“`html
فواید مصرف سنا برای بدن
سنا یک نوع گیاه با گل‌های زیبا از خانواده باقلا است. این گیاه گل‌های زرد، سفید و صورتی دارد و در مناطق مختلفی مانند شمال آفریقا، خاورمیانه و برخی نواحی آسیا رشد می‌کند. در آسیا، بیشترین برگ سنا را در مناطق معتدل هند و چین پیدا می‌کنید. برگ سنا به دلیل وجود ترکیباتی به نام آنتراکینون‌ها، به عنوان یک ملین قوی شناخته می‌شود. مواد موجود در این گیاه به نام گلیکوزیدها یا سنوسایدها، به خاطر نام نوع سنا به این شکل نامیده می‌شوند و آنها را با حروف A، B، C و D شناسایی می‌کنند.
تقریباً تمام بخش‌های این گیاه دارای خواص درمانی هستند و هزاران سال است که در طب گیاهی هند مورد استفاده قرار می‌گیرند. در طب سنتی چین، برگ سنا به عنوان یک ملین گیاهی تجویز می‌شود، اما استفاده مداوم از آن مناسب نیست. برگ‌های سنا در فروشگاه‌ها به صورت خشک، کپسول، قرص، دمنوش کیسه‌ای و عصاره مایع قابل دسترسی هستند. همچنین ریشه خشک‌شده این گیاه نیز موجود است. غلاف‌های این گیاه هم خاصیت ملین دارند اما تأثیر آنها کمتر از برگ‌هاست.
سنا طبیعتی گرم و خشک دارد، از جمله خواص برگ سنا می‌توان به درمان تهوع و اختلالات گوارشی، اثر ضد یبوست، تسکین درد مفاصل و کمر، درمان سیاتیک و نقرس، تصفیه خون، قاعده‌آور و درمان بیماری صرع اشاره کرد. این گیاه همچنین برای لاغری و رسیدن به تناسب بدنی نیز کاربرد دارد.
خواص درمانی سنا
1. به درمان اختلالات پوستی کمک می‌کند:
روغن‌های موجود در برگ سنا می‌توانند التهاب پوست را کاهش دهند. به همین دلیل در طب آیورودا از برگ سنا برای درمان پوست استفاده می‌شود. برای این کار برگ سنا را به خمیری تبدیل کرده و به عنوان کمپرس برای بهبود زخم‌ها و سوختگی‌ها استفاده می‌کنند.
2. عفونت‌های پوستی را بهبود می‌بخشد:
خواص ضد باکتریایی برگ سنا می‌تواند به درمان بیماری‌های پوستی کمک کند. خمیر ساخته شده از برگ‌های سنا در درمان عفونت‌های پوستی مانند آکنه و مشکلات التهابی کمک‌کننده است. ترکیباتی مانند استون و اتانول موجود در برگ سنا می‌توانند با میکروارگانیسم‌های مؤثر بر آکنه مبارزه کنند.
3. به تقویت مو کمک می‌کند:
برگ سنا را می‌توان به‌صورت موضعی برای داشتن موهایی صاف، درخشان و قوی مورد استفاده قرار داد. برای تهیه یک ماسک مو می‌توانید پودر سنا را با آب و ماست مخلوط کنید و همچنین می‌توانید از ترکیباتی مانند آب مرکبات یا چای‌های گیاهی استفاده کنید. ماسک را روی موها بگذارید و اجازه دهید تا به پوست سر نفوذ کند. سپس با یک کیسه پلاستیکی سر خود را بپوشانید و بعد از چند ساعت آن را بشویید.
4. به عنوان نرم‌کننده مو عمل می‌کند:
برگ سنا می‌تواند به‌عنوان یک نرم‌کننده طبیعی استفاده شود و موهایتان را تقویت و درخشان کند. این گیاه گزینه خوبی برای کاهش آثار منفی مواد شیمیایی روی موهاست. ممکن است در ابتدا موها کمی خشکی و زبری داشته باشند، اما پس از چند روز آثار مثبت آن خود را نشان می‌دهد.
