PLT در آزمایش خون
نام انگلیسی : Platelet
نام فارسی : پلاکت
بخش انجام دهنده : هماتولوژی
نوع نمونه قابل اندازه گیری : خون EDTA دار
شرایط نمونه گیری : به بیمار تذکر دهید نیازی به ناشتایی نمی باشد.
PLT در آزمایش خون نشانه چیست ؟
Plt یا پلاکت‌ها، جزء‌های کوچک و صاف خون هستند که از سایر سلول‌های خونی کوچکترند. پلاکت‌ها حاوی آنزیم‌هایی هستند که به لختگی خون کمک می‌کنند و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از خون‌ریزی و بیرون آمدن گلبول‌قرمز از رگ‌هاست.
علامت Plt در آزمایش خون ، نشاندهنده تعداد پلاکت‌ها در هر میلی‌لیتر مکعب خون است و معمولاً بزرگترین عدد در برگه آزمایش خون می‌باشد. علاوه بر بررسی انعقاد خون، از تعداد پلاکت‌ها برای ارزیابی بهبودی مشکلات مغز استخوان و بیماری‌های خونی نیز استفاده می‌شود.
اهمیت platelet چیست؟
پلاکت‌ها از نظر عملکرد بسیار فعال هستند و هیچ هسته‌ای ندارند، به همین دلیل توانایی محدودی برای ساخت پروتئین‌های جدید دارند.
آندوتلیوم طبیعی رگ‌ها به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می‌کند. اما وقتی که آندوتلیوم رگ آسیب می‌بیند، این توانایی در کنترل لخته‌ها از بین می‌رود و پلاکت‌ها به کمک فاکتور فون ویلبراند (vWF) به دیواره‌های داخلی رگ می‌چسبند.
فاکتور فون ویلبراند (vWF) یک پروتئین بزرگ است که در فرایند لختگی خون و حفظ تعادل آن نقش دارد.
مقادیر طبیعی PLT در آزمایش خون
تعداد پلاکت‌ها برای بزرگسالان بین ۱۵۰ هزار تا ۴۵۰ هزار در هر میلی‌متر مکعب خون نرمال است. این عدد در نوزادان کمی بالاتر است.
محدوده خطر PLT در آزمایش خون
هر عدد پلاکت زیر ۵۰ هزار یا بالای یک میلیون غیر طبیعی است و به بررسی بیشتری نیاز دارد.
پلاکت یا platelet طبیعی در آزمایش خون چقدر است؟
تعداد نرمال و طبیعی پلاکت خون در آزمایش، بین ۱۵۰ تا ۴۵۰ هزار در میکرولیتر است. اگر پلاکت‌ها بالا یا پایین باشند، ممکن است نشاندهنده بیماری‌های مختلفی باشد.
تولید پلاکت‌ها تحت تأثیر هورمونی به نام ترومبوپویتین (TPO) قرار دارد. این هورمون که در کبد تولید می‌شود، در زمان التهاب و بیماری‌های مختلف به ویژه با افزایش اینترلوکین-۶ بالا می‌رود. به همین دلیل، در بیماری‌های التهابی، تعداد پلاکت‌ها بالا می‌رود.
هورمون ترومبوپویتین (TPO) به گیرنده‌هایش بر روی پلاکت‌ها و مگاکاریوسیت‌ها وصل می‌شود و باعث می‌شود پلاکت‌ها از جریان خون خارج شوند.
از این طریق، کاهش مقدار پلاکت‌ها و مگاکاریوسیت‌ها میزان هورمون ترومبوپویتین را افزایش می‌دهد و این باعث افزایش تولید پلاکت‌ها می‌شود. عمر میانگین این سلول‌ها بین ۷ تا ۱۰ روز است.
تقریباً یک سوم از پلاکت‌ها در طحال نگهداری می‌شوند، و هر چه طحال بزرگتر باشد، پلاکت‌های بیشتری را در خود جای می‌دهد و ممکن است باعث کاهش پلاکت‌های خون شود، هرچند که هنگام بزرگ شدن طحال، تعداد پلاکت‌ها به ندرت به کمتر از ۴۰ هزار در میکرولیتر می‌رسد.
در چه مواردی PLT در آزمایش خون افزایش می‌یابد
بیماری‌های آرتریت روماتویید ، کم‌خونی فقر آهن، مشکلات پس از برداشتن طحال، برخی سرطان‌ها و بیماری‌های ژنتیکی خاص می‌توانند باعث افزایش مقدار پلاکت‌ها شوند.
نکاتی در رابطه با پلاکت PLT خون در آزمایش خون
- ورزش شدید و قدرتی می‌تواند مقدار پلاکت را افزایش دهد.
- در دوران قاعدگی، مقدار پلاکت‌ها ممکن است کمی کاهش یابد.
- قرص‌های ضد بارداری می‌توانند میزان پلاکت‌ها را افزایش دهند.
- داروی استامینوفن موجب کاهش تعداد پلاکت‌ها می‌شود.
تهیه شده مجله اینترنتی رضیم
مرضیه ملایری
بیشتر بخوانید :