“`html
کود ماهی چیست و استفاده از آن چه مزایایی را به همراه دارد؟
به طور کلی، کود ماهی از بقایای ماهی و مواد غذایی کوچکی که برای گیاهان مفید هستند تشکیل می‌شود. این کود شامل عناصر لازم برای رشد و تغذیه گیاهان است. همچنین، کود ماهی از نظر اقتصادی به صرفه است و به همین دلیل آماده‌سازی آن برای کشاورزان اهمیت دارد.
آشنایی با طرز تهیه کود ماهی
جالب است بدانید که قرن‌ها پیش، قبل از شروع تحقیقات علمی درباره خاک، بومیان آمریکایی ارزش ماهی را به عنوان کود شناخته بودند. زمانی که آنها زمین را برای کاشت ذرت آماده می‌کردند، ماهی‌های کوچک را در خاک پنهان می‌کردند. آنها به آرامی این ماهی‌ها را زیر خاک می‌کشتند و به این ترتیب این ماهی‌ها به تدریج در طول رشد ذرّت تجزیه می‌شدند و به گیاهان تغذیه می‌رساندند.
در واقع، کود ماهی یک محصول طبیعی است و به همین دلیل، مزایای مشابه دیگر مواد آلی برای خاک را دارد. این کود با بهبود مواد غذایی در خاک و تغذیه گیاهان، ساختار خاک را بهتر می‌کند. گیاهان بیشترین نیازشان به نیتروژن است و خاک‌های باغ معمولاً مقدار کافی فسفر، کلسیم و دیگر مواد مغذی کمکی ندارند.
نیتروژن در خاک به مقدار کافی موجود نیست و به همین دلیل، کود ماهی معمولاً به نفع گیاهان استفاده می‌شود. این کود دارای ۲ درصد نیتروژن است و جزء کودهای طبیعی به حساب می‌آید. به طور دقیق تر، این کود از بقایای مختلف ماهی‌ها و اجزای آنها، مانند استخوان، فلس و پوست درست می‌شود و به جای ریختن محصولات اضافی ماهی به هدر، برای بهره‌برداری از آنها استفاده می‌شود.
انواع خاصی از ماهی‌ها، مانند آنچوی و منهدن، در یک مایع غلیظ قرار می‌گیرند و این محصولات بیشتر برای حذف چربی‌ها و دیگر مواد غذایی که در صنایع دیگر کاربرد دارد، پردازش می‌شوند. نتیجه این فرآیند مایعی است که به عنوان امولسیون ماهی شناخته می‌شود.
انواع محصولات کود ماهی
پودر ماهی
پودر ماهی یک محصول جانبی است که از تولید روغن ماهی به دست می‌آید. این پودر از طریق پخت و حرارت دادن ماهی و سپس خشک کردن و آسیاب کردن آن به دست می‌آید. در حالت جدید که پودر ماهی هنوز تجزیه و کمپوست نشده، می‌توان به عنوان اصلاح‌کننده خاک از آن استفاده کرد. بیشتر این محصول در خوراک دام به کار می‌رود و به همین دلیل قیمت بالایی دارد. اما استفاده از آن در کشاورزی همراه با سایر کودهای دامی بسیار مفید خواهد بود.
امولسیون ماهی
امولسیون ماهی چیست؟ این سوال بسیار متداول است! برای تهیه امولسیون ماهی، دو روش مختلف وجود دارد. بیشتر امولسیون‌های تجاری از پودر ماهی تهیه می‌شوند. بقایای پودر ماهی که در طی فرآیند استخراج روغن از طریق بخار به دست می‌آید، پروتئین‌ها را از پودر ماهی جدا کرده و در یک ظرف فشرده می‌کنند. این مایع یکی از اشکال امولسیون ماهی است.
دومین نوع امولسیون ماهی به روش ساده‌تری تهیه می‌شود. بقایای ماهی مانند اندام‌های داخلی و سر ماهی‌ها جمع‌آوری می‌شوند، سپس پخته و فشرده می‌شوند تا کود امولسیون ماهی تولید شود. این امولسیون بوی شبیه به ماهی دارد که ممکن است برای برخی افراد خوشایند نباشد. امولسیون ماهی ممکن است غلیظ یا کمی رقیق‌تر باشد.
هیدرولیز ماهی
کود ماهی هیدرولیزه شبیه به امولسیون ماهی است و معمولاً مایع است و ممکن است غلیظ باشد و بوی تندی داشته باشد. این کود به روش متفاوتی نسبت به امولسیون ماهی تهیه می‌شود.
عمومأ در هیدرولیز ماهی، از تمام ماهی یا بقایای حاصل از شیلات استفاده می‌شود. اندام‌های داخلی، سر و دم ماهی، فلس یا پوست و همچنین گوشت و استخوان نیز در این فرآیند کاربرد دارند.. برای هیدرولیز دو روش وجود دارد:
1. استفاده از مواد شیمایی
در این روش، با کمک اسیدهای شیمیایی یا بازهای قوی، مواد مورد نظر تجزیه می‌شوند. در این فرایند باید دقت زیادی به خرج داد تا ساختار اسید آمینه‌ها آسیب نبیند.
2. استفاده از آنزیم‌ها و باکتری‌ها
در این روش، آنزیم‌های طبیعی و میکروارگانیسم‌ها مسئول تجزیه مواد هستند. این فرایند به نسبت روش شیمیایی کندتر است، اما معمولاً نتیجه نهایی بهتری به همراه دارد.
فضولات و ضایعات ماهی
فضولات ماهی و ضایعات به موادی اشاره دارد که خود ماهی در طول زندگی‌اش تولید می‌کند. در سیستم‌های پرورش ماهی، چه در استخرها و چه در مخازن، ماهی‌ها مانند سایر موجودات زنده فضولات و قطعاتی مثل فلس‌ها دارند. این ضایعات برای کشاورزی بسیار ارزشمند هستند. بنابراین، استفاده از فضولات ماهی در استخرهای آبیاری قطره‌ای، به علاوه سودآوری خود ماهی، برای باغ‌ها نیز بسیار سودمند است.
مواد تشکیل دهنده کود ماهی
کود ماهی معمولاً از بقایای ماهی‌هایی که به طور ناخواسته در تورهای صیادان گیر افتاده‌اند، تهیه می‌شود. این ماهی‌ها معمولاً دارای استخوان‌های بزرگ و چربی زیادی هستند. در بیشتر مواقع، محتویات داخلی ماهی از جمله دل، روده و معده نیز برای تهیه کود استفاده می‌شود که سرشار از پروتئین و ویتامین هستند و به رشد گیاهان و بهبود خاک کمک می‌کنند.
عناصر موجود در این کود شامل نیتروژن، ویتامین، فسفر، پتاسیم، پروتئین، کلسیم و منگنز هستند. پتاسیم نقشی کلیدی در رشد و تولید مثل گیاه دارد و کمبود آن در خاک به تدریج می‌تواند منجر به کاهش استحکام و نوسان دمای گیاه شود و مقاومت گیاه را کاهش دهد.
با این حال، نیازی به نگرانی نیست زیرا کود ماهی دارای مقدار مناسبی از پتاسیم است که به سلامت کلی گیاه کمک می‌کند و آن را قدرتمندتر در برابر بیماری‌ها می‌سازد.
فسفر در کود ماهی نقش اصلی را ایفا می‌کند و به عنوان یک کاتالیزور در واکنش‌های بیوشیمیایی عمل می‌کند. یکی دیگر از وظایف مهم فسفر در گیاه، کمک به جذب و تبدیل انرژی خورشیدی به ترکیبات مورد نیاز گیاه است. خوشبختانه، کود ماهی حاوی مقدار مناسبی از فسفر نیز می‌باشد.
