“`html
یک عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: نرخ سالخوردگی در ایران به سرعت در حال افزایش است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، دکتر سیاح در نشستی با اساتید بسیجی در لرستان که به بررسی علل کاهش جمعیت در ایران پرداخته بود، گفت: هم‌اکنون تعداد افراد زیر ۱۵ سال و بالای ۶۵ سال کم است، در حالی که جمعیت بین ۱۵ تا ۶۵ سال افزایش یافته است و این به ما فرصت می‌دهد تا از پیر شدن کشور جلوگیری کنیم و جمعیت را افزایش دهیم.
وی ادامه داد: به این موقعیت می‌گویند «پنجره جمعیتی» که هر کشوری ممکن است یک بار در طول تاریخ خود به آن برسد و می‌تواند به حل بحران جمعیت کمک کند. این پنجره در ایران از سال ۸۵ شروع شده و حدود سال ۱۴۱۵ بسته خواهد شد. امروز اگر در زمینه‌های مختلف موفقیتی داریم، به خاطر جمعیت جوانی است که در کشور داریم. الان ایران در بالاترین توان باروری قرار دارد و باید از این فرصت استفاده کند تا بحران جمعیتش را حل کند.
سیاح افزود: به نظر کارشناسان، «پنجره جمعیتی» می‌تواند تاثیر زیادی بر اقتصاد کشور داشته باشد و با استفاده از آن می‌توان به پیشرفت‌های سریع‌تری دست پیدا کرد.
وی همچنین گفت: در کشور برای محاسبه افزایش سالانه جمعیت، هر ۱۰۰ نفر را در نظر می‌گیرند و این نسبت در روستاها به دلیل کاهش نرخ باروری و مهاجرت به شهرها منفی است. در دهه ۳۰ و اواخر دهه ۴۰، هر خانواده به طور میانگین ۷ فرزند داشت، اما این تعداد در سال ۹۲ به ۱.۵ فرزند کاهش یافته است.
سیاح با اشاره به اینکه نرخ باروری، تعداد فرزندان متولد شده در یک کشور به نسبت زنان در سن بارداری است، گفت: این نرخ در اواخر دهه ۴۰ و اوایل ۵۰ به دلیل برنامه‌های غربی برای کنترل جمعیت کاهش یافت، اما بعد از پیروزی انقلاب در سال ۵۷ و آغاز جنگ تحمیلی در سال ۵۹، این کنترل شکست خورد و جمعیت ایران شروع به افزایش کرد.
او اظهار کرد: پس از جنگ و با تحریم‌هایی که به کشور تحمیل شد، دولت‌ها برنامه‌هایی برای کنترل جمعیت برگزار کردند که در دهه ۶۰ به شدت افزایش یافت و به این ترتیب، نرخ باروری تا سال ۹۲ به ۱.۵ فرزند برای هر خانواده رسید.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه نرخ سالخوردگی در ایران به سرعت در حال رشد است، گفت: اگر در افزایش جمعیت تا ۵ تا ۱۰ سال تاخیر کنیم، ممکن است ۶ تا ۱۴ میلیون نفر جمعیت بالقوه را از دست بدهیم و چند سال آینده برای تغییر اوضاع فرصت زیادی نخواهیم داشت. اکنون ۳۴ درصد جمعیت ایران یا فرزند ندارند و یا فقط یک فرزند دارند و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که آنها علاقه‌ای به داشتن فرزند بیشتر ندارند.
سیاح ادامه داد: توجه به زیرساخت‌هایی مانند اشتغال و مسکن نکته مهمی است، اما در حال حاضر نباید از مسئله جمعیت غافل شویم زیرا مشکلات فعلی قابل انکار نیستند.
۳۴ درصد جمعیت ایران یا فرزند ندارند و یا تک فرزند هستند
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به این نکته که این تصور که ابتدا باید زیرساخت‌ها فراهم شود و سپس به افزایش فرزند پرداخته شود، اشتباه است، گفت: اگر به مباحث جمعیت به‌موازات مشکلات توجه نکنیم، ممکن است با یک بحران جمعیتی مواجه شویم که جبران‌ناپذیر خواهد بود. بیش از ۲۰ سال است که بیشتر منابع خود را صرف کنترل جمعیت کرده‌ایم، اما زیرساخت‌ها همزمان بهبود نیافته‌اند و مشکلات فعلی شامل بیکاری و ازدواج غیرقابل انکار هستند.
