🌿 آشنایی با انواع ادویه‌جات: طرز تهیه و خواص آنها
ادویه‌ها فقط برای طعم‌دهی غذا نیستند؛ بلکه سرشار از خواص دارویی و درمانی‌اند. در ادامه با پرکاربردترین ادویه‌ها، خواص آنها و در برخی موارد طرز تهیه خانگی‌شان آشنا می‌شوید:
1. زردچوبه
-
خواص:
ضد التهاب، ضد سرطان، تقویت‌کننده کبد، مفید برای پوست. -
طرز تهیه:
ریشه زردچوبه را خشک کرده و آسیاب کنید تا پودر زردچوبه به دست آید.
2. دارچین
-
خواص:
تنظیم قند خون، افزایش متابولیسم، ضدعفونی‌کننده. -
طرز تهیه:
چوب دارچین را خشک کرده و آسیاب کنید یا از آن دم‌نوش تهیه نمایید.
3. زنجبیل
-
خواص:
ضد تهوع، تقویت سیستم ایمنی، بهبود هضم. -
طرز تهیه:
ریشه زنجبیل تازه را خشک کرده و آسیاب نمایید. می‌توان به صورت پودر یا تازه استفاده کرد.
4. فلفل سیاه
-
خواص:
افزایش جذب مواد مغذی، کمک به هضم غذا، ضد التهاب. -
طرز تهیه:
دانه‌های فلفل را بو داده و آسیاب کنید تا پودر فلفل تازه داشته باشید.
5. زیره (سبز و سیاه)
-
خواص:
ضد نفخ، تقویت معده، مفید برای کاهش وزن. -
طرز تهیه:
دانه‌های زیره را خشک و آسیاب یا به صورت کامل در غذا استفاده کنید.
6. هل
-
خواص:
خوشبوکننده دهان، آرام‌بخش، کمک به هضم. -
طرز تهیه:
دانه‌ها را از پوسته جدا و آسیاب کرده یا به صورت کامل در چای یا غذا استفاده کنید.
7. میخک
-
خواص:
تسکین دندان‌درد، ضدعفونی‌کننده، تقویت‌کننده ایمنی. -
طرز تهیه:
غنچه خشک‌شده گل میخک را به صورت کامل یا آسیاب‌شده مصرف کنید.
8. ادویه کاری (کاری پودر)
-
ترکیبات:
زردچوبه، تخم گشنیز، زیره، فلفل سیاه، فلفل قرمز، دارچین، میخک و … -
خواص:
ضد التهاب، افزایش متابولیسم، بهبود عملکرد گوارش. -
طرز تهیه:
همه ترکیبات بالا را به میزان دلخواه مخلوط و آسیاب کنید.
9. ادویه گرام ماسالا (هندی)
-
ترکیبات:
هل، دارچین، میخک، جوز هندی، زیره، گشنیز، فلفل سیاه -
خواص:
گرم‌کننده بدن، ضد نفخ، افزایش انرژی. -
طرز تهیه:
همه مواد را به نسبت مساوی آسیاب کرده و در ظرف دربسته نگهداری کنید.
10. پودر لیمو عمانی
-
خواص:
ضد نفخ، تقویت‌کننده سیستم ایمنی، طعم‌دهنده عالی برای خورش‌ها. -
طرز تهیه:
لیمو عمانی خشک را خرد و آسیاب کنید.
🍽️ نکات مهم در نگهداری ادویه‌ها:
-
در ظرف دربسته و دور از نور و رطوبت نگهداری شوند.
-
بهتر است ادویه‌ها را به صورت کامل تهیه کرده و هنگام مصرف آسیاب کنید تا عطر و خاصیت بیشتری داشته باشند.
طرز تهیه ادویه کاری + معرفی ترکیبات و موارد کاربرد
در فرهنگ‌های مختلف، برای خوشمزه کردن غذاها از گیاهان مختلفی استفاده می‌شود. این گیاهان به غذا طعم می‌دهند و در واقع، تنوع طعم‌ها در فرهنگ‌های مختلف به دلیل ادویه‌های به کار رفته در آنهاست.