5. رنگ موها را طبیعی روشن می‌کند:
برگ سنا یک گزینه مناسب برای ایجاد سایه‌روشن طبیعی روی موها از بلوند خاکستری تا رنگ‌های روشن‌تر است. بر خلاف حنا، برگ سنا رنگ تند ایجاد نمی‌کند و تنها سایه‌ای ملایم روی موها به وجود می‌آورد. این گیاه حاوی ترکیباتی است که رنگ زرد روشنی به موها می‌دهد. اگر می‌خواهید بلوند زیبا یا سایه‌روشن طلایی به موهایتان اضافه کنید، می‌توانید از برگ سنا استفاده کنید.
6. سنا به کاهش ریزش مو کمک می‌کند:
“““html
برگ سنا در زیبایی و سلامت موها:
برگ سنا نه‌تنها به زیبایی موها کمک می‌کند، بلکه وضعیت پوست سر را نیز بهتر کرده و شوره را درمان می‌کند. این گیاه به موها درخشندگی و روشنی می‌دهد. برگ سنا یک نرم‌کننده عالی است و می‌تواند به کاهش ریزش موها کمک کند. اگرچه این گیاه نمی‌تواند موهای تیره را روشن کند، اما به طور عمیق موها را نرم می‌کند. همچنین می‌توان برگ سنا را با گیاهانی مثل آمله و شیکاکا ترکیب کرد تا موها نرم‌تر شوند و از مزایای دیگری نیز بهره‌مند شوند.
7. برگ سنا و درمان یبوست:
برگ سنا به عنوان یک ملین قوی عمل کرده و بسیار موثر در کاهش یبوست است. این دارو که توسط سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA) تأیید شده، عضلات روده بزرگ را تحریک می‌کند تا مدفوع سریع‌تر از روده‌ها عبور کند.
8. سنا پاک‌کننده‌ای برای روده بزرگ:
به دلیل خواص ملینی خود، برگ سنا به عنوان یک گیاه دارویی پاک‌کننده شناخته می‌شود. این گیاه در طب سنتی چینی برای پاک‌سازی گرما و سموم در روده بزرگ استفاده می‌شود و به بدن کمک می‌کند تا از مواد غذایی راکد در معده خلاص شود. امروز، این گیاه برای پاک‌سازی روده قبل از انجام کولونوسکوپی و دیگر عمل‌های جراحی به طور گسترده استفاده می‌شود.
9. سنا و درمان هموروئید:
برگ سنا در درمان زخم‌های مقعدی و هموروئید موثر است زیرا به کاهش تورم و تسریع بهبودی کمک می‌کند. همچنین، با نرم کردن مدفوع، به کاهش عوارض ناشی از مشکلات مقعدی مانند شکاف کمک می‌نماید. پس از مصرف این گیاه، ترکیبات موجود در آن به دستگاه گوارش جذب شده و به جدا کردن مواد غیر مفید در روده کمک می‌کنند، که در نتیجه عبور مدفوع را تسریع می‌کند.
10. سناکرم و درمان کرم‌ها:
خواص ملین برگ سنا برای از بین بردن کرم‌های معده و روده بزرگ بسیار مفید است.
11. دمنوش برگ سنا و کاهش وزن:
این خاصیت به خاطر اثرات ملینی قوی برگ سناست. دمنوش این گیاه در کاهش یبوست که گاهی در رژیم‌های کاهش وزن با فیبر کم بروز می‌کند، موثر است. همچنین، این دمنوش کم‌کالری به شما کمک می‌کند تا مایعات بیشتری مصرف کنید. نوشیدن مایعات بیشتر موجب می‌شود که کمتر غذا بخورید. در نهایت، این گیاه به پاک‌سازی سموم و مواد غذایی از روده بزرگ کمک کرده و این روند باعث جذب بهتر مواد مغذی و متابولیسم خوب می‌شود که به کاهش وزن کمک می‌کند.
