چگونه زنگ خطر سرطان روده را بشناسیم؟
بسیاری از افراد فکر می‌کنند که بدن آن‌ها باید خود به خود از آن‌ها مراقبت کند. به همین دلیل، وقتی علائم اولیه بیماری را مشاهده می‌کنند، توجهی نمی‌کنند و فقط زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که درمان سخت و گاهاً ناممکن شده است.
زنگ خطر سرطان روده را بشنوید. در گذشته، بروز بیماری‌ها، به خصوص سرطان، به سنین بالا و سالمندی مربوط می‌شد. اما اکنون تحقیقات نشان می‌دهد که سبک زندگی بر سلامت ما تأثیر زیادی دارد. به همین خاطر، حتی مردان و زنان جوان‌تر از 50 سال هم ممکن است به سرطان روده مبتلا شوند.
سرطان روده یکی از این بیماری‌هاست که سن ابتلا به آن به زیر 50 سال کاهش یافته است. با این حال، پزشکان می‌گویند که این نوع سرطان، بیماری‌ای است که اگر به موقع تشخیص داده شود، قابل درمان است. زندگی مدرن، شامل عدم تحرک، ورزش کم، مصرف غذاهای پرچرب و فست‌فود و سیگار کشیدن، مهم‌ترین دلایل افزایش ابتلا به این سرطان است.
حتی یک علامت کافی است
مراقبت از خود، نه‌تنها یک مسئولیت فردی، بلکه یک مسئولیت اجتماعی نیز هست. جامعه‌ای که افراد سالم‌تری دارد، بیشتر می‌تواند رشد و توسعه یابد. بهداشت شخصی شامل خواب کافی، حفظ وزن مناسب، رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، ترک دخانیات و الکل، معاینات پزشکی منظم و توجه به پیشگیری از بیماری‌هاست. اما برخی افراد این موضوعات را جدی نمی‌گیرند و فکر می‌کنند که بدن آن‌ها خود به خود سالم خواهد ماند.
به همین دلیل، آن‌ها به علائم اولیه بیماری توجه نمی‌کنند و تنها زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که بیماری وضعیت جدی پیدا کرده است. برخی از نشانه‌های سرطان روده شامل وجود خون در مدفوع، تغییر در عادات اجابت مزاج، کاهش وزن ناگهانی، کم‌خونی، دل‌درد یا خستگی است. اگر فردی یکی از این علائم را مشاهده کند، باید به پزشک مراجعه کند تا معاینات لازم انجام شود.
عوامل ژنتیکی هم می‌توانند بر بروز این بیماری تأثیرگذار باشند، اما مبتلایان به سرطان روده به این دلیل نسبتاً کم هستند. نکته مهم این است که اگر بیماری در یکی از اعضای خانواده وجود داشته باشد، به این معنی نیست که سایر اعضا هم به آن مبتلا می‌شوند؛ اما اعضای خانواده باید 10 سال قبل از سن ابتلا فرد بیمار، معاینات پزشکی را انجام دهند.
پولیپ، مهم‌ترین عامل تولد سلول‌های سرطانی
پولیپ‌ها توده‌های خوش‌خیم هستند که در دیواره‌های روده، معده، بینی و رحم ایجاد می‌شوند و خود سرطانی نیستند. اما اگر پولیپ‌های روده در مراحل اولیه برداشته نشوند و رشد کنند، می‌توانند تبدیل به محل تجمع سلول‌های سرطانی شوند. کولونوسکوپی بهترین روش تشخیص این بیماری است و در 90 درصد مواقع، پولیپ‌ها با این روش به سادگی برداشت می‌شوند و فرد نگرانی نخواهد داشت. اما اگر بیمار دیر اقدام کند یا پولیپ بزرگ شود و به اندازه دو سانت برسد، این امر خطرناک بوده و نیاز به عمل جراحی خواهد داشت.