به عنوان مثال، در آشپزی هندی به خاطر استفاده زیاد از فلفل و ادویه‌های تند، غذاها خیلی تند هستند. در آشپزی چینی نیز به دلیل استفاده از بخارپز و آب‌پز کردن غذا، از سبزیجات معطر مثل ریحان و جعفری برای ایجاد طعم‌های خوشمزه استفاده می‌شود.
استفاده از ادویه‌ها در هر قوم به شرایط آب و هوایی آنها بستگی دارد.
ادویه‌ها بخشی از گیاهان معطر هستند که می‌توانند شامل تنه درخت (مثل دارچین)، میوه (مثل فلفل سیاه) و دانه (مثل جوزهندی) باشند. این ادویه‌ها به صورت درسته، خرد شده یا پودر شده برای دادن عطر و رنگ به غذا استفاده می‌شوند.
یک فرد آمریکایی به طور متوسط سالانه 1 کیلو و 600 گرم ادویه مصرف می‌کند که نیمی از آن فلفل و دانه خردل (در سس خردل) است. این امر ممکن است به خاطر خواص ضد سرطانی آنها باشد.
آشنایی با انواع ادویه و کاربردهای آنها
1 – ادویه پلو
- این ادویه برای تهیه لوبیا پلوی مخلوط مانند کلم پلو و هویج پلو و گاهی برای قیمه پلو هم استفاده می‌شود و بهتر است از مغازه تهیه شود. اما اگر در دسترس ندارید،
- ترکیب آن : گل سرخ یا گل محمدی – زیره – دارچین -زنجبیل – جوز هندی – میخک و هل.
2 – ادویه آب گوشت
- خیلی‌ها فکر می‌کنند که آبگوشت ادویه ندارد و بیشتر ایرانی‌ها آبگوشت را با زردچوبه و فلفل و برگ بو درست می‌کنند.
- در حقیقت، آبگوشت هم ادویه مخصوص خود را دارد. به همین دلیل وقتی دیزی رستوران‌ها را می‌خورید، خیلی خوشمزه‌تر است، چون آنها از ادویه مخصوص خود استفاده می‌کنند:
- ترکیبات آن : زردچوبه – دارچین – فلفل سیاه – جوز هندی – بادیان – میخک.
3 – ادویه ترشی
- ترشی هم ادویه مخصوص خود را دارد و استفاده از این ادویه برای ترشی لیته و ترشی مخلوط و هفت بیجار باعث می‌شود که طعم بهتری داشته باشد:
- ترکیبات آن : نعنا خشک – گلپر – تخم گشنیز – تخم سیاه دانه -زیره سیاه و سبز – کاری – زردچوبه.
4 – ادویه ترشی بادمجون
- ترکیبات آن : گلپر – زردچوبه.
5 – ادویه ماست و خیار
- ترکیبات آن : فلفل سیاه, نعنا خشک, ریحان, مرزه, ترخان خشک و پودر گل محمدی.
6 – ادویه فلافل
- ترکیبات آن : زیره سبز, کاری, زنجبیل, فلفل قرمز.
7 – ادویه کوکو سبزی
- ترکیبات آن : پودر گل محمدی, کاری, دارچین, فلفل سیاه.
- (به جای کاری می‌توان از کمی شنبلیله خشک و پودر شده استفاده کرد.)
8 – ادویه هویج پلو و کلم پلو و لوبیا پلو
- ترکیبات آن : ادویه پلو + مقداری دارچین اضافی.
9 – ادویه مرغ و ماهی
- برای کاهش بوی مرغ و ماهی، بهترین ادویه زنجبیل و پودر سیر است!
10 – ادویه کباب تابه ای
- برای تهیه این ادویه، نیاز به فلفل سیاه، پودر لیمو عمانی، کمی زردچوبه و سماق دارید. همچنین می‌توانید هنگام سرو مجدداً از سماق استفاده کنید.