12. سنا و خواص ضد باکتری:
ترکیبات موجود در برگ سنا دارای ویژگی‌های ضد باکتری هستند که می‌توانند رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها را مهار کنند. جویدن برگ‌های سنا می‌تواند به درمان عفونت‌های دهان و التهاب لثه کمک کند. این گیاه همچنین خواص ضد التهابی ملایمی دارد که می‌تواند به کاهش تورم داخلی و خارجی کمک کند.
13. سنا و سوءهاضمه:
برگ سنا در مقابله با سوزش سر دل، تهوع، گاز و دیگر اختلالات گوارشی کمک می‌کند. زمانی که با گیاهانی مانند هل، رازیانه، زنجبیل و نعناع فلفلی مصرف شود، می‌تواند از طریق خاصیت ملینی خود، تولید گاز در معده را کاهش دهد.
14. برگ سنا و تصفیه خون:
15. دم‌کرده برگ سنا قاعده‌آور است.
16. سنا مسهل بلغم، صفرا و اخلاط سوخته می‌باشد، به همین خاطر باعث درخشش پوست می‌شود.
17.
“““html
برای بیماری صرع مفید است.
این گیاه در درمان میگرن و سردردهای طولانی نیز مؤثر است.
برای درمان مشکلات سیاتیک و نقرس، می‌توانید از دم‌کرده سنا استفاده کنید.
برای تسکین درد مفاصل و کمر، برگ سنا را در روغن زیتون جوشانده و پس از صاف‌کردن، میل کنید و به محل درد بمالید.
برای تنگی نفس نیز می‌توان از دم‌کرده این گیاه بهره برد.
نکات احتیاطی در استفاده از گیاه سنا
- سنا ممکن است باعث اسهال شود و این موضوع می‌تواند به کم آبی و عدم تعادل الکترولیتی منجر شود.
- برخی افراد ممکن است به برگ سنا حساسیت نشان دهند که با تغییر رنگ ادرار مشخص می‌شود. در چنین مواردی باید بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید.
- استفاده طولانی‌مدت از آنتراکینون‌ها ممکن است خطر بروز سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. دیگر عوارض جانبی این گیاه شامل تهوع و استفراغ می‌باشد.
- استفاده طولانی‌مدت از این گیاه می‌تواند خطر ضعف عضلانی و آسیب به عملکرد قلب و کبد را افزایش دهد.
- مصرف زیاد دمنوش سنا می‌تواند برای کبد مضر باشد.
- حتی استفاده کوتاه‌مدت ممکن است عوارض جانبی مثل ناراحتی معده، اسهال و گرفتگی شکم ایجاد کند.
- موسسه ملی بهداشت پیشنهاد می‌کند که نباید برگ سنا را بیش از ۲ هفته مصرف کنید، زیرا ممکن است بر عملکرد طبیعی روده بزرگ تأثیر منفی بگذارد.
چگونه سنا به کاهش وزن کمک می‌کند
سنا با تأثیر بر باکتری‌های روده، باعث انقباضات روده‌ای می‌شود. این انقباضات به واسطه آنتراکینون‌ها در سنا ایجاد می‌شوند. همچنین، برگ سنا حاوی گلیکوزیدها است که به نرم شدن عضلات هنگام عبور غذا از روده کمک می‌کند و بدین ترتیب به افزایش حجم مدفوع و خروج آن از روده یاری می‌رساند. این فرآیند با کمک زنجیره‌ای از اسیدهای چرب انجام می‌شود که موجب بهبود گوارش و تبدیل گلیکوزیدها به عوامل ملین می‌شود و در نتیجه به کاهش وزن و لاغری کمک می‌کند.
نحوه استفاده از برگ سنا برای لاغری
۱- اکنون انواع مختلف برگ سنا در بازار موجود است. اطمینان حاصل کنید که دمنوش شما بدون کافئین باشد تا بر خواب شما تأثیر منفی نگذارد. در حالی که شکل کپسولی آن هم وجود دارد، دمنوش سنا سریع‌تر جذب بدن می‌شود.
