع مال اکلوژن:
مال اکلوژن کلاس 1
این نوع بسیار رایج است. در این حالت، فک‌ها درست روی هم قرار می‌گیرند، اما دندان‌ها ممکن است نامنظم، فاصله‌دار، یا چرخیده باشند.
مال اکلوژن کلاس 2
این نوع (رتروگناتیسم) زمانی است که فک و دندان‌های بالا خیلی جلوتر از فک و دندان‌های پایین باشند، یا فک پایین نسبت به فک بالا کوچکتر باشد، یا هر دو حالت با هم وجود داشته باشد.
مال اکلوژن کلاس 3
این نوع (پروگناتیسم) به حالتی اطلاق می‌شود که فک و دندان‌های پایین بزرگ‌تر از فک و دندان‌های بالایی هستند. این مشکل باعث می‌شود که دندان‌ها به خوبی روی هم قرار نگیرند، به‌خصوص در افرادی که فک بالایی کوچکی دارند.
مال‌اکلوژن می‌تواند مشکلات جدی در سلامت دهان و دندان ایجاد کند. برخی از مشکلات رایج ناشی از آن عبارتند از:
- به هم فشردگی دندان‌ها
- کراس بایت
- اوربایت
- آندربایت
- اپن بایت
علت‌های ایجاد مال اکلوژن چیست؟
مال‌اکلوژن معمولاً به صورت ارثی منتقل می‌شود. یعنی می‌تواند از والدین به فرزندان برسد. اما عوامل دیگری هم می‌توانند در شکل‌گیری این مشکل نقش داشته باشند. موارد زیر ممکن است بر شکل و ساختار فک تأثیر بگذارند:
1. شکاف لب و کام
2. استفاده مکرر از پستونک بعد از سن 3 سالگی
3. مصرف طولانی مدت شیشه شیر
4. مکیدن انگشت شست در دوران کودکی
5. آسیب به صورت و فک
6. وجود تومور در دهان یا فک
7. رشد دندان‌های غیر طبیعی با شکل‌های عجیب یا آسیب دیده
8. مراقبت نامناسب از دندان‌ها
9. انسداد راه‌های هوایی
علائم مال اکلوژن چیست؟
با توجه به نوع مال اکلوژن، علائم ممکن است کم و محدود یا شدید باشند. علائم معمولی این شرایط شامل موارد زیر است:
1. عدم تراز و ناهماهنگی دندان‌ها
2. تغییر در ظاهر صورت
3. گاز گرفتن داخلی لپ‌ها یا لب‌ها به‌طور مکرر
4. احساس درد یا ناراحتی هنگام جویدن غذا
5. مشکلات گفتاری، مثل سوت کشیدن هنگام صحبت
6. تنفس از طریق دهان به جای بینی
تشخیص و طبقه بندی مال‌اکلوژن
مال‌اکلوژن معمولاً در معاینات منظم دندانپزشکی تشخیص داده می‌شود. دندان‌پزشک دندان‌های شما را معاینه می‌کند و ممکن است برای فهمیدن میزان و شدت مشکل، از اشعه ایکس استفاده کند. اگر مال‌اکلوژن تشخیص داده شود، متخصص ارتودنسی…
“`
درجه بندی دندان‌ها، اول نوع مشکل را مشخص می‌کند و بعد شدت یا کلاس آن را مشخص می‌کند.
تشخیص کلاس ۱: وقتی دندان‌های فک بالا کمی بیشتر از دندان‌های فک پایین جلوتر باشند، به این وضعیت مال اکلوژن کلاس ۱ می‌گویند. بیشتر افراد که مشکل مال اکلوژن دارند، در این دسته قرار می‌گیرند.
تشخیص کلاس ۲: اگر کسی دندان‌هایش به طرز قابل توجهی جلوتر از دندان‌های فک پایین باشد، در کلاس ۲ قرار می‌گیرد. به این حالت در دندانپزشکی رتروگناتیسم می‌گویند که به معنای جلوآمدن فک بالا است.
تشخیص کلاس ۳: در صورتی که فک پایین بیش از حد جلوتر بیفتد، شخص در کلاس ۳ قرار دارد. این وضعیت را پروگناتیسم می‌نامند و در آن دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار دارند.
چطور می‌توان مال‌اکلوژن دندان‌ها را درمان کرد؟
1. استفاده از بریس برای تنظیم موقعیت دندان‌ها
2. کشیدن دندان‌ها برای کاهش شلوغی
3. تغییر شکل یا موقعیت دندان‌ها
4. انجام عمل جراحی برای تغییر شکل یا کوتاه کردن فک
5. استفاده از سیم‌ها یا صفحات برای ثابت نگه داشتن استخوان فک
درمان برای رفع ناهماهنگی می‌تواند عوارضی هم داشته باشد. برخی از این عوارض شامل:
- پوسیدگی دندان
- درد یا ناراحتی
- سوزش دهان به خاطر وسایلی مثل بریس‌ها
- مشکل در جویدن یا صحبت کردن
چگونه می‌توان از بروز مال‌اکلوژن جلوگیری کرد؟
جلوگیری از این مشکل می‌تواند دشوار باشد زیرا بیشتر موارد مال اکلوژن ارثی هستند. والدین باید استفاده کودکان خود از پستونک و شیشه شیر را کم کنند تا به رشد فک کمک کنند. تشخیص زودهنگام مال اکلوژن می‌تواند به کاهش زمان درمان کمک کند.
درمان مناسب عدم تراز دندان‌ها در کودکان و بزرگسالان معمولاً منجر به حل مشکل می‌شود. درمان زودرس در کودکی به کاهش زمان درمان و هزینه‌ها کمک می‌کند. درمان در بزرگسالان هم نتایج خوبی خواهد داشت، اما معمولاً طولانی‌تر و پرهزینه‌تر خواهد بود. هر چه زودتر مشکل درمان شود، نتیجه بهتری خواهد داشت.