طرز تهیه روغن دنبه بدون بو در منزل نیازمند دقت در مراحل آماده‌سازی و استفاده از چند ماده طبیعی برای از بین بردن بوی خاص دنبه است. در ادامه روش گام به گام تهیه روغن دنبه بدون بو را برایتان توضیح می‌دهم:
🥩 مواد اولیه:
-
دنبه گوسفندی تازه: ۱ کیلوگرم
-
شیر: ۱ لیوان (اختیاری، برای کاهش بو)
-
پیاز: ۱ عدد بزرگ (برای طعم و کاهش بو)
-
هل یا برگ بو یا دارچین: به مقدار دلخواه
-
آب: نصف لیوان (برای جلوگیری از سوختن اولیه)
🍳 مراحل تهیه:
۱. پاک کردن دنبه
-
دنبه را از رگ و ریشه و پوست اضافه کاملاً جدا کنید.
-
دنبه را با چاقوی تیز به قطعات بسیار ریز خرد کنید (یا چرخ کنید).
-
هرچه قطعات ریزتر باشند، بهتر روغن می‌دهد و بو کمتر می‌شود.
۲. خیس کردن دنبه (اختیاری ولی مؤثر)
-
دنبه خرد شده را به مدت چند ساعت (حداقل ۲ ساعت) در شیر یا سرکه رقیق شده بخوابانید.
-
سپس خوب آبکشی کرده و خشک کنید.
۳. پخت اولیه با آب
-
دنبه را در قابلمه تفلون یا چدنی بریزید.
-
نصف لیوان آب اضافه کنید تا از سوختن ابتدایی جلوگیری شود.
-
قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و به‌آرامی حرارت دهید تا دنبه شروع به آب شدن کند.
۴. اضافه کردن مواد خوشبوکننده
-
وقتی دنبه شروع به آب شدن کرد، پیاز حلقه‌شده، هل، برگ بو یا دارچین را اضافه کنید.
-
این مواد کمک می‌کنند بوی دنبه گرفته شود و روغن خوش‌عطر شود.
۵. ادامه حرارت‌دهی با شعله کم
-
با شعله بسیار ملایم دنبه را ذوب کنید تا کاملاً روغن بدهد و تفاله‌ها (پُهِن یا چِربی باقیمانده) سبک طلایی شوند.
-
هم زدن هر از گاهی برای جلوگیری از سوختن ضروری است.
۶. صاف کردن روغن
-
بعد از اینکه دنبه کامل ذوب شد و تفاله‌ها ته‌نشین یا طلایی شدند، شعله را خاموش کنید.
-
از صافی فلزی یا پارچه‌ای (پارچه تنظیف) برای صاف کردن روغن استفاده کنید.
-
روغن صاف شده را در ظرف شیشه‌ای یا فلزی تمیز بریزید.
✅ نکات مهم برای بدون بو شدن روغن دنبه:
-
استفاده از شیر یا سرکه برای خواباندن دنبه قبل از پخت.
-
حرارت کم و تدریجی؛ حرارت زیاد باعث سوختگی و بوی بد می‌شود.
-
افزودن پیاز، هل، برگ بو، دارچین یا حتی پوست پرتقال خشک هنگام پخت.
-
تفاله دنبه (چربی باقیمانده) را قبل از سوختن از روغن جدا کنید.
-
در آخر می‌توانید چند دانه زعفران یا کمی روغن زیتون به روغن صاف‌شده اضافه کنید برای عطر بهتر.
آشنایی با روش تهیه روغن دنبه
روغن دنبه یکی از روغن‌های حیوانی است که در طب سنتی خواص درمانی زیادی دارد. با رضیم همراه شوید.
روغن دنبه بهتر است یا روغن نباتی؟
مقایسه بین روغن دنبه و روغن نباتی بستگی زیادی به نوع مصرف، شرایط سلامتی فرد، و روش فرآوری روغن دارد. اما به‌طور کلی، از دیدگاه طب سنتی و بسیاری از تحقیقات جدید، روغن دنبه (در صورت مصرف متعادل و تهیه صحیح) نسبت به روغن نباتی صنعتی گزینه سالم‌تری است.
🥩 روغن دنبه:
✅ مزایا:
-
کاملاً طبیعی و بدون افزودنی‌های شیمیایی
-
منبع غنی اسیدهای چرب اشباع سالم (اگر دنبه گوسفند سالم باشد)
-
پایداری بالا در برابر حرارت (برای سرخ کردن مناسب‌تر از بسیاری از روغن‌ها)
-
دارای ویتامین‌های A، D، E، K (در چربی حیوانی یافت می‌شوند)
-
در طب سنتی ایرانی برای تقویت بدن، مغز و مفاصل توصیه می‌شود
-
کمک به افزایش تستوسترون و انرژی در مردان (طبق برخی مطالعات)
❌ معایب:
-
کالری بالا (مثل همه روغن‌ها)
-
ممکن است در صورت مصرف زیاد باعث افزایش کلسترول LDL شود (در افراد مستعد)
-
اگر به‌درستی تهیه نشود (مثلاً با حرارت زیاد یا نگهداری بد)، ممکن است بوی نامطبوع یا طعم تند پیدا کند
-
مناسب نیست برای کسانی که رژیم کم‌چرب یا کلسترول بالا دارند (با احتیاط مصرف شود)
🌻 روغن نباتی (روغن‌های صنعتی مانند آفتابگردان، سویا، کانولا و…)
✅ مزایا:
-
بی‌بو، بی‌طعم و مناسب برای پخت روزمره
-
در بسیاری از غذاها قابل استفاده بدون تغییر طعم
-
در ظاهر سبکتر است و دیرتر سفت می‌شود
❌ معایب:
-
اغلب شامل چربی‌های ترانس یا نیمه‌هیدروژنه هستند که برای سلامت قلب مضرند
-
مصرف طولانی‌مدت با افزایش ریسک بیماری‌های قلبی، التهاب و دیابت مرتبط است
-
در برابر حرارت ناپایدارند و سریع تجزیه می‌شوند (اکسیداسیون)
-
فاقد ارزش غذایی خاص (ویتامین‌های محلول در چربی نیز گاه حذف می‌شوند)
🧠 جمع‌بندی نهایی:
| ویژگی | روغن دنبه | روغن نباتی |
|---|---|---|
| طبیعی بودن | ✅ | ❌ |
| ارزش غذایی | بالا | پایین |
| پایداری در حرارت | بالا | پایین تا متوسط |
| سلامت قلب | اگر متعادل: خوب | در درازمدت: مضر |
| خطر چربی ترانس | ❌ (ندارد) | ✅ (دارد در بسیاری موارد) |
| طعم و بو | قوی (اگر کنترل نشود) | بی‌بو |
| توصیه طب سنتی | ✅ قوی | ❌ منفی |
روغن دنبه گوسفندی نه تنها برای بدن مفید است، بلکه به راحتی می‌توان آن را در خانه تهیه کرد و از نظر اقتصادی نیز صرفه دارد. این روغن به راحتی در بدن هضم می‌شود و طعم غذا را نیز بهتر می‌کند.
گوسفندها انواع مختلفی از گیاهان را می‌خورند که هر کدام مقداری چربی دارند. بنابراین، دنبه ترکیبی از چربی‌های مختلف گیاهان است.
طرز تهیه روغن دنبه بی بو با ۲ روش جالب
دنبه به راحتی تمیز می‌شود و نیازی به مواد شوینده ندارد. بنابراین، در گذشته، افراد به راحتی می‌توانستند ظروف را بشویند. اما روغن‌های نباتی و مایع به سادگی پاک نمی‌شوند و این موضوع برای خانم‌ها مشکل‌ساز است.
روش اول
بر اساس نسخه‌ای از رازی و بوعلی‌سینا، برای تهیه دنبه بهتر است سه کیلو دنبه گوسفند را با سه عدد پیاز بزرگ، یک لیوان سرکه یا آبلیمو یا آبغوره خانگی و یک لیوان گلاب مخلوط کنید. همچنین می‌توانید ۱۵۰ گرم پوست سیب یا سیب رنده شده و ۱۵۰ گرم میوه “به” نیز به آن اضافه کنید.
می‌توانید یک قاشق چای‌خوری یا مرباخوری میخک یا دو قاشق کاکوتی به مخلوط اضافه کنید و سپس همه مواد را با هم چرخ کنید. مخلوط را روی حرارت ملایم بگذارید تا رطوبت آن برطرف شود و روغن خالص بماند. سپس آن را صاف کنید و در جایی بگذارید تا منجمد شود.
پیاز و دیگر ترکیبات به دنبه کمک می‌کند تا بوی بد خود را از دست بدهد و مانع غلظت و رسوب آن می‌شود. به این شکل، می‌توان روغن دنبه را مصرف کرد.
روش دوم
- در این روش از تکنیک استخراج که در شیمی آلی استفاده می‌شود، برای بیرون آوردن کپسول‌های روغنی از دنبه با آب استفاده می‌شود بدون اینکه حرارت زیادی به آن اعمال شود. مراحل این روش به صورت زیر است:
- دنبه را بشویید و به تکه‌های کوچک (حدود ۱۰۰ گرمی) برش دهید.
- تکه‌های دنبه را با نمک بپوشانید تا تمامی سطح دنبه‌ها نمک‌دار شود (این کار برای ضدعفونی کردن است).
- دنبه‌ها را به مدت ۲۴ ساعت در یخچال بگذارید.
- بعد از برداشتن دنبه‌ها از یخچال، آن‌ها را بشویید و چرخ کنید.
- دنبه‌ها را در قابلمه ریخته و تا دو یا سه بند انگشت بالاتر از سطح دنبه‌ها آب بریزید.
- مقداری پیاز خرد شده را به داخل قابلمه اضافه کنید (این کار نیز برای ضدعفونی کردن است).
- برای کاهش بوی دنبه، می‌توانید مقداری هل، سیب، گلاب، هویج و یا دیگر مواد خوشبو را به قابلمه اضافه کنید.
- قابلمه را روی حرارت کم قرار دهید و هر چند وقت یکبار محتویات را هم بزنید.
- به محض اینکه کپسول‌های روغن آزاد شدند، آن‌ها به سطح آب خواهند رسید.
- در حین حرارت دیدن، تبخیر شدن آب را خواهید دید. وقتی آب کاملاً تبخیر شد (حدود ۷ الی ۸ ساعت)، حرارت را خاموش کنید.
- وقتی که روغن گرم است، روغن جمع شده در سطح را با یک ملاقه بردارید و از صافی پارچه‌ای عبور دهید.
- اگر به طور اتفاقی مقداری آب وارد روغن صاف شده شود، مدتی صبر کنید تا آب به ته ظرف برود و سپس روغن را به ظرف دیگری منتقل کنید تا آب در ظرف اول باقی بماند (زیرا وجود آب در روغن باعث فاسد شدن آن می‌شود).
- اگر رنگ دنبه‌های باقیمانده در قابلمه سفید یا شیری بود، می‌توانید بعد از خنک شدن آن‌ها، مراحل ۸ تا ۱۲ را دوباره تکرار کنید. این کار را می‌توان ۲ الی ۳ بار دیگر انجام داد تا زمانی که رنگ دنبه‌ها قهوه‌ای نشود. رنگ قهوه‌ای نشان‌دهنده تشکیل کلسترول است.
- بهتر است روغن صاف شده را در یخچال نگهداری کنید.
گردآوری شده مجله ی رضیم