دستورالعمل تهیه کود ماهی
فضولات ماهی منبع مناسبی برای رشد گیاهان محسوب می‌شوند و حاوی عناصری نادر و مهم برای بهتر رشد کردن گیاهان هستند. ممکن است که تهیه غذای ماهی یا امولسیون ماهی در منزل دشوار باشد، اما ساخت کود ماهی هیدرولیزه بسیار ساده‌تر است. برای تهیه کود ماهی به مقدار زیادی ماهی و نوعی قند نیاز دارید.
قند قهوه‌ای یا ملاس ترکیب شده با خاک اره نیز می‌تواند در این فرآیند مفید باشد. جالب است بدانید که روند تهیه این نوع کود شباهت زیادی به کمپوست بوکاشی دارد که در آن، باکتری‌ها در یک محیط بی‌هوازی طی یک ماه ماهی‌ها را تجزیه و به مایعی تبدیل می‌کنند.
پس از این مرحله، باید قطعات بزرگ‌تر را جدا کنید و می‌توانید آنها را مجدداً تجزیه کنید تا بیشتر نرم شوند. سپس، مقادیر این ماده را در آب رقیق کنید تا فرایند تهیه کود کامل شود. توجه داشته باشید که امولسیون‌های لازم برای کود را می‌توانید از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید.
بهتر است که اگر خودتان این ماده را تولید کنید، زیرا محصولات موجود در فروشگاه از قسمت‌های مختلف ماهی مانند خون، دم، سر و حشره تأمین می‌شوند و برخی از آنها از ماهی خشک شده و برخی دیگر به صورت پخته استفاده می‌شوند. اما در مقابل، امولسیون‌های خانگی می‌توانند بسیار مغذی‌تر باشند.
“““html
و همچنین قارچ‌ها و باکتری‌هایی وجود دارد که برای گیاهان ضروری هستند.
مزایای استفاده از کود ماهی
باید بدانید که بیشتر کودهای شیمیایی به سرعت در دسترس ریشه‌ها قرار می‌گیرند و این به این معناست که این کودها فقط در کوتاه مدت می‌توانند مواد مغذی لازم برای گیاه را تأمین کنند. هدف اصلی از تولید این کودها این است که مواد مغذی به راحتی قابل جذب برای گیاهان باشند.
کودهای طبیعی ماهی به روش‌های مختلف در خاک تجزیه می‌شوند زیرا این نوع کودها مواد مغذی دارند که باید ابتدا توسط میکرو ارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها، کرم‌های خاکی و قارچ‌ها تجزیه شوند تا برای ریشه‌های گیاه قابل استفاده شوند.
جالب است که تمام این فعالیت‌های میکروارگانیسم‌ها به قدرت رشد گیاهان کمک می‌کند و با افزایش میزان مواد آلی در خاک، سبب تقویت آن می‌شوند. قارچ‌ها و باکتری‌ها نیز مواد مغذی را به صورت قابل استفاده تجزیه می‌کنند تا ریشه‌های گیاه بتوانند از آنها بهره‌مند شوند.
به‌طور کلی، فعالیت‌های بیولوژیکی در خاک باعث افزایش شدید مواد آلی می‌شود و اکسیژن بیشتری به ریشه‌ها می‌رسد. همچنین، با افزایش مواد آلی، ظرفیت نگهداری آب در خاک نیز بیشتر می‌شود.
از آن‌جا که روش تهیه کود ماهی به بهبود سلامت خاک کمک می‌کند و مواد مغذی اولیه را برای رشد گیاهان فراهم می‌سازد، باروری خاک نیز افزایش می‌یابد. کودهای ماهی معمولاً منبع غنی از نیتروژن هستند و به همراه سایر مواد مغذی اصلی مانند فسفر و پتاسیم را تأمین می‌کنند.
کود ماهی برخلاف کودهای شیمیایی، می‌تواند مواد مغذی ثانویه مانند کلسیم را نیز فراهم کند. گیاهانی که به طور متعادل مواد مغذی اولیه و ثانویه را دریافت می‌کنند، به‌طور قطع برتری و پایداری بیشتری در رشد خواهند داشت و در نهایت شاهد گیاهانی خواهید بود که قادر به مقاومت در برابر مشکلات ناشی از آفات و بیماری‌ها هستند.
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`