افزایش مبتلایان سرطان روده در ایران
تحقیقات نشان می‌دهد که سن، جنسیت، نژاد و محل زندگی افراد، بر بروز و شیوع بیماری‌هایی مانند سرطان تأثیر دارند. در کشورهای مختلف، سن ابتلا به این بیماری بین 50 تا 75 سال است. افرادی که سالم هستند باید از سن 50 سالگی به پزشک مراجعه کنند و تا سن 75 سالگی هر سال یک‌بار معاینه شوند. بعد از این سن، دیگر نیازی به معاینات سالانه نیست و فرد فقط باید در صورت مشاهده علائم به پزشک مراجعه کند. این بیماری در آقایان بیشتر از خانم‌ها دیده می‌شود و شیوع سبک زندگی غربی در میان ایرانی‌ها و ماشینی شدن زندگی در شهرهای بزرگی مانند تهران و اصفهان باعث افزایش تعداد مبتلایان به سرطان روده شده است. بنابراین، به هموطنان پیشنهاد می‌کنیم که به سبک زندگی خود و اقدامات پیشگیرانه توجه بیشتری داشته باشند.
سرطان روده قابل درمان است
در کشورهای پیشرفته، تعداد آدم‌هایی که به سرطان مبتلا می‌شوند، سه تا پنج برابر بیشتر از کشورهای در حال توسعه مانند ایران است، اما در این کشورها تعداد بیماران در حال ثابت ماندن است، در حالی که در کشور ما تعداد این بیماران همچنان در حال افزایش است و سرطان به سومین عامل مرگ‌ومیر در ایران تبدیل شده است. سرطان روده، در مقایسه با دیگر سرطان‌ها، بیماری نسبتا قابل درمانی است، به شرطی که فرد در مراحل نخستین بیماری به پزشک مراجعه کند.
اگر کسی متوجه خون در مدفوع خود نشود، چگونه می‌تواند از وجود این بیماری آگاه شود؟ خون یکی از نشانه‌های مهم سرطان است. در آزمایش‌های منظم، این مشکل قابل شناسایی است. همچنین کم‌خونی نیز یکی از علائم دیگر است که می‌تواند به تشخیص بیماری کمک کند. متاسفانه در حالی که سرطان مری و معده به دلیل بهبود بهداشت و شرایط زندگی در حال کاهش است، شیوع سرطان روده بیشتر شده و بهترین راه برای پیشگیری از آن، تغییر سبک زندگی است.
کاهش وزن و کم‌خونی از علائم سرطان روده
کاهش وزن و کم‌خونی دو علامت واضح سرطان روده بزرگ هستند. کاهش وزن به ویژه درباره تومورهای سمت راست روده مهم است، زیرا در این ناحیه قطر روده زیاد است و تومور دیرتر شناسایی می‌شود. کم‌خونی نیز یکی دیگر از نشانه‌های سرطان روده بزرگ است. بنابراین، فرد ممکن است با علائمی مانند سرگیجه، کاهش انرژی و کاهش توانایی کار به پزشک مراجعه کند و سپس اقدامات لازم برای تشخیص و درمان آغاز شود.
سابقه خانوادگی از دیگر علائم سرطان روده
در بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ، سابقه خانوادگی مثبت وجود دارد. افرادی که در خانواده‌شان فردی مبتلا به سرطان روده بزرگ دارند، باید زودتر به پزشک مراجعه کنند و نگران آن باشند که یکی از اعضای خانواده‌شان به این بیماری مبتلاست. این افراد نیازی به جست‌وجو برای سایر علائم ندارند، به خصوص اگر سن ابتلا به سرطان زیر 50 سال باشد یا اگر بیش از یک نفر در خانواده به این سرطان مبتلا باشد، یا اگر افرادی در خانواده سابقه پولیپ روده داشته و به سرطان مبتلا شده‌اند، شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ افزایش می‌یابد.
گردآوری: مجله ی اینترنتی رضیم