شناخت انواع پیاز و نحوه استفاده از آن‌ها در آشپزی یکی از کلیدهای طعم‌دادن درست به غذاهاست. هر نوع پیاز عطر، طعم و کاربرد خاص خودش را دارد و اگر درست انتخاب شود، باعث می‌شود غذایت حرفه‌ای‌تر و خوشمزه‌تر شود.
🧅 انواع رایج پیاز و کاربردهای آن در آشپزخانه
1. پیاز زرد (Yellow Onion)
🔸 رایج‌ترین و پرکاربردترین نوع پیاز
🔸 طعم: تند، کمی شیرین بعد از پخت
🔸 رنگ داخل: سفید مایل به زرد
🔸 کاربردها:
-
مناسب برای سرخ کردن، سوپ، خورشت، کاری، برنج
-
پایه‌ی اکثر غذاهای ایرانی و خارجی
-
بهترین گزینه برای «پیاز داغ»
✅ نکته: در حرارت بالا شیرین‌تر و طلایی‌رنگ می‌شود.
2. پیاز سفید (White Onion)
🔸 طعم: تندتر و تیزتر از پیاز زرد
🔸 رنگ: سفید روشن و شفاف
🔸 بافت: تردتر از پیاز زرد
🔸 کاربردها:
-
سالاد، غذاهای مکزیکی، ساندویچ، ترشی
-
مناسب برای پیاز خام، چون عطر قوی‌تری دارد
-
مناسب برای ترشی پیاز
3. پیاز قرمز (Red Onion)
🔸 ظاهر: پوست قرمز بنفش با بافت سفید-بنفش
🔸 طعم: ملایم و کمی شیرین (در خام‌خوری)
🔸 کاربردها:
-
سالادها، ساندویچ‌ها، گارنیش، سس‌ها
-
مناسب برای خام‌خوری و کارهای تزئینی
✅ نکته: پختن زیاد باعث از بین رفتن رنگ و طعم آن می‌شود.
4. پیازچه (Green Onion / Scallion)
🔸 ترکیبی از برگ و ساقه سبز با پیاز سفید باریک
🔸 طعم: ملایم، کمی تند در قسمت سفید
🔸 کاربردها:
-
خوراک‌های آسیایی، تخم‌مرغ، سالاد، سوپ
-
قسمت سبز آن برای تزئین غذا و قسمت سفید برای تفت‌دادن
5. شلوت (Shallot)
🔸 پیازی کوچک و کشیده با رنگ بنفش روشن
🔸 طعم: لطیف، ملایم و شیرین‌تر از بقیه پیازها
🔸 کاربردها:
-
سس‌های ظریف، غذاهای فرانسوی، ترشی
-
مناسب برای طعم‌دهی بدون غلبه عطر تند
6. پیاز مرواریدی (Pearl Onion)
🔸 بسیار کوچک و گرد
🔸 طعم: شیرین و ملایم
🔸 کاربردها:
-
ترشی، خوراک‌های خاص، تزئین خورشت‌ها یا گوشت‌ها
📌 نکات مهم در استفاده از پیاز در آشپزی
| نکته | توضیح |
|---|---|
| سرخ‌کردن پیاز | از پیاز زرد استفاده کن؛ عطر و طعم بهتری می‌دهد |
| سالاد یا خام‌خوری | پیاز قرمز یا پیاز سفید انتخاب کن؛ ملایم‌تر و کم‌بوترند |
| پخت طولانی (مثل خورشت) | پیاز زرد بهترین است، چون خوب می‌پزد و طعم شیرینی آزاد می‌کند |
| طعمی ملایم‌تر | شلوت یا پیازچه استفاده کن |
| برای سس‌های لطیف و حرفه‌ای | شلوت را انتخاب کن چون طعمش کنترل‌شده‌تر است |
استفاده مناسب از انواع پیاز زرد – سفید و قرمز در آشپزی
پیاز زرد
پیاز زرد یکی از انواع پیاز است که به طور عمومی در آشپزی استفاده می‌شود و وقتی برای پختن گوشت، سوپ، یا خورش به کار می‌رود، بسیار خوش‌عطر و خوش‌طعم می‌شود. این پیاز دارای پوست زرد-قهوه‌ای است و گوشت آن سفید رنگ است. اما پیاز سفید بوی گوگرد بیشتری دارد و وقتی آن را برش می‌دهید، شما را به شدت به اشک می‌اندازد. به همین خاطر، خوردن خام پیاز زرد به خاطر طعم تند و زیاد گوگردش خیلی مناسب نیست.
پیاز سفید
این نوع پیاز تندی کمتری نسبت به پیاز زرد دارد و بیشتر در سالادها و برای خرد کردن استفاده می‌شود. همچنین، پیاز سفید در غذاهای مکزیکی خیلی محبوب است.
پیاز قرمز
این پیاز دارای رنگ زیبا و مخملی قرمز متمایل به بنفش است و مغز آن سفید رنگ می‌باشد. به دلیل طعم ملایم و شیرینش، بهترین گزینه برای مصرف به صورت خام است. پیاز قرمز نسبت به پیاز سفید و زرد، فلاونوئیدها و فیبر بیشتری دارد. به خاطر رنگ زیبا می‌توانید برای تزئین غذا هم از آن استفاده کنید. این پیاز برای کباب، سالاد و ساندویچ‌ها هم گزینه‌ی مناسبی است و در تمام فصول سال در فروشگاه‌ها در دسترس است و می‌توانید آن‌ها را به مدت 3 تا 4 ماه در دمای اتاق نگهداری کنید.
چگونه پیاز خوب بخریم؟
هنگام خرید پیاز باید به چند نکته توجه کنید:
- پیازی انتخاب کنید که لایه بیرونی آن خشک و شکننده باشد و بویی ملایم داشته باشد.
- پیازهایی که نواحی نرم و لکه‌دار دارند، نخرید. بعد از خرید، آن‌ها را در جای خنک و تاریک نگهداری کنید و بهتر است بدانید که نگهداری پیاز در یخچال باعث از بین رفتن بوی آن می‌شود.
لازم به ذکر است؛ پیاز از هر نوعی که باشد، فوایدی شگفت‌انگیز برای سلامت کلی بدن دارد. بهتر است به طور منظم از آن در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
پیاز گلابی شکل
این پیازها کوچک و شیرین هستند و طعم خاص و خوشمزه‌ای دارند. آن‌ها در رنگ‌های سفید، زرد و قرمز در بازار موجود هستند، اما رنگ سفید آن بیشتر دیده می‌شود. این پیازها ابتدا در آلمان و ایتالیا در باغ‌های خانگی کشت شدند. بزرگ‌ترین مشکل در استفاده از پیازهای تازه گلابی شکل، پوست کندن آن‌هاست. برای راحتی کار، آن‌ها را در آب جوش بگذارید و به راحتی با انگشتانتان پوست آن‌ها را جدا کنید. این پیازها برای تهیه ترشی، کبابی کردن، بخارپز کردن و استفاده در تاس کباب بسیار مناسب هستند.
پیازچه
پیازچه یا پیاز سبز دارای برگ‌های سبز بلندی است و در انتهای آن یک پیاز کوچک و کشیده وجود دارد. در ایران معمولاً از پیازچه در سبزی خوردن استفاده می‌کنیم و با برگ‌های آن کوکو درست می‌کنیم. قسمت سفیدی پیازچه تندتر است و می‌توانید آن را با زنجبیل و سیر ترکیب کرده و برای طعم‌دار کردن غذاها استفاده کنید. همچنین می‌توان از برگ‌های پیازچه در سالادها نیز استفاده کرد.
شلوت یا شالت
شلوت یکی از انواع پیاز است که با لایه‌های ارغوانی روشن، یکی از سبزیجاتی است که به آشپزی طعمی خاص می‌بخشد.
پیاز شلوت یک نوع پیاز است که معمولاً مردم آن را دست کم می‌گیرند. این پیاز طعم خوشمزه و تندی دارد، اما بعد از خوردن آن، دهان بوی بدی می‌گیرد. این پیاز می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای تهیه انواع سس‌ها، به ویژه سس‌هایی که سرکه دارند، باشد. برای استفاده از آن، بهتر است پیازها را ریز خرد کنید و در سرکه بگذارید تا مانند ترشی رسیده شوند. شلوت همچنین برای پخت و پز نیز به کار می‌رود، اما هرگز نباید آن را سرخ کرد، زیرا این کار باعث می‌شود که طعم تلخی پیدا کند.
پیاز بهاری
پیاز بهاری خیلی شبیه به پیازچه است، اما با این تفاوت که پیاز واقع در انتهای برگ‌های سبز رنگ بزرگ‌تر و گردتر است. در واقع، این یک نوع خاص از پیاز نیست، بلکه همان پیازهای زرد، قرمز و سفید هستند که زودتر از موعد برداشت می‌شوند. شما می‌توانید این پیازها را به صورت کبابی مصرف کنید و برگ‌های آن‌ها نیز برای درست کردن کوکو مناسب هستند.
گردآوری شده مجله رضیم