آشنایی با نژاد سگ آلابای  (2 نکته مهم)

چگونگی نگهداری از سگ آلابای

آلابای یا سگ چوپان آسیای مرکزی، سگی چندمنظوره است که در روسیه و کشورهای سابق شوروی در آسیای مرکزی ریشه دارد. این نژاد برای کارهای مختلفی مثل محافظت از دام، جنگ، امنیت شخصی و اموال، و به عنوان همراه در فعالیت‌های نظامی استفاده می‌شود. سگ آلابای یکی از محبوب‌ترین نژادها در این منطقه است، با این حال هنوز در برخی نقاط دیگر نادر است. این نژاد به عنوان یکی از بزرگ‌ترین، قوی‌ترین و محافظ‌ترین سگ‌ها شناخته می‌شود و می‌تواند در سخت‌ترین شرایط زندگی کند. سگ آلابای با نام‌های مختلفی مثل گوسفند آسیای میانه، Owtcharka آسیای مرکزی و CAO نیز شناخته می‌شود.

خصوصیات نژادی سگ آلابای

سگ آلابای، سگی بسیار مقاوم در برابر آب و هوای سخت و شرایط دشوار است. این سگ اندازه‌ای متوسط تا بزرگ دارد و بدنی قوی و عضلانی دارد. سرش بزرگ و چهارگوش است و فک و آرواره‌های آن هم قدرتمند است. لب‌هایش کمی آویزانند و پیشانی‌اش بدون زاویه است. پوست صورت و گردن ضخیم و چین‌دار است و گردن آن هم قوی و نسبتاً کوتاه است. طول بدنش بیشتر از ارتفاعش است و پاهایش راست و محکم هستند. این نژاد توانای بالایی در پیاده‌روی و دویدن دارد. گوش‌هایش آویزان و دمش پرمو است. بریدن گوش و دم در سگ‌های گله مرسوم است، ولی سگ‌های آلابای با گوش و دم طبیعی هم قبول می‌شوند.

تاریخچه سگ آلابای

سگ‌های چوپان آسیای مرکزی، یکی از قدیمی‌ترین گروه‌های سگ‌ها هستند که تاریخ آنها به بیش از 5000 سال پیش برمی‌گردد. آنها در زمان‌هایی زندگی می‌کردند که شرایط آب و هوایی و فرهنگی بسیار سخت بود. در این نژاد انواع مختلفی از سگ‌ها پیدا می‌شود که در مناطق مختلف از کوه‌های مغولستان تا صحرای کارا کوم زندگی می‌کنند.

تاریخ این سگ‌ها در هم تنیده با تاریخ انسان است و می‌توان آن را با تاریخ جاده ابریشم پیوند زد. برای فهمیدن گذشته آلابای، باید بدانید که چگونه این سگ‌ها در مقابل چالش‌های مختلف هم چون آب و هوای شدید و شکارچیانی که اکنون منقرض شده‌اند، توانسته‌اند زنده بمانند. واژه آلابای به زبان ترکی به معنی رنگ روشن و سفید است که به رنگ این نژاد سگ اشاره دارد.

متأسفانه، در سازمان‌های جهانی، به دلیل عدم شناخت کافی از این نژاد در کشورهای غربی، سگ آلابای تحت نام کشور روسیه ثبت شده است. در دنیا، به ویژه در شرق اروپا، سگ گله آسیای مرکزی “آلابای” محبوبیت زیادی دارد، به گونه‌ای که کلوپ‌های سگ آلابای بسیاری در این کشورها تأسیس شده و نمایشگاه‌ها و مسابقات زیادی برای این نژاد برگزار می‌شود.

دو نظریه اصلی در تلاش هستند تا منشا سگ‌های چوپان مرکزی را توضیح دهند. نظریه اول این است که این نژاد از سگ‌های محافظت‌کننده حیوانات در خاورمیانه قدیم به وجود آمده‌اند و نظریه دوم این است که این نژاد از نژاد ماستیف تبت ایجاد شده است. بحث‌های زیادی در مورد اینکه چگونه سگ‌ها برای اولین بار از گرگ اهلی شده‌اند وجود دارد و نظرات متفاوتی در این باره وجود دارد.

در حال حاضر، توافق جهانی این است که این سگ از یک نوع گرگ (Canis Lupus) ایجاد شده که در برخی مناطق آسیا، به ویژه در خاورمیانه، هند، تبت و یا چین، اهلی شده است و این فرآیند تقریباً بین 40,000 تا 14,000 سال پیش انجام شده است.

