کود بور چیست و چه مزایایی دارد؟
بور یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان است و یک عنصر نیمه فلز به شمار می رود که در گروه ۱۳ ام جدول تناوبی قرار دارد. این عنصر تقریباً در تمام محصولات کشاورزی به کار می‌رود و به عنوان یک ماده مغذی برای گیاهان شناخته می‌شود. اما نکته مهم این است که مقدار و زمان استفاده از کود بور باید به دقت مشخص شود.
اهمیت کود بور
کود بور به عنوان یک ماده مغذی مهم، برای رشد و نمو محصولات کشاورزی اهمیت زیادی دارد. وجود بور برای ساخت و حفظ دیواره سلولی گیاهان و همچنین فرایند گرده‌افشانی بسیار ضروری است و کمبود آن می‌تواند به ساختارهای تولید مثلی گیاه آسیب جدی برساند. بنابراین هنگام استفاده از کود بور، باید توجه داشته باشیم که به طور یکنواخت در زمین‌های زراعی پخش شود.
چه موقع یک محصول یا گیاه به کود بور نیاز دارد؟!
بهترین راه برای تشخیص کمبود بور در گیاه، نمونه‌برداری از برگ‌های جوان آن است. پس از خشک شدن برگ‌ها، باید آنها را تجزیه و تحلیل کرد. اگر مقدار بور در گیاه بین ۲۵ تا ۷۵ ppm باشد، به طور کلی می‌توان گفت که مقدار بور مناسبی در گیاه وجود دارد. البته این وضعیت می‌تواند به نوع گیاه نیز بستگی داشته باشد.
کمبود بور می‌تواند به نواحی تولید مثلی گیاه آسیب بزند و به همین دلیل باید به بافت‌های در حال رشد مانند برگ‌ها و جوانه‌ها توجه کرد.
کمبود بور موجب کاهش رشد گیاه می‌شود چون آسیب به نقاط رشد اصلی را به دنبال دارد. این تصور که تمامی گیاهان به کمبود بور به یک شکل واکنش نشان می دهند، اشتباه است. چون هر گیاه ساختار خاص خود را دارد و بر همین اساس عکس‌العمل‌های متفاوتی نشان می‌دهد. برای مثال، درخت گلابی ممکن است دچار لکه‌های قهوه‌ای غلیظ شود.
نکات لازم برای مصرف کود بور
کود بور در گیاهان و درختان مختلف به شیوه‌های متفاوتی استفاده می‌شود. زمان و مقدار کشش کود بستگی به نوع گیاه دارد. برای مثال زمان استفاده از کود برای گیاهان زراعی با گیاهان باغبانی متفاوت است. دستور مصرف کود بور بسته به نوع گیاه به شرح زیر است:
باغبانی: اگر شما باغبان هستید و می‌خواهید به باغ خود کود بور بدهید، باید توجه کنید که نوع میوه باغ شما چیست. درختان باغ به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ اگر درختان شما مرکبات، کیوی، زیتون و میوه‌های هسته دار هستند، باید کود را در دو مرحله به آنها بدهید. مرحله اول قبل از گلدهی و مرحله دوم بعد از برداشت است. دیگر درختان باغبانی به سه مرحله نیاز دارند: اول قبل از گلدهی، دوم در زمان تشکیل میوه و سوم بعد از برداشت.
سبزیجات و صیفی جات: برای سبزیجات و صیفی جات زمان ویژه‌ایی برای کود دهی وجود ندارد و در دو مرحله انجام می‌شود: مرحله اول در زمان ۴ برگی شدن و مرحله دوم قبل از گلدهی.
گیاهان زراعی: به طور کلی، گیاهان زراعی به سه دسته تقسیم می‌شوند و هر دسته مراحل خاصی دارد. اولین دسته چغندر قند است که در دو مرحله انجام می‌شود: مرحله اول زمانی که گیاه ۴ تا ۶ برگ دارد و مرحله دوم یک ماه بعد از مرحله اول. گروه دوم پنبه است که در دو مرحله به کود نیاز دارد: مرحله اول زمانی که گیاه ۵ تا ۷ برگ دارد و مرحله دوم قبل از گلدهی. دسته سوم، سایر محصولات زراعی هستند که برای آنها نیز دو مرحله لازم است: یکی قبل از گلدهی و دیگری قبل از رسیدن دانه.
گیاهان زینتی: تمامی گیاهان و درختان، حتی گیاهان زینتی به کود بور نیاز دارند و در دو مرحله: یکی قبل از گلدهی و دیگری در صورت مشاهده علائم کمبود به خاک تزریق می‌شود.
مزایای کود بور
عنصر بور در ساخت و حفظ دیواره سلول‌های گیاهان اهمیت زیادی دارد. گیاهان برای جذب بهتر و بیشتر عناصر مهمی مثل فسفر و پتاسیم از خاک به این عنصر نیاز دارند. بور به کمک برخی قارچ‌ها به ریشه‌ها کمک می‌کند تا بتوانند فسفر بیشتری را جذب کنند. این کود باعث می‌شود که گیاهان به‌خوبی عمل کنند و فرآیندهای فیزیولوژیکی آنها به درستی انجام شود.
علاوه بر این، بور انتقال مواد قندی، مانند قندها، را به قسمت‌های در حال رشد گیاهان، مانند مریستم‌ها، راحت‌تر می‌کند. اگر مقدار کافی بور در گیاه وجود داشته باشد، به فرایند تولید مثل آن کمک می‌کند. این کمک شامل گرده‌افشانی و ایجاد دانه می‌شود.
با توجه به اهمیت کود بور در فرایند تولید مثل گیاهان، می‌توان گفت که کشاورزان می‌توانند به‌خوبی از فواید آن بهره‌مند شوند و آن را در کشاورزی خود استفاده کنند. این کار به آنها کمک می‌کند تا گیاهانشان بارورتر شوند و قبل از برداشت محصولات، با اطمینان بیشتری انتظار نتایج خوب داشته باشند.
نتیجه این کار رضایت کشاورزان و باغبانان خواهد بود تا بتوانند با خوشحالی محصولات با کیفیت و زیادی را برداشت کنند.
منبع : ایران کشاورز