مسئول سیاست‌های جمعیتی
“`
امور زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی به تأثیر غرب بر سیاست‌های کنترل جمعیت در ایران اشاره کرد. آنها گفتند که در تمام سال‌هایی که کشور تحت تحریم بود و به عنوان محور شرارت شناخته می‌شد، بسیاری از داروها به ایران نمی‌رسید اما کمک‌های بین المللی زیادی برای کنترل جمعیت به ایران شد. نهادهای مختلفی مانند صندوق بین‌المللی جمعیت، یونسکو و یونیسف در این زمینه به شدت کمک کردند. در این سال‌ها داروهای ضدبارداری با قیمت‌های پایین به ایران عرضه شد و وام‌های بلاعوض زیادی برای کنترل جمعیت در زمان‌های سخت به کشور داده شد.
وی تصریح کرد که تا کنون سه جایزه بین‌المللی به خاطر داشتن بالاترین رتبه کنترل جمعیت در میان کشورهای توسعه یافته دریافت کرده‌ایم. در دهه‌ی ۶۰ که بالاترین نرخ باروری در کشور وجود داشت، خون‌های آلوده‌ای از فرانسه به ایران آمد و برای اولین بار بیماری ایدز به کشور وارد شد.
سیاح اعلام کرد که از سال ۸۵ ایران وارد پنجره جمعیتی شده است و می‌تواند از این وضعیت برای حل مسائل خود استفاده کند. اما همزمان تحریم‌های بین‌المللی سخت‌تر شده است که نشان می‌دهد غرب بر این مسائل نظارت دارد و برنامه‌ریزی می‌کند. همچنین، ما خودمان نیز به کشور آسیب زده‌ایم و آمار عمل‌های وازکتومی در سال‌های اخیر بیش از ۱۰ برابر تعداد شهدای جنگ است.
مسئول سیاست‌های جمعیتی امور زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد که ایران از نظر تولید وسایل و تجهیزات ضد بارداری در کل خاورمیانه رتبه اول را دارد و مرکز وازکتومی در ارومیه به عنوان قطب این کار شناخته می‌شود. آمار عمل وازکتومی در ایران سه برابر و عمل توبکتومی ۳.۸ برابر متوسط جهانی است.
او همچنین به تغییرات فرهنگی و سبک زندگی اشاره کرد و گفت که امروزه در جامعه فرزندآوری به موضوعی بی‌ارزش و بدون اهمیت تبدیل شده است. تصویری که امروزه در جامعه ارائه می‌شود از یک خانواده جوان و بدون کودک است که در راحتی زندگی می‌کنند، اما این راحتی ممکن است پایدار نباشد و نداشتن فرزند عواقبی برای خانواده‌ها به همراه داشته باشد. کاهش آموزه‌های دینی نیز یکی دیگر از دلایل کاهش جمعیت است؛ مفاهیمی مثل رزاق بودن خداوند و برکت در خانواده‌ها کمرنگ شده است، در حالی که خداوند در قرآن به اهمیت رزق و روزی فرزند تأکید کرده است.
سیاح یادآور شد که در دیدگاه غربی فرزند به عنوان یک کالا تلقی می‌شود اما در فرهنگ جامعه مسلمان فرزند یک سرمایه‌گذاری و باقیات و صالحات است. توانایی و فرهنگ باروری دو عامل تأثیرگذار بر افزایش جمعیت هستند. تغییر در فرهنگ باروری می‌تواند راهی برای افزایش نسل و جوان ماندن کشور باشد.
او ادامه داد که اگر کشوری به سمت سالمندی برود، حتی اگر اقدام فرهنگی هم انجام شود تأثیری بر افزایش جمعیت نخواهد داشت و آن کشور به مشکل دچار می‌شود. کشورهایی مانند آلمان، ژاپن و کره جنوبی در حال حاضر با جمعیت پیر و مشکلات جمعیتی مواجه‌اند. در ایران نیز باید به زمان اهمیت بدهیم زیرا اگر این فرصت از دست برود، کشور به مشکل دچار می‌شود و در چاله جمعیتی می‌افتیم.
مسئول سیاست‌های جمعیتی امور زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت که باید سبک زندگی و فرهنگ عمومی تغییر کند و فرزندآوری باید از یک مسئله بی‌اهمیت به موضوعی با ارزش تبدیل شود.