برای هزاران سال، سگ‌ها تنها حیواناتی بودند که اهلی شدند. این اولین سگ‌ها بسیار شبیه به گرگ‌های آسیای جنوب شرقی بودند که از آنان به وجود آمده بودند و ظاهراً بسیار شبیه به دینگوی استرالیا و سگ کارولینایی بودند.

“““html

ایالات متحده بودند. اولین سگ‌ها نقش‌های زیادی در جامعه انسانی، سپاه پاسداران، کمک‌های شکار و… داشتند. این سگ‌ها به خاطر اینکه بسیار مفید بودند، خیلی زود در سرتاسر جهان منتشر شدند و در نهایت در همه‌جا زندگی کردند.

ظاهر کلی سگ آلابای

آلابای بدنی قوی و عضلانی دارد و استخوان‌بندی بزرگ و محکم آن موجب منعطف بودنش می‌شود. این سگ اصیل ترکمنی دارای سری بزرگ و متعادل نسبت به بدنش است و پوزه کوتاهی با لب‌های افتاده و آویزان دارد. سگ گله مازندرانی (آلابای) بسیار مقاوم است و می‌تواند در شرایط سخت آب و هوایی زندگی کند. این نژاد با جثه متوسط تا بزرگ، بدنی تنومند و عضلانی دارد. سر آن چهارگوش و بزرگ و متوازن است، فک و آرواره‌های قدرتمندی دارد و لب‌ها به‌خوبی آویزان هستند. پیشانی‌اش زاویه ندارد و پوست صورت و گردن ضخیم و چین‌دار است. گردن نیز قوی و نسبتا کوتاه است. طول بدن بیشتر از ارتفاع آن است. پاهای این نژاد راست و محکم شده‌اند و قدرت بالایی در راه‌رفتن و دویدن دارند. گوش‌های آلابای آویزان و دم آن پرپشت است. اگرچه بریدن گوش و دم برای برخی استفاده‌ها مانند سگ گله مرسوم است، اما سگ‌های آلابای با گوش و دم طبیعی نیز قابل قبول هستند.

خلق و خوی سگ آلابای

آلابای، که به عنوان “سگ گله مازندارنی” شناخته می‌شود، بسیار شجاع، بی‌باک و نترس است. این سگ‌ها در برابر بیگانه‌ها خشمگین و عاقل هستند و در عین حال نسبت به صاحب و خانواده‌شان بسیار مهربان و مطیع‌اند. آلابای‌هایی که در محیط خانواده هستند، خوب رفتار می‌کنند اما به دلیل جثه بزرگشان برای کودکان توصیه نمی‌شوند زیرا ممکن است خطرناک باشند. البته این سگ‌ها به کودکان علاقه دارند.

در بیرون از خانه، آلابای‌ها رفتار سلطه‌جویی نسبت به سگ‌های دیگر و افراد ناشناس دارند و معمولاً در شب پارس می‌کنند که این ممکن است برای همسایه‌ها مشکل‌ساز شود. برای اجتماعی‌شدن این سگ‌ها بهتر است از زمان تولگی آنها را به خوبی تربیت کرد. آلابای‌ها با سایر حیوانات (به جز سگ‌ها) خوب کنار می‌آیند و از بودن در کنار خانواده لذت می‌برند. در گذشته، این نژاد به عنوان سگ گله استفاده می‌شد. برای نگهداری از این نژاد، صاحب باید با رفتارهای سگ‌های گله آشنا باشد و آموزش دقیق و مداوم برای آنها ضروری است. این سگ‌ها نیاز به رهبری دارند و صاحب باید همواره به عنوان رئیس گروه باشد و تصمیم‌گیرنده اصلی باشد.

اندازه و وزن سگ آلابای

1. وزن نرها: 79 – 55 کیلوگرم
2. وزن ماده‌ها: 65 – 40 کیلوگرم
ارتفاع در نرها و ماده‌ها: 78 – 65 سانتیمتر.

پوشش بدن و رنگ سگ آلابای

این سگ‌ها در دو نوع موی صاف و موی بلند وجود دارند و تنوع رنگ آن‌ها بسیار زیاد است. رنگ‌های سیاه، سفید، حنایی، راه‌راه، قرمز و انواع دیگر رنگ‌ها با ماسک سیاه یا سفید در صورت یا ترکیب چند رنگ وجود دارد. رنگ سفید یا ترکیبی از رنگ‌های سفید در این نژاد بیشتر دیده می‌شود.

طول عمر سگ آلابای

به طور میانگین طول عمر آلابای‌ها 14 سال است، اما در سگ‌هایی که در شرایط سخت و بد تغذیه‌ای زندگی می‌کنند، طول عمر به حدود 10 سال کاهش می‌یابد.

