اصول کاشت و نگهداری مرجان مینیاتوری (2 نکته مهم)

“`html
معرفی مرجان مینیاتوری یا تاج خاردار
مرجان مینیاتوری با نام علمی “Euphorbia milii” از گیاهان بومی ماداگاسکار است و نوعی گیاه گوشتی به حساب میآید. این گیاه توانایی گل دادن در تمام طول سال را دارد و اگر نیازهایش برآورده شود، در بعضی از زمانها بیشتر از سایر زمانها گل میدهد. شیره این گیاه سمی است، پس هنگام دست زدن به آن باید مراقب باشید که با پوست شما برخورد نکند.
به دلیل اینکه گفته میشود تاجی که بر سر حضرت مسیح گذاشته شده از این گیاه ساخته شده است، به مرجان مینیاتوری تاج خاردار میگویند! این گیاه به شکل و شرایط رشدش شبیه کاکتوسهاست و این دو گیاه از نظر مقاومت در برابر کمآبی و شرایط سخت بسیار نزدیک به هم هستند. بر اساس بعضی از داستانها، این گیاه همان گیاهی است که به عنوان تاجی از خار به سر حضرت مسیح گذاشته شده است.
مرجان مینیاتوری که به فرفیون نیز معروف است، از خانواده Euphorbiaceae میباشد. این خانواده بیش از ۲۰۰۰ گونه از گیاهان مختلف از جمله گیاهان یکساله، دو ساله، چند ساله و درختچهها را شامل میشود که بیشتر آنها گوشتدار هستند. این گیاه در محیط ما به نام مرجان و گاهی به نام فرفیون شناخته میشود. گیاه مرجان میتواند به راحتی در منزل نگهداری شود و برای مدت طولانی از زیبایی آن لذت برد.
مرجان مینیاتوری زمانی گل میدهد که نور کافی دریافت کند. این گیاه به خشکی مقاوم است و خاک شنی و کمی خشک را میپسندد. مانند کاکتوسها، مرجان مینیاتوری نیز آب را در ساقههای ضخیمش ذخیره میکند، پس نیاز به آبیاری کمتر از دیگر گیاهان آپارتمانی دارد.
گیاه شناسی مرجان مینیاتوری
نوک شاخههای این گیاه برگهای سبز روشن و نیزهای شکل تولید میکند. گلهای آن که بین ۵ تا ۸ سانتیمتر هستند، به صورت خوشهای از انتهای ساقه بیرون میآیند. زیر گلها دو برگ قرمز شکل وجود دارد. فرفیون میتواند در تمام طول سال گل بدهد، ولی معمولاً در فصل زمستان بیشتر گل میدهد. شیره سفید رنگ این گیاه سمی است. این گیاه بسیار شبیه به کاکتوسهاست و به شرایط سخت و کم آبی به خوبی واکنش نشان میدهد.
ساقههای مرجان مینیاتوری تیغدار هستند و برگهای آن بیضی شکل و کوچکاند. در برخی از انواع آن، برگها بزرگتر هستند. این گیاه در تمام طول سال گل میدهد و گلهای کوچک و زیبایی به رنگهای مختلف از جمله قرمز، صورتی، سفید، بنفش، زرد و حتی دو رنگ دارد. این گیاه برای افرادی که زمان زیادی برای مراقبت از گیاهان ندارند یا در مناطق گرم و خشک زندگی میکنند، بسیار مناسب است چرا که مقاومت بالایی دارد.
نیازهای اکولوژیک گل مرجان مینیاتوری
به طور کلی میتوان گفت که گیاه مرجان مینیاتوری وقتی گل میدهد که نور کامل دریافت کند. همچنین این گیاه توانایی بالایی در مقاومت در برابر خشکی دارد و خاک شنی و کمی خشک را ترجیح میدهد.
نور:
گل مرجان مینیاتوری به نور زیاد و به طور مستقیم نیاز دارد و باید در محیطی پرنور قرار گیرد. اما در روزهای خیلی گرم، باید مراقب بود تا دچار گرما نشود. به طور کلی هر چه هوا خنکتر باشد، نیاز به نور بیشتر است و بهتر است گیاه را در معرض نور بیشتری قرار دهید، اما در فصل تابستان بهتر است در ساعات بعد از ظهر در سایه قرار گیرد.