۲- ابتدا آب را بجوشانید. چای سنا را در آب جوش ریخته و بگذارید حداقل ۵ دقیقه دم بکشد. برخی افراد از آب‌لیمو برای طعم‌دهی به آن استفاده می‌کنند و می‌توانید مقداری عسل برای بهبود طعم اضافه کنید.
۳- برای تأثیر بیشتر می‌توانید روزانه دو بار از این دمنوش استفاده کنید.
۴- در زمانی که دمنوش سنا را می‌نوشید، از غذاهای سالم مثل مرغ، ماهی، سالاد سبز و میوه‌جات تغذیه کنید. نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز ضروری است تا به بهبود روند گوارش کمک کند.
۵- ورزش همراه با چای سنا توصیه می‌شود. هیچ قانون یا فرمول ثابتی برای مدت ورزش وجود ندارد اما روزی ۳۰ دقیقه ورزش مناسب است. شما می‌توانید ورزشی را انتخاب کنید که برای‌تان راحت‌تر باشد.
مقدار مصرف سنا
“`
مقدار مناسب مصرف روزانه برگ گیاه سنا برای بزرگسالان، بین نیم تا یک گرم است که می‌توانید آن را در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت 10 دقیقه بجوشانید، سپس آن را صاف کرده و مصرف کنید. بهترین زمان برای خوردن آن شب‌هاست. با اینکه می‌توانید این نوشیدنی تلخ را با نبات یا عسل شیرین کنید، اما تلخی آن به‌طور کامل از بین نمی‌رود.
عوارض جانبی سنا
- در مصرف سنا نباید افراط کرد، زیرا ممکن است باعث اسهال شدید شود.
- همچنین نباید از سنا به صورت مداوم و در مدت طولانی استفاده کرد، چون ممکن است روده‌ها را تنبل کند.
- بهتر است بعد از دو هفته استفاده، یک یا دو هفته مصرف آن را متوقف کنید.
- این گیاه برای کودکان زیر ده سال مناسب نیست و نباید مصرف شود.
- از نوشیدن سنا بیش از 7 روز متوالی خودداری کنید. سنا یک ملین نسبتا قوی است، بنابراین باید تنها به مقدار لازم و در مواقع ضروری مصرف شود.
- استفاده مداوم از سنا ممکن است به آن وابسته شوید، بنابراین نباید به‌طور روزانه مصرف شود.
- یادآوری می‌شود که یبوست‌های شدید نیاز به درمان پزشکی دارند.
- نباید از سنا به منظور جلوگیری از یبوست استفاده کرد.
هشدارها و موارد منع مصرف
- افراد دارای انسداد روده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، هموروئید یا زخم معده باید از مصرف سنا پرهیز کنند.
- اگر داروهای قلبی مصرف می‌کنید، حتماً قبل از مصرف سنا با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است تداخل دارویی ایجاد کند و مشکلات قلبی به وجود آورد.
- استفاده همزمان سنا با داروهای ادرارآور ممنوع است، زیرا می‌تواند منجر به از دست دادن بیش از حد پتاسیم بدن شود.
- گاهی پیش می‌آید که مصرف سنا موجب اسهال می‌شود، بنابراین بهتر است از دوزهای پایین شروع کنید تا ببینید بدن شما چگونه واکنش نشان می‌دهد.
- مادران شیرده اگر سنا مصرف کنند، مواد مؤثر آن ممکن است وارد شیر شده و باعث شود که نوزاد مدفوع کند و گاهی این عمل ممکن است شدید باشد و موجب دل‌درد و قولنج شود. به همین خاطر در طب قدیم آن را با انیسون یا تخم گشنیز و دارچین و گل سرخ دم می‌کردند و مصرف می‌کردند.
مصرف سنا در زنان باردار و کودکان
- سنا در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است، زیرا گزارش‌هایی مبنی بر اثرات مضر آن بر جنین یا نوزاد وجود دارد.
- میوه سنا برای کودکان مناسب است و اثر ملایم‌تری نسبت به برگ دارد و مقدار مصرف آن نیز شبیه برگ سنا است.
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم