آشنایی با موارد مصرف و عوارض جانبی پالبوسیکلیب (2 نکته مهم)
“`html
معرفی داروی ضد سرطان پالبوسیکلیب
پالبوسیکلیب (Palbociclib) یک دارو است که می‌تواند به کنترل رشد سلول‌های سرطانی کمک کند. این دارو با جلوگیری از فعالیت دو آنزیم به نام‌های CDK4 و CDK6، تقسیم سریع سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهد. پالبوسیکلیب به عنوان نخستین داروی مهارکننده این دو آنزیم برای درمان سرطان سینه شناخته شده است. این دارو یک درمان هدفمند است که در دسته داروهای مهارکننده CDK4/6 قرار دارد.
نام تجاری پالبوسیکلیب: آیبرانس Ibrance
اشکال دارویی: سه نوع کپسول 75، 100 و 125 میلی‌گرمی.
مکانیسم اثر پالبوسیکلیب
پالبوسیکلیب یک داروی مهارکننده است که به فعالیت کینازهای وابسته به سیکلین می‌پردازد. این دارو پروتئین‌هایی به نام CDK4 و CDK6 را مختل می‌کند. در سرطان‌های سینه هورمون مثبت، این مهار به متوقف شدن تقسیم سلول‌ها و تولید سلول‌های جدید کمک می‌کند. این دارو روند تقسیم سلولی را از مرحله G1 به S متوقف می‌سازد و باعث کاهش سرعت رشد سرطان می‌شود. ترکیب پالبوسیکلیب با داروهای مهارکننده آروماتاز مانند لتروزول، نسبت به مصرف هرکدام از این داروها به تنهایی، مؤثرتر است.
موارد مصرف پالبوسیکلیب
از پالبوسیکلیب به همراه لتروزول برای درمان خانم‌های پس از یائسگی که به سرطان سینه پیشرفته با گیرنده استروژنی و HER2 منفی مبتلا هستند، استفاده می‌شود.
نحوه مصرف پالبوسیکلیب
- این دارو به صورت کپسول خوراکی مصرف می‌شود. کپسول را با آب ببلعید و آن را 30 دقیقه پس از خوردن غذا استفاده کنید. نباید کپسول را شکاند، باز کرد، له کرد یا حل کرد.
- هر روز در ساعتی مشخص از آن استفاده کنید.
- از گریپ‌فروت یا آب آن همراه با این دارو استفاده نکنید.
- اگر یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری همان روز آن را مصرف کنید. اما اگر آن روز یادآوری نکردید، روز بعد سر موعد قبلی دارو را استفاده کنید و هرگز دو برابر نکنید.
- مقدار پالبوسیکلیب که باید مصرف کنید به عوامل مختلفی شامل قد، وزن، سلامت عمومی و نوع سرطان شما بستگی دارد و توسط پزشک تعیین می‌شود.
عوارض جانبی پالبوسیکلیب
- اکثر افراد به همه عوارض جانبی مبتلا نخواهند شد.
- عوارض جانبی معمولاً قابل پیش‌بینی هستند، از نظر زمان شروع، مدت و شدت.
- عوارض جانبی معمولاً پس از اتمام درمان بهبود می‌یابند.
- در طول درمان می‌توان به روش‌های مختلفی از عوارض پیشگیری کرد یا آنها را مدیریت کرد.
عوارض شایع پالبوسیکلیب: (در بیش از 30% بیماران رخ می‌دهد)
- کاهش تعداد سلول‌های خونی. ممکن است گلبول‌های سفید، قرمز و پلاکت شما به طور موقت کاهش یابد. این وضعیت می‌تواند خطر عفونت، کم‌خونی و خونریزی را به همراه داشته باشد. این عارضه عموماً در روز 15 ام پس از شروع درمان به اوج خود می‌رسد.
- خستگی
- عفونت‌های راه‌های هوایی فوقانی
عوارض کمتر شایع پالبوسیکلیب:
- تهوع
- زخم‌های دهانی
- نازک شدن و ریزش مو
- اسهال
- کاهش اشتها
- استفراغ
- آسیب اعصاب محیطی: ممکن است باعث بی‌حسی شود.
“““html
- سوزن سوزن شدن یا قلقلک در انگشتان دست و پا
- احساس ضعف
- خون دماغ شدن
عوارض نادر و جدی پالبوسیکلیب:
- اگر ناگهان در قفسه سینه خود درد شدیدی احساس کردید یا دچار تنگی نفس شدید، فوراً به گروه سلامت خود اطلاع دهید و به اورژانس مراجعه کنید.
- در صورتی که دست یا پای شما ورم کرد، قرمز شد، درد داشت یا احساس گرما در آن منطقه کردید، ممکن است نشانه لخته خون در بازو یا پا باشد. باید به سرعت موضوع را به گروه مراقبت سلامت اطلاع دهید و به اورژانس بروید.
تمام عوارض در این لیست ذکر نشده‌اند. عوارض بسیار نادری که در کمتر از 10 درصد بیماران پیش می‌آید اینجا آورده نشده‌اند. اگر هر علامت غیرمعمولی داشتید، به گروه درمانی اطلاع دهید.
هشدارهای دارویی پالبوسیکلیب
اگر نشانه‌های زیر را مشاهده کردید، به سرعت (به صورت اورژانسی) به گروه درمان سرطان اطلاع دهید:
- تب بالای 38 درجه سانتی‌گراد یا لرز (که می‌تواند نشانه عفونت باشد)
- احساس درد ناگهانی در قفسه سینه و تنگی نفس
اگر هر یک از علائم زیر طی 24 ساعت پیش آمد، برای پیام غیر اورژانسی به گروه درمان سرطان اطلاع دهید:
- احساس تهوع: اگر غذا خوردن شما را مختل کند و با داروهای تجویز شده بهبود نیابد.
- استفراغ (بیش از 4 بار در 24 ساعت)
- اسهال (4 بار در 24 ساعت)
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- مدفوع سیاه یا وجود خون در آن
- وجود خون در ادرار
- احساس خستگی بیش از حد (عدم توانایی در انجام کارهای روزمره)
- زخم‌های دهانی (قرمزی و دردناک، تورم یا زخم)
- ورم، قرمزی، درد و/یا احساس گرما در لمس در بازو یا پا
تداخلات دارویی پالبوسیکلیب
- قبل از شروع درمان با پالبوسیکلیب، تمام داروهایی که مصرف می‌کنید (شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه، داروهای گیاهی، ویتامین‌ها و…) را به پزشک اطلاع دهید. از آسپرین یا داروهای حاوی آسپرین استفاده نکنید مگر اینکه پزشک اجازه دهد.
- از نوشیدن گریپ‌فروت یا آب گریپ‌فروت خودداری کنید.
- بدون تایید پزشک، در حین دریافت پالبوسیکلیب هیچ واکسن یا روش ایمونیزاسیونی را انجام ندهید.
احتیاط‌های لازم در حین مصرف پالبوسیکلیب
- اگر باردار هستید یا احتمال بارداری دارید، قبل از شروع درمان به پزشک اطلاع دهید. این دارو نباید به خانم‌های باردار یا آن‌هایی که برنامه بارداری دارند، تجویز شود.
- هم مردان و هم زنان باید در طول دوره درمان با پالبوسیکلیب از روش‌های پیشگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده کنند تا بچه‌دار نشوند.
- در طول درمان با پالبوسیکلیب، شیردهی باید متوقف شود.
پایش عوارض درمان و آزمایشات در دوره مصرف پالبوسیکلیب
در زمان مصرف پالبوسیکلیب، پزشک مرتباً شما را تحت نظر قرار می‌دهد تا عوارض درمان و پاسخ به آن را بررسی کند.
“`
می کند. برای بررسی وضعیت خون، آزمایش خون کامل (CBC) انجام می‌شود.
توصیه‌های دارویی پالبوسیکلیب
- در 24 ساعت حداقل 2-3 لیتر آب بنوشید، مگر اینکه پزشک چیز دیگری بگوید.
- به دلیل خطر عفونت، از مکان‌های شلوغ و افرادی که سرما خوردگی دارند دوری کنید و در صورت بروز تب یا هر علامتی از عفونت، فوراً به تیم درمانی اطلاع دهید.
- دست‌های خود را به‌طور مکرر بشویید.
- برای کمک به پیشگیری و درمان زخم‌های دهانی، از مسواک نرم استفاده کرده و دهان خود را با مخلوط یک قاشق غذاخوری جوش شیرین با 250 سی‌سی آب، سه بار در روز بشویید.
- برای کاهش احتمال خونریزی، از مسواک نرم و ماشین اصلاح برقی استفاده کنید.
- از ورزش‌های تماسی یا فعالیت‌هایی که ممکن است به شما آسیب برساند دوری کنید.
- برای کاهش تهوع، از داروهای ضد تهوع تجویز شده توسط پزشک خود استفاده کرده و وعده‌های غذایی کم حجم اما زیاد داشته باشید.
- از نور خورشید دوری کنید و از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر و پوشش مناسب استفاده کنید.
- نوشیدن مشروبات الکلی را متوقف کنید و در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
- به میزان کافی استراحت کنید.
- غذای سالم بخورید.
- تا جایی که می‌توانید فعال باشید. فعالیت‌های ملایمی مانند پیاده‌روی روزانه خوب است.
روش نگهداری پالبوسیکلیب
دارو را در مکان خشک و خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