کمبود نور میتواند باعث کمرنگ شدن گلها، زرد شدن آنها و کاهش تولید گل و ریزش برگها شود.
آبیاری:
این گیاه به آب کمی نیاز دارد، ولی باید توجه داشته باشید که بین دو آبیاری حتماً خاک گلدان خشک شود. این گیاه سوخت و ساز بالایی ندارد، به همین دلیل کمتر به آب نیاز دارد.
“`
دقت کنید که فاصله بین دو بار آبیاری گیاه بیشتر از ۱۰ روز نشود، اما اولین علامت شما برای آبیاری باید خشک شدن خاک گلدان تا عمق ۳ سانتیمتر باشد. نگران نباشید، گیاه مرجان مینیاتوری مقاوم است و میتواند کمآبی را تحمل کند.
رطوبت:
این گیاه به رطوبت کم مقاوم است، اما اگر در محیطی با رطوبت بیشتر قرار بگیرد، بهتر رشد میکند (مثلاً در شمال کشور). برای ایجاد رطوبت، هرگز غبارپاشی نکنید، زیرا این کار میتواند منجر به بیماریهای قارچی برای گیاه شود. میتوانید زیر گلدان را با سنگریزه پر کنید، اما مراقب باشید که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد.
دما:
مرجان مینیاتوری میتواند دماهای بالا را تحمل کند، یعنی دما بین ۲۴ تا ۳۲ درجه سانتیگراد. بهترین دما برای رشد و گلدهی این گیاه بین ۱۶ تا ۲۴ درجه است. اگر دما بیشتر باشد، ممکن است رشد گیاه کمی افزایش یابد، اما گلدهی کاهش پیدا میکند. همچنین در فصلی که گیاه به خواب نیاز دارد، دما باید خیلی پایین باشد تا گیاه استراحت کند.
خاک:
این گل زیاد به نوع خاک اهمیت نمیدهد، اما دوست دارد که خاک دارای زهکشی خوبی باشد، زیرا ریشهها آب زیاد را نمیپسندند. بهترین ترکیب خاک برای این گیاه، ترکیب خاک کاکتوس است که شامل ۳ قسمت ماسه، ۲ قسمت خاک برگ و ۲ قسمت خاک باغچه است. همچنین میتوانید کمی کود پوسیده گاوی به خاک اضافه کنید.
کوددهی:
از بهار تا پایان تابستان، هر ماه یک بار گیاه را با کود کریستالون، به ویژه نوع قرمز، تغذیه کنید.
گلدهی و تعویض گلدان مرجان مینیاتوری
اگر شرایط مناسبی برای این گیاه فراهم کنید، در طول سال شاهد گلهای زیبای آن خواهید بود. در رابطه با تعویض گلدان، بعد از تعویض گلدان، تا حدود ۲ روز به این گیاه آب ندهید.
روش تکثیر مرجان مینیاتوری
اگرچه احتمال موفقیت در تکثیر این گیاه زیاد نیست، اما ناامید نشوید. با استفاده از یک چاقوی تیز، قلمههای انتهایی ساقه را به طول ۸ تا ۱۰ سانتیمتر جدا کرده و به مدت یک روز یا بیشتر در کناری قرار دهید تا در محل برش خشک شوند. سپس هر قلمه را در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر که حاوی کمپوست مخصوص گیاهان گوشتی و کاکتوس است، بکارید و خاک را نسبتاً مرطوب نگهدارید. اگر شیره سفید این گیاه بهطور بیش از حد تراوش کرد، آن را در پودر زغال چوب یا آب قرار دهید. همچنین مراقب باشید که خارهای تیره و شیره سمی گیاه با دستان شما تماس پیدا نکند. قلمهها را در نور مناسب و دمای ۲۱ درجه سانتیگراد تا دو ماه نگهداری کنید و سپس قلمهای که خشک نشده و رشد کافی داشته را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر قرار دهید.
روش کاشت بذر گل مرجان مینیاتوری
بهترین خاک برای جوانهزنی بذرها، بهخصوص برای بذر گیاهان خاص و کمیاب، خاک کوکوپیت است، زیرا این خاک رطوبت را به خوبی در خود نگه میدارد، اما مواد مغذی برای رشد گیاهان ندارد. به همین دلیل بعد از کمی بزرگتر شدن گیاهان، باید آنها را به خاکی غنی نقلمکان کنید.
ابتدا یک گلدان تهیه کنید و درون آن خاک کوکوپیت بریزید و آبیاری کنید. حالا بذرها را به فاصله ۲ تا ۳ سانتیمتر روی خاک قرار دهید و یک لایه خیلی نازک از خاک کوکوپیت روی بذرها بپاشید و دوباره به آرامی آب بدهید. سپس روی گلدان نایلون فریزر بکشید تا هوا خارج نشود. این کار باعث حفظ رطوبت و گرما میشود که میتواند به جوانهزنی آسانتر کمک کند.
“`html
وقتی جوانهها از خاک بیرون آمدند، نایلون را از روی گلدان بردارید. وقتی جوانهها به حدود ۵ تا ۸ سانتیمتر رسیدند، آنها را از خاک کوکوپیت بیرون بیاورید و در خاکی غنی به صورت جداگانه بکارید.
دمای مناسب برای جوانهزنی بذر گل مرجان مینیاتوری بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. بذرها همچنین میتوانند در شن مرطوب یا ماسه بادی در فصل بهار کاشته شوند. از زمان کاشت بذر تا زمان گلدهی گیاه حدود ۵ تا ۸ ماه طول میکشد.
روش هرس گل مرجان مینیاتوری
برگهای زرد و خشک شده را بچینید. اگر گیاه شما خیلی بلند شده، میتوانید ساقهاش را از بالا بچینید و قلمه بزنید. ساقه قبلی نیز از کنار جوانه میزند و گیاه گردتر خواهد شد.
برای هرس آن، میتوانید شاخههایی که نزدیک سطح خاک هستند را قطع کنید. به یاد داشته باشید که این گیاه نیازی به هرس سالیانه ندارد و هر ۲ تا ۳ سال یکبار باید هرس شود.
آفات و بیماری مرجان مینیاتوری
آفات زیادی به این گیاه حمله نمیکنند، اما گاهی ممکن است شته، شپشک یا کنههای تارعنکبوتی و تریپس دیده شوند که فعالیت دو مورد آخر بیشتر از سایرین است. در مورد بیماریها، این گیاه ممکن است با مشکلات بیشتری روبهرو شود، به خصوص زمانی که شرایط نگهداریاش مناسب نباشد. بیماریهایی مانند لکه برگیهای قارچی یا باکتریایی، پوسیدگی ریشه و آسیبهای ناشی از باکتری فوزاریوم و ریزوکتونیا و سوختگی ناشی از بوترتیس از جمله بیماریهای شایع این گیاه هستند.
زرد شدن و ریزش برگ گل مرجان : اگر برگهای پایینی و پیر به تدریج زرد میشوند و میریزند، این یک روند طبیعی است. با رشد گیاه و در صورتی که مواد غذایی به آن به اندازه کافی نرسد، مواد لازم از برگهای پیر به برگهای جوان منتقل میشوند و در نتیجه برگهای پیر زرد شده و میریزند. برای تأخیر در این روند، باید از تغذیه کامل گیاه مطمئن شوید و سپس به دنبال عوامل و نشانههای دیگر باشید. همچنین میتوانید با تعویض گلدان گیاه و انتقال آن به گلدانی بزرگتر و یا تعویض خاک گلدان در فصل مناسب، این مشکل را تا حدی حل کنید.
اما اگر چند برگ به طور همزمان این مشکل را پیدا کرده و ریزش در برگهای جوان نیز دیده شود، احتمالاً دلیل آن آبیاری زیاد یا کمبود آبیاری یا کمبود نور است. زهکشی گیاه را بررسی کنید تا مطمئن شوید آب اضافی از گلدان خارج میشود و بعد از خشک شدن ۳ سانتیمتر از سطح گلدان، آبیاری بعدی را انجام دهید.
علت گل ندادن گل مرجان بیشتر مربوط به کمبود نور است. همچنین در زمستان و دماهای پایین، میزان گلدهی نیز کاهش مییابد.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`