شرایط نگهداری سگ آلابای

آلابای به فضایی بزرگ نیاز دارد تا زندگی کند. هر چه محیط زندگی این سگ بزرگ‌تر باشد، بهتر است. نگهداری این نژاد در مکان‌های کوچکتر می‌تواند باعث رفتارهای مخرب، مثل کندن زمین و جویدن وسایل، شود. حتی اگر این سگ‌ها در طول روز فعالیت بدنی زیادی داشته باشند، باید به فضای مناسب برای زندگی‌شان توجه شود.

“““html

این سگ علاقه زیادی به بودن در فضای باز و نگهداری از قلمرو خود دارد. بنابراین برای این نژاد نیاز است که دیوار و نرده‌های مستحکم دور محل نگهداری آنها باشد. اگر این شرایط فراهم نشود، آن‌ها تمایل دارند تا حد ممکن قلمرو خود را گسترش دهند.

سگ آلابای به فعالیت بدنی و تحرک زیادی نیاز دارد، به همین دلیل برای نگهداری در آپارتمان‌ها و خانه‌های کوچک مناسب نیستند. اگر در فضاهای کوچک نگهداری شوند، ممکن است اقدام به خرابکاری‌هایی مانند جویدن وسایل، خراب کردن چیزها و کندن زمین کنند. بهترین شرایط برای نگهداری این نژاد، وجود یک حیاط بزرگ، باغ یا مزرعه است، جایی که بتوانند به عنوان سگ نگهبان و دیدبان عمل کنند. آلابای بسیار به پاسداری از قلمرو خود و محافظت از اموال صاحبش علاقه دارد و باید در یک حیاط محصور نگهداری شود، چرا که همواره به گسترش قلمرو خود تمایل دارد.

بهداشت و نگهداری سگ آلابای

این سگ به مراقبت زیادی نیاز ندارد. در برخی مواقع، به ویژه در فصل بهار که موهایش زیاد می‌ریزد، پیشنهاد می‌شود که او را برس بزنید. همچنین استحمام در مواقع لازم یا در پایان هر فصل مناسب است. ریزش مو در این نژاد به جز در فصل بهار، زیاد نیست. سگ آلابای به مراقبت کمی نسبت به دیگر پستانداران مشابه نیاز دارد، اما یکبار در سال یک دوره ریزش موی شدید دارد که به آن “طوفان خزنده” می‌گویند. حمام کردن گاه به گاه می‌تواند آن‌ها را تمیز نگه دارد و تجربه‌ای جالب برای شما و سگتان باشد. ناخن‌ها به سرعت رشد می‌کنند و باید به طور منظم با قیچی یا سوهان کوتاه شوند تا از رشد بیش از حد و شکستن آن‌ها جلوگیری شود. گوش‌ها باید به طور مرتب تمیز شوند تا از تجمع موم جلوگیری کنند، زیرا این تجمع می‌تواند منجر به عفونت شود. همچنین دندان‌ها باید مرتب تمیز شوند.

مشکلات سلامتی سگ آلابای

سگ آلابای معمولاً سگی سالم است، اما مشکلاتی نظیر نفخ، پرخوری، و بیماری‌های مفصلی مانند بیماری کفل و زانو در این نژاد دیده می‌شود. این نژاد نسبت به سایر نژادهای انسانی کمتر دچار بیماری‌های ژنتیکی است، ولی نیاز به غربالگری و درمان‌های مربوط به دیسپلازی هیپ دارد، زیرا این اختلال برای آن‌ها شایع است. پرورش‌دهندگان خوب از تست‌های ژنتیکی برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری در توله سگ‌ها استفاده می‌کنند. تعیین وضعیت کلی سلامت این نژاد کار آسانی نیست، چرا که علاوه بر این که مطالعات بهداشت بر روی این نژاد انجام شده، چهار خط مجزا وجود دارد که بیشتر با سایر نژادها در ارتباط هستند. افرادی که با این نژاد کار کرده‌اند، می‌گویند که این یکی از سالم‌ترین نژادهای بزرگ است.

این سگ‌ها به احتمال زیاد دارای گسترده‌ترین مجموعه ژنی در میان نژادهای بزرگ هستند. سلامت آلابای به این علت است که این سگ‌ها در سخت‌ترین شرایط زندگی می‌کردند و به شکارچیان خطرناک برخورد می‌کردند. تنها قوی‌ترین آن‌ها بقا می‌یابند و هرگونه نقص ژنتیکی سریعاً از بین می‌رود.