11 – ادویه گوشت
- برای طعم دادن به گوشت‌های خورشتی، از جوز هندی به صورت خالص استفاده کنید.
(توجه داشته باشید که هیچ‌گاه بیشتر از ۴ گرم جوز هندی استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث فلج عضلات و توهم شود.)
12 – ادویه مرغ
- برای مرغ‌های بدون چربی مثل فیله، ادویه کورما و تیکا و گراماسالا استفاده می‌شود.
- این دو ادویه نوعی کاری هستند و از مخلوط ۲۰ نوع ادویه با فرمول خاص تهیه می‌شوند، بنابراین بهتر است آنها را آماده تهیه کنید.
13 – ادویه سوپ
- ادویه‌های مخصوص سوپ بسیار متنوع و بستگی به سلیقه فردی دارد، از این رو می‌توانید بر اساس علاقه خود ادویه اضافه کنید.
- به عنوان مثال، به سوپ جو کمی پودر آویشن اضافه کنید. به طور کلی، اضافه کردن یک یا دو برگ بو به تمام سوپ‌ها برای طعم بهتر بسیار مناسب است، اما هنگام سرو باید آنها را برداشت.
14 – ادویه قیمه پلو
- این ادویه شامل کمی دارچین، زیره سبز و پودر گل محمدی است.
- برخی افراد از ادویه پلو نیز استفاده می‌کنند که بسته به سلیقه شخصی متفاوت است.
15 – ادویه خورش قیمه
- برای این خورش خاص، از پودر لیمو عمانی، دارچین و کمی پودر گل محمدی استفاده می‌شود.
- برخی افراد به جای گل محمدی از گلاب استفاده می‌کنند که این نیز به سلیقه فرد بستگی دارد.
16 – ادویه چلوکباب
- این ادویه شامل سماق قرمز یا سماق قهوه‌ای است.
- (تفاوت بین این دو سماق این است که سماق قرمز طعم‌دهنده و کمی ترش است و سماق قهوه‌ای ترش‌تر است اما رنگ‌دهی ندارد.)
- بنابراین می‌توانید بر اساس سلیقه‌تان یکی از آنها را انتخاب کنید. استفاده از سماق روی کباب این است که وقتی گوشت کباب می‌شود، مواد سمی تولید می‌کند و سماق این سموم را از بین می‌برد.
17 – ادویه ایتالیایی
این ادویه بسیار مناسب برای درست کردن پاستا، پیتزا، لازانیا و ماکارونی است و به مواد اولیه آنها اضافه می‌شود:
ترکیبات آن : پونه، ریحان، رُزماری، آویشن، فلفل قرمز، مرزنجوش که باید همگی خشک و پودر شده باشند!
- نوع دیگری: یک واحد فلفل سیاه، یک واحد فلفل سفید، یک واحد لیمو عمانی، یک واحد زیره سبز، یک واحد زیره سیاه، یک واحد تخم خردل، یک واحد زنجبیل، یک واحد دارچین، یک واحد ریحان خشک، یک واحد گلپر، یک واحد برگ و ساقه کرفس، یک واحد تخم شنبلیله، یک واحد نمک، دو واحد پودر پیاز، دو واحد پودر سیر، دو واحد گل آویشن، دو واحد تخم گشنیز، سه واحد زردچوبه، سه واحد پودر لیمو ترش، دو واحد دارفلفل و یک واحد جوز هندی.
18 – ادویه مراکشی
- حاوی زنجبیل ۲ واحد، هل ۲ واحد، جوز هندی ۲ واحد، دارچین ۱ واحد، فلفل سیاه ۱ واحد، تخم گشنیز ۱ واحد، زردچوبه ۱ واحد، تخم رازیانه نصف واحد، تخم میخک یک چهارم واحد و فلفل سیاه دانه درشت یک واحد است.
19 – ادویه کاجون
- این ادویه شامل ۲.۵ واحد پودر پاپریکا، ۱ واحد پودر پیاز، ۲.۲۵ واحد آویشن، نیم واحد نمک، ۲ واحد پودر سیر، ۱ واحد فلفل سیاه و نیم واحد فلفل قرمز است.
20 – ادویه فرانسوی
- این ادویه دارای ۴ واحد رزماری، ۳ واحد آویشن، ۲ واحد مرزه، ۱ واحد ریحان، ۱ واحد اسطوخودوس، ۱ واحد رازیانه، نیم واحد برگ بو و ۱ واحد مرزنجوش است.
21 – ادویه پای کدو حلوایی
- این ادویه شامل ۲ واحد زنجبیل، یک چهارم واحد دارچین، ۲ واحد میخک، ۱ واحد جوز هندی و نیم واحد هل است.
22 – ادویه پای سیب
- شامل یک چهارم واحد دارچین، ۳ واحد جوز هندی، ۳ واحد زنجبیل و نیم واحد هل است.
23 – ادویه گرام ماسالا
- این ادویه شامل ۳/۴ واحد چوب دارچین، ۳/۴ واحد میخک، ۴ واحد تخم گشنیز، ۱ واحد زیره سبز، ۱.۵ واحد زیره سیاه، ۳/۴ واحد هل سبز، ۳/۴ واحد هل باد، ۱ واحد دانه فلفل سیاه تازه، ۲ واحد دانه رازیانه، ۱/۴ واحد زردچوبه و به مقدار لازم فلفل چپلی است.
خواص انواع ادویه جات
1. سُماق
- سُماق یک درختچه از نواحی کوهستانی است که میوه‌های خوشه‌ای تولید می‌کند. میوه آن را کوبیده و به عنوان چاشنی در غذاهایی مانند کباب استفاده می‌کنند.
- این درختچه در مناطقی مانند شمیران، خراسان، و تبریز رشد می‌کند. سماق برای دندان‌درد مفید است و به افزایش اشتها کمک می‌کند. همچنین لثه‌ها را تقویت کرده و از خونریزی معده جلوگیری می‌کند. به خاطر وجود تانن زیاد، سماق به عنوان یک قابض و پاک‌کننده معده عمل می‌کند.
- خوردن سماق تازه می‌تواند باعث مسمومیت شود. همچنین این ادویه بخاطر خواصش برای افرادی که دیابت دارند، بسیار مناسب است. در یونان باستان از چوب سماق برای رنگ کردن پارچه‌های پشمی استفاده می‌شد و در ایتالیا نیز برای رنگ کردن چرم کاربرد داشت.
2. جوز هندی
- جوز هندی نوعی ادویه خوشبوست که از دانه‌های درخت جوز بویا گرفته می‌شود. این دانه‌ها را آسیاب کرده و به عنوان ادویه در مناطق گرمسیری استفاده می‌کنند.
- عطر و بوی تند این ادویه آن را در بین طعم‌دهنده‌ها محبوب کرده است.
- دانه‌های آن در پوسته‌ای سخت به رنگ قهوه‌ای نگهداری می‌شوند و وقتی پوسته جدا می‌شود، دانه‌ای با رنگ خاکستری و سطح چین‌خورده دیده می‌شود. جوز هندی به شکل تخم‌مرغی و ابعادی حدود 5.2 سانتیمتر طول و 5.1 سانتیمتر قطر دارد.
3. کاربرد درمانی
- جوز هندی برای کاهش دردها و درمان مشکلات اعصاب و سیستم گوارش کاربرد دارد. در طب سنتی، دانه و روغن آن برای درمان بیماری‌ها تجویز می‌شود.
- از روغن جوز هندی می‌توان برای کاهش موقت درد دندان استفاده کرد؛ فقط کافی است چوب پنبه‌ای را به روغن آغشته کرده و روی دندان دردناک بگذارید.
- در فرانسه، این ادویه به همراه عسل برای درمان مشکلات گوارشی و تنفسی به کار می‌رود.
التهابات و دردهای مفصلی با مصرف خوراکی جوز هندی و ماساژ با روغن آن تسکین می‌یابد.
- جوز هندی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و برای کاهش علائم آلرژی نیز مفید است. اما باید توجه کرد که مصرف زیاد آن ممکن است باعث مشکلاتی در کنترل احساسات شده و حالت ضعف و خستگی را به همراه داشته باشد که شبیه مسمومیت است.
4. خَردَل
- خَردَل نوعی ادویه است که از دانه‌های گیاه خردل تولید می‌شود. برای تهیه سس یا خمیر خردل، دانه‌ها را با آب، نمک، آبلیمو و گاهی دیگر ادویه‌ها مخلوط می‌کنند. رنگ این سس می‌تواند از زرد روشن تا قهوه‌ای تیره متغیر باشد و اغلب طعمی تند دارد.
- در خردل انگلیسی از سرکه استفاده نمی‌شود اما خردل فرانسوی طعم ملایم‌تری دارد. خردل‌های خانگی معمولاً تندتر و معطرتر هستند. این ادویه یکی از افزودنی‌های محبوب برای ساندویچ‌ها، همبرگرها و هات‌داگ‌ها است.
- خردل انواع مختلفی دارد مثل خردل زرد، خردل دیژون و خردل عسلی. این ادویه به خاطر خاصیت ضدباکتریایی‌اش نیازی به نگهداری در یخچال ندارد، اما بهتر است در جای خنک و تاریک نگهداری شود تا تندی و کیفیت خود را حفظ کند.
- اگر خردل برای مدت طولانی در بیرون از یخچال بماند، ممکن است طعم تلخی بیشتری پیدا کند. خردل همچنین غنی از سلنیوم و امگا۳ است. دانه‌های خردل می‌توانند به کاهش تعداد حملات میگرنی کمک کنند، به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که پوست سر خود را با روغن خردل ماساژ دهید.
- این کار می‌تواند کیفیت موهای شما را به طرز چشمگیری بهتر کند و از ریزش مو جلوگیری نماید. محصولات خردل و روغن خردل به مدت طولانی به عنوان یک روش موثر برای کاهش فشار خون بالا و جلوگیری از تصلب شرایین استفاده شده‌اند.
- آنها همچنین به بهبود ایمنی بدن کمک کرده و در مبارزه با بی‌خوابی موثرند. دانه‌های خردل می‌توانند در درمان مشکلاتی مانند اضطراب، اختلالات روانی، تنش، افسردگی، برونشیت، اختلالات جنسی، و نشانه‌های یائسگی نیز مفید باشند.
- کشورهای مختلفی مانند آمریکا، انگلستان، صربستان، آلمان، فرانسه، کرواسی، اتریش، بلژیک، کلمبیا، فنلاند، ایتالیا، هلند، لهستان، اسلواکی، سوئیس و ترکیه از تولیدکنندگان مهم خردل هستند.
5. فلفل سفید
- فلفل سفید (و سیاه) از یک درختچه بالا رونده است که به طور طبیعی در مناطق مختلف هند رشد می‌کند. گل‌های آن سفید و به صورت سنبله رشد می‌کنند و میوه‌اش که کوچکتر از نخود است، ابتدا سبز و سپس هنگام رسیدن، قرمز تیره می‌شود و به شکل خوشه‌ای از ساقه آویزان می‌شود.
- برای تهیه فلفل سفید، دانه‌ها باید هنگام برداشت کاملاً رسیده و کبود متمایل به قرمز تیره باشند. سپس دانه‌ها به مدت مشخصی در آب خیس می‌خورند و تنها مغز دانه‌ها باقی می‌ماند که در این فرایند خشک شدن رنگ سفید متمایل به زرد پیدا می‌کنند.
بیشتر بخوانید :
روش های مناسب برای نگهداری از ادویه جات + روش آماده سازی ادویه
نکات سودمند برای استفاده بهتر از ادویه‌ها برای طعم‌دهی به غذا
آیا می‌دانید ادویه مخصوص قورمه سبزی چه ادویه‌ای است؟
خواص درمانی بی‌نظیر فلفل سفید
- فلفل سفید یکی از گیاهان دارویی قدیمی جهان است و طبیعتی گرم و خشک دارد.
- این فلفل رقیق‌کننده خون، ضدبلغم و ضدنفخ و ضدسرفه است.
- از فلفل سفید برای تسکین درد دندان، قطره قطره آمدن ادرار، تقویت کبد، تنگی نفس، تقویت حافظه، مسمومیت و تقویت معده نیز استفاده می‌شود.
مضرات استفاده زیاد از فلفل سفید برای سلامتی
- استفاده خارجی از فلفل سفید در زنان باردار ممکن است منجر به سقط جنین شود.
- افرادی که از بواسیر، زخم معده، گلودرد و خارش‌های جلدی رنج می‌برند مجاز به مصرف فلفل سفید نیستند.
- استفاده بیش از حد از فلفل سفید می‌تواند باعث سردرد و خارش پوستی شود.
خواص درمانی شیرین‌بیان
- شیرین‌بیان، که به فارسی “مهک” نامیده می‌شود، گیاهی خودرو از زیرگروه سبزی‌آساها است و بومی مناطق جنوبی اروپا، شمال آفریقا و نواحی معتدل آسیا می‌باشد. این گیاه در اکثر نقاط ایران، به ویژه در شهرستان اقلید و نواحی شرقی و شمال شرقی و همچنین آذربایجان به وفور یافت می‌شود.
- برگ‌های این گیاه مرکب هستند و شامل ۴ تا ۷ جفت برگ به اضافهٔ یک برگچهٔ انتهایی می‌شوند که به علت ترشح شیره، چسبنده‌اند. گل‌های آن مایل به آبی و میوه‌اش شامل ۵ تا ۶ دانه مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقه زیرزمینی این گیاه مصرف دارویی دارد. ریشه‌ها و ریزوم‌های این گیاه دارای پوستی قهوه‌ای رنگ یا سیاه و مغز زردرنگ هستند.
- شیرین‌بیان جزء گیاهان چندساله است و می‌تواند تا یک متر ارتفاع بگیرد، در نواحی معتدل تا دو متر نیز رشد می‌کند. طول برگ‌های باریک آن از ۷ تا ۱۵ سانتیمتر است و شامل ۹ تا ۱۷ برگچه می‌باشد. برگچه‌ها بیضوی هستند و لبه‌های آنها صاف است.
- گل‌های این گیاه به رنگ‌های ارغوانی، زرد، بنفش یا آبی مایل به سفید بوده و به صورت مجتمع در انتهای ساقه‌های گل‌دهنده مشاهده می‌شوند.
- گل‌های این گیاه در اوایل تابستان دیده می‌شوند. میوه‌اش به شکل غلافی و مستطیل به طول ۲ تا ۳ سانتیمتر است و معمولاً در هر میوه ۳ تا ۶ دانهٔ لوبیا مانند وجود دارد.
- عصارهٔ شیرین بیان به ازای هر اونس (تقریباً ۳۵/۲۸ گرم) حدود ۱۰۰ کالری دارد. برای تهیه آن، ریشهٔ گیاه را می‌جوشانند و بخش عمده‌ای از آبش را تبخیر می‌کنند، تا ماده‌ای سیاه رنگ (با تمایل به قهوه‌ای) به دست آید. این ماده به صورت جامد (عصاره) و مایع (شیره یا رب سوس) به فروش می‌رسد.
- استفادهٔ اصلی از این ماده در کشورهای غربی، شیرین کردن غذاهای مختلف است؛ زیرا این ماده حدود پنجاه بار از قند معمولی شیرین‌تر است و همچنین خواص دارویی دارد. ریشهٔ خشک شیرین بیان را می‌توان به عنوان چاشنی نیز استفاده کرد.
- طعم عصارهٔ شیرین بیان در انواع تنقلات شیرین مانند آب‌نبات‌ها وجود دارد.
- در آشپزی چینی، شیرین بیان به عنوان چاشنی برای خوش طعم کردن غذاها، به ویژه سوپ‌ها و غذاهایی که در سوس سویا پخته می‌شوند، استفاده می‌شود.
- در سوریه نیز این گیاه طرفداران زیادی دارد و به صورت یک نوشیدنی در بازار عرضه می‌شود. همچنین، این ماده جز اصلی نوشابه غیرالکلی معروف مصری به نام عرق سوس است.
کاربرد دارویی شیرین بیان
- مواد موجود در ریشهٔ شیرین بیان، مانند اسید گلیسریزیک و گلیسیریزین، برای درمان زخم‌های گوارشی مفید هستند. ریشهٔ این گیاه دارای کومارین، فلاون، روغن‌های فرار و استرول‌های گیاهی نیز می‌باشد.
- پودر ریشهٔ شیرین بیان از دیرباز برای خلط‌آوری مورد استفاده قرار گرفته است و در این زمینه مؤثر است.
- ترکیبات موجود در ریشهٔ این گیاه به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کنند. این ترکیبات خاصیت ضدمیکروبی دارند؛ بنابراین می‌توان از شیرهٔ آن به عنوان ماده‌ای ضدپوسیدگی در دهان‌شوی‌ها و خمیر دندان‌ها استفاده کرد.
- در طب سنتی این گیاه برای درمان اسپاسم عضلات، تورم، برونشیت، روماتیسم و التهاب مفاصل استفاده می‌شود.
- امروزه عصارهٔ شیرین بیان نیز یکی از اجزای اصلی شربت سرفه محسوب می‌شود. به طور طبیعی، این ماده در درمان زخم‌های دهان و دستگاه گوارش مؤثر است. شیرین بیان همچنین خاصیت ادرارآور (مادرین) و ملین دارد و می‌توان از آن به عنوان ضدویروس موضعی برای زخم‌ها و التهاب‌های مختلف استفاده کرد.
- یکی از مهم‌ترین خواص شیرین بیان تأثیرش بر دستگاه گوارش است. این گیاه به درمان التهاب و زخم معده و دوازده‌پهن کمک می‌کند و بر سرطان معده تأثیر خوبی دارد. همچنین برای درمان سوء هاضمه و کاهش نفخ شکم مفید است.
- شیرین بیان بر سیستم درون‌ریز بدن نیز تأثیر می‌گذارد و ممکن است سطح تستوسترون خون را کاهش دهد؛ اما هنوز مشخص نیست که آیا تأثیری بر سطح تستوسترون آزاد نیز دارد یا نه.
احتیاطات مصرف ادویه‌جات
- مصرف زیاد شیرین بیان یا محصولات آن به دلیل تحریک غدد فوق‌کلیوی و ترشح بیش از حد هورمون آلدسترون ممنوع است.
- این وضعیت می‌تواند مشکلاتی مانند اختلالات متابولیسمی و افزایش فشار خون ایجاد کند. اگر روزانه بیش از ۲۰ گرم مصرف شود، احتمال بروز عوارض جانبی وجود دارد.
- استفادهٔ زیاد از شیرین بیان برای طحال هم ضرر دارد و مصرف بسیار بالا می‌تواند به شرایط خطرناکی مانند فشار خون و حتی سکته قلبی منجر شود.
- برخی افراد با مصرف بیشتر شیرین بیان دچار درد عضلات و برخی دیگر به کرختی دست و پا دچار می‌شوند.
مصرف بیش از حد این ماده همچنین می‌تواند موجب افزایش وزن شود.
- افرادی که فشار خون بالا یا مشکلات کلیه، قلب یا کبد دارند، باید از مصرف شیرین بیان پرهیز کنند.
- زنان باردار یا شیرده باید از مصرف شیرین بیان و محصولات آن خودداری کنند.
- اگر اما مقدار مناسبی از شیرین بیان مصرف شود، از بروز این مشکلات جلوگیری شده و می‌توان از خواص مفید آن بهره‌مند شد. اگر لازم است که شیرین بیان برای مدت طولانی مصرف شود، بهتر است آن را با کتیرا ترکیب کرد.