در آسیای مرکزی و روسیه، این نژاد معمولاً حدود 10 سال عمر می‌کند، هرچند که انتظار می‌رود امید به زندگی به دلیل رژیم غذایی نامناسب و کمبود مراقبت‌های دامپزشکی کمتر باشد. اعضای نژاد در کشورهای غربی معمولاً چند سال بیشتر زندگی می‌کنند و به سن 12 تا 14 سالگی می‌رسند.

واکسیناسیون سگ آلابای

آلابای‌ها سگ‌هایی سخت‌کوش هستند که بخاطر سلامتشان شناخته شده‌اند. اما با این حال، واکسیناسیون برای محافظت از آن‌ها ضروری است. برنامه واکسیناسیون بستگی به ویژگی‌های فردی سگ دارد. زمان شروع در تقویم واکسیناسیون از اولین واکسنی که به سگ داده شده آغاز می‌شود و سلامت آن بیشتر بستگی به این واکسن‌ها دارد.

بسیار مهم است که زمان کافی برای انجام این کار در نظر گرفته شود، به خصوص قبل از آن که دندان‌ها دچار لق شدگی شوند.

“““html

در غیر این صورت، سگ در این مدت بسیار بیمار می‌شود. اما توله‌سگ‌ها به دلیل دریافت شیر مادر تا یک مدت خاص، تا حد زیادی در برابر بیماری‌ها ایمن هستند و خطر ابتلا به بیماری را به حداقل می‌رساند.

سن مناسبی که برای اولین بار باید واکسیناسیون انجام شود، از 2 ماهگی شروع می‌شود. ولی می‌توان این کار را از 5 تا 6 هفتهگی نیز انجام داد. در این حالت، توله‌سگ به صاحب جدیدی منتقل می‌شود که پیش از این واکسینه شده است. بهترین روش این است که اولین واکسن بعد از اینکه توله‌سگ‌ها از کرم‌ها تخلیه شدند، زده شود و سپس توله‌ها فروخته شوند تا اطمینان بیشتری از سلامت آن‌ها وجود داشته باشد.

اما نگهداری توله‌سگ‌های نژاد بزرگ برای مدت طولانی‌تر از 3 ماه کنار مادرشان کار دشواری است. به همین دلیل، بسیاری از پرورش‌دهندگان اولین تزریق را در سن 1.5 ماهگی انجام می‌دهند. سپس بعد از دو هفته، واکسیناسیون دوم با همان دارویی که برای واکسن اول استفاده شده، انجام می‌شود. این نکته بسیار مهم است که داروی مشابه برای واکسیناسیون دوم استفاده شود؛ بنابراین اگر توله‌سگ را بین این دو واکسن خریدید، باید این موضوع را با پرورش‌دهنده در میان بگذارید.

تغذیه سگ آلابای

تغذیه آلابای کمی متفاوت از دیگر نژادهای بزرگ است. برای تغذیه این سگ می‌توان از دو روش استفاده کرد: غذای خشک آماده یا غذای طبیعی که خودتان می‌پزید.

انتخاب غذای خشک بستگی به سلیقه دارد و بهتر است در این مورد با دامپزشک یا پرورش‌دهنده سگ خود صحبت کنید. برای داشتن سگ سالم و با عمر طولانی، دسترسی به آب تازه و تمیز و همچنین انتخاب رژیم غذایی مناسب، بسیار مهم است.

برخی فکر می‌کنند که تغذیه سگ‌های بزرگ، مثل آلابای، کار سختی است ولی اگر شما غذای خشک را به عنوان وعده اصلی انتخاب کنید، این مشکل حل خواهد شد.

غذای خشک برای تمام سگ‌ها یکسان نیست و تفاوت‌هایی وجود دارد. آلابای‌ها هم مانند دیگر توله‌سگ‌ها باید تا 2-3 ماهگی از شیر مادر تغذیه شوند و سپس به تدریج، طی 10 تا 20 روز، با کم کردن شیر و افزایش غذای خشک، تغذیه آن‌ها را تغییر دهید. این کار باعث می‌شود که معده‌شان با تغییرات سازگار شود و از مشکلات گوارشی جلوگیری شود.

برای شروع غذای خشک آلابای، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• سازگاری غذای انتخابی با سگ
• همیشه باید در کاسه آب باشد
• انتخاب غذای خشک با کیفیت خوب

انتخاب غذای خشک مناسب کار آسانی نیست، زیرا انواع مختلفی وجود دارد. ولی مهم است که به ارزش غذایی آن توجه کنید و همچنین به وزن سگ‌تان نیز بستگی دارد. غذاهای با ارزش غذایی پایین ممکن است باعث شوند که آلابای شما بیشتر غذا بخورد و در نتیجه دچار کاهش وزن و مشکلات سلامتی شود.

بیشتر